بر پایه این گزارش که جمعه ۲۸ آذر منتشر شد، تحقیقات در ایران درباره نوعی سلاح هستهای کاملا جدید صورت گرفته که تاکنون هیچ کشوری موفق به تولید آن نشده است.
در این گزارش آمده است: «این نوع همجوشی به اورانیوم یا پلوتونیوم نیاز ندارد و تقریبا هیچگونه تشعشع یا آلودگی رادیواکتیوی بر جای نمیگذارد.»
این گزارش در شرایطی منتشر شد که در روزهای اخیر، گمانهزنیها درباره سرنوشت برنامه هستهای جمهوری اسلامی و واکنش احتمالی آمریکا، اسرائیل و تروئیکای اروپایی به آن بالا گرفته است.
مایک هاکبی، سفیر ایالات متحده در اسرائیل، ۲۷ آذر برنامه هستهای تهران را محور اصلی نگرانیهای امنیتی منطقه دانست و گفت امیدوار است تهران «به خود بیاید» و از مسیری که میتواند به یک درگیری جدید منجر شود، عقبنشینی کند.
تهران در این طرح به دنبال چه بود؟
واینت در ادامه نوشت با توجه به پیچیدگی فنی بسیار بالای همجوشی خالص، انگیزه حکومت ایران از ورود به این حوزه پژوهشی بهطور دقیق مشخص نیست.
این رسانه اسرائیلی چند سناریوی احتمالی را در این خصوص مطرح کرد؛ از جمله اینکه این تحقیقات ممکن است با هدف منحرف کردن توجهها از ادامه تمایل تهران به تولید تسلیحات هستهای متعارف انجام شده باشد.
سناریوی دیگر، تلاش جمهوری اسلامی برای عبور از محدودیتها و چارچوبهای نظام بینالمللی عدم اشاعه سلاحهای هستهای، از طریق ورود به حوزه همجوشی خالص است.
واینت افزود هدف از این تحقیقات ممکن است انباشت دانش و تجربه علمی باشد تا در صورت تغییر محاسبات در آینده، جمهوری اسلامی بتواند مسیر دستیابی به سلاح اتمی را کوتاهتر کند.
همچنین احتمال میرود تمرکز حکومت ایران نه بر عملیسازی همجوشی خالص، بلکه بر کسب مهارت و تجربه در حل مسائل فوقپیچیده فیزیک هستهای بوده باشد.
۲۶ آذر، گیدئون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، جمهوری اسلامی را «تهدیدی برای ثبات منطقه» خواند و تاکید کرد تهران همچنان در پی ساخت سلاح اتمی است.
گزارش واشینگتنپست درباره فعالیتهای هستهای ایران
روایت واینت تا حد زیادی با گزارش اخیر روزنامه واشینگتنپست همخوانی دارد.
این روزنامه پیشتر نوشت نهادهای اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل از سال ۲۰۲۳ شروع به جمعآوری اطلاعاتی کردهاند که نشان میدهد عوامل برنامه اتمی جمهوری اسلامی همزمان چند مسیر بالقوه برای دستیابی به سلاح هستهای را بررسی کردهاند؛ از جمله مفاهیمی مبتنی بر همجوشی.
بر اساس ارزیابی نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده، پژوهشگران وابسته به حکومت ایران همزمان با این مطالعات، به بررسی یک سلاح شکافت هستهای سادهتر نیز پرداختهاند؛ مسیری که از نظر فنی قابلیت تحقق در بازه زمانی کوتاهتری را دارد.
این در حالی است که تحقیقات مرتبط با همجوشی بیشتر بهعنوان مسیری «بلندپروازانه» ارزیابی شده است.
واشینگتنپست افزود تحلیلگران آمریکایی و اسرائیلی معتقدند ساخت سلاحی مبتنی بر همجوشی «فراتر از توان ایران» است.
موسسه علوم و امنیت بینالملل ۲۷ آذر با استناد به تصاویر ماهوارهای جدید گزارش داد حکومت ایران میکوشد بقایای تاسیسات نطنز را از دید ناظران پنهان کند.