ران بوسو، تحلیلگر حوزه انرژی، در مطلبی در خبرگزاری رویترز نوشت در صورت لغو تحریم‌های آمریکا علیه صادرات نفت ایران، پالایشگاه‌های مستقل چینی متحمل ضربه مهلکی خواهند شد؛ پالایشگاه‌هایی که با فرآوری نفت ارزان تهران شکوفا شده‌اند.
بوسو در این مطلب که دوشنبه ۲۸ اردیبهشت منتشر شد، تاکید کرد در صورت لغو تحریم‌های نفتی واشینگتن علیه تهران، قیمت نفت روندی نزولی به خود خواهد گرفت.
این تحلیلگر به «استراتژی دوگانه» دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، در قبال جمهوری اسلامی اشاره کرد که از یک‌سو، در پی اجرای کارزار فشار حداکثری از طریق تشدید تحریم‌های اقتصادی است و از سوی دیگر، مذاکرات سطح بالا درباره برنامه هسته‌ای تهران را دنبال می‌کند.
ترامپ هفته گذشته اعلام کرد دو طرف به توافق «بسیار نزدیک» شده‌اند.
بوسو در همین رابطه نوشت مذاکرات هسته‌ای میان جمهوری اسلامی و قدرت‌های غربی همواره «پیچیده و پر از توقف و آغاز مجدد» بوده، اما اگر در نهایت توافقی حاصل شود، به‌احتمال قوی شامل لغو بسیاری از محدودیت‌های اقتصادی آمریکا بر صنعت نفت ایران خواهد بود.
او اضافه کرد لغو این تحریم‌ها «تاثیر عمیقی بر بازارهای جهانی انرژی خواهد داشت».
تحریم‌های سخت‌گیرانه آمریکا علیه صنعت نفت ایران از سال ۲۰۱۸، هم‌زمان با خروج واشینگتن از برجام، وضع شدند.
این تحریم‌ها اگرچه درآمدهای نفتی جمهوری اسلامی را به‌عنوان اصلی‌ترین منبع تامین مالی حکومت به‌شدت کاهش دادند، اما در سال‌های اخیر هیچ‌گاه نتوانستند صادرات نفت ایران را به صفر برسانند.
بیشتر بخوانید: پالایشگاه‌های کوچک چین دیگر خریدار نفت ایران نیستند
صادرات نفت ایران، تی‌پات‌ها و ناوگان سایه
بوسو با استناد به داده‌های شرکت کپلر نوشت صادرات نفت ایران که در سال ۲۰۱۸ به ۲.۸ میلیون بشکه در روز رسیده بود، در سال ۲۰۲۰ به پایین‌ترین میزان خود، یعنی ۱۵۰ هزار بشکه در روز، سقوط کرد.
با این حال، از آن زمان تاکنون صادرات نفت ایران به‌تدریج افزایش یافته و در سال جاری میلادی به میانگین حدود ۱.۶۵ میلیون بشکه در روز رسیده است.
در سال‌های اخیر، پالایشگاه‌های خصوصی چینی که به‌اصطلاح «تی‌پات» نامیده می‌شوند، خریداران اصلی نفت ایران بوده‌اند و با بهره‌گیری از تحریم‌ها، نفت جمهوری اسلامی را با تخفیف‌های قابل‌توجهی خریداری کرده‌اند.
این پالایشگاه‌های کوچک و مستقل که عمدتا در استان شاندونگ در شرق چین مستقر هستند، در مجموع حدود چهار میلیون بشکه در روز ظرفیت پالایش دارند؛ رقمی که نزدیک به یک‌پنجم کل ظرفیت پالایشی چین را تشکیل می‌دهد.
بوسو افزود مقادیر زیادی از نفت تحریم‌شده ایران از طریق شبکه‌ای پیچیده از شرکت‌های صوری و ناوگان موسوم به «ناوگان سایه»، طی سال‌های اخیر به چین وارد شده است.
در ناوگان سایه، محموله‌های نفتی از یک کشتی به کشتی دیگری منتقل می‌شوند تا منشا اصلی آن پنهان بماند.
حجم دقیق این تجارت مشخص نیست، زیرا بر اساس داده‌های رسمی گمرک چین، این کشور هیچ نفتی از ایران وارد نمی‌کند.
اما شرکت کپلر با ردیابی کشتی‌ها و فناوری ماهواره‌ای برآورد می‌کند چین در سال گذشته میلادی ۷۷ درصد از صادرات ۱.۶ میلیون بشکه‌ای روزانه ایران را وارد کرده است.
به گفته این تحلیلگر، در سال جاری میلادی سهم چین از صادرات نفت ایران به حدود ۵۰ درصد کاهش یافته، که احتمالا ناشی از تحریم‌های جدید آمریکا علیه چند پالایشگاه تی‌پات و اپراتورهای بندری در شاندونگ است.
بیشتر بخوانید: آمریکا یک پالایشگاه چینی و چند شرکت و نفتکش را به‌دلیل خرید نفت از جمهوری اسلامی تحریم کرد
بوسو در ادامه مطلب خود نوشت این ارزیابی با داده‌های مربوط به نفت باقی‌مانده ایران روی کشتی‌ها که هنوز تخلیه نشده‌اند، همخوانی دارد. میزان این نفت در حال حاضر به بالاترین سطح خود از نوامبر ۲۰۲۳ رسیده است.
او افزود با این حال، اگر تحریم‌های ایالات متحده علیه صادرات نفت ایران لغو شوند، این میزان نفت به‌سرعت فروخته خواهد شد.
با وجود برگزاری چهار دور از مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا، هنوز این گفت‌وگوها به نتیجه‌ای نرسیده و اختلاف اصلی میان دو طرف، مساله غنی‌سازی اورانیوم در ایران است.
