ابوالفضل قدیانی، فعال سیاسی زندانی، با تاکید بر اینکه علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، با «نصیحت و درخواست» از قدرت کنار نمیرود، تنها راه تغییر را اعتراضات فراگیر و مسالمتآمیز دانست. او نجات ایران را در گرو سقوط جمهوری اسلامی توصیف کرد.
قدیانی همزمان با سومین روز دور جدید اعتراضات در ایران در بیانیهای وضعیت کنونی ایران را «نزدیک به فروپاشی» توصیف کرد و هشدار داد که تداوم وضع موجود، مسیر گذار کمهزینه و خشونتپرهیز را هر روز دشوارتر میکند.
او در این بیانیه تاکید کرد که به باورش حکومت جمهوری اسلامی به رهبری خامنهای در همه حوزهها از جمله اقتصاد، فرهنگ و سیاست داخلی و خارجی به بنبست رسیده و امکان هرگونه اصلاح، حتی اصلاحات محدود، سالهاست مسدود شده است.
در سومین روز اعتراضات بازاریان در واکنش به وضعیت نابسامان اقتصادی، مغازهداران در شهرهای مختلف از جمله تهران، اصفهان، اهواز، شیراز، کرمانشاه و نجفآباد مغازههای خود را تعطیل کردند و دست به تجمعات اعتراضی زدند.
همزمان بازاریان، دانشجویان و شهروندان معترض در تجمعات خود شعارهایی از جمله «مرگ بر دیکتاتور»، «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران»، «مرگ بر اصل ولایت فقیه»، «مرگ بر این گرونی، میریم تا سرنگونی» و «رضاشاه، روحت شاد» سر دادند.
موسسه اسپشیال اوراسیا، مرکز تحلیل ژئوپولیتیک و ارزیابی ریسک سهشنبه گزارش داد وضعیت امنیت داخلی جمهوری اسلامی ایران به آستانهای بحرانی رسیده است؛ بهگونهای که نارضایتیهای اقتصادی پراکنده در حال همگرایی با نافرمانی سیاسی گستردهتر هستند.
بر اساس این ارزیابی، در صورت گسترش اعتصابها به سایر شهرها و مراکز اقتصادی، احتمال شکلگیری اعتصاب سراسری وجود دارد که میتواند توان دولت در جمعآوری مالیات و تامین نیازهای اساسی را مختل کند.
جهانگیر سهشنبه نهم دی، در نشست خبری هفتگی، درباره پرونده امیرحسین و محمدصادق مصدق کهنمویی، پسران معاون اول سابق قوه قضاییه، گفت پنج هزار میلیارد تومان از اموال آنان ضبط شده و پرونده به اجرای احکام رفته است.
قوه قضاییه دی سال گذشته اعلام کرده بود این دو نفر، در پرونده فساد اقتصادی در مجموع به ۲۵ سال و ۹ ماه زندان محکوم شدهاند.
جهانگیر درباره پرونده چای دبش نیز توضیح داد برای دو وزیر پیشین احضاریه صادر شده و باید ظرف پنج روز خود را معرفی کنند.
در مجموع ۲۰ نفر در این پرونده محکوم شدهاند. از این تعداد به گفته سخنگوی قوه قضاییه، ۱۳ نفر شناسایی، جلب و برای اجرای حکم به زندان معرفی شدهاند و در حال حاضر دوران محکومیت خود را سپری میکنند اما هفت نفر متواری هستند.
پرونده چای دبش به عنوان یکی از بزرگترین پروندههای فساد اقتصادی تاریخ ایران شناخته میشود. رسانههای داخلی آذر ۱۴۰۲ از تخلف گسترده این شرکت در زمینه واردات چای خبر دادند و نوشتند تنها برای واردات و بستهبندی چای، حدود سه میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار دریافت کرده است.
در این پرونده ۶۱ متهم شامل ۱۸ نفر از شرکت دبش و ۴۳ مقام دولتی از جمله جواد ساداتینژاد، وزیر سابق جهاد کشاورزی و علیرضا فاطمیامین، وزیر سابق صنعت، معدن و تجارت (صمت) محکوم شدند.
پرونده الهه حسیننژاد
جهانگیر در بخش دیگری از نشست خبری نهم دی خود به پرونده الهه حسیننژاد هم اشاره کرد و گفت بعد از بررسی مشخص شد «واجد همه شرایط برای اعمال ماده ۴۲۸ نبود»؛ بنابراین با «پرداخت تفاضل دیهاش از بیتالمال» مخالفت شد.
ماده ۴۲۸ قانون مجازات اسلامی میگوید در مواردی که جنایت، نظم و امنیت عمومی را بر هم زند یا احساسات عمومی را جریحهدار کند و مصلحت در اجرای قصاص باشد اما خواهان قصاص تمکن مالی پرداخت «فاضل دیه» یا سهم دیگر «صاحبان حق قصاص» را نداشته باشد، مقدار مذکور از بیتالمال پرداخت میشود.
سخنگوی قوه قضاییه بدون اشاره به جزییات بیشتر گفت مقرر شد تفاضل دیه از طریق دیگری تامین و امکان اجرای حکم بدون پرداخت تفاضل دیه فراهم شود.
در هفتههای گذشته رسانههای ایران گزارش دادند اجرای حکم قصاص بهمن فرزانه، قاتل الهه، تا تعیین تکلیف دیه، متوقف شده است.
سخنگوی قوه قضاییه نیز همان زمان تایید کرد اجرای حکم منوط به پرداخت تفاضل دیه از سوی اولیای دم است و وکیل اولیای دم آمادگی پرداخت را اعلام کرده است.
الهه، دختر ۲۴ سالهای بود که در یک سالن زیبایی در سعادتآباد تهران کار میکرد و وقتی چهارم خرداد برای مراقبت از برادر معلولش زودتر از محل کار خارج شد، به قتل رسید.
پیکر او ۱۱ روز بعد در بیابانهای اطراف تهران پیدا شد.
دستگیری مدیرعامل سابق موسسه ملل
سخنگوی قوه قضاییه در نشست خبری نهم دی خود، دستگیری امین جوادی، مدیرعامل سابق موسسه ملل را که بدون دریافت وثایق لازم مبلغ ۳۶ هزار میلیارد تومان به نزدیکان خود تسهیلات داده بود، تایید کرد.
او گفت: «این پرونده در مرحله تحقیقات مقدماتی است و با توجه به اینکه این مرحله وجه محرمانگی دارد، به محض اینکه بررسیها از فعالیت مجرمانه انجام شود، اطلاعرسانی خواهد شد.»
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ۲۵ آبان هیات مدیره موسسه ملل را برکنار کرد؛ مجموعهای که مسیر بانک آینده را طی کرده، عمده تسهیلات کلانش را در اختیار زیرمجموعه خود قرار داده و اکنون حدود ۶۲ درصد بدهکاران کلان موسسه را شرکتهای اقماری آن تشکیل میدهند.
مدیریت این نهاد مالی عمدتا در اختیار یک روحانی به نام امین جوادی و بستگان او بوده است.
بررسیهای ایراناینترنشنال از دادههای منتشر شده نشان میدهد همانند بانک آینده، موسسه ملل نیز حجم بزرگی از تسهیلاتش، حدود دو-سوم، را به گروه توسعه اقتصاد ملل، از زیرمجموعههای خود، اختصاص داده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین، سهشنبه ۹ دی به خبرنگاران گفت: «ما معتقدیم لازم است از هر اقدامی که میتواند تنشها در منطقه را تشدید کند، خودداری شود و پیش از هر چیز، گفتوگو با ایران ضروری است.»
او افزود مسکو به تقویت روابط نزدیک خود با تهران ادامه خواهد داد.
محمدباقر قالیباف، رییس مجلس شورای اسلامی، سهشنبه در واکنش به اظهارات دونالد ترامپ گفت: «ایران برای دفاع از خود از کسی اجازه نمیگیرد.»
قالیباف تاکید کرد پاسخ جمهوری اسلامی به هر گونه «ماجراجویی و شرارتی، گسترده، بدون اغماض و حتی غیرمنتظره» است.
به گفته او، تصمیمات تهران برای «تامین منافع و دفاع به حق از خود، لزوما قابل پیشبینی و یا مشابه گذشته نخواهد بود».
ترامپ هشتم دی، در حالی که در کنار بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، سخن میگفت، اعلام کرد احتمال دارد تهران در حال بازسازی برنامههای تسلیحاتی خود پس از جنگ ۱۲ روزه باشد.
او گفت: «خواندهام که آنها در حال تقویت تسلیحات و چیزهای دیگر هستند و اگر چنین باشد، از سایتهایی که ما نابود کردیم استفاده نمیکنند، بلکه احتمالا سراغ سایتهای دیگری رفتهاند.»
همزمان با اظهارات ترامپ، علی شمخانی، عضو شورای عالی دفاع حکومت ایران، در شبکه ایکس نوشت: «در دکترین دفاعی ایران، برخی پاسخها پیش از آنکه تهدید به مرحله اجرا برسد، تعیین تکلیف میشوند.»
شمخانی افزود: «توان موشکی و دفاعی ایران نه قابل مهار است و نه نیازمند اجازه. هر تجاوزی، پاسخ سخت، فوری و فراتر از تصور طراحانش خواهد داشت.»
رییسجمهوری آمریکا تاکید کرد جمهوری اسلامی «قرار نیست به همان جایی که بود برگردد»، اما هشدار داد: «اگر این کار را میکنند، اشتباه بزرگی مرتکب میشوند.»
این در حالی است که بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی، ۲۹ آذر ساخت بمب اتمی را «سادهترین کار» برای حکومت خواند و گفت: «ما در موضوع هستهای به لبه قدرت رسیدیم و در مرحلهای قرار داریم که دیگر موضوع مجهولی برایمان باقی نمانده است.»
ترامپ همچنین با اشاره به بمبافکنهای راهبردی بی-۲ که در جنگ ۱۲ روزه، سایتهای هستهای جمهوری اسلامی را هدف گرفتند، گفت: «امیدوارم کاری نکنند، چون نمیخواهیم سوخت یک بی-۲ را هدر بدهیم. این یک سفر ۳۷ ساعته رفتوبرگشت است.»
آمریکا خرداد گذشته و پس از پیوستن به اسرائیل در جنگ علیه جمهوری اسلامی، در حملهای با استفاده از بمبهای سنگرشکن و بمبافکنهای بی-۲، سه سایت اصلی هستهای ایران (اصفهان، فردو و نطنز) را هدف قرار داد.
مجموعه فعالیتها در استانهای اردبیل، البرز، ایلام، چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، فارس، قم، کردستان، کرمان، کرمانشاه، کهکیلویه و بویراحمد، لرستان، مرکزی، همدان و یزد نیز برای چهارشنبه تعطیل اعلام شد.
خبرگزاری ایسنا سهشنبه ۹ دی در گزارشی نوشت بر اساس این تصمیم، مراکز درمانی، امدادرسان، خدماتی، واحدهای انتظامی و شعب کشیک بانکها، از تعطیلی مستثنا هستند.
بر پایه این گزارش، تمامی امتحانات دانشگاهها طبق برنامه از پیش تعیینشده برگزار میشود و تعطیلی مراکز آموزش عالی شامل آزمونهای دانشگاهی نخواهد بود.
کارگروه مدیریت مصرف بهینه انرژی استان تهران با اشاره به نگرانیها درباره تامین برق و گاز در روزهای سرد، از شهروندان خواست با مصرف بهینه انرژی، برای جلوگیری از قطع برق و افت فشار گاز همکاری کنند و «صرفهجویی حداکثری» را در دستور کار قرار دهند.
دولت بالا بودن مصرف شهروندان را عامل بحران انرژی در ایران میداند و میگوید این وضعیت با صرفهجویی و مصرف بهینه حل میشود. این در حالی است که بسیاری از کارشناسان، نظری متفاوت دارند و میزان مصرف در بخش صنعتی و هدررفت شدید بهدلیل فرسودگی زیرساختها را عامل بحران میدانند.
تعطیلی همزمان با اعتراضات
کارگروه مدیریت مصرف بهینه انرژی استان تهران، در حالی از تعطیلی این استان در چهارشنبه خبر داد که کسبه بازار تهران از یکشنبه و در پی افزایش شدید قیمت ارز و سکه دست به اعتصاب زدند. اعتصابی که دوشنبه با پیوستن گروههای مختلف صنفی و حمایت شهروندان ادامه یافت و منجر به وقوع اعتراضات خیابانی در تهران، کرج، ملارد، پردیس، همدان، قشم، زنجان و برخی شهرهای دیگر شد.
با توجه به ادامه اعتراضات مردمی به وضعیت معیشتی و اقتصادی کشور، به نظر میرسد این امیدواری در نهادهای امنیتی وجود دارد که با تعطیلی گسترده استان تهران در چهارشنبه، از فرارسیدن تعطیلات آخر هفته برای کنترل شرایط امنیتی در پایتخت استفاده شود.
کاهش دمای هوا در تهران تا پنجشنبه
حمیدرضا خورشیدی، مدیرکل هواشناسی استان تهران، ۹ دی گفت: «فعالیت سامانه بارشی اخیر در استان رو به پایان است و در روزهای آینده، کاهش محسوس دما مهمترین پدیده جوی خواهد بود.»
خورشیدی توضیح داد که پس از خروج این سامانه، روند کاهش دما تا دستکم پنجشنبه ۱۱ دی ادامه خواهد داشت و هوای سرد در بیشتر مناطق استان، بهویژه نواحی شمالی و مرتفع، حاکم میشود.
او تاکید کرد هرچند کاهش دما قابل توجه خواهد بود، اما در این بازه زمانی بارش قابل ملاحظهای برای تهران پیشبینی نمیشود و شرایط جوی عمدتا پایدار خواهد بود.
پیشبینی هواشناسی از شرایط جوی کشور
صادق ضیائیان، رییس مرکز پیشبینی سازمان هواشناسی، سهشنبه گفت: «از بعدازظهر پنجشنبه ۱۱ دی، با ورود سامانه بارشی جدید، بارش برف و باران و وزش باد موقت ۲۰ استان کشور را دربرمیگیرد و کاهش دما نیز پیشبینی میشود.»
او افزود: «در نقاط مستعد، بارش تگرگ و در گردنهها و مناطق کوهستانی، کولاک برف تداوم خواهد داشت و این شرایط میتواند موجب اختلال در ترددهای جادهای بهویژه در محورهای کوهستانی شود.»
رییس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا تاکید کرد: «چهارشنبه ۱۰ دی در نواحی نوار شرقی استانهای خراسان رضوی و خراسان جنوبی، بارش پراکنده رخ خواهد داد و سپس سامانه بارشی بهتدریج از کشور خارج میشود.»
به گفته ضیائیان، با ورود موج بارشی جدید از بعدازظهر پنجشنبه و طی روز جمعه، بارش برف و باران و وزش باد شدید موقت در شمال غرب و غرب کشور، استانهای ساحلی دریای خزر و دامنهها و ارتفاعات البرز مرکزی پیشبینی میشود.
این گزارش تاکید میکند الگوی کنونی ناآرامیهای شهری بیانگر شکلگیری پیوند میان طبقه متوسط بازاری و بخشهای گستردهتری از جامعه ناراضی است.
گوهر عشقی: به اعتراضات بپیوندید
در ادامه حمایت فعالان سیاسی از اعتراضات جاری، گوهر عشقی، مادر دادخواه سهشنبه از همه مردم ایران خواست به اعتراضات و اعتصابات بپیوندند.
او در پستی در صفحات رسانههای اجتماعی خود نوشت: «اجازه ندهید صدای حقخواهی توسط جنایتکاران خامنهای خاموش شود. هیچ مادری در این سرزمین آرزویی بالاتر از امنیت و آزادیِ فرزندانش ندارد.»
مایک فلین، مشاور پیشین امنیت ملی دونالد ترامپ در شبکه ایکس با بازنشر پیام شاهزاده رضا پهلوی نوشت: «برای مردم ایران دعا کنید. مردمی که سالها زیر سایه ترس و حاکمیت سرکوبگر و استبدادی آیتاللهها زندگی کردهاند. زمان آن فرا رسیده که قیام کنند و کشورشان را بازپس گیرند.»
او جمهوری اسلامی را «دشمن سهمگینی» دانست که «نزدیک به ۴۰ سال است با آمریکا و متحدین آن، بطور اخص اسرائیل، در جنگ است و ریشه این جدال در طبیعت جمهوری اسلامی نهفته است.»
شاهزاده رضا پهلوی در دومین روز اعتراضات بازاریان تهران در شبکه ایکس نوشته بود: «امروز زمان همبستگی بیشتر است. از تمام اقشار جامعه میخواهم که به هممیهنانتان در خیابانها بپیوندید و فریاد سقوط این نظام را سر دهید.»
با ادامه تسلط خامنهای، رفراندوم تغییر نظام امکان پذیر نیست
قدیانی برگزاری رفراندوم برای تغییر نظام و تشکیل مجلس موسسان جهت تدوین قانون اساسی جدید را تنها مسیر باقیمانده دانست، اما تصریح کرد که تحقق چنین روندی با ادامه تسلط خامنهای بر ارکان قدرت ممکن نیست.
مصطفی تاجزاده، زندانی سیاسی، نیز ۲۶ آذر گفته بود که نباید برای تغییر در وضعیت ایران منتظر مرگ خامنهای ماند و «تغییرات میتواند در زمان حیات او رخ دهد.»
این فعال سیاسی از داخل زندان گفت: «راه فوری، تغییر رویکرد رهبری، برگزاری انتخابات آزاد و بازنگری قانون اساسی از طریق مجلس موسسان و حذف اصل ولایت فقیه است. این مسیر، امنترین و مسالمتآمیزترین راه عبور از بحران است.»
چشمپوشی از خیابان، پیامدهای سنگین خواهد داشت
در بخش دیگری از بیانیه قدیانی، او بر لزوم اعتراضات مسالمتآمیز خیابانی تاکید کرده و نوشته است چشمپوشی آگاهانه از این ابزار، حتی از سوی جریانهای سیاسی منتقد، پیامدهای سنگینی خواهد داشت.
او هشدار داده که در صورت عدم ایفای نقش تاریخی از سوی جامعه، تاریخ درباره این دوره «بیرحمانه قضاوت خواهد کرد».
همزمان گزارشها از شهرهای مختلف ایران حاکی از گسترش اعتراضات در شهرهای مخلتف است.
تحولات موج تازه اعتراضات را در بلاگ ایراناینترنشنال پیگیری کنید.
