بیش از ۲۵۰ هزار شهروند و مقیم کانادا با امضای یک طومار از پارلمان و دولت این کشور خواسته‌اند که تابعیت و گذرنامه کانادایی ایلان ماسک را لغو کنند. با این حال، دولت کانادا نمی‌تواند تابعیت شهروندانی را لغو کند که به‌صورت قانونی دریافت شده‌اند.
امضاکنندگان این طومار می‌گویند که رابطه نزدیک ماسک با دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، که قصد دارد از ماه آینده ۲۵ درصد تعرفه بر تمامی واردات کانادا اعمال کند و حتی پیشنهاد الحاق این کشور به‌عنوان ایالت پنجاه‌ویکم آمریکا را مطرح کرده، برخلاف منافع ملی کانادا است.
در این طومار گفته شده است که ماسک اکنون عضوی از دولتی خارجی است که می‌کوشد حاکمیت ملی کانادا را تضعیف کند.
ایلان ماسک در واکنش به انتشار خبر این طومار در شبکه اجتماعی خود، ایکس، نوشت: «کانادا یک کشور واقعی نیست.» او بعدا این پست را حذف کرد.
ایلان ماسک، متحد برجسته ترامپ
ایلان ماسک، میلیاردر دنیای فناوری که تابعیت آفریقای جنوبی، کانادا و آمریکا را دارد، از زمان آغاز دومین دوره ریاست‌جمهوری ترامپ در ماه گذشته، به یکی از چهره‌های برجسته دولت او تبدیل شده است.
در این طومار گفته شده است: «او از ثروت و قدرت خود برای تاثیرگذاری بر انتخابات ما استفاده کرده است.»
در این طومار که خطاب به جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا تنظیم شده، از او خواسته شده است که «تابعیت دوگانه ایلان ماسک را فورا لغو و گذرنامه کانادایی او را باطل کند.»
آدری مک‌لین، استاد حقوق دانشگاه تورنتو، به شبکه سی‌ان‌ان گفت که دولت کانادا نمی‌تواند تابعیت ماسک را که به‌صورت قانونی دریافت شده، لغو کند.
با این‌حال، نویسنده این طومار تاکید کرده است که این اقدام را باید «فراخوانی برای پاسخگویی» تلقی کرد.
شهروندی کانادایی ایلان ماسک چگونه به‌دست آمد؟
ایلان ماسک که در پرتوریا در آفریقای جنوبی متولد شده است، قبلا گفته بود که در نوجوانی از طریق مادرش، مِی ماسک، که کانادایی است، موفق به دریافت گذرنامه کانادایی شده است. او سپس ده سال پس از ورود به آمریکا با ویزای دانشجویی، تابعیت این کشور را نیز دریافت کرد.
فرآیند بررسی طومار در پارلمان کانادا
طبق مقررات مجلس عوام کانادا، یک طومار الکترونیکی ابتدا به امضای حداقل پنج شهروند کانادایی و تایید یکی از نمایندگان پارلمان نیاز دارد تا بتواند امضا جمعآوری کند.
امکان امضای طومار مربوط به لغو تابعیت ماسک تا ۲۰ ژوئن ۲۰۲۵ وجود خواهد داشت. پس از پایان این مدت، دبیرخانه پارلمان باید حداقل ۵۰۰ امضای معتبر را تایید کند. سپس، باید منتظر ماند تا پارلمان جدید کار خود را آغاز و درباره این طومار بحث کند.
چارلی انگس، نماینده حزب چپگرای دموکرات جدید کانادا، به‌عنوان حامی این دادخواست معرفی شده است.
نویسنده دادخواست: این حمله شخصی نیست
کوالیا رید، نویسنده داستانهای علمی-تخیلی از بریتیش کلمبیا، که نویسنده این طومار است دوشنبه شش اسفند، در شبکه اجتماعی بلواسکای (Bluesky) نوشت که هرگز انتظار نداشت این طومار تا این حد سریع و گسترده مورد توجه قرار بگیرد.
او خطاب به امضاکنندگان گفت: «برای رعایت شفافیت تاکید میکنم اقدامی که من آغاز کردم و شما در حال گسترش آن هستید، حملهای شخصی نیست. بلکه تلاشی است برای اطمینان از اینکه افرادی که بر سیاستها و صنایع جهانی تاثیر میگذارند، بدانند که مردم نسبت به عدم مسئولیتپذیری اخلاقی آنها بیتفاوت نیستند.»
آیا لغو تابعیت ماسک از نظر حقوقی ممکن است؟
لغو تابعیت در کانادا بسیار بهندرت اتفاق افتاده است. آدری مک‌لین، استاد حقوق دانشگاه تورنتو، به سی‌ان‌ان گفت که در جریان جنگ جهانی دوم، هزاران کانادایی ژاپنیتبار، از جمله شهروندان کانادایی، عملا از تابعیت محروم و به ژاپن تبعید شدند.
بااینحال، او تاکید کرد: «کانادا تابعیتی را که به‌صورت قانونی کسب شده باشد، لغو نمیکند. این بدان معناست که اساسا هیچ راهی برای سلب تابعیت کانادایی ایلان ماسک وجود ندارد، مگر اینکه مشخص شود او آن را از طریق تقلب یا ارائه اطلاعات نادرست دریافت کرده است.»
قانونی که دیگر وجود ندارد
در سال ۲۰۱۴، «قانون تقویت شهروندی کانادا» تصویب شد که به دولت اجازه میداد تابعیت دوگانه کسانی را که به جرایم امنیت ملی محکوم شده‌اند، لغو کند.
اما جاستین ترودو در کارزار انتخاباتی خود وعده داد که این قانون را لغو خواهد کرد. در سال ۲۰۱۷، این بخش از قانون حذف شد و تمامی شهروندانی که تابعیتشان بهدلیل مسائل امنیت ملی باطل شده بود، دوباره شهروند کانادا شدند.
