علیرضا سلیمی، عضو هیئت رییسه مجلس با اشاره به آغاز روند فعالسازی مکانیسم ماشه گفت: «خروج از انپیتی و گزینههای دیگری نیز پیشبینی شده و روی میز است که برای اروپاییها دور از انتظار خواهد بود.»
او اضافه کرد: «اروپاییها بدانند دوران بردهداری تمام شده است.»
شنبه هشتم شهریور و پس از آنکه ششم شهریور، خبر فعالسازی قریبالوقوع مکانیسم ماشه منتشر شد، قیمت هر دلار آمریکا در بازار، با حدود سه هزار تومان افزایش نسبت به پنجشنبه، به ۱۰۴ هزار و ۵۰۰ تومان رسید.
قیمت هر گرم طلا نیز در بازار که پنجشنبه هشت میلیون و ۳۶۸ هزار تومان معامله میشد، با حدود ۴۰۰ هزار تومان افزایش به هشت میلیون و ۷۳۰ هزار تومان رسید.
هر یورو شنبه در بازار ایران ۱۲۲ هزار و ۲۰۰ تومان معامله شد، در حالی که پنجشنبه قیمت آن ۱۱۸ هزار و ۵۰۰ تومان بود.
قیمت پوند بریتانیا نیز با حدود چهار هزار تومان افزایش از ۱۳۷ هزار تومان در روز پنجشنبه به ۱۴۱ هزار تومان افزایش پیدا کرد.
در همین حال، شاخص کل بورس تهران در پایان معاملات شنبه هشتم شهریور با ریزش ۳۵ هزار و ۳۴۴ واحدی به دو میلیون و ۳۹۵ هزار واحد رسید.
شاخص کل بازار سرمایه ۱.۴۵ درصد ریزش کرد. همچنین شاخص هموزن ۰.۹۳ درصد افت کرد و در کانال ۷۵۳ هزار واحدی قرار گرفت.
این رشد قیمت داراییهای امن در مقابل ریال، حتی در زمان جنگ ۱۲ روزه هم رخ نداده بود.
پیش از آغاز این جنگ، قیمت هر دلار آمریکا در بازار حدود ۸۲ هزار تومان بود. این عدد در ۲۸ خرداد، در اوج جنگ، به حدود ۹۴ هزار تومان رسید اما پس از آن و با انتشار خبر آتشبس، ریزش کرد تا جایی که ششم تیر، قیمت دلار به کانال ۸۴ هزار تومان بازگشت.
با این حال، نرخ فعلی را نمیتوان رکورد قیمت دلار دانست.
فروردین ماه و زمانی که اخبار ضد و نقیضی درباره پرونده هستهای و مذاکرات مستقیم یا غیرمستقیم با ایالات متحده منتشر میشد، قیمت دلار تا حدود ۱۰۶ هزار تومان نیز بالا رفت.
یکسال پیش، در اوایل شهریور ماه، قیمت دلار در بازار ایران کمتر از ۶۰ هزار تومان بود.
تلاطم در بازار ارز کشور پس از اعلام پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا آغاز شد؛ بهطوری که قیمت هر دلار در آبان ۱۴۰۳، از حدود ۶۸ هزار تومان به ۷۰ هزار تومان رسید.
پس از آغاز رسمی دور دوم ریاست جمهوری ترامپ و تا پایان سال ۱۴۰۳، قیمت دلار تا ۱۰۰ هزار تومان افزایش یافت.
همان زمان برخی چهرههای اصلاحطلب نسبت به تبعات سیاسی و اجتماعی افزایش قیمت دلار در کشور، هشدار دادند.
رویترز داستان زندگی شخصی به نام «شما» را روایت کرده و نوشته است: وقتی سیلاب از آن سوی مرز هند وارد روستای او در شرق پاکستان شد، «شما» میدانست باید چه کند؛ چهار فرزندش را جمع کرد و آماده رفتن شد.
امسال این دومین بار بود که «شما» مجبور به فرار شد؛ بار نخست در اردیبهشت، هنگام درگیریهای مرزی میان هند و پاکستان، او خانهاش را ترک کرده بود.
رویترز به نقل از این مرد ۳۰ ساله نوشت: «چند بار باید خالی کنیم و برویم؟ در جنگ خیلی چیزها را از دست دادیم؛ بچهها نتوانستند به مدرسه بروند. حالا هم سیل مجبورمان میکند دوباره برویم.»
رنج این شهروند، در سراسر منطقه سیلزده «کاسور» تکرار میشود؛ جایی که خانوادهها از اردیبهشت تاکنون، خسته و درمانده، ناچار به جابهجاییهای پی در پی شدهاند؛ اول بهدلیل جنگ و اکنون بهدلیل سیل.
کاسور تنها چند کیلومتر با مرز هند فاصله دارد. جایی که اهالی از پشتبام خانهها یا روی قایقهای امدادی، میتوانند پاسگاههای مرزی هندوستان را ببینند.
«بیبی زبیده» ۲۷ ساله، از شهروندان این منطقه، با اشاره به سیلابی که از یک ماه پیش آغاز شده، میگوید: «وقتی اینجا زندگی میکنی، زندگی را همراه با تهدید جنگ و سیلاب انتخاب کردهای. اما کجا میشود رفت؟»
او اکنون همراه هفت عضو خانوادهاش در خانهای سه اتاقه مقابل مسجدی زندگی میکند که از بلندگوهایش به جای اذان، پیام تخلیه پخش میشود.
دو کشور هندوستان و پاکستان، رودخانههایی مشترک دارند که بیش از شش دهه بر اساس «پیمان آبهای سند» مدیریت میشد اما هند اوایل امسال پس از حملهای که به کشته شدن ۲۶ نفر انجامید و دهلینو آن را کار شبهنظامیان مورد حمایت اسلامآباد دانست – ادعایی که پاکستان رد میکند – این پیمان را تعلیق کرد.
آن حمله به نبردهای کوتاه اما شدید مرزی میان دو کشور هستهای منجر شد و خانوادههایی چون اهالی روستای کاسور را به فرار واداشت.
رویترز گزارش داده اهالی، موتورسیکلت، وسایل خانه و دامهای خود را در قایقهای چوبی باریک کنار بچههایشان جا دادهاند و نیروهای امداد آنها را از میان زمینهای کشاورزی که به رودخانه تبدیل شدهاند، عبور میدهند.
«محمد ارسلان»، امدادگری که این روزها بیش از هزار و ۵۰۰ نفر را با قایق به مناطق امن منتقل کرده، با بیان اینکه بسیاری از روستاییان از تخلیه خودداری میکنند، گفت: «مردم میترسند دزدها اموال باقیماندهشان را ببرند. آنها خستهاند؛ بارها این کار را کردهاند. حیواناتشان را هم دوست دارند و گاهی حاضر نیستند بدون بز و گوسفندهایشان بروند.»
سازمان مدیریت بحران استان پنجاب اعلام کرد حجم آب در رود «ستلج» از رودهای مشترک هندوستان و پاکستان در نزدیکی «گندا سینگ والا» به بالاترین سطح طی دهههای اخیر رسیده است.
پس از باز شدن دریچههای سد در سمت هندوستان تاکنون دستکم ۲۸ نفر جان باختهاند و سیل با حرکت به جنوب پنجاب، مناطق تازهای را تهدید میکند.
در هند نیز بارشهای شدید ناگهانی در مناطق «رامبان» و «ماهور» ایالت جامو و کشمیر، ۱۰ کشته بر جا گذاشت.
پنجم شهریور، بارانهای سیلآسا در رشتهکوه هیمالیا دستکم ۳۶ کشته در هند بر جای گذاشت.
با بحرانی شدن وضعیت، هند تمامی دریچههای سدهای بزرگ در بخش کشمیر خود را بهدلیل بارشهای سنگین گشود و به پاکستان درباره احتمال وقوع سیلاب در پاییندست هشدار داد.
آبی که هند از سدها رها کرده، تنها در یک روز معادل ۲.۳ برابر کل ظرفیت سد کرج است.
مقامهای پاکستانی میگویند بحران بهدلیل تصمیم هند برای تعلیق پیمان آبی سند و توقف تبادل دادههای آبی تشدید شده است.
اسلامآباد همچنین هند را متهم کرد حجم زیادی از آب را بدون هشدار کافی رها کرده است.
احسن اقبال، وزیر برنامهریزی پاکستان، در این خصوص گفت: «اگر پیمان فعال بود، میتوانستیم پیامدها را بهتر مدیریت کنیم.»
با این حال هند عمدی بودن سیلسازی را رد کرد و بارانهای موسمی بیوقفه را مقصر وضعیت دانست.
مقامهای هندی گفتند چند هشدار سیل صادر شده بوده و دو دریچه سد «مادهوپور» بر رودخانه راوی هم بهدلیل فشار آب تخریب شده است.
خبرگزاری رویترز شنبه هشتم شهریور به نقل از وزارت خارجه گامبیا نوشت: «قایقی که حامل حدود ۱۵۰ سرنشین - عمدتا اتباع گامبیا و سنگال - بود، بامداد چهارشنبه در نزدیکی سواحل موریتانی غرق شد.»
مقامهای موریتانی تاکنون ۷۰ جسد را بازیابی کردهاند و روایت شاهدان حاکی از آن است که شمار قربانیان ممکن است به بیش از ۱۰۰ نفر برسد.
بر اساس این گزارش، ۱۶ نفر نجات یافتند اما ۳۰ نفر دیگر همچنان مفقودند و بیم آن میرود که کشته شده باشند.
این قایق در یکی از مسیرهای اصلی مهاجرت از سواحل آفریقای غربی به سوی جزایر قناری اسپانیا در اقیانوس اطلس حرکت میکرد. مسیری که بهعنوان یکی از مرگبارترین مسیرهای مهاجرتی جهان شناخته میشود.
بر اساس آمار اتحادیه اروپا، سال گذشته بیش از ۴۶ هزار مهاجر غیرقانونی به جزایر قناری رسیدند که رکوردی بیسابقه است.
وزارت خارجه گامبیا از شهروندان خود خواست از انجام چنین «سفرهای پرخطری» خودداری کنند، چرا که همچنان جان هزاران نفر را میگیرد.
مسیرهای مهاجرتهای خطرناک
در ماههای اخیر مسیرهای مهاجرتی از آفریقا به اروپا بار دیگر شاهد حوادث مرگبار بودهاند. در مسیر مدیترانه مرکزی نیز تلفات بالایی گزارش شده است.
سازمان بینالمللی مهاجرت اعلام کرد تنها در هشت ماه نخست سال جاری بیش از ۴۳۰ نفر جان باخته و بیش از ۶۰۰ نفر در این مسیر مفقود شدهاند.
نمونهای از این حوادث ۲۳ مرداد در سواحل ایتالیا رخ داد و گارد ساحلی این کشور اعلام کرد دستکم ۲۶ پناهجو با غرق شدن یک کشتی در نزدیکی جزیره لَمپِدوزا جان باختند و ۶۰ نفر نجات یافتند.
این آمار نشان میدهد که با وجود کاهش نسبی تعداد عبورهای غیرقانونی، خطرات همچنان بسیار بالاست.
بر اساس جمعبندی نهادهای بینالمللی، در سال ۲۰۲۵ تاکنون حدود هزار و ۲۰۰ مهاجر در مسیرهای دریایی به اروپا کشته یا ناپدید شدهاند.
اتحادیه اروپا و سازمانهای حقوق بشری بارها نسبت به افزایش تلفات پناهجویان هشدار دادهاند.
خبرگزاری رویترز شنبه هشتم شهریور در گزارشی نوشت که دستکم سه مورد از این چتباتها بهوسیله یک کارمند متا ساخته شدهاند که دو مورد آنها چتباتهای «پارودی» از سوئیفت بودهاند.
اگرچه متا اعلام کرد این چتباتها فقط تقلیدهای طنزآمیز هستند اما بسیاری از آنها فاقد برچسب پارودی بودهاند.
در آزمایشهای رویترز، این چتباتها اصرار داشتند که همان شخصیتهای واقعی هستند.
چتباتهای نوجوانان و محتوای نامناسب
این خبرگزاری همچنین دریافت که متا به کاربران اجازه داده چتباتهایی از چهرههای هنرمندان نوجوان مانند واکر اسکوبل، بازیگر ۱۶ ساله، بسازند.
وقتی از چتبات خواسته شد تصویری از این بازیگر نوجوان در ساحل ارائه دهد، تصویری واقعگرایانه از او بدون پیراهن تولید کرد.
چتبات زیر تصویر نوشت: «خیلی بامزه است، نه؟»
در طول چندین هفته آزمایش رویترز، این چتباتهای مجازی اغلب اصرار داشتهاند که همان هنرمندان واقعی هستند و مرتب پیشنهادهای جنسی میدادهاند و کاربران را به ملاقات حضوری دعوت میکردهاند.
برخی از محتوای تولید شده از سوی این چتباتها بسیار جنجالی بوده است.
وقتی از چتباتها خواسته شده تصاویر خصوصی از خود ارائه دهند، تصاویری واقعگرایانه از چهرههای مشهور در وان حمام یا با لباس زیر و پاهای باز تولید کردند.
واکنش متا و حذف چتباتها
اندی استون، سخنگوی متا، به رویترز گفت که ابزارهای هوش مصنوعی شرکت نباید تصاویر خصوصی از بزرگسالان مشهور یا هیچ تصویری از چهرههای نوجوان تولید میکردند.
او تولید تصاویر چهرههای زن مشهور با لباس زیر را ناشی از نقص در اجرای سیاستهای خود شرکت دانست.
استون گفت: «مانند دیگران، ما تولید تصاویر حاوی چهرههای عمومی را مجاز میدانیم اما سیاستهای ما قصد دارند تصاویر برهنه، خصوصی یا دارای محتوای جنسی را ممنوع کنند.»
متا حدود ۱۲ مورد از این چتباتها را کمی پیش از انتشار این گزارش رویترز حذف کرد.
استون از اظهار نظر درباره این اقدام خودداری کرد.
نگرانیهای حقوقی و امنیتی
مارک لملی، استاد حقوق دانشگاه استنفورد که در زمینه هوش مصنوعی مولد و حقوق مالکیت معنوی تحقیق میکند، درباره اینکه آیا این چتباتها واجد شرایط حمایتهای قانونی برای تقلید هستند، تردید کرد.
لملی گفت: «قانون حق تبلیغات کالیفرنیا استفاده از نام یا شباهت کسی را برای مزیت تجاری ممنوع میکند.»
او افزود که استثناهایی برای مواردی وجود دارد که محتوا کاملا جدید باشد اما «به نظر نمیرسد اینجا اینطور باشد» چرا که چتباتها صرفا از تصاویر ستارگان استفاده میکنند.
دانکن کرابتری-ایرلند، مدیر اجرایی اتحادیه ملی بازیگران آمریکا (SAG-AFTRA)، هشدار داد که این چتباتها میتوانند خطرات امنیتی جدی برای هنرمندان ایجاد کنند؛ بهویژه وقتی کاربران به این شخصیتهای مجازی وابستگی عاطفی پیدا میکنند.
کرابتری-ایرلند گفت: «سابقه نشان میدهد افرادی با مشکلات روانی که به ستارگان وسواس دارند، تهدیدی جدی محسوب میشوند. وقتی چتباتی با چهره و گفتار یک شخصیت واقعی ظاهر شود، احتمال بروز حوادث ناگوار افزایش مییابد.»
