شرق دوشنبه ۱۳ مرداد در گزارشی نوشت «طلاق خاکستری» یا همان جدایی زنان و مردان در آستانه ۶۰ سالگی و بیشتر، به زنگ خطری تازه تبدیل شده و شکافها در ساختار خانواده ایرانی در سایه بیتوجهی و بیصدایی، از درون گسترش یافته است.
بر اساس این گزارش، طلاق در دوران سالمندی دیگر نه یک اتفاق نادر یا عجیب که پدیدهای رو به رشد است. پشت این جداییهای دیرهنگام، اغلب «سالها انکار، سکوت، فشار اقتصادی، تنهایی و تغییر سبک زندگی» نهفته است.
حسامالدین علامه، رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان کشور، به شرق گفت پیش از هر چیز فشارهای اقتصادی در این طلاقها موثرند: «فشارهایی که فقط جیب را خالی نمیکنند، بلکه روابط انسانی را هم فرسوده میکنند.»
به گفته او، بیش از ۶۱ درصد سالمندان کشور زیر خط فقر نسبی قرار دارند. از سوی دیگر، هزینههای سلامت و مراقبت در سالمندی بالا میرود. در حالی که بسیاری از سالمندان توان تامین سبد معیشتی خانوار را ندارند.
علامه افزود: «وقتی دخل و خرج با هم نمیخواند، خیلی چیزها به هم میریزد.»
جواد حسینی، رییس سازمان بهزیستی کشور، اوایل خرداد با هشدار نسبت به افزایش احساس انزوا در میان سالمندان ایرانی، اعلام کرد بیش از نیمی از سالمندان کشور دچار احساس غفلت و بیتوجهیاند.
او از افزایش طلاق در این گروه سنی خبر داد و گفت بخش زیادی از زنان سالمند تنها زندگی میکنند.
مشکل مسکن و سالمندان مستأجر
رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان با اشاره به مساله مسکن و نقش آن در افزایش طلاقها، گفت بیش از ۴۰ درصد سالمندان در کلانشهرها مستأجر هستند.
به گفته علامه، کاهش درآمد و ناتوانی در اشتغال مجدد، تامین اجارهبها را برای این گروه بسیار دشوار کرده است و این فشارها آرامآرام خودش را در روابط خانوادگی نشان میدهد.
مرکز آمار ایران به تازگی در گزارشی اعلام کرد جمعیت سالمندان کشور تا سال ۱۴۰۴ به حدود ۱۰ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر رسیده است.
حدود ۶۷ درصد این جمعیت معادل ۶.۸ میلیون نفر، سالمندانی هستند که به دلایل مختلفی چون فوت همسر، طلاق یا هرگز ازدواج نکردن، به تنهایی زندگی میکنند.
مرکز آمار ایران تخمین زد حدود ۳.۲ تا ۳.۵ میلیون نفر از این جامعه آماری زن و حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفرشان مرد سالمند تنها باشند.
بر اساس این آمار، ۸۰ هزار نفر از سالمندان کشور هرگز ازدواج نکردهاند.
شرق با استناد به آمارهای رسمی سازمان ثبت احوال در سالهای پایانی دهه ۱۳۹۰ نوشت طلاق در سنین بالا، بهویژه در میان افراد بالای ۶۰ سال، روندی افزایشی داشته است.
بر اساس این آمارها، سال ۱۳۹۵ بیش از شش هزار و ۸۰۰ مرد بالای ۶۰ سال و دو هزار زن بالای ۶۰ سال، طلاق گرفتند.
در سال ۱۳۹۷ نیز حدود شش هزار و ۳۰۰ مرد و هزار و ۹۵۰ زن سالمند به زندگی مشترک خود پایان دادند که در بیش از هزار و ۶۰۰ مورد، هر دو طرف بالای ۶۰ سال داشتهاند.
این روند در سال ۱۳۹۸ نیز ادامه داشته است. با وجود این، از ابتدای دهه ۱۴۰۰ به بعد آمار رسمی دقیق و قابل دسترسی درباره طلاق در میان سالمندان منتشر نشده است.