انجمن تجارت الکترونیک تهران با انتشار سومین گزارش دوره‌ای خود ضمن اشاره به وضعیت نامطلوب اینترنت در ایران اعلام کرد سیستم فیلترینگ به بزرگ‌ترین عامل ایجاد کندی مستمر و مانع بزرگی برای افزایش سرعت اینترنت بدل شده است.
نویسندگان این گزارش با ابراز نگرانی نسبت به وضعیت نامناسب اقتصاد دیجیتال کشور تاکید کردند ایران در رده‌بندی بین‌المللی کیفیت اینترنت در جایی میان کشورهای توسعه نیافته مانند اتیوپی و آنگولا قرار دارد.
بخش مهمی از گزارش اخیر این انجمن به نتایج فیلترینگ بر زندگی مردم و کسب‌وکارهای فعال اینترنتی پرداخته است.
بر این اساس، سیاست‌های محدودکننده حکومتی موجب «تداوم ناامیدی نیروی انسانی و خروج متخصصان و در نهایت خشکاندن ریشه درخت اقتصاد دیجیتال کشور» شده است.
بررسی‌های این گزارش نشان می‌دهد ایران در میان ۱۰۰ کشور با بالاترین تولید ناخالص ملی در جایگاه ۹۶ از نظر دسترسی آزاد به اینترنت قرار دارد و تنها وضعیت چهار کشور کوبا، سودان، کنگو و ترکمنستان، بحرانی‌تری از ایران است.
در بخشی از این گزارش، اعضای انجمن تجارت الکترونیک از ريیس‌جمهوری بعدی جمهوری اسلامی خواسته‌اند ضمن شفاف کردن آرای شش نماینده دولت در کمیسیون تعیین مصادیق مجرمانه (کمیته فیلترینگ) به اصلاحاتی از قبیل متوقف‌سازی فیلترینگ هوشمند و ممنوعیت فیلترینگ سایت‌های ایرانی دارای مجوز دست بزند.
چندی پیش عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات دولت ابراهیم رئیسی در واکنش به وعده برخی نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری درباره رفع فیلترینگ اینترنت در ایران گفت تصمیم‌گیری در این رابطه لزوما در اختیار دولت نیست.
بر اساس آمارهای گردآوری شده در گزارش انجمن تجارت الکترونیک، نوسانات کیفیت اینترنت از بازه زمانی شهریور ۱۴۰۱، هم‌زمان با کشته شدن مهسا ژینا امینی و آغاز جنبش «زن، زندگی، آزادی» افزایش یافته است.
همچنین در حال حاضر دسترسی به بیش از ۳۲ درصد از پنج هزار وب‌سایت پربازدید کشور با کندی یا اختلال نسبی مواجه است. از طرف دیگر، دست‌کم ۷۳۰ وب‌سایت این فهرست به‌طور مستقیم فیلتر شده یا دامنه اصلی آن به آی‌پی‌های فیلترینگ منتقل می‌شود.
به گفته متخصصان، این وب‌سایت‌ها سهم قابل توجهی در رفع نیازهای روزمره ایرانیان دارند و وضعیت کنونی، «نمادی از ناکارآمدی ساختار وعملکرد فیلترینگ به اصطلاح هوشمند» در کشور است که شهروندان را ازدسترسی به اطلاعات کاربردی محروم کرده است.
خرداد ۱۴۰۳ اندیشکده حکمرانی شریف با انتشار نتایج پیمایشی اعلام کرد بیش از دو-سوم مردم ایران برای استفاده از اینترنت، از فیلترشکن استفاده می‌کنند.
کارشناسان انجمن تجارت الکترونیک تهران خاطرنشان کردند سیستم فیلترینگ در ایران از منطق و الگوی یکسانی پیروی نمی‌کند و همین مساله باعث کاهش کیفیت تجربه کاربری افراد شده است.
آن‌ها تحریم‌های بین‌المللی را نیز یکی دیگر از دلایل کیفیت نامطلوب اینترنت در ایران دانستند.
گزارش قبلی این انجمن که بهمن ۱۴۰۲ منتشر شد، از اضافه شدن تجهیزات فیلترینگ به شبکه داخلی و برنامه‌ریزی برای گسترش محدودیت‌های فعلی اینترنت در دوره ریاست‌جمهوری رئیسی خبر داده بود.
پیش از این زارع‌پور ضمن دفاع از عملکرد خود، هر گونه ادعای اختلال در سرعت و کیفیت اینترنت ایران را «جنگ روانی» دانست.
برخی گزارش‌های غیر‌رسمی نشان می‌دهند وزارت ارتباطات در هفته‌های گذشته تلاش کرده است تا از انتشار گزارش اخیر انجمن تجارت الکترونیک تهران جلوگیری کند.
