عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، پس از شرکت در نشست اضطراری کمیسیون امنیت ملی مجلس برای بررسی توافق اخیر با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، این جلسه را «سازنده» و «علمی» خواند.
عراقچی شنبه ۲۲ شهریور گفت: «امروز بحث بسیار مبسوطی در خصوص توافق اخیر بین ایران و آژانس داشتیم. نمایندگان سوالات و دغدغه‌هایی داشتند که محترم است و ناشی از حق نظارتی است که باید انجام دهند و ما هم وظیفه داریم که پاسخگو باشیم.»
او افزود: «در نشست امروز برخی دغدغه‌ها مطرح و درباره اینکه چگونه ادامه مسیر بهتر طی شود و ترفندهای دشمنان در حوزه‌های سیاسی و بین‌المللی علیه مردم خنثی و منافع کشور تامین شود، همفکری صورت گرفت.»
این جلسه اضطراری به درخواست گروهی از نمایندگان مجلس برگزار شد.
عراقچی و رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ۱۸ شهریور در قاهره بر سر سازوکاری تازه برای ادامه همکاری‌ها میان دو طرف به توافق رسیدند.
گروسی در همین رابطه گفت این توافق درباره «راهکارهای عملی برای ازسرگیری بازرسی‌ها در ایران» است و رویه‌های بازرسی از تاسیسات اتمی هدف قرارگرفته جمهوری اسلامی را تشریح می‌کند.
در روایتی متناقض، عراقچی ۱۹ شهریور اعلام کرد در چارچوب این توافق، «هیچ دسترسی به بازرسان آژانس داده نمی‌شود؛ مگر در مورد نیروگاه بوشهر».
با اوج‌گیری گمانه‌زنی‌ها درباره جزییات توافق و واکنش‌های منفی شماری از نمایندگان مجلس و برخی دیگر از چهره‌های حامی حکومت، انتقادات از دولت مسعود پزشکیان و شورای عالی امنیت ملی شدت گرفت.
۲۰ شهریور در رویدادی کم‌سابقه، تعدادی از منتقدان توافق قاهره در مقابل ساختمان شورای عالی امنیت ملی دست به تجمع زدند.
رییس کمیسیون امنیت ملی: روند بررسی توافق قاهره در آینده ادامه خواهد یافت
ابراهیم عزیزی، رییس کمیسیون امنیت ملی مجلس، ۲۲ شهریور با اشاره به جلسه این کمیسیون با عراقچی گفت با توجه به مصوبه پیشین مجلس برای «الزام به تعلیق همکاری‌ها با آژانس»، نمایندگان در خصوص «همخوانی» توافق قاهره با این قانون سوالاتی داشتند که در جلسه با وزیر خارجه مطرح شد.
به گفته او، عراقچی در این نشست «به‌صورت مبسوط تمامی ابعاد توافق‌نامه اخیر با آژانس» را تشریح کرد و «توضیحات لازم» را ارائه داد.
عزیزی درباره میزان همخوانی توافق قاهره با قانون مجلس به‌طور مشخص اظهارنظر نکرد و تنها افزود در آینده «با برگزاری نشست‌های تخصصی و بررسی محتوای متن توافق‌نامه، مسیر تعامل و همکاری دنبال خواهد شد».
رییس کمیسیون امنیت ملی همچنین در پاسخ به پرسشی در خصوص احتمال خروج تهران از معاهده منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای (ان‌پی‌تی) در واکنش به فعال‌سازی مکانیسم ماشه گفت: «قطعا یکی از گزینه‌های جمهوری اسلامی ایران خروج است، اما این تنها گزینه ما نیست.»
فرانسه، بریتانیا و آلمان، سه کشور اروپایی عضو برجام، ششم شهریور در نامه‌ای به شورای امنیت، از تصمیم خود برای آغاز فرآیند فعال‌سازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی خبر دادند.
بدین ترتیب، جمهوری اسلامی تنها تا پایان سپتامبر (هشتم مهر) فرصت دارد که با غرب به توافق برسد و از بازگشت تحریم‌ها جلوگیری کند.
