نگرانی مقام‌های حکومت از کاهش جمعیت و هشدار هم‌زمان درباره کمبود تسهیلات فرزندآوری

تاکید مقام‌های جمهوری اسلامی بر سیاست‌های فرزندآوری و رفع موانع پیشِ روی آن ادامه دارد. رییس بانک مرکزی گفت منابع موجود نظام بانکی، کفاف تقاضای وام فرزندآوری را نمی‌دهد. وزیر بهداشت نیز یادآور شد جمعیت ایران طی ۱۰ سال گذشته، روند کاهشی را تجربه کرده است.

محمدرضا فرزین، رییس بانک مرکزی روز سه‌شنبه ۲۰ شهریور در همایشی گفت قرار بود امسال ۲۰۰ هزار میلیارد تومان وام ازدواج و فرزندآوری پرداخت شود که تا این تاریخ، در کل ۵۳ درصد آن محقق شده است.

به گفته او، ۲۲۷ هزار نفر از متقاضیان توانسته‌اند این وام را دریافت کنند اما ۳۵۵ هزار نفر دیگر در صف انتظار هستند.

فرزین با تاکید بر اینکه منابع کافی برای درخواست‌های تسهیلات ازدواج و فرزندآوری در بانک‌ها و نظام بانکی وجود ندارد، گفت پرداخت وام به متقاضیانی که در صف هستند اکنون نیاز به ۸۰۰ هزار میلیارد تومان منابع دارد.

علی‌ خامنه‌ای روز ششم شهریور در دیدار با کابینه دولت چهارم بر برطرف کردن موانع فرزندآوری تاکید کرد.

چهار روز پس از آن، بانک مرکزی خبر داد که ۵۰ هزار میلیارد تومان، از محل سپرده‌های قانونی بانک‌ها، برای تسهیلات ازدواج و فرزندآوری تخصیص می‌دهد.

با این‌حال، ایران‌اینترنشنال در گزارشی تخمین زد که حتی اگر این اعتبار به‌طور کامل تامین شود، باز هم کفاف متقاضیان تسهیلات را نخواهد داد.

روز سه‌شنبه ۲۰ شهریور محمدرضا ظفرقندی، وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم به موارد مورد تاکید خامنه‌ای یعنی فرزندآوری و جوانی جمعیت پرداخت و گفت کشور در مسیر سالمندی قرار گرفته است و طی سال‌های آینده اغلب جمعیت کشور جزو جمعیت سالمند به حساب می‌آیند.

او گفت جمعیت کشور طی ۱۰ سال گذشته روند کاهشی را تجربه کرده و افزود: «میزان نرخ رشد جمعیت کشور در سال ۶۵ حدود ۳/۹ بود اما نرخ کنونی رشد جمعیت به کمتر از یک رسیده است.»

وزیر بهداشت بدون اشاره به جزییات بیشتر، وعده داد: «در نظر داریم یک تولیت قوی، سیستماتیک و همه‌جانبه برای موضوع جوانی جمعیت ایجاد کنیم و این کار را با حمایت رییس‌جمهوری عملیاتی می‌کنیم.»

ظفرقندی هفته گذشته نیز اعلام کرده بود که جلساتی در حوزه سیاست افزایش جمعیت و حمایت از خانواده برگزار و ماموریت‌هایی را در این زمینه به کارشناسان محول کرده است.

او همچنین بر جدیت وزارت بهداشت در اجرایی کردن سیاست‌های جمعیتی مورد تاکید علی خامنه‌ای، تاکید کرده بود.

محمدجواد محمودی، رییس موسسه تحقیقات جمعیتی کشور نیز روز ۱۳ شهریور اعلام کرد میانگین سن ازدواج زنان در سال گذشته به ۲۴ سال و مردان به حدود ۲۸ سال رسیده است.

بر اساس این داده‌ها، روند تعداد ازدواج‌ها در ایران از سال ۱۳۹۰ به بعد نزولی بوده و نرخ سالانه آن به‌طور میانگین حدود شش درصد کاهش داشته است.

بررسی نرخ تولد نیز نشان می‌دهد در ۹ ماه نخست سال ۱۴۰۲ کمترین میزان تعداد تولد در یک دهه اخیر ثبت شده است.

قانون جوانی جمعیت با توصیه‌ها و تاکیدات خامنه‌ای روز ۲۴ مهر ۱۴۰۰ در مجلس یازدهم تصویب شد و آبان همان سال ابراهیم رئیسی، رییس دولت سیزدهم، آن را برای اجرا ابلاغ کرد.

در بندهای مختلف این قانون، هر اقدام مغایر با فرزندآوری، لغو و مشمول مجازات شد.