این نشست روز سهشنبه در مرکز فیلم «ههاونده» بوسان و به مناسبت نمایش فیلم تازه پناهی با عنوان «فقط یک تصادف» برگزار شد.
پناهی که امسال جایزه «شخصیت سال سینمای آسیا» را از جشنواره دریافت کرده، گفت فیلم برای او «آینهای است که جامعه را بازتاب میدهد» و حتی در سالهایی که از فیلمسازی منع شده بود، مقابل دوربین ایستاده و از دل زندگی شخصی ایده گرفته است.
پناهی در توضیح تجربههای شخصیاش از دو دهه محدودیت گفت: «۲۰ سال است از فیلمسازی منع شدهام. اما همان دوران بود که فیلم «تاکسی» ساخته شد. هیچ حکومتی نمیتواند جلوی خلاقیت و بیان را بگیرد.»
او افزود: «ساخت فیلم بهترین کار دنیاست، اما فکر کردن به اینکه چه بسازیم، سختترین بخش است. فیلمساز وقتی میسازد زنده است و وقتی نتواند، افسرده میشود.»
سانسور، بازداشت و مقاومت
این کارگردان ایرانی با یادآوری شرایط دشوار سینماگران در ایران گفت: «اگر بخواهید فیلمی بسازید باید فیلمنامه را به نهادهای دولتی بدهید تا سانسور شود. اگر پیروی نکنید، با مشکلاتی جدی روبهرو خواهید شد.»
او افزود همکار فیلمنامهنویسش بهتازگی پس از گذراندن محکومیت طولانی آزاد شده است: «او نیمی از عمرش را در زندان گذراند. این بهای سنگینی است که هنرمندان در دیکتاتوریها میپردازند.»
پناهی در بخشی از سخنانش با لحنی طنزآمیز همسرش را «نیروی محرکه فیلمسازیاش» دانست و گفت: «اگر فیلم نسازم شاید همسرم مرا ترک کند. ادامه زندگی مشترکم وابسته به فیلمسازی است.»
موفقیتهای جهانی و محدودیتهای داخلی
پناهی که پیشتر شیر طلایی ونیز و خرس طلایی برلین را دریافت کرده بود، امسال با فیلم جدیدش نخل طلای جشنواره کن را هم به دست آورد.
او درباره احتمال معرفی فیلمش به آکادمی اسکار توضیح داد: «در ایران فیلمسازان برای حضور در جشنوارههای بینالمللی باید مجوز بگیرند. این روند در کشورهای بسته مانند ایران و چین دشواریهای زیادی دارد.»
او همچنین یادآوری کرد که سالها به دلیل ممنوعالخروجی نمیتوانست در جشنواره بوسان حضور یابد و گفت: «وقتی برای نخستین بار آمدم، بوسان را شهری زیبا و پرنشاط یافتم. احساس گرمی و استقبال داشتم. حالا بازگشت به این جشنواره برایم افتخار بزرگی است.»
جعفر پناهی در سیامین جشنواره بوسان جایزه «شخصیت سال سینمای آسیا» را دریافت کرد. او در سخنرانی هنگام دریافت جایزه گفت: «این افتخاری بزرگ است که در نخستین دوره جشنواره حضور داشتم و اکنون در سیامین سالگرد آن باز هم اینجا هستم. این جایزه را به همه فیلمهای مستقل که در خط مقدم مبارزه برای آزادی بیان ایستادهاند تقدیم میکنم.»