گوهر عشقی، مادر دادخواه، از مردم ایران خواست به اعتراضات و اعتصابات بپیوندند. او در پستی در صفحات رسانههای اجتماعی خود نوشت: «اجازه ندهید صدای حقخواهی توسط جنایتکاران خامنهای خاموش شود. هیچ مادری در این سرزمین آرزویی بالاتر از امنیت و آزادیِ فرزندانش ندارد.»
او خطاب به نظامیان حکومت از آنها خواست که در کنار مردم ایران قرار بگیرند. عشقی اضافه کرد: «خامنهای برای خودش سوراخ موش خریده و میخواهد شما را به کشتن دهد.»

رسانههای آسیا و اقیانوسیه سهشنبه ۹ دیماه بهطور گسترده به تحولات ایران پرداختند.
گسترش اعتراضات، تعطیلی بازارها در پی سقوط ارزش ریال و نوسانهای شدید بازار ارز و طلا، در کنار هشدار دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، به جمهوری اسلامی درباره برنامه هستهای و موشکی، در کانون توجه این رسانهها قرار گرفت.
علیرضا محبی، خبرنگار ایراناینترنشنال، گزارش میدهد
میدلایست فوروم، اندیشکده محافظهکار آمریکایی، در مقالهای تازه درباره اعتراضهای جاری در ایران با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی نتیجه طبیعی و منطقی روند سیاست در ایران نیست، آن را یک استثنای تاریخی خواند که دیر یا زود جای خود را به نظمی دیگر خواهد داد.
مایکل روبین، پژوهشگر ارشد این اندیشکده و از چهرههای شناختهشده جریان نومحافظهکار در حوزه خاورمیانه که سابقه فعالیت در پنتاگون را نیز دارد، در مقالهای که دوشنبه هشتم دی منتشر شد، اعتصابها و اعتراضهای بازاریان تهران ظرف یکصد سال گذشته را مرور کرده و آنها را «نشانی از فرسوده شدن حمایتها از جمهوری اسلامی در میان یکی از پایگاههای اصلی حامی آن» خوانده است.
او در بخشی از این مقاله نوشته است که جنگ ۱۲ روزه میان اسرائیل و جمهوری اسلامی «مشروعیت» حکومت در میان حامیان اصلیاش را از میان برده و حالا دیگر حتی آنها هم دیدهاند که «لافزنیهای رهبر جمهوری اسلامی» درباره قدرت «پوچ» از آب در آمده است.
روبین در ادامه میگوید: «جمهوری اسلامی همواره بیش از آنکه نقطه اوج طبیعی سیر تکامل سیاسی ایران باشد، یک استثنا بوده است و مانند همه رژیمهای انقلابیِ نامحبوب، سرانجام فروخواهد ریخت؛ چه از موج جدید اعتراضها جان سالم به در ببرد و چه نبرد، مسیر آن روشن است: اعتراضها فراگیرتر میشوند، بسامدشان افزایش مییابد و به بخشهای هرچه گستردهتری از جامعه میرسند.»
ادامه این مطلب را در اینجا بخوانید.
تجمعهای اعتراضی و اعتصاب بازاریان تهران، دوشنبه هشتم دی در دومین روز به بخشهای مختلف پایتخت و برخی شهرهای دیگر از جمله کرج، ملارد، مشهد، درگهان و جزیره قشم گسترش یافت.
بازاریان و کسبه در بازارها و مراکز تجاری، در واکنش به افزایش قیمت دلار و وضعیت نابسامان اقتصادی فعالیت صنفی خود را متوقف کرده و تجمعهای اعتراضی برگزار کردند.
همزمان دامنه این اعتراضها به خیابانها و محورهای اصلی شهری نیز رسید.
مردم معترض در برخی شهرها از جمله تهران، زنجان، همدان، کرمان، ملارد و پردیس، شامگاه دوشنبه هشتم دیماه شعارهای مانند «امسال سال خون است/ سیدعلی سرنگون است» و «این آخرین نبرده/ پهلوی برمیگرده» سردادند.
دانشجویان ساکن کوی دانشگاه تهران نیز شامگاه دوشنبه دست به اعتراض زدند و شعارهایی از جمله «زن، زندگی، آزادی»، «دانشجو میمیرد/ ذلت نمیپذیرد» و «بترسید، بترسید/ ما همه با هم هستیم» سردادند.
در ادامه تشکلها و فعالان دانشجویی در دانشگاههای تهران، شیراز، امیرکبیر، بهشتی و خواجهنصیر، در بیانیههایی جداگانه، از دانشجویان خواستند به موج اعتراضها بپیوندند.
اتحادیه تشکلهای کامیونداران و رانندگان سراسر ایران نیز با انتشار بیانیهای ضمن اعلام حمایت کامل از بازار و بازاریان، از همه رانندگان خواست «با حفظ اتحاد صنفی، هوشیاری و همبستگی، مطالبات قانونی خود را از مسیر مطالبهگری جمعی» پیگیری کنند.
یکشنبه هفتم دی نیز کسبه پاساژ موبایل علاالدین و مجتمع تجاری چارسو، در واکنش به افزایش قیمت دلار ضمن بستن مغازههای خود دست به اعتراض زدند و از دیگر کسبه خواستند به اعتصاب بپیوندند.
مشروح آنچه در دوشنبه گذشت را اینجا بخوانید.

ارتش چین در دومین روز از بزرگترین رزمایش نظامی تاریخ خود در اطراف تایوان، ۱۰ ساعت تیراندازی با تسلیحات واقعی پیرامون این جزیره پیاده کرد. هدف این عملیات قطع سریع ارتباط تایوان با حامیان خارجیاش در صورت وقوع درگیری اعلام شد.
خبرگزاری رویترز دوشنبه هشتم دی بهنقل از فرماندهی منطقه شرقی ارتش چین گزارش داد که این عملیات تمرینی تا ساعت ۶ عصر به وقت محلی (۱۳:۳۰ به وقت ایران) در مناطق دریایی و حریم هوایی پنج نقطه در اطراف تایوان ادامه داشت.
ارتش چین این عملیات ۱۰ساعته را نشانهای از عزم «خدشهناپذیر» خود برای «مبارزه با جداییطلبی و پیشبرد وحدت» عنوان کرده است.
اداره امنیت دریایی چین دوشنبه هفتم دی همزمان با آغاز نخستین روز این رزمایش، دو منطقه تازه را به مناطق از پیشتعیین شده برای اجرای عملیات با تسلیحات حقیقی افزود.
این اقدام موجب شد مجموعه رزمایشهای موسوم به «ماموریت عدالت ۲۰۲۵» از نظر گستره جغرافیایی و نزدیکی به تایوان، بزرگترین رزمایشهای چین تا به امروز و نزدیکتر از تمام مانورهای پیشین به این جزیره باشند.
ترامپ رزمایش جاری در چین را بیاهمیت خواند
همزمان با اجرای این رزمایش، دونالد ترامپ، رییسجمهوری ایالات متحده، در نشست مطبوعاتی مشترک خود با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در فلوریدا به خبرنگاران گفت که بابت رزمایشهای نظامی چین در اطراف تایوان نگران نیست و ترجیح داد در پاسخ به پرسشهای مرتبط با رزمایش، بر رابطه خوب خود با همتای چینیاش، شی جینپینگ، تاکید کند.
ترامپ در این کنفرانس خبری که دوشنبه هشتم دی برگزار شد، گفت: «رابطه بسیار خوبی با رییسجمهور شی دارم و او هیچچیز [درباره این رزمایشها] به من نگفته است. البته من قطعا آنها را دیدهام.»
سپس افزود: «هیچ چیزی من را نگران نمیکند. آنها ۲۰ سال است که در آن منطقه از این مانورها برگزار میکنند.»
فرماندهی منطقه شرقی ارتش چین که مسئول تنگه تایوان است، اعلام کرد که ناوشکنها، ناوچهها، هواپیماهای جنگنده و بمبافکنها را برای آزمودن «هماهنگی دریایی–هوایی» و «قابلیتهای محاصره یکپارچه» به صف کرده است.
دفتر ریاستجمهوری تایوان با انتقاد از این رزمایش، آن را چالشی علیه هنجارهای بینالمللی توصیف کرده است.
چین مدتهاست از «وحدت مجدد» تایوان صحبت میکند و استفاده از زور برای تصرف این جزیره را نیز منتفی نمیداند.
یک مقام ارشد امنیتی تایوان که به دلیل حساسیت موضوع نخواست نامش فاش شود، در مصاحبه با رویترز چین را به «بازتعریف نظم جهانی مطابق با دستور کار خود» متهم کرد.
این مقام افزود تایپه بهدقت زیر نظر دارد که آیا چین در جریان رزمایشهای روز سهشنبه به دنبال «تحریکات بیشتر» از جمله پرواز دادن موشکها بر فراز تایوان، مشابه آنچه در رزمایشهای چین در سال ۲۰۲۲ رخ داد، خواهد بود یا نه.
او افزود: «چین در تلاش است از طریق تاکتیکهای فشار حداکثری و به شیوههای مختلف، در اعمال سلطه بر کل زنجیره جزایر پیشرفت کند.»
چین در سالهای اخیر با برگزاری رزمایشهای نظامی و ورود مکرر به آبها و حریم هوایی تایوان، فشار بر تایپه را افزایش داده است. تایوان نیز در مقابل، برنامههایی برای افزایش بودجه دفاعی و نوسازی نیروهای مسلح خود دارد.
رزمایش کنونی ۱۱ روز پس از آن آغاز شد که ایالات متحده از اعلام یک بسته تسلیحاتی بیسابقه به ارزش بیش از ۱۱ میلیارد دلار برای تایوان خبر داد که پرتابگرهای پیشرفته راکتی، توپخانههای خودکششی و انواع موشکها را شامل میشود.
این اقدام آمریکا خشم وزارت دفاع چین را برانگیخت و با هشدارهایی همراه شد مبنی بر اینکه ارتش چین در پاسخ، «اقدامات قاطعانه» انجام خواهد داد.
تایوان همواره ادعای حاکمیت چین بر این جزیره را رد کرده است و تاکید دارد که تنها مردم این جزیره میتوانند درباره آینده آن تصمیم بگیرند.
ریشههای تاریخی مناقشه چین و تایوان به پایان جنگ داخلی چین در سال ۱۹۴۹ بازمیگردد. در آن زمان دولت ملیگرای کومینتانگ پس از شکست از کمونیستها به تایوان عقبنشینی کرد، در حالی که جمهوری خلق چین کنترل قلمرویی که چین کنونی را تشکیل میدهد، به دست گرفت.
از آن زمان، پکن تایوان را بخشی جداییناپذیر از خاک خود میداند، اما تایوان با نظام سیاسی و حکومتی جداگانه، در عمل بهصورت خودگردان اداره میشود.

میدلایست فوروم، اندیشکده محافظهکار آمریکایی، در مقالهای تازه درباره اعتراضهای جاری در ایران با تاکید بر اینکه جمهوری اسلامی نتیجه طبیعی و منطقی روند سیاست در ایران نیست، آن را یک استثنای تاریخی خواند که دیر یا زود جای خود را به نظمی دیگر خواهد داد.
مایکل روبین، پژوهشگر ارشد این اندیشکده و از چهرههای شناختهشده جریان نومحافظهکار در حوزه خاورمیانه که سابقه فعالیت در پنتاگون را نیز دارد، در مقالهای که دوشنبه هشتم دی منتشر شد، اعتصابها و اعتراضهای بازاریان تهران ظرف یکصد سال گذشته را مرور کرده و آنها را «نشانی از فرسوده شدن حمایتها از جمهوری اسلامی در میان یکی از پایگاههای اصلی حامی آن» خوانده است.
او در بخشی از این مقاله نوشته است که جنگ ۱۲روزه میان اسرائیل و جمهوری اسلامی «مشروعیت» حکومت در میان حامیان اصلیاش را از میان برده و حالا دیگر حتی آنها هم دیدهاند که «لافزنیهای رهبر جمهوری اسلامی» درباره قدرت «پوچ» از آب در آمده است.
روبین در ادامه میگوید: «جمهوری اسلامی همواره بیش از آنکه نقطه اوج طبیعی سیر تکامل سیاسی ایران باشد، یک استثنا بوده است و مانند همه رژیمهای انقلابیِ نامحبوب، سرانجام فروخواهد ریخت؛ چه از موج جدید اعتراضها جان سالم به در ببرد و چه نبرد، مسیر آن روشن است: اعتراضها فراگیرتر میشوند، بسامدشان افزایش مییابد و به بخشهای هرچه گستردهتری از جامعه میرسند.»
او در بخشی از مقاله با توضیح وضعیت عراق پس از سقوط صدام، به مسئولیتهای مردم ایران پس از سقوط خامنهای اشاره میکند: «مردم ایران باید شکل حکومت بعدی را تعیین کنند و درباره سرنوشت بازماندگان جمهوری اسلامی و نحوه رفتار با آنها نیز تصمیم بگیرند؛ اینکه باید با اعضایی که بسیاری از آنها مدتهاست هرگونه تعهد ایدئولوژیک را صادقانه کنار گذاشتهاند و صرفا در ازای شغلشان، به وفاداری تظاهر کنند، چه خواهند کرد.»
روبین پیشبینی کرده است که به احتمال زیاد هسته ایدئولوژیک حکومت در واپسین لحظهها «بدون نبرد» قدرت را ترک نخواهد کرد و در روزهای پایانی شاهد «انفجار خشونت» در ایران خواهیم بود.
نویسنده سپس این مساله را پیش روی خوانندگان میگذارد که در چنین شرایطی ایرانیان باید فراتر از تصمیم درباره بازماندگان حکومت، به دیگر ابعاد عدالت انتقالی بپردازند.
او هشدار میدهد که تصمیم ایرانیان رنجکشیده برای انتقامجویی میتواند «چرخهای خونبار» را به حرکت در آورد و از سوی دیگر، «ناکامی در برقراری عدالت و افشای شبکههای سرکوب» نیز مستعد فرو غلتیدن جامعه به دامان یک دیکتاتوری شدیدتر است.
روبین همچنین این مساله را پیش میکشد که نیروهای سپاه پاسداران در صورت شکست هیات جمهوری اسلامی به دست مردم، نیروهای خود را بازسازی و سازماندهی خواهند کرد تا «آرزوی مردم ایران برای آزادی» را در هم بشکنند.
این نویسنده به سرنوشت روشن کشورهایی چون آفریقای جنوبی و رواندا اشاره میکند که با بهرهگیری از کمیسیونهای حقیقت و آشتی توانستند از سناریوهای آلوده به خونخواهی یا دیکتاتوریهای مجدد عبور کنند، هرچند تاکید میکند که ایران، بهدلیل «دوام طولانیمدت حکومت» و «میزان خشونتی که طی دههها -بهویژه علیه اقلیتهایی چون کردها و بلوچها- بهکار گرفته شده، موردی بهمراتب پیچیدهتر» از کشورهای مورد اشاره به شمار میآید.
روبین کلید دوری جستن از احتمال شورش یا جنگ داخلی را «پرداختن به عدالت انتقالی» میداند و در پایان تاکید میکند که جامعه جهانی و خود ایرانیان باید بحث درباره مبانی عدالت انتقالی را آغاز کنند؛ اینکه چه کسانی باید مجازات شوند، چه کسانی باید از سمتهای اجرایی و دولتی محروم و چه کسانی باید بخشیده شوند.






