زینب جلالیان، زندانی سیاسی در زندان یزد، در نامه‌ای سرگشاده با اشاره به تشدید بیماری‌هایش اعلام کرد که مسئولان این زندان از درمان پزشکی‌او جلوگیری می‌کنند. هم‌زمان ۲۲ نهاد و ۱۳ مدافع حقوق بشر از حق درمان فوری این زندانی سیاسی کُرد تاکید کردند.
شبکه حقوق بشر کردستان خبر داد که زینب جلالیان، زندانی سیاسی کرد، در نامه‌ای سرگشاده اعلام کرده است که «به دلیل شرایط نامناسب زندان و بی‌توجهی به درمان، بیماری‌های او پیشرفت کرده و اکنون پزشکان انجام عمل جراحی را ضروری دانسته‌اند، اما مقامات همچنان او را در زندان نگه داشته‌اند.»
این زندانی سیاسی در نامه خود با شرح وضعیت جسمی‌اش نوشت: «طبیعتاً پس از حدود ۲۰ سال زندگی در جایی مانند زندان، که ناچار به زندگی جمعی هستی، بیماری‌های پوستی، عفونی و اختلالات روحی و روانی سراغت می‌آید. بدتر از همه، شرایط نامناسب تغذیه در زندان باعث بروز بیماری‌های جسمی فراوان می‌شود. به‌ویژه زمانی که یک زندانی سیاسی باشی، محدودیت‌های بیشتری بر تو تحمیل می‌کنند؛ از جمله محدودیت‌های پزشکی. با وجود تشخیص پزشکان مبنی بر نیاز به دارو، هیچ رسیدگی‌ای صورت نمی‌گیرد.»
زینب جلالیان هفتم اسفند ۱۳۸۶ بازداشت و در سال ۱۳۸۸ به اتهام «محاربه از طریق عضویت در گروه پژاک» از سوی دادگاه انقلاب به اعدام محکوم شد. این حکم در سال ۱۳۹۰ با یک درجه تخفیف به حبس ابد تبدیل شد.
این زندانی سیاسی در این سال‌ها بارها با رد اتهام خود تاکید کرده است که در زمان بازداشت به شیوه‌های مختلفی مانند شلاق زدن به کف پا، مشت به شکم، کوبیدن سر به دیوار و تهدید به تجاوز، مورد آزار و شکنجه قرار گرفته است.
او در دوران حبس خود با وجود مشکلات جسمی، بارها میان زندان‌های خوی، قرچک ورامین، اوین، کرمان، دیزل‌آباد کرمانشاه و یزد جابه‌جا شده است.
پیش از این برخی نهادهای حقوق بشری شرح شکنجه‌های اعمال‌شده بر جلالیان برای گرفتن اعتراف اجباری را منتشر کرده‌اند.
زینب جلالیان در این نامه همچنین نوشت: «متأسفانه به دلیل سال‌ها محرومیت از دارو و خدمات درمانی، بیماری من پیشرفت زیادی کرده است؛ به حدی که دیگر دارو اثری ندارد و اکنون پزشک برایم جراحی تجویز کرده است.»
او با اشاره به «سال‌ها زندان، شکنجه، محرومیت از ملاقات و درمان پزشکی» تأکید کرد که «مقاومت تنها راه یک مبارز در برابر سرکوب است و زنان زندانی در نظام مردسالار درد مضاعفی را تجربه می‌کنند.»
این زندانی سیاسی کرد اشاره کرد: «علی‌رغم تشخیص پزشک مبنی بر این‌که من به دلیل بیماری باید سال‌ها پیش از زندان آزاد می‌شدم و تحت عمل جراحی قرار می‌گرفتم، مسئولان زندان نسخه پزشکی مرا به پزشکی قانونی ارجاع دادند. پس از ماه‌ها انتظار، پاسخ دادند که “ایشان توان تحمل حبس را دارند و باید در زندان بمانند.” با وجود همه دردها، رنج‌ها و بیماری‌ها، خوشحالم؛ زیرا می‌دانم تمام این سختی‌ها را در راه آزادی متحمل شده‌ام. پس من در جایگاه درست تاریخ ایستاده‌ام.»
او با اشاره به وضعیت وخیم زندان‌ها و شرایط طاقت‌فرسای زندانیان سیاسی، از آزادی‌خواهان جهان خواست در برابر جنایت‌ها و تبعیض‌های جمهوری اسلامی سکوت نکنند؛ چرا که «سکوت در برابر ظلم و جنایت‌هایی که بر خواهران و برادران مبارز ما روا می‌شود، در واقع مهر تأییدی بر اعمال این رژیم جنایتکار است.»
هم‌زمان ۲۲ سازمان و ۱۳ چهره حقوقبشری سهشنبه ۲۵ شهریور در نامه‌ای با ابراز نگرانی نسبت به وضعیت سلامت زینب جلالیان، قدیمیترین زندانی سیاسی زن در ایران که در هجدهمین سال حبس ابد خود در زندان یزد محبوس است، خواستار انتقال فوری او به بیمارستان و دسترسی بیقیدوشرط او به خدمات درمانی «نجاتبخش» شدند.
در این نامه تاکید شد که مقامهای جمهوری اسلامی با وجود علائم بیماری تهدیدکننده جان این زندانی سیاسی، از ارائه مراقبت کافی خودداری کرده و حتی درمان او را به امضای «توبهنامه» مشروط کرده‌اند.
رویکردی که نویسندگان این نامه آن را بخشی از «الگوی گسترده» مشروطکردن درمان به سکوت یا ابراز پشیمانی سیاسی توصیف کرده و گفتهاند جلالیان در برابر این ترفندها مقاومت کرده است.
جلالیان که هجدهمین سال از حبس ابد خود را در زندان یزد بدون رعایت اصل تفکیک جرائم میگذراند، ۲۲ شهریور در پیامی صوتی گفت بهزودی هجدهمین سال زندانش تمام می‌شود اما هیچگاه از مسیر خود پشیمان نیست.
او که طی این سال‌ها بدون حتی یک روز مرخصی در زندان به سر میبرد، تاکید کرده بود مهم نیست مبارز کجا باشد، مهم این است که در راهی که انتخاب کرده ایستادگی کند و او همچنان بر همین مسیر پایدار مانده است.
۳۵ سازمان و چهره حقوقبشری در نامه خود با اشاره به این‌که جلالیان با مشکلات کلیوی و گوارشی، ناخنک چشم، درد دستوپا،اختلال بینایی و عفونتهای دندانی دستوپنجه نرم میکند، نوشتهاند که او از ژوئن ۲۰۲۴ دچار درد شدید شکمی و و دستکم ۱۰ میومِ رحمی (فیبرومهای رحم) دارد که برایش خونریزیهای شدید ایجاد کرده است.
آنها با بیان این‌که یکی از معدود پزشکانی که جلالیان را معاینه کرده، نسبت به احتمال ابتلا به سرطان رحم و ضرورت جراحی هشدار داده، اعلام کرده‌اند با این حال امکان انجام آزمایشهای تکمیلی برای تشخیص دقیق فراهم نشده و «معاینه، تشخیص و درمان فوری» برای جلوگیری از آسیب جبرانناپذیر ضروری است.
بنیاد عبدالرحمن برومند، سازمان حقوق بشر اهواز، کمپین فعالین بلوچ، سازمان حقوق بشر ایران، مرکز اسناد حقوق بشر ایران، سازمان جهانی مقابله با شکنجه، محمود امیریمقدم، نازنین بنیادی، لادن برومند، رویا برومند، شیرین عبادی، کارین کارلکر، ریچارد رتکلیف و نازنین زاغری-رتکلیف برخی از سازمانها و چهرههای حقوقبشری امضاکننده این نامه هستند.
