در پی واژگونی یک اتوبوس در محور اصفهان-نطنز دستکم ۱۳ نفر جان باختند

در پی واژگونی یک اتوبوس مسافربری در محور اصفهان به نطنز و برخورد آن با یک خودروی سواری ۱۳ نفر جان خود را از دست دادند و ۱۱ نفر مصدوم شدند.

در پی واژگونی یک اتوبوس مسافربری در محور اصفهان به نطنز و برخورد آن با یک خودروی سواری ۱۳ نفر جان خود را از دست دادند و ۱۱ نفر مصدوم شدند.
منصور شیشه فروش، مدیر کل مدیریت بحران استانداری اصفهان، دوشنبه ۲۴ آذر در مصاحبهای زمان وقوع حادثه را ساعت ۲۲ و ۲۰ دقیقه دوشنبه اعلام کرد و گفت که اتوبوس مسافربری پس از انحراف به خط مخالف خود، واژگون شده است.
علیرضا زمانپور، رییس اورژانس دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، نیز گفت که پس از اقدامات درمانی اولیه برای مصدومان، ۹ نفر از آنها به مراکز درمانی منتقل شدند.
میانگین جهانی مرگ و میر ناشی از تصادفهای جادهای در کشورهای کم درآمد ۲۱ تا ۲۴ مرگ بهازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است. این رقم در کشورهای توسعهیافته با جادههای ایمن، حدود ۸ تا ۹ مرگ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت در سال است.
به نوشته روزنامه شرق، حسن مومنی، جانشین رییس پلیس راهور نیروی انتظامی جمهوری اسلامی، دوشنبه اعلام کرد که سالانه «حدود ۲۰ هزار نفر» در تصادفات رانندگی جان خود را از دست میدهند و این آمار را «فاجعهای انسانی» توصیف کرد.
او اضافه کرد: «نزدیک به ۴۰۰ هزار نفر مصدوم میشوند که ۱۰ تا ۱۵ درصد آنان دچار معلولیت میشوند.»
مومنی با اشاره به افزایش دوباره تصادفات در سال جاری افزود در سال گذشته، پس از چند سال کاهش، دوباره شاهد رشد تصادفات هستیم.
بر این اساس، تعداد کشتهشدگان بر اثر تصادف در ایران، ۲۵ نفر در سال به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت است که رقمی بالاتر از میانگین جهانی به شمار میآيد.
مومنی با استناد به آمار رسمی پزشکی قانونی گفت در هفتماهه نخست امسال حدود ۳ تا ۴ درصد افزایش جانباختگان ثبت شده و ۱۲ هزار و ۷۸۰ نفر جان خود را در تصادفات از دست دادهاند.
مومنی اشاره کرد نکته نگرانکننده این است که این افزایش، بیشتر در حوزه درونشهری رخ داده؛ بهطوریکه تصادفهای درونشهری حدود ۱۰ درصد رشد داشته، در حالی که افزایش تصادفهای برونشهری تنها حدود یکونیم درصد بوده است.
او تاکید کرد که این روند در سالهای گذشته سابقه نداشته است.
به گفته این مقام انتظامی جمهوری اسلامی، هزینه تصادفات بسیار سنگین است و بر آوردها نشان میدهد «حدود ۱۹ درصد بودجه کشور بهصورت مستقیم و غیرمستقیم صرف تبعات تصادفها میشود.»
علیرضا رییسی، معاون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، سوم آذر با اشاره به آنچه آمار «تکاندهنده» جانباختگان حوادث رانندگی نامید، اعلام کرد بیش از ۸۰ درصد قربانیان تصادفها، افراد زیر ۵۰ سال هستند.
او «جادههای غیراستاندارد، خودروهای فرسوده، ضعف قوانین و خطاهای انسانی» را مهمترین دلایل بروز تصادفات عنوان کرد و بر ضرورت اصلاح زیرساختها و ارتقای فرهنگ ترافیک تأکید کرد.

عبدالرضا سپهوند، دبیر دوم کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، گفت مازوتسوزی در نیروگاهها با اجازه شورای عالی امنیت ملی انجام میشود. به گفته او، بر اساس آنچه به وزارت نفت و وزارت نیرو ابلاغ شده، نیروگاهها مجازند روزانه «بالغ بر ۴۵ میلیون لیتر» مازوت بسوزانند.
این نماینده مجلس، دوشنبه ۲۴ آذر گفت: «میزان مصرف زغالسنگ یا مازوت در نیروگاهها یک حدی دارد، زیرا موجب آسیب به توربینها میشود و برخی از آنها سال گذشته به همین دلیل از مدار خارج شدهاند.»
برخلاف وعدههای پیشین مقامهای جمهوری اسلامی، مازوتسوزی به گزینه رسمی و مورد اتکا برای حکومت در مدیریت بحران انرژی تبدیل شده و این روند همچنان در جریان است.
خبرگزاری فارس، وابسته به سپاه پاسداران، دوم آذر از آغاز مصرف مازوت در نیروگاههای ایران از روزهای پیش از این تاریخ خبر داد و نوشت که نیروگاههای مفتح، سلیمی و شازند، رکودداران مصرف این سوخت آلاینده هستند.
فارس گزارش داد مصرف مازوت در ۲۳ آبان به بیش از ۲۱ میلیون لیتر در روز رسید.
طول نفتکشهایی که چنین حجمی از مازوت را جابهجا میکنند به ۱۴ کیلومتر میرسد.
سال گذشته بهدلیل کمبود گاز، رکورد مصرف مازوت در ایران شکسته شد.

کاهش مازوتسوزی، تشدید آلودگی؟
سپهوند در ادامه صحبتهای خود گفت: «البته در سال ۱۴۰۴ ذخایر گازوییل دو برابر شد و به تبع آن میزان مازوتسوزی خیلی کاهش پیدا کرد اما از آنجا که ناترازی گاز در نیروگاهها وجود دارد، از این رو تصمیم گرفته شد بخشی از مجوز شورای عالی امنیت ملی مورد استفاده قرار گیرد و مازوتسوزی در تعدادی از نیروگاهها انجام میشود، اما مقدار آن نسبت به پارسال کمتر است.»
او در پاسخ به این سوال که آیا امکان استفاده از زغالسنگ بهعنوان سوخت نیروگاهها وجود دارد نیز گفت: «زغالسنگ آلودگی خود را دارد؛ البته از مازوت کمتر است اما آلودگی خاص خود را ایجاد میکند.»
نهم آذر، اسماعیل کهرم، مشاور پیشین سازمان حفاظت محیط زیست ایران، با انتقاد از سیاستهای محیط زیستی جمهوری اسلامی، اعلام کرد که حکومت میتواند به جای پول تولید بخشی از موشکهایش، مشکل کیفیت سوخت مازوت در ایران را حل کند.
کهرم به وبسایت خبری جماران گفت: «اگر مردم و سلامت مردم برای مسئولین مهم باشد، هر موشکی که ساخته میشود دو میلیون دلار هزینه دارد، با پول ۱۰ تا موشک میتوانیم مازوتهایمان را استاندارد کنیم. نمیکنیم، برای اینکه اولویتها چیز دیگری است.»
او هشدار داد که مازوتهای استفاده شده در ایران «هفت برابر استاندارد جهانی» سولفور دارد و کیفیت بنزینی هم که در ایران استفاده میشود، «مناسب نیست».
بهدنبال این اظهارات کهرم، قوه قضاییه جمهوری اسلامی علیه او اعلام جرم کرد.
از سوی دیگر، خبرگزاری آنا، وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۶ آذر به نقل از یک کارشناس مسائل نفت و انرژی گزارش داد که اصلیترین عامل آلودگی هوا و مرگهای ناشی از آن در شهرهای بزرگ «بنزین پاتیلی» است و اشاره صرف به مازوتسوزی، «آدرسدهی غلط» و «یک فریبکاری آشکار» است.
خرداد ۱۴۰۴، مرکز دادههای باز ایران با استناد به یک سند محرمانه وزارت نفت گزارش داد جمهوری اسلامی در سالهای اخیر از ترکیبات خطرناک آلوده برای تولید بنزین استفاده کرده است.
بر اساس این گزارش، اقدام گسترده و سیستماتیک جمهوری اسلامی در «افزودن ترکیبات شیمیایی تولیدشده خارج از چرخه پالایشگاهی» با هدف جبران کمبود بنزین در کشور انجام شده است.

ایران برای مقابله با بحران هزینههای زندگی با یک انتخاب سخت روبهرو است: حفظ نرخهای ترجیحی ارز که نه توانستهاند قدرت خرید را حفظ کنند و نه جلو فساد را گرفتهاند، یا حذف این نرخها و پذیرش خطر آغاز موج تازهای از تورمِ خارج از کنترل.
محمدحسین عادلی، رییسکل پیشین بانک مرکزی جمهوری اسلامی، هفته گذشته در سرمقالهای در دنیای اقتصاد این دوراهی را چنین خلاصه کرد: «شکاف میان نرخهای ترجیحی و نرخ آزاد ارز باعث ایجاد فساد گسترده، بیثباتی و رانتهای ناعادلانه میشود، در حالی که همزمان برخی اهداف سیاسی و توزیعی را نیز تامین میکند.»
نظام «ارز ترجیحی» ایران از فروردین ۱۳۹۷ در دولت حسن روحانی آغاز شد، زمانی که نرخ دلار روی عدد چهار هزار و ۲۰۰ تومان تثبیت شد.
ارزش تومان دوشنبه ۲۴ آذر به رکورد کمسابقه بیش از ۱۳۱ هزار تومان برای هر دلار سقوط کرد.
این طرح که با هدف جلوگیری از شوک قیمتی، حمایت از اقشار کمدرآمد و تضمین دسترسی به کالاهای اساسی و دارو ایجاد شد، از محل درآمدهای نفتی و فرآوردههای نفتی تامین مالی میشد.
اما با گسترش شکاف میان نرخ رسمی و آزاد، و فشار این نظام بر بودجه، دولت ابراهیم رییسی آن را در قالب آنچه «جراحی اقتصادی» نامید، کنار گذاشت.
مقامات جمهوری اسلام هم با اشاره به فرصتهای عظیم سودجویی از تفاوت قیمت، رانتجویی واردکنندگان کالاهای اساسی، هدررفت ذخایر ارزی و ناکامی یارانهها در رسیدن به مصرفکنندگان، از این تصمیم دفاع کردند.
بهگفته آنان، این نظام به باری سنگین بر دوش دولت تبدیل شده بود.
اما «جراحی اقتصادی» موجب ثبت بالاترین تورم سالانه ایران از زمان جنگ جهانی دوم شد و موجی گسترده از اعتراضها را به دنبال داشت.
چند ماه بعد، دولت دوباره ارز ترجیحی را با نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان، حدود نصف نرخ بازار آزاد در آن زمان، بازگرداند.
در ابتدا، ارز ترجیحی شامل ۲۵ گروه کالایی میشد، اما بعدها چندین قلم کالا از فهرست حذف شدند.
در ماههای اخیر، دولت همچنین ارز ترجیحی را از زنجیره واردات چند کالای کلیدی از جمله برنج، روغن نباتی، گوشت قرمز، خوراک دام و دارو حذف کرده است.
دولت در سال ۲۰۲۳ حدود ۱۸ میلیارد دلار و در ۲۰۲۴ حدود ۱۵ میلیارد دلار ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی در اختیار واردکنندگان قرار داد و انتظار میرود این رقم امسال به حدود ۱۲ میلیارد دلار کاهش یابد.
اقتصادی که از ریتم طبیعی خارج شده
حامیان نظام چندنرخی معتقدند این روش باعث میشود کالاهای اساسی و نهادههای تولیدی با قیمت قابلقبولتری عرضه شوند، تورم کنترل شود و بخشی از قدرت خرید حفظ شود.
منتقدان میگویند اگرچه ارز ارزان در ابتدا سرعت رشد قیمتها را کم کرد، اما فاصله روبهگسترش با نرخ بازار آزاد در نهایت فساد سیستماتیک ایجاد کرد و مانع از رسیدن یارانهها به مصرفکننده شد.
رییسکل پیشین بانک مرکزی نوشت: «پایین نگه داشتن مصنوعی قیمتها از طریق نرخهای ارزی یارانهای و رانتی، فقط بهطور محدود قیمتها را کنترل کرده و در عوض رانتهای عظیمی برای واردکنندگانی ایجاد کرده است که به ارز ارزان دسترسی دارند.»
او هشدار داد: «تخصیص ارز ترجیحی بهنام حمایت از مصرفکننده نهایی، در عمل به نفع گروههای ذینفوذ تمام میشود، منابع را منحرف میکند و بازارهای غیررسمی را گسترش میدهد.»
به گفته او واردکنندگان اغلب با دستکاری فاکتورها سود خود را چند برابر میکنند.
آیا حذف کامل هنوز هم بیش از حد خطرناک است؟
نمونهای روشن از شکست این نظام، رسوایی چای دبش بود. این شرکت بین سالهای ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲ حدود ۳.۴ تا ۳.۷ میلیارد دلار ارز ترجیحی دریافت کرد.
بخش بزرگی از این ارز هرگز صرف واردات چای با کیفیت نشد؛ بخشی در بازار آزاد فروخته شد و بخش دیگر برای واردات چای بیکیفیت هزینه شد که بعدا با بستهبندی جدید بهعنوان چای مرغوب فروخته شد.
این رسوایی نمادی شد از اینکه چگونه ارز ترجیحی بهجای تامین نیازهای واقعی وارداتی، به سودجویان فرصت میدهد و اعتماد عمومی را نابود میکند.
با وجود این شکستها، عادلی معتقد است ایران برای تکنرخی کردن ارز آماده نیست. تنشهای ژئوپلیتیک، تشدید تحریمها، رشد اقتصادی ضعیف، خطر افزایش تورم به بالای ۵۰ درصد و احتمال کسری بودجه بیش از ۵۰ درصد، همگی شرایطی شکننده ایجاد کردهاند.
بنابراین او توصیه میکند که نظام دو نرخی محتاطانه حفظ شود و کالاهای اساسی و دارو همچنان با نرخ کنترلشده تامین شوند.
احسان خاندوزی، وزیر پیشین اقتصاد، نیز با تاکید بر ضرورت «حرکت تدریجی» همین احتیاط را تکرار کرده و هشدار داده است که یکسانسازی ناگهانی میتواند موج جدیدی از تورم ایجاد کند.
مرتضی افقه، اقتصاددان، نیز به ایلنا گفته است برخی طرفداران سیاستهای بازار آزاد «چنان رفتار میکنند که گویی نمیدانند ایران در شرایطی بهشدت بحرانی قرار دارد و نمیتوان نسخههایی را که برای اقتصادهای پیشرفته در شرایط عادی نوشته شده، بر بحران کنونی ایران اعمال کرد.»

طاهر عبدالحی، مدیرعامل شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی (ایرانایر)، گفت که این شرکت به فرودگاههای استانبول، نجف، دبی، جده و مدینه، ۱۵ میلیون دلار بدهی دارد. همزمان، مدیرعامل شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی کشور گفت که پس از جنگ ۱۲ روزه، روند کاهش مناطق ممنوعه هوایی، متوقف شده است.
محمد امیرانی، دوشنبه ۲۴ آذر گفت: «اکنون حدود ۵۰ درصد فضای کشور در محدوده مناطق ممنوعه قرار دارد که به علل امنیتی کنترل میشود.»
او گفت کمیته فضای کشور بهعلت شرایط جنگ ۱۲ روزه، روند کاهش مناطق ممنوعه هوایی را متوقف کرده است.
امیرانی با اشاره به تاثیر جنگ ۱۲ روزه بر پروازهای عبوری گفت که در این مدت، «کاهش درآمد» مشاهده شد اما: «پس از دو ماه شرایط به حالت عادی بازگشت؛ هرچند در مقایسه با سال گذشته همچنان کاهش نسبی درآمد داریم.»
از سوی دیگر، مدیرعامل ایرانایر ۲۴ آذر با تاکید بر اینکه با وجود داشتن ۲۰ فروند هواپیما، بخش عمدهای از پروازهای این شرکت تنها با هشت فروند هواپیما انجام میشود، گفت: «مشکلات مالی و بدهیهای تاریخی شرکت ایرانایر به حدود ۴۳ هزار میلیارد تومان رسیده است که ناشی از درآمد-هزینه نامتعادل طی ۱۱ سال گذشته است.»
به گفته عبدالحی، شرایط کنونی ایرانایر «بیسابقه» است: «ما دو فروند هواپیما هم خریداری کردهایم که هماکنون در اختیار شرکت نیست.»
او روشن نکرد که چرا این دو فروند هواپیما در اختیار ایرانایر نیست.
در روزهای گذشته، یک مسافر ایرانی در ترکیه با ارسال ویدیویی برای ایراناینترشنال گفت: «پنجشنبه ۱۳ آذرماه با این که بلیت و پرواز ما از پیش تایید شده بود، بلاتکلیف ماندیم زیرا اعلام شد که پرواز ایرانایر به علت بدهی این شرکت به فرودگاه استانبول لغو شده است.»
عبدالحی در ادامه صحبتهای خود گفت که مشکلات پروازها به استانبول برطرف نشده و برای ازسرگیری این پروازها طی هفته آینده، «رایزنیهایی» در حال انجام است.
به گفته او، بهدلیل تحریمها، پروازهای بینالمللی ابتدا «به تدریج کاهش یافت» و در نهایت، پروازهای اروپایی «به طور کامل» متوقف شد.
او افزود: «حتی ایرلاینهایی که در کشورهای اطراف فعال بودند و قصد داشتند مسافران ایرانی را به اروپا جابهجا کنند، اجازه فعالیت پیدا نکردند.»
پیش از این، مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی، درباره خسارتهای وارد شده به ایرلاینهای ایران در دوره جنگ و آتشبس جمهوری اسلامی با اسرائیل گفت از ۲۳ خرداد تا ۱۱ تیر بیش از شش هزار و ۱۳۰ میلیارد تومان درآمد از دست رفته شرکتهای هواپیمایی کشور بوده است.
اسعدی سامانی، ۱۶ تیرماه در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا درباره میزان پروازهای باطل شده در ایام حمله اسرائیل به ایران و آتشبس نیز گفت که در ایام جنگ ۱۲ روزه و آتشبس، ۱۲ هزار و ۲۹ پرواز باطل شد که از این تعداد هشت هزار و ۶۵۳ پرواز داخلی و سه هزار و ۳۷۶ پرواز، بینالمللی بوده است.
فرودگاههای زیانده در ایران
همزمان با اظهارات مدیرعامل شرکت ایرانایر، امیرانی نیز در نشست تخصصی حملونقل و لجستیک گفت: «از ۵۶ فرودگاه تحت مالکیت شرکت، تنها یک فرودگاه سودده بوده و بقیه با زیان عملیاتی فعالیت میکنند.»
او تاکید کرد که درآمد سال گذشته شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران، حدود ۱۵.۵ هزار میلیارد تومان بود که بیش از ۷۳ درصد آن از محل پروازهای عبوری تامین شده است و باقی درآمد، از «خدمات ناوبری هوایی» بوده است.
به گفته امیرانی، حتی فرودگاههایی که سالانه تا یک میلیون مسافر دارند نیز سودده نیستند و اقتصادی کردن آنها دشوار است.
او گفت: «برای کاهش زیان، قرار است به شهرکهای صنعتی متصل شویم تا ظرفیت لجستیکی فرودگاهها فعالتر شود. مدیریت بهرهبرداری فرودگاهها به بخش خصوصی واگذار خواهد شد و فرودگاههای بدون متقاضی، از طریق مناقصه در اختیار بخش خصوصی قرار میگیرند.»
مدیرعامل شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی کشور درباره طرح توسعه فرودگاه مهرآباد نیز گفت: «قرار است زمینهای گمرک پس از تخلیه به شرکت فرودگاهها واگذار شود؛ اما هنوز روند انتقال کامل نشده است.»
به گفته او، ۹۰ هکتار از اراضی مهرآباد در اختیار نیروی هوایی و ۹ هکتار زیر نظر گمرک است.
امیرانی تاکید کرد: «هیچ فرودگاه جدیدی در کشور تاسیس نخواهد شد و برای فرودگاههای کوچک با پروازهای محدود، مدیریت هزینهها در دستور کار قرار دارد.»

منصور شیشهفروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان، از مرگ ۹ کارگر در آتشسوزی در یک کارگاه در منطقه صنعتی دولتآباد شهرستان برخوار خبر داد.
شیشهفروش دوشنبه ۲۴ آذر گفت که این آتشسوزی در خط تولید یکی از واحدهای کارگاهی رخ داد و ۹ نفر از کارگران بر اثر گازگرفتگی جان باختند.
به گفته او، بررسی علت وقوع این حادثه در دستور کار تیمهای تخصصی است. او گفت: «تلاش نیروهای امدادی برای نجات کارگران، نتیجهبخش نبود.»
شیشهفروش افزود: «پس از پایان عملیات امدادرسانی، بررسیهای کارشناسی برای مشخص شدن علت دقیق حادثه در دستور کار قرار گرفت و تیمهای تخصصی آتشنشانی و دستگاههای ذیربط در حال بررسی فنی و ایمنی محل هستند.»
این مقام استانی تاکید کرد که «در صورت احراز هرگونه قصور»، موضوع از مسیر قانونی پیگیری میشود.
پیش از این، علیرضا زمانپور، رییس اورژانس پیشبیمارستانی و مدیر حوادث دانشگاه علوم پزشکی اصفهان از حریق یک سوله تجهیزات الکترونیکی در شهرک صنعتی دولتآباد و آغاز عملیات امدادرسانی نیروهای اورژانس خبر داده بود.
شهرک صنعتی دولتآباد در شمال شهر اصفهان، با هزار و ۷۰۰ هکتار وسعت، یکی از بزرگترین مناطق صنعتی ایران است.
هزاران کارگر در ایران بهدلیل نبود ایمنی در محیط کار، در غیبت نظارتهای موثر، فشار روانی ناشی از دستمزدهای پایین و فقدان حمایت دولتی، پرداخت نشدن به موقع دستمزدها، ساعات طولانی کار و دهها عامل دیگر، هر روز در معرض آسیبهای ناشی از حوادث هنگام کار قرار دارند.
آمار دقیقی درباره حوادث ناشی از کار وجود ندارد و منابع مختلف مانند مرکز آمار ایران، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان پزشکی قانونی، اعدادی متفاوت و گاهی با فاصله بسیار زیاد از هم در این زمینه منتشر میکنند.
شمار قابل توجه مرگ و میر ناشی از حوادث کار در شرایطی است که جمهوری اسلامی مشاغل غیررسمی همچون کولبری و سوختبری را جزو مشاغل کارگران ایرانی حساب نمیکند.
سایت حقوق بشری هرانا، ۹ اردیبهشت امسال در گزارشی به مناسبت «روز جهانی ایمنی و سلامت کار» نوشت در بازه زمانی ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۳ تا هفتم اردیبهشت سال جاری، دستکم دو هزار و ۷۹ کارگر در پی حوادث ناشی از فقدان ایمنی محیط یا شرایط کار، جان خود را از دست دادند و دستکم ۱۶ هزار و ۲۷۳ کارگر دیگر مصدوم شدند.
هشتم اردیبهشت و در آستانه روز جهانی کارگر، کنفدراسیون کار ایران-خارج از کشور با صدور نامهای سرگشاده به اتحادیههای کارگری جهان، نسبت به وضعیت «فاجعهبار» کارگران در ایران هشدار داد.
این نامه از شرایط معیشتی و ایمنی وخیم کارگران ایران پرده برداشت و خواستار اقدام فوری جامعه جهانی شد.
بر اساس بررسیها، ایران در زمینه رعایت مسایل ایمنی کار میان کشورهای دنیا، رتبه ۱۰۲ را دارد و آمار مرگ کارگران در آن بیش از میانگینهای جهانی است.

بر اساس گزارش وبسایتهای اطلاعرسانی قیمت ارز، نرخ دلار آمریکا با بیش از دو هزار و ۵۰۰ تومان افزایش نسبت به روز یکشنبه، رکورد ۱۳۱ هزار و ۶۰۰ تومان را ثبت کرد.
قیمت دلار در ادامه معاملات دوشنبه ۲۴ آذر، با نوسان حدود هزار تومان، در حدود قیمت ۱۳۱ هزار تومان در گردش است که رکوردی تازه در معامله این ارز محسوب میشود.
دیگر ارزهای خارجی از جمله پوند و یورو نیز افزایش قیمت داشتند. بهای پوند به حدود ۱۷۵ هزار تومان رسید و یورو در محدوده ۱۵۳ هزار تومان معامله شد.
این در حالی است که ۲۲ آذر، قیمت هر دلار آمریکا از ۱۲۹ هزار تومان گذشت، هر یورو به بیش از ۱۵۰ هزار تومان رسید و هر پوند بریتانیا، به بیش از ۱۷۰ هزار تومان افزایش یافت.
در بازار طلا نیز ۲۴ آذر قیمتهای بیسابقهای ثبت شد. سکه طرح جدید تا ۱۴۴ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان فروخته شد و سپس بهای آن بین ۱۴۲ تا ۱۴۴ میلیون تومان در نوسان بود.
قیمت این سکه موسوم به «امامی»، ۲۲ آذر از ۱۳۸ میلیون تومان فراتر رفت.
همزمان، سخنگوی بانک مرکزی از آغاز تخصیص ارز به ثبتسفارشهای زیر ۱۰۰ هزار دلار در تالار دوم مرکز مبادله ایران خبر داد و اعلام کرد که برای مدیران شعب بانکی «مشکوک به پولشویی و اخلال در بازار ارز و طلا»، پرونده انتظامی تشکیل شده است.
او گفت: «۱۲ تیم بازرسی ویژه برای رسیدگی به شعب مشکوک به تراکنشهای پولشویی و ایجاد اختلال در بازار ارز و طلا تشکیل شده است. روز گذشته بازرسان به ۲۰ شعبه بانکی مراجعه کردهاند که برای مدیران و مسئولان آنها پرونده انتظامی تشکیل شده است.»
جمهوری اسلامی بهطور معمول در برابر بالا رفتن بهای ارزهای خارجی، رویکردهایی امنیتی پیشه و تلاش میکند بازار را با تهدید و ارعاب، به شکل دستوری کنترل کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، محمد شیریجیان همچنین گفت: «همه ثبتسفارشهای زیر ۱۰۰ هزار دلار از این پس بهصورت کامل در تالار دوم مرکز مبادله ارز ایران مشمول تخصیص ارز از سوی بانک مرکزی خواهند شد.»
به گفته او، این اقدام، نقش موثری در «تسهیل فرایند تامین ارز و مدیریت صف متقاضیان» خواهد داشت.
همزمان، شهروندان با ارسال پیامهایی به ایراناینترنشنال، از تورم شدید و کاهش قدرت خرید خود برای تامین اقلام خوراکی روزمره انتقاد کردند و حکومت جمهوری اسلامی و شخص علی خامنهای را مسئول اصلی این وضعیت دانستند.
رکوردزنیهای پیاپی دلار و طلا
در هفتههای گذشته، موج صعودی بازارهای ارز و طلا را در بر گرفته و با رکوردزنیهای پیاپی، مسیر جدیدی از افزایش قیمتها را رقم زده است.
سکه طرح جدید، ۱۷ آذر با بیش از ۲.۵ درصد افزایش قیمت نسبت به روز ۱۵ آذر، با قیمت ۱۳۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان معامله شده بود.
خبرگزاریهای وابسته به سپاه پاسداران، از جمله فارس و تسنیم، همزمان با ثبت رکورد جدید دلار، انگشت اتهام را به سوی دولت مسعود پزشکیان نشانه گرفتند و برخلاف رویه معمول خود که قیمتهای بازار آزاد ارز را به رسمیت نمیشناسند، به انتقاد از افزایش قیمتها پرداختند.
علی مدنیزاده، وزیر امور اقتصادی و دارایی، ۱۷ آذر در واکنش به این افزایش شدید قیمت دلار گفت: «در فضای جنگ، چند صد هزار میلیارد تومان آسیب وارد شده و در این شرایط انتظار دارید دلار ارزان شود؛ وقتی کشور تحت بیسابقهترین حمله جنگی قرار گرفت؟»
او افزود: «وسط جنگ انتظار دارید تورم بالا نرود؟ اگر بالا نمیرفت باید تعجب میکردید.»
افزایش قیمت دلار در ایران همزمان با افزایش قیمت بنزین بوده است.
طرح بنزین سهنرخی از بامداد شنبه ۲۲ آذر در سراسر ایران به اجرا درآمد.
بر اساس این طرح، بنزین سهمیهای با نرخهای هزار و ۵۰۰ و سه هزار تومان همچنان عرضه میشود و مصرف مازاد، همچنین بنزین خودروهای دولتی، وارداتی و برخی خودروهای گرانقیمت، با نرخ پنج هزار تومان محاسبه خواهد شد.
در ماههای اخیر، تورم افسارگسیخته و رشد نرخ ارزهای خارجی بر نگرانیها از وخامت اوضاع اقتصادی ایران افزوده است. روندی که در پی بازگشت تحریمهای سازمان ملل و تاکید مقامهای جمهوری اسلامی بر ادامه برنامه هستهای، شدت گرفت.
در یک سال گذشته، قیمت اقلام خوراکی در ایران بهطور میانگین بیش از ۶۶ درصد افزایش یافته است.






