آمریکا در سال ۲۰۲۴ شاهد چشمگیرترین کاهش سالانه مرگ‌های ناشی از مصرف بیش از حد مواد مخدر (بیش‌مصرفی یا همان اُوِردوز) در طول ۴۵ سال گذشته بود. اما این دستاورد چگونه حاصل شد؟
وب‌سایت وکس با استناد به آمار جدید مرکز کنترل و پیشگیری بیماری آمریکا گزارش داد تعداد مرگ‌های ناشی از بیش‌مصرفی در سال ۲۰۲۴ نسبت به سال پیش از آن حدود ۲۷ هزار مورد کاهش یافته است.
این کاهش چشمگیر معادل نجات جان سه نفر در هر ساعت طی یک سال است و رکوردی بی‌سابقه به‌جا گذاشته که از زمان آغاز ثبت رسمی این آمار در سال ۱۹۷۹ تاکنون بی‌سابقه بوده است.
آمار مرگ‌های ناشی از بیش‌مصرفی در آمریکا حتی پیش از همه‌گیری کووید به‌شدت نگران‌کننده بود. از ابتدای دهه ۲۰۱۰، سوءمصرف مواد مخدر قانونی که به‌طور گسترده تجویز می‌شدند، همراه با ورود فنتانیل به بازار غیرمجاز، این آمار را افزایش داد.
سپس با شروع کووید و تعطیلی مراکز درمان شرایط وخیم‌تر شد و در انزوا قرار گرفتن معتادان منجر به جهش ناگهانی تعداد مرگ‌ها انجامید.
در نتیجه، تا پایان سپتامبر ۲۰۲۰ بیش از ۸۷ هزار آمریکایی جان خود را بر اثر مصرف بیش از حد مواد مخدر از دست دادند که رکورد بی‌سابقه‌ای تا آن زمان محسوب به شمار می‌آمد.
کاهش گسترده آمار مرگ بیش‌مصرفی در سراسر آمریکا
نکته قابل توجه در کاهش چشمگیر مرگ‌های ناشی از مصرف بیش از حد مواد مخدر، گستردگی این روند در سراسر آمریکاست؛ به‌طوری که ۴۵ ایالت از کاهش آمار مرگ خبر داده‌اند.
ایالت‌هایی مانند اوهایو و ویرجینیای غربی که در گذشته از کانون‌های اصلی بحران مواد مخدر بودند، اکنون بیشترین کاهش در شمار قربانیان را ثبت کرده‌اند.
در مقابل، برخی ایالت‌های شمال غربی آمریکا که بحران دیرتر به آن‌ها رسید، همچنان با روند افزایشی مرگ و میر مواجه هستند.
اگرچه اپیوئیدهای مصنوعی، به‌ویژه فنتانیل، همچنان عامل اصلی مرگ‌های ناشی از اوردوز هستند، اما آمارها نشان می‌دهد مرگ‌های مرتبط با این مواد مخدر در مقایسه با سایر انواع مواد، سریع‌تر کاهش یافته و نسبت به سال ۲۰۲۳، حدود ۳۶ درصد افت داشته است.
عوامل تاثیرگذار بر کاهش آمار مرگ و میر
افزایش دسترسی به نالوکسان را می‌توان مهم‌ترین عامل کاهش مرگ‌ومیر ناشی از اُوِردوز دانست. این داروی نجات‌بخش اگر بلافاصله پس از بیش‌مصرفی تزریق شود، در ۹۹ درصد موارد اثرگذار است و می‌تواند جان فرد را نجات دهد.
عرضه نالوکسان بدون نیاز به نسخه پزشک، همراه با توصیه به معتادان برای حمل دائمی آن، نقشی حیاتی در نجات جان هزاران نفر داشته و یکی از موثرترین اقدامات در کاهش مرگ‌های ناشی از اُوِردوز بوده است.
اگرچه همه‌گیری کووید موجب افزایش مرگ‌ومیر ناشی از مصرف مواد مخدر شد، اما اجرای سیاست‌های جدید نقشی مهم در مهار بحران ایفا کرد.
گسترش دسترسی به درمان‌های از راه دور و تجویز داروهایی مانند بوپرنورفین از جمله اقداماتی بودند که به بهبود وضعیت کمک کردند.
از زاویه‌ای تلخ، شمار بالای قربانیان سوءمصرف مواد در سال‌های گذشته به کاهش جمعیت در معرض خطر منجر شده؛ پدیده‌ای که مشابه روند کند شدن گسترش بیماری‌های واگیردار در پی کاهش تعداد افراد مستعد ابتلا است.
چالش‌های پیش رو
در حالی که مرگ‌های ناشی از فنتانیل روندی کاهشی داشته‌اند، آمار مرگ و میر مرتبط با مصرف محرک‌هایی مانند شیشه و کوکائین در سال گذشته میلادی افزایش یافته است.
ایالات‌هایی مانند آلاسکا و واشینگتن همچنان با افزایش مرگ‌ها مواجه هستند که نشان می‌دهد در برخی مناطق هنوز جمعیت‌های پرخطر وجود دارند.
آنچه بیش از همه نگران‌کننده است، پیشنهاد دولت دونالد ترامپ برای کاهش چشمگیر بودجه توزیع نالوکسان در پیش‌نویس بودجه جدید است؛ اقدامی که می‌تواند موثرترین ابزار نجات جان مصرف‌کنندگان مواد مخدر را از دسترس بسیاری از نیازمندان خارج کند.
