خبرگزاری رویترز به نقل از کارشناسان هوانوردی گزارش داد نفوذ پهپادهای روسی به خاک لهستان بار دیگر نگرانیها درباره آسیبپذیری امنیت حملونقل هوایی غیرنظامی در اروپا را برانگیخته و این موضوع تازهترین چالش پیشروی خطوط هوایی در بحبوحه تشدید درگیریهای جهانی است.
گسترش درگیریها در نقاط مختلف جهان فشار بر عملیات و سودآوری خطوط هوایی را افزایش داده و نگرانیهای مربوط به ایمنی و اختلال در سفرها را تشدید کرده است.
بسته شدن حریم هوایی روسیه و اوکراین، بخشهایی از خاورمیانه، میان هند و پاکستان و مناطقی از آفریقا، مسیرهای پروازی را محدود کرده و شرکتها را به استفاده از مسیرهای طولانیتر و پرهزینهتر واداشته است.
یوروکنترل، سازمان هماهنگی ترافیک هوایی ۴۱ کشور اروپایی، اعلام کرده بسته بودن حریم اوکراین بر ازدحام پروازها در آسمان اروپا افزوده است.

جواد حسینیکیا، نایبرییس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، با انتقاد از توافق اخیر تهران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، رافائل گروسی، مدیرکل این نهاد را «عامل موساد» خواند و اعلام کرد او در صورت سفر به ایران، بازداشت خواهد شد.
حسینیکیا در مصاحبه با پایگاه خبری دیدهبان ایران گفت: «ما مطلع هستیم که آژانس حتما اطلاعات سایتهای هستهای را به موساد داده است. گروسی خودش عامل موساد است و ما خواستار محاکمه او هستیم ... اتفاقا ما هم دوست داریم که ایشان به ایران بیاید و قوه قضاییه ما او را دستگیر خواهد کرد.»
او رویکرد آژانس بینالمللی در جریان جنگ ۱۲ روزه را مورد انتقاد قرار داد و افزود این نهاد باید حملات اسرائیل و آمریکا به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی را «محکوم و بابت آن عذرخواهی میکرد».
از سوی دیگر محمدرضا محسنیثانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، پنجشنبه ۲۰ شهریور گفت: «مبنای تعاملات با آژانس بینالمللی انرژی اتمی قانون الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس است. لذا گروسی و بازرسان آژانس حق ورود به ایران را ندارند.»
او افزود: «اگر اروپاییها همچنان بر فعال شدن مکانیسم ماشه اصرار کنند، ما طرح خروج از انپیتی را تصویب میکنیم.»
این نخستین بار نیست که تهدیداتی از سوی مقامهای جمهوری اسلامی علیه مدیرکل آژانس مطرح میشود. پیشتر روزنامه کیهان، رسانه تحت نظر نماینده علی خامنهای، خواستار اعدام گروسی به اتهام «جاسوسی» برای اسرائیل شده بود.
گروسی و عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ۱۸ شهریور در قاهره بر سر سازوکاری تازه برای ادامه همکاریها میان دو طرف به توافق رسیدند.
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در همین رابطه گفت این توافق درباره «راهکارهای عملی برای ازسرگیری بازرسیها در ایران» است و رویههای بازرسی از تاسیسات اتمی هدف قرار گرفته جمهوری اسلامی را تشریح میکند.
در روایتی متناقض، عراقچی ۱۹ شهریور اعلام کرد در چارچوب این توافق، «هیچ دسترسیای به بازرسان آژانس داده نمیشود؛ مگر در مورد نیروگاه بوشهر».
توافق با آژانس، برخلاف قانون مجلس؟
نایبرییس کمیسیون صنایع مجلس در ادامه مصاحبه خود گفت بر اساس توافق قاهره، «ظاهرا» به آژانس اجازه بازرسی از تاسیسات هستهای بمبارانشده ایران داده شده است اما «طبق قانون مجلس، آژانس حق ندارد تا زمانی که درباره امنیت سایتها و دانشمندان هستهای ایران تضمین بدهد، بر مراکز اتمی ما نظارت کند».
حسینیکیا توافق قاهره را مغایر با مصوبه مجلس درباره تعلیق همکاریها با آژانس دانست و افزود: «تفاهماتی که در این زمینه صورت گرفته، فراتر از اختیارات وزارت خارجه است، چرا که قانون مجلس تصریح دارد هر توافقی با آژانس باید با موافقت شورای عالی امنیت ملی انجام شود.»
این اظهارات در شرایطی مطرح میشوند که اتحادیه اروپا و آمریکا ۱۹ شهریور در نشست شورای حکام آژانس در وین هشدار دادند جمهوری اسلامی باید فورا همکاری با این نهاد را از سر بگیرد.
همزمان گمانهزنیها در خصوص سرنوشت فعالسازی مکانیسم ماشه پس از توافق اخیر تهران و آژانس بالا گرفته است.
تهدید به خروج از انپیتی
حسینیکیا در مصاحبه با دیدهبان ایران در پاسخ به پرسشی درباره احتمال آغاز مجدد گفتوگوها میان تهران و واشینگتن گفت: «مذاکره با آمریکا همواره برای ما خسارتبار بوده است .... معتقدیم که مذاکره همیشه برای وقتکشی و برای این است که دشمنان تجدید قوا کنند.»
او تهدید کرد در صورت بازگشت تحریمهای بینالمللی در چارچوب مکانیسم ماشه، جمهوری اسلامی از معاهده منع اشاعه تسلیحات هستهای (انپیتی) خارج خواهد شد.
تروئیکای اروپایی شامل فرانسه، بریتانیا و آلمان ۱۹ شهریور در بیانیهای مشترک با ابراز نگرانی عمیق از وضعیت برنامه هستهای جمهوری اسلامی هشدار دادند تهران باید فورا از خود آمادگی دیپلماتیک نشان دهد و از دادن وعده بپرهیزد.

یک کمیته پارلمانی در فرانسه پیشنهاد کرده است استفاده از شبکههای اجتماعی برای کودکان زیر ۱۵ سال به طور کامل ممنوع شود و نوجوانان ۱۵ تا ۱۸ سال نیز از ساعت ۱۰ شب تا ۸ صبح اجازه دسترسی به این پلتفرمها را نداشته باشند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، کمیتهای از نمایندگان پارلمان فرانسه روز پنجشنبه در گزارشی تازه خواستار محدودیتهای جدی برای استفاده نوجوانان از شبکههای اجتماعی شد. این توصیهها پس از ماهها دریافت شهادت از خانوادهها، مدیران شبکههای اجتماعی و اینفلوئنسرها ارائه شد.
دفتر رئیسجمهوری فرانسه، امانوئل مکرون، نیز پیشتر تمایل خود را برای وضع چنین محدودیتهایی اعلام کرده بود. این اقدام در ادامه روندی صورت میگیرد که سال گذشته با پیشنویس قانون مشابهی در استرالیا برای ممنوعیت استفاده افراد زیر ۱۶ سال از شبکههای اجتماعی آغاز شد.
کمیته پارلمانی در ماه مارس امسال با هدف بررسی تاثیرات روانی تیکتاک بر کودکان تشکیل شد؛ پس از آنکه هفت خانواده در سال ۲۰۲۴ از این پلتفرم به دلیل انتشار محتوای مرتبط با خودکشی فرزندانشان شکایت کردند. در گزارش این کمیته آمده است طراحی اعتیادآور تیکتاک و الگوریتم آن الگوی بسیاری از شبکههای اجتماعی دیگر شده است.
مادر یک دختر ۱۸ ساله که سال گذشته خودکشی کرده بود، به خبرگزاری فرانسه گفت پس از مرگ دخترش متوجه انتشار و مشاهده ویدئوهای خودزنی او در تیکتاک شده است. او با اینکه تاکید کرد وضعیت روحی دخترش پیشتر نابسامان بود، تیکتاک را به کوتاهی در نظارت بر محتوای زیانآور متهم کرد.
مدیران تیکتاک در پاسخ به نمایندگان اعلام کردند این اپلیکیشن با بهرهگیری از هوش مصنوعی توانسته است در سال گذشته ۹۸ درصد محتوای ناقض قوانین خود در فرانسه را شناسایی و حذف کند. با این حال، نمایندگان پارلمان این تلاشها را ناکافی دانستند و گفتند قوانین این پلتفرم بهراحتی دور زده میشود و الگوریتم آن نوجوانان را در چرخه محتوای زیانآور گرفتار میکند.
گزارش کمیته هشدار داده است که اگر طی سه سال آینده شبکههای اجتماعی به قوانین اروپا پایبند نباشند، ممنوعیت استفاده میتواند به همه افراد زیر ۱۸ سال گسترش یابد. در کنار آن، پیشنهاد شده نوجوانان ۱۵ تا ۱۸ سال از ساعت ۱۰ شب تا ۸ صبح از دسترسی به این پلتفرمها محروم شوند.

قانونگذاران کرهجنوبی با استناد به سازمان اطلاعات این کشور گفتند بهنظر میرسد کیم جونگ اون، رهبر کرهشمالی، با همراهی دخترش، کیم جو ئه، در سفر به چین جایگاه او را بهعنوان جانشین احتمالی تثبیت کرده است.
آنان همچنین گفتند مقامهای کرهشمالی در سفر به چین در حال پاککردن آثار برای حفاظت از اطلاعات بیولوژیک کیم جونگ اون و دخترش مشاهده شدند.
به گفته آنان، رهبر کرهشمالی پس از سفر به چین در حال گسترش روابط با این کشور است و احتمال بیشتری وجود دارد که چین از طریق تجارت غیررسمی از کرهشمالی حمایت کند.

ارتش اسرائیل اعلام کرد یک موشک شلیکشده از سوی حوثیهای تحت حمایت جمهوری اسلامی در یمن را رهگیری کرده است؛ رخدادی که تنها یک روز پس از حملات گسترده هوایی اسرائیل علیه مواضع این گروه در صنعا و الجوف صورت گرفت.
ارتش اسرائیل بامداد پنجشنبه اعلام کرد که سامانههای پدافند هوایی این کشور موفق شدند یک موشک شلیکشده از یمن به سمت خاک اسرائیل را رهگیری کنند. این حمله موجب بهصدا درآمدن آژیرهای خطر در چندین منطقه از جمله بئرشبع، هار هَنقب، میتصپه رامون، کوشی رامون، پاران و شیتیم شد. ارتش به ساکنان این مناطق توصیه کرد تا روشن شدن وضعیت در پناهگاهها و فضاهای محافظتشده بمانند.
جزئیات پرتاب این موشک همچنان در دست بررسی است، اما ارتش اسرائیل تاکید کرد سامانههای دفاعی به موقع فعال شدند و تهدید را خنثی کردند.
این حمله در شرایطی رخ میدهد که یک روز پیشتر، ارتش اسرائیل اعلام کرده بود حملات تازهای را علیه مواضع حوثیهای یمن انجام داده است. به گفته ارتش، در این عملیات مراکز نظامی در صنعا و الجوف، از جمله ستاد تبلیغات نظامی حوثیها، اردوگاههای آموزشی و یک مرکز ذخیرهسازی سوخت برای فعالیتهای نظامی هدف قرار گرفتند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در پیامی ویدیویی پس از این حملات گفت: «چند روز قبل بیشتر اعضای دولت تروریستی حوثیها را از بین بردیم. در پاسخ، آنها به فرودگاه رامون حمله کردند اما این موضوع عزم ما را تضعیف نکرد. روز چهارشنبه بار دیگر تاسیسات، پایگاهها و اعضای حوثیها را هدف قرار دادیم. ما به پاکسازی ادامه خواهیم داد. هر کسی که به ما آسیب بزند، ما به او خواهیم رسید.»
سخنگوی ارتش اسرائیل نیز این حملات را «پاسخی به شلیک پهپادها و موشکهای زمینبهزمین به سمت اسرائیل» توصیف کرد و اداره اطلاعات نظامی حوثیها را مسئول «ترور روانی» دانست.
ئسرائیل کاتز، وزیر دفاع اسرائیل، در همین زمینه گفت: «ما وعده حملات بیشتری را داده بودیم و امروز به حوثیها ضربه دردناک دیگری زدیم. بازوی بلند اسرائیل هرجا تهدیدی علیه شهروندان ایجاد شود، حمله خواهد کرد.»
به گفته مقامهای اسرائیلی، حوثیها تحت هدایت و حمایت جمهوری اسلامی فعالیت میکنند و هدف اصلی از اقدامات آنها ضربه زدن به اسرائیل و متحدان منطقهای این کشور است.

هرتزی هلوِی، رئیس سابق ستاد کل ارتش اسرائیل، در دیدار با ساکنان عینهابِسور در نزدیکی مرز غزه اذعان کرد ارتش اسرائیل نتوانست تهدید حمله حماس را پیش از هفتم اکتبر بهدرستی ارزیابی کند و مسئولیت این شکست را بر عهده گرفت.
به گزارش رسانههای اسرائیلی، هرتزی هلوِی در جمع ساکنان عینهابِسور گفت هفتم اکتبر برای ارتش اسرائیل «یک شکست بزرگ و وحشتناک» بود. او تاکید کرد: «من در آن روز فرمانده ارتش بودم؛ مسئولیت با من است. این بار را بر دوش میکشم و مستقیماً با آن روبهرو میشوم. ما حماس را دستکم نگرفتیم، اما باور نداشتیم که قادر به آغاز حملهای در چنین ابعادی باشند. آنها موفق شدند نقشههای خود را بهطور مؤثر از ما پنهان کنند.»
یارون فینکلمن، فرمانده سابق جبهه جنوبی ارتش، نیز در این نشست گفت که ارتش اسرائیل در درک کامل ابعاد تهدید از ناحیه غزه ناکام ماند. او افزود: «دشمن ما را غافلگیر کرد ــ نه فقط در روز هفتم اکتبر، بلکه با توانمندیهایی که توسعه داده بود. ما چه از منظر اطلاعاتی و چه در ارزیابی راهبردی نتوانستیم این موضوع را شناسایی کنیم.»

در ۷ اکتبر ۲۰۲۲ نیروهای وابسته به حماس و جهاد اسلامی از نقاط مختلف به جنوب اسرائیل حمله کردند و در جریان این حمله دستکم ۱۲۰۰ نفر که بیشترشان غیرنظامی بودند کشته شدند و بیش از ۵۰۰ نفر نیز به گروگان گرفته شدند که زنان، کودکان و سالمندان نیز بخش اعظمی از آنها را تشکیل میدادند. این حمله باعث شد تا جنگ اسرائیل در غزه آغاز شود که در آستانه دومین سال آن هستیم.
هلوِی در پاسخ به پرسشی درباره امنیت سکونت در مناطق مرزی غزه گفت: «از آن روز تلخ، ما متعهد شدهایم که بیاموزیم و اصلاح کنیم. زندگی در این منطقه امن است.»
او در بخش دیگری از سخنانش که از شبکه کان ۱۱ پخش شد، از فروپاشی نظامی ارتش در ساعات نخست حمله خبر داد: «پنج یا شش ساعت، لشکر غزه که مسئول دفاع از منطقه بود، در حال فروپاشی بود. گفتن این موضوع سخت است، اما دفاع در همان ساعات نخست از هم پاشید. ما برای شش تا هشت نقطه نفوذ آماده شده بودیم، اما با ۴۰ نقطه و حدود شش هزار مهاجم مواجه شدیم. حجم خودروها و نیروهایی که وارد شدند، کنترل اوضاع را بسیار دشوار کرد.»
به گفته او، حتی در همان شب نیز هیچیک از فرماندهان ارتش اسرائیل نگفتند جنگ آغاز شده است. هلوِی افزود: «هیچ هشدار جدیای داده نشد. نشانهها وجود داشت و با نگاهی به گذشته میتوانستیم بهتر و دقیقتر عمل کنیم. اما فرصتی برای این بحث نبود که آیا با جنگ روبهرو هستیم یا یک مانور ـ همانند آنچه پیش از جنگ یومکیپور رخ داد.»
جنگ یومکیپور در اکتبر ۱۹۷۳ میان ائتلاف مصر و سوریه با اسرائیل آغاز شد. این جنگ همزمان با روز مقدس یهودیان (یومکیپور) رخ داد و نیروهای عرب با حملهای غافلگیرانه در جبهههای صحرای سینا و بلندیهای جولان ارتش اسرائیل را در وضعیت دشواری قرار دادند. ارتش اسرائیل در روزهای نخست دچار تلفات و عقبنشینیهای گسترده شد، اما با حمایت ایالات متحده و بسیج کامل نیروها توانست موازنه جنگ را تغییر دهد. این جنگ برای اسرائیل بهعنوان یکی از بزرگترین غافلگیریهای نظامی تاریخش ثبت شد و از آن زمان همواره بهعنوان نمونهای از شکست اطلاعاتی و ارزیابی نادرست تهدیدها مورد اشاره قرار میگیرد.





