در آستانه مذاکرات احتمالی میان جمهوری اسلامی و سه قدرت اروپایی، عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، در نامه‌ای به آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، نسبت به فعال شدن احتمالی مکانیسم ماشه علیه جمهوری اسلامی هشدار داد.
عراقچی در این نامه که یکشنبه ۲۹ تیر از آن خبر داد، نوشت: «سه کشور اروپایی (آلمان، بریتانیا و فرانسه) از هیچ مشروعیت حقوقی، سیاسی و اخلاقی برای فعال‌سازی سازوکارهای برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ برخوردار نیستند.»
او این سه قدرت اروپایی را به حمایت از حمله نظامی اخیر اسرائیل و آمریکا به ایران، نقض اصول برجام و عدم پایبندی به تعهداتشان، متهم کرد و افزود آنها عملا جایگاه شرکت‌کننده در برجام را از دست داده‌اند و هر تلاشی برای احیای قطعنامه‌های لغوشده، بی‌اعتبار و از نظر حقوقی باطل است.
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ادامه داد: «ایران پس از خروج یک‌جانبه آمریکا، سازوکارهای حل اختلاف را طی کرد و مطابق بند ۳۶ اقدامات جبرانی انجام داد. اما سه کشور اروپایی نه‌تنها تعهدات خود را اجرا نکردند، بلکه با سیاست فشار حداکثری و حمله اخیر همراه شدند. ایران آماده پاسخ به دیپلماسی واقعی و متقابل است.»
اسکای‌نیوز: مذاکرات جمهوری اسلامی و اروپایی‌ها پنجم مرداد برگزار می‌شود
کمی قبل از انتشار این نامه، شبکه خبری اسکای‌نیوز گزارش داد مذاکرات جمهوری اسلامی با سه کشور اروپایی هفته آینده، پنج مرداد در ژنو برگزار می‌شود.
پیش از انتشار این خبر، تسنیم، خبرگزاری وابسته به سپاه پاسداران، نوشت که جمهوری اسلامی با سه کشور اروپایی برای آغاز مذاکرات با موضوع هسته‌ای به توافق رسیدند اما زمان و مکان آن مشخص نشده است.
این خبرگزاری تاکید کرد این مذاکرات در صورت آغاز، در سطح «معاون وزیر خارجه» برگزار خواهد شد.
هر یک از سه کشور اروپایی عضو برجام، قادرند تا مهر ۱۴۰۴، با فعال کردن مکانیسم ماشه، تمامی تحریم‌های بین‌المللی که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت (که سال ۱۳۹۴ برای اجرای برجام تصویب شد) آنها را به حالت تعلیق درآورده بود، بدون امکان وتو، دوباره از طریق شورای امنیت فعال کنند.
جمعه ۲۷ تیر، آلمان، فرانسه و بریتانیا، به جمهوری اسلامی هشدار دادند باید فورا گفت‌وگوهای دیپلماتیک درباره برنامه هسته‌ای خود را از سر بگیرد و اعلام کردند در صورت انجام نگرفتن اقدامات ملموس تا یک ماه و نیم دیگر، تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را باز خواهند گرداند.
هم‌زمان، یوهان وادفول، وزیر خارجه آلمان، با اشاره به تماس تلفنی با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری‌اسلامی، گفت اروپا مصمم است به راه‌حلی دیپلماتیک با تهران برسد اما در صورت شکست، قاطعانه مکانیسم ماشه را فعال خواهند کرد.
جمهوری اسلامی تا زمان آغاز حملات غافلگیر‌کننده اسرائیل در ۲۳ خرداد که در نهایت آمریکا نیز با حمله به تاسیسات هسته‌ای نطنز، فردو و اصفهان به آن پیوست، با واشینگتن در حال مذاکره بود.
پس از پایان جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل، عراقچی فعال شدن مکانیسم ماشه به‌وسیله اروپا را معادل حمله نظامی به جمهوری اسلامی دانست و آغاز مذاکرات را به ارائه تضمین عدم حمله نظامی مجدد مشروط کرد.
محافل خبری جمهوری اسلامی، نگرانی‌ها از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل را منعکس کرده‌اند.
در یک نمونه، صبح صادق، نشریه روزانه معاونت سیاسی سپاه پاسداران، در مطلبی با هشدار نسبت به موج سنگین تورمی پس از بازگشت تحریم‌ها در صورت فعال‌سازی مکانیسم ماشه، تبعات آن را در دو بخش پیش از فعال‌سازی و پس از آن، دسته‌بندی کرده است.
این نشریه نوشت که حتی پیش از فعال شدن عملی مکانیسم ماشه، جو روانی شدیدی به جامعه و فعالان اقتصادی تحمیل خواهد شد.
صبح صادق با پیشنهاد محدود کردن معاملات دلاری برای جلوگیری از فرار سرمایه از کشور، از مقامات خواسته است به جای «امیدسازی مطلق»، لحن خود را به سمت «آماده‌سازی روانی جامعه و فعالان اقتصادی» تغییر دهند.
