مهدی طبایی، دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد رشته شیمی تجزیه دانشگاه یزد، به‌دلیل پاره‌کردن پوستر «طوفان‌الاقصی» که در حمایت از حمله هفتم اکتبر حماس در این مرکز آموزشی نصب شده بود، از دانشگاه اخراج شد.
خبرنامه دانشجویی امیرکبیر یک‌شنبه ۱۸ آبان گزارش داد طبایی قرار بود در ترم جاری از پایان‌نامه خود دفاع کند، اما به‌دلیل اجرای حکم پیشین محرومیت از تحصیل و امتناع دانشگاه از تمدید سنوات، از ادامه تحصیل بازمانده و عملا اخراج شده است.
بر اساس این گزارش، طبایی پیش‌تر به‌دلیل مواضع و فعالیت‌های انتقادی، با احکام انضباطی متعددی روبه‌رو شده و دو ترم از تحصیل تعلیق شده بود.
به گفته منابع دانشجویی، یکی از این ترم‌های تعلیق بدون تشکیل کمیته انضباطی و حتی بدون تفهیم اتهام، صرفا با تماس تلفنی رییس دانشگاه اعمال شد؛ اقدامی که دانشجویان از آن به‌عنوان «تعلیق غیرقانونی و خودسرانه» یاد می‌کنند.
اخراج و محرومیت از تحصیل این دانشجو در حالی صورت گرفته که مقام‌های جمهوری اسلامی در ماه‌های گذشته اعلام کردند «هیچ دانشجویی محروم نیست» و «همه به دانشگاه بازگشته‌اند».
آبان و آذر ۱۴۰۳ نیز دولت با اعلام «بازگشت ده‌ها دانشجوی محروم از تحصیل» و ابلاغ یک بخشنامه به دانشگاه‌ها، همین ادعا را مطرح کرد.
با این حال، پرونده دانشجویان ستاره‌دار، محرومان از تحصیل و ده‌ها دانشجوی زندانی نشان می‌دهد که شکاف میان حرف تا واقعیت همچنان عمیق و پابرجاست.
دلایل صدور حکم
طبق گزارش خبرنامه امیرکبیر، یکی از دلایل صدور حکم تعلیق برای طبایی پاره کردن پوستر «طوفان‌الاقصی» بوده است؛ پوستری که از سوی بسیج دانشجویی دانشگاه یزد در حمایت از حمله حماس به اسرائیل نصب شده بود.
شورای انضباطی دانشگاه یزد در آن زمان این اقدام را بر اساس ماده ۴۲ آیین‌نامه انضباطی دانشجویان «تخلف» دانست و با استناد به ماده ۹ همان آیین‌نامه، حکم محرومیت موقت از تحصیل با احتساب در سنوات را برای طبایی صادر کرد.
در متن ابلاغیه رسمی آمده بود دانشجو ظرف ۱۰ روز کاری فرصت تجدیدنظرخواهی دارد. با این حال، شکایت و اعتراض او بی‌نتیجه ماند و در نهایت با انقضای سنوات، از ثبت‌نام و دفاع از پایان‌نامه طبایی ممانعت به عمل آمد.
تصویر این حکم پیش‌تر در فضای مجازی منتشر شد و واکنش‌های گسترده‌ای در میان فعالان دانشگاهی و مدنی برانگیخت.
زهرا رحیمی، فعال دانشجویی در یزد، در واکنش به این تصمیم نوشت: «وقتی ملی‌گرایی، حقوق شهروندی و دانشجوی ایرانی اولویت آخر یک سیستم می‌شود، چنین نتایجی به بار می‌آورد. آیندگان به شما لعنت می‌فرستند که دانشجوی ایرانی را در کشور خودش به‌خاطر حماس و ماجراجویی‌هایش محروم کردید.»
او افزود: «خائن برای ایران و برادر برای فلسطین! هیچ حکومتی در طول هزاران سال به این اندازه هویت ایرانی را تحقیر نکرده است.»
اکنون با وجود وعده‌های مکرر دولت مسعود پزشکیان مبنی بر «بازگشت همه دانشجویان محروم از تحصیل»، گزارش‌ها از دانشگاه‌های ایران نشان می‌دهد که روند برخوردهای انضباطی با دانشجویان منتقد همچنان ادامه دارد.
پرونده طبایی نمونه‌ای از فضای محدود و امنیتی حاکم بر دانشگاه‌هاست؛ جایی که حتی مخالفت با تبلیغات سیاسی و نظامی جمهوری اسلامی و نیروهای نیابتی‌اش می‌تواند به قیمت حذف کامل از تحصیل تمام شود.
