پایان نشست نمایندگان جمهوری اسلامی و تروئیکای اروپایی در استانبول

احمد صمدی

خبرنگار ایران‌اینترنشنال در آلمان

نشست نمایندگان جمهوری اسلامی با نمایندگان آلمان، بریتانیا و فرانسه که صبح جمعه در شهر استانبول آغاز شده بود، به پایان رسید.

کاظم غریب‌آبادی، معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، جمعه ۲۶ اردیبهشت در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «در صورت لزوم، این گفت‌وگوها ادامه خواهد یافت.»

پس از نشست مشترک غریب‌آبادی و مجید تخت روانچی، معاونان سیاسی و حقوقی و قضایی بین‌المللی وزارت امور خارجه با مدیران سیاسی سه کشور اروپایی آلمان، بریتانیا و فرانسه، قرار است اولاف اسکوگ، معاون نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور سیاست خارجی و امنیتی با هیات ایرانی دیدار کند.

پیش از شروع نشست استانبول، چین بار دیگر بر تعهد خود به یک راه‌حل سیاسی و دیپلماتیک برای حل مساله هسته‌ای ایران تاکید کرد.

لین جیان، سخنگوی وزارت خارجه چین، در یک جلسه خبری روزانه اعلام کرد پکن برای «تعهد ایران به عدم توسعه سلاح‌های هسته‌ای» ارزش قائل است و حق این کشور را برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای محترم می‌شمارد.

یک روز پیش از این، سخنگوی وزارت خارجه آلمان در پاسخ به سوال ایران‌اینترنشنال با تایید نشست جمعه میان نمایندگان آلمان، بریتانیا و فرانسه با نمایندگان جمهوری اسلامی، اعلام کرده بود مذاکره‌ای با تهران در کار نخواهد بود بلکه تنها نشستی برگزار می‌شود که تمرکز آن بر موضوع هسته‌ای ایران است.

دومینیک موتر، مدیر سیاسی وزارت امور خارجه آلمان، نماینده این کشور در نشست استانبول بود و طرف اروپایی از روند برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی و جزییات گفت‌وگوهای تهران-واشینگتن آگاه شد.

سخنگوی وزرات خارجه فرانسه پنج‌شنبه ۲۵ اردیبهشت اعلام کرد گفت‌وگوهای سه کشور اروپایی با ایران (در سطح معاونان سیاسی) در استانبول ترکیه، «در هماهنگی کامل با ایالات متحده» انجام می‌شود و ایده آن پیدا کردن راه‌حلی دیپلماتیک برای بحران هسته‌ای ایران است؛ در شرایطی که زمان اندکی وجود دارد.

پیش از این چهار دور نشست میان معاونان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و مدیران سیاسی وزرای خارجه آلمان، فرانسه و بریتانیا برگزار شده بود که به گفته دیپلمات‌های اروپایی، «بی‌نتیجه بوده» است.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ۲۴ اردیبهشت درباره گفت‌وگو با کشورهای اروپایی گفت: «متاسفانه اروپایی‌ها خودشان هستند که با سیاست‌های خودشان یک مقدار در این مذاکرات انزوا پیدا کردند. ما طالب چنین وضعیتی نیستیم و به مذاکرات خودمان ادامه می‌دهیم و فکر می‌کنم دور بعدی مذاکرات در سطح معاونان وزارت خارجه، جمعه در استانبول برگزار خواهد شد.»

وب‌سایت خبری اکسیوس ۲۵ اردیبهشت به نقل از یک مقام آمریکایی و دو منبع آگاه گزارش داد که دولت دونالد ترامپ در جریان دور چهارم مذاکرات هسته‌ای در عمان، پیشنهادی رسمی برای توافق هسته‌ای با جمهوری اسلامی ارائه کرده است.

این پیشنهاد یک‌شنبه ۲۱ اردیبهشت از سوی استیو ویتکاف، نماینده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه و مسئول هیات مذاکره‌کننده واشینگتن با تهران، به عراقچی تحویل داده شده و او این پیشنهاد را برای بررسی و مشورت با علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و سایر مقامات عالی‌رتبه، به تهران منتقل کرده است.

برلین، پاریس و‌ لندن تهدید کرده‌اند در صورتی که موضوع هسته‌ای ایران حل و فصل نشود مکانیسم بازگشت تحریم‌های سازمان ملل (مکانیسم ماشه) را علیه ایران فعال خواهند کرد.

دیدار نمایندگان جمهوری اسلامی و تروئیکای اروپایی در حالی برگزار شد که رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار است گزارشی جامع از برنامه هسته‌ای تهران به شورای حکام آژانس ارائه کند.

به لحاظ نظری، زمان‌بندی انتشار این گزارش در اختیار گروسی است و تنها او در این باره تصمیم‌گیرنده است اما برخی کارشناسان معتقدند نشست استانبول در شیوه نگارش و زمان انتشار آن موثر خواهد بود.