مجردها در ایران چگونه زیر فشار تبعیض ساختاری قرار دارند؟
روزنامه اعتماد در گزارشی به تبعیض‌های ساختاری علیه مجردها در ایران پرداخت و با استناد به آمارها نوشت «تجرد قطعی» از هشت درصد در سال ۱۳۹۵ به حدود ۱۳ درصد در سال ۱۴۰۴ افزایش یافته است.
روزنامه اعتماد در گزارشی به تبعیض‌های ساختاری علیه مجردها در ایران پرداخت و با استناد به آمارها نوشت «تجرد قطعی» از هشت درصد در سال ۱۳۹۵ به حدود ۱۳ درصد در سال ۱۴۰۴ افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش که شنبه ۲۹ شهریور منتشر شد، اصطلاح «تجرد قطعی» برای افراد مجرد بالای ۴۰ سال به کار می‌رود و برچسبی سوگیرانه است که به ادبیات رسمی و رسانه‌ای راه یافته است.
اعتماد نوشت افراد مجرد در حوزه‌هایی چون استخدام، ارتقا شغلی، مرخصی، دریافت تسهیلات مسکن و حتی در برخوردهای اجتماعی با محرومیت یا قضاوت منفی روبه‌رو می‌شوند.
۲۹ اردیبهشت، مهرزاد ناصری، معاون فنی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران، از شناسایی بیش از ۱۰ میلیون جوان مجرد در سنین ازدواج در ایران خبر داد و اعلام کرد اگر میزان زاد و ولد افزایش پیدا نکند، کشور به‌زودی با «بحران سیاه‌چاله جمعیتی» روبه‌رو خواهد شد.
پیش‌تر در ۲۴ اردیبهشت، صابر جباری، مدیرکل جوانی جمعیت و خانواده وزارت بهداشت، از حدود ۱۲ میلیون جوان مجرد در سن ازدواج خبر داده بود.
همچنین مردادماه رییس انجمن سالمندان ایران گفت: «در حال حاضر حدود ۸۰ تا ۹۰ هزار سالمند مجرد در کشور داریم.»
روایت‌های شخصی از چالش‌های مجردها
برخی شهروندان مجرد در مصاحبه با اعتماد از تجربه‌های شخصی خود گفته‌اند.
سمانه، یکی از کارکنان حوزه درمان، گفت: «مجردهای ما حق عائله‌مندی دریافت نمی‌کنند، اما همکاران مرد متاهل از این مزایا برخوردارند. علاوه بر آن، نگاه جنسیت‌زده به زنان مجرد باعث شده در بسیاری موارد محل سوال و آزار باشیم.»
محمد، یک جوان مجرد دیگر، یادآور شد: «بارها حقم را به متاهل‌ها داده‌اند و گفته‌اند او واجب‌تر است. همین دریغ شدن فرصت‌ها، زمان ازدواج من را به تاخیر انداخت.»
پریسا، مادر مجرد، هم از موانع حقوقی سخن گفت و تاکید کرد: «به‌عنوان مادر نمی‌توانم برای فرزندم پاسپورت بگیرم یا حتی او را به سفر ببرم، چون قانون بدون اذن پدر اجازه نمی‌دهد.»
شدت تبعیض علیه زنان مجرد بسیار بیشتر است
سیمین کاظمی، پزشک و جامعه‌شناس، به اعتماد گفت: «در جامعه سنتی، هویت به‌هنجار در قالب ازدواج تعریف می‌شود و مجردها با انگ اجتماعی یا سینگلیسم روبه‌رو هستند. شدت این تبعیض برای زنان مجرد میان‌سال و کم‌درآمد بسیار بیشتر است.»
به گفته این جامعه‌شناس، سیاستهای آمرانه برای تشویق ازدواج، مانند امتیاز استخدامی برای متاهل‌ها و فرزنددارها، بینتیجه مانده است.
کاظمی افزود: «آنچه باید اصلاح شود، قوانین تبعیضآمیز و ساختارهای اقتصادی و اجتماعی است، نه اینکه با فشار برای ازدواج، مشکلات جوانان و جامعه نادیده گرفته شود.»
