میدلایست فوروم، اندیشکده محافظهکار آمریکایی، در مقالهای تازه درباره اعتراضهای جاری در ایران با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی نتیجه طبیعی و منطقی روند سیاست در ایران نیست، آن را یک استثنای تاریخی خواند که دیر یا زود جای خود را به نظمی دیگر خواهد داد.
اعتراضات دیماه ۱۳۹۶ نقطهای تعیینکننده در تاریخ جمهوری اسلامی بود؛ نه صرفا بهعنوان یک اعتراض اقتصادی، بلکه بهعنوان نخستین خیزش سراسری که آشکارا کل نظام سیاسی را هدف قرار داد.
رکود شدید قدرت خرید را از مردم گرفته است و تورم در حال بالا بردن قیمتها است. نرخ ارز، افسار گسیخته و هر روز در حال فتح رکوردی جدید است. وعدههای مسئولان، هرسال بازیافت و تکرار میشود اما در واقع سال به سال، دریغ از پارسال.
ویرانگر و بیرحم، ناگهان از راه میرسد؛ ترسناک، با نفیری که در پس آن نابودی و مرگ به کمین نشستهاند. بهسرعت میآید، اثرش اما تا سالیان سال باقی میماند. این توصیف کوتاهی است از سیل.
اعتراضات دیماه ۱۳۹۶ یکی از گستردهترین موجهای اعتراضی چهار دهه اخیر ایران بود که از هفتم دی در مشهد آغاز شد، به بیش از ۱۶۰ شهر گسترش یافت و طی ۱۰ روز دستکم ۵۰ کشته و صدها مجروح بر جا گذاشت؛ اعتراضاتی که از مطالبات اقتصادی فراتر رفت و کلیت حکومت جمهوری اسلامی را هدف قرار داد.
۲۰۲۵ سالی بود که زمین با ما اتمام حجت کرد. دیگر خبری از هشدارهای ملایم دانشمندان در کنفرانسهای شیک نیست؛ حالا بحران اقلیمی راهش را به سفرهها و ریههای ما باز کرده است. انگار طبیعت تاس خود را ریخته و سنگرهای مقاومت ما یکییکی در حال فروپاشیاند.
اقدامات دولت دونالد ترامپ از ابتدای سال جاری در افزایش فشارها و تحریمها علیه جمهوری اسلامی بهمنظور «متوقف کردن» صادرات نفت ایران تا حد زیادی ناموفق بوده؛ هرچند این سیاست هزینههای دور زدن تحریمها را برای تهران بهشدت افزایش داده است.
جمهوری اسلامی سالها کوشید این تصویر را تثبیت کند که ترکیب سهگانه «توان هستهای»، «قدرت موشکی» و شبکه نیروهای «مقاومت»، میتواند سپری بازدارنده ایجاد کند؛ سپری که نهتنها هزینه حمله نظامی به ایران را بالا ببرد، بلکه اساساً فکر چنین حملهای را از دستور کار «دشمنان» خارج سازد.
بهرام بیضایی، نه صرفا یک نام در سینما و هنرهای نمایشی ایران، که یک «نهاد فرهنگی» تکنفره است. او را میتوان جدا از کارگردان، نویسنده یا پژوهشگر، فرهنگبانی خواند که در جستوجوی هویت ایرانی و زبان فارسی، به بازخوانی گذشته میپرداخت و در تاریخ و فرهنگ کاوش میکرد.
بهرام بیضایی با ۱۰ فیلم بلند، ۴ فیلم کوتاه، اجرای چندین نمایش بر صحنه و انتشار بیش از ۷۰ کتاب یکی از مهمترین و تاثیرگذارترین چهرههای هنری ۶۰ سال اخیر ایران بود. بیراه نیست اگر او را بزرگترین چهره فرهنگی ایرانی در چند دهه اخیر بنامیم؛ روشنفکری که «نه» گفت و سر فرود نیاورد.
هنوز دو ماه از انتشار خبر ساختوساز در حریم کاخ گلستان و به خطر افتادن این بنای تاریخی نگذشته بود که خبر حفاری وسیع زیر بازار بزرگ تهران منتشر شد.
در سالی که گذشت، در حالیکه اکثر تحلیلگران نگران تاثیر هوش مصنوعی، سرنوشت تورم و رکود پیش رو بودند، دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، از ایدهای رونمایی کرد که هیچکس انتظارش را نداشت؛ طرحی برای در هم کوبیدن نظم لیبرال حاکم بر دنیا و بازسازی رابطه اقتصاد ایالات متحده با جهان.
بهنام بن طالبلو، پژوهشگر ارشد بنیاد دفاع از دموکراسیها، اندیشکده مستقر در واشینگتن، در تحلیلی هشدار داد عقبنشینیهای جمهوری اسلامی در سال ۲۰۲۵ نباید سیاستگذاران آمریکا را به این تصور برساند که کار تهران در بیثباتسازی منطقه تمام شده است.
در گذشته، دفاع از تحریم و تقدیس رنج ناشی از آن، ورد زبانِ واعظان ایدئولوژیکی بود که اقتصاد نمیفهمیدند. امروز، همصدایی چهرههای اجرایی و دیپلماتیک با این گفتمان، قطعه گمشده پازل اقتصاد سیاسی ایران را تکمیل میکند.
یک تحلیل منتشرشده در روزنامه هاآرتص میگوید ایران به یکی از محورهای اصلی تنشهای امنیتی اخیر اسرائیل تبدیل شده است؛ تنشهایی که به باور نویسنده، همزمان با کارکرد امنیتی، در خدمت اهداف سیاسی بنیامین نتانیاهو نیز قرار دارد.
توصیف بند زنان زندان اوین بهعنوان «هتل» از سوی فائزه هاشمی، تنها یک اظهارنظر شخصی نیست؛ این تعبیر، در تعارض با گزارشها و تجربه زیسته زندانیان، به مسالهای مهم در روایت عمومی زندان و وضعیت حقوق بشر در ایران تبدیل شد.
پس از گذشت یک ماه از آتشسوزی گسترده در جنگلهای هیرکانی، خطر جدی دیگری این جنگلهای گسترده با قدمت میلیونها سال را تهدید میکند.
در دنیای رسانههای مدرن، جایی که محتوای دیجیتال با سرعت نور در حال تحول است، خبر تعطیلی پنج کانال موسیقیمحور امتیوی از سوی شرکت پارامونت گلوبال، مانند خداحافظی با یک نماد فرهنگی عمل میکند. تصمیمی که نشاندهنده پایان یک عصر ۴۴ ساله است: عصر پخش موزیک ویدیو از تلویزیون.
یک کارشناس روابط خارجی با انتشار مطلبی در پایگاه خبری «آستانه تایمز» به سفر اخیر مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، به قزاقستان اشاره کرد و نوشت این سفر نشاندهنده تمرکز فزاینده تهران بر آسیای مرکزی در بحبوحه افزایش رقابتهای جهانی است.
تنها یک هفته تا دیدار سرنوشتساز بنیامین نتانیاهو و دونالد ترامپ باقی مانده است؛ دیداری که میتواند تاثیر مستقیمی بر آینده جمهوری اسلامی و شخص علی خامنهای داشته باشد.
مقاله محمدجواد ظریف در نشریه فارنافرز که دوشنبه اول دیماه منتشر شد نمونهای دیگر از تلاش وزیر امور خارجه پیشین جمهوری اسلامی برای توجیه و تئوریزهکردن نظامیگری و سرکوب داخلی است.
اظهارات اخیر مقامهای جمهوری اسلامی، همزمان با گزارشها درباره نگرانی اسرائیل از برنامه موشکی حکومت ایران، نشان میدهد تهران در حال ارسال پیامهایی بازدارنده و دیپلماتیک برای کاهش احتمال حمله نظامی جدید است؛ پیامهایی که هم متوجه اسرائیل است و هم آمریکا و روسیه.