گردانهای عزالدین القسام، شاخه نظامی حماس، با انتشار بیانیهای ادعای ارتش اسرائیل مبنی بر نقض آتشبس از سوی حماس را رد کرد و آن را «دروغ و بیاساس» خواند.
القسام در این بیانیه نوشته است که مناطقی که به گفته ارتش اسرائیل از سوی شاخه نظامی حماس مورد حمله قرار گرفتهاند، «به عنوان منطقه قرمز شناخته میشوند و تحت کنترل کامل اسرائیل هستند.»
این بیانیه همچنین «اقدامهای تلافیجویانه اسرائیل» را نشانهای از تلاش اسرائیل برای «کارشکنی در روند توافق و نابودی آن» دانسته است.

چین آمریکا را به سرقت اسرار و نفوذ به مرکز ملی زمان این کشور متهم کرد و هشدار داد این نفوذها میتوانست ارتباطات، سامانههای مالی، شبکه برق و زمان استاندارد بینالمللی را مختل کند.
چین ایالات متحده را به حملات سایبری گسترده و سرقت اطلاعات حساس از «مرکز خدمات ملی زمان» متهم کرد و هشدار داد که این نفوذ میتوانست موجب اختلال در شبکههای ارتباطی، سیستمهای مالی، تأمین برق و حتی استاندارد جهانی زمان شود.
وزارت امنیت دولتی چین، یکشنبه ۲۷ مهر اعلام کرد که آژانس امنیت ملی آمریکا (NSA) برای مدتی طولانی در حال اجرای عملیات سایبری علیه این مرکز بوده است.
این نهاد در بیانیهای در حساب ویچت خود اعلام کرد که شواهدی از سرقت دادهها و اطلاعات محرمانه از سال ۲۰۲۲ یافته است؛ دادههایی که برای نفوذ به دستگاههای موبایل و شبکه داخلی کارکنان مرکز مورد استفاده قرار گرفتهاند.
وزارت امنیت دولتی چین افزود که آژانس امنیت ملی آمریکا با سوءاستفاده از یک حفره امنیتی در سرویس پیامرسان یک برند خارجی تلفن همراه، در سال ۲۰۲۲ به تلفنهای کارکنان دسترسی پیدا کرد.
در این بیانیه به نام این سرویس پیامرسان اشاره نشده است.
مرکز ملی زمان، یکی از موسسات پژوهشی زیرمجموعه آکادمی علوم چین است که مسئول تولید، نگهداری و پخش زمان استاندارد ملی چین محسوب میشود.
بر اساس بیانیه پکن، ایالات متحده در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ نیز تلاش کرده بود به سیستمهای شبکه داخلی و سامانههای زمینی زمانسنجی دقیق این مرکز حمله کند.
سفارت آمریکا در پکن بهطور مستقیم به این اتهامات واکنش نشان نداد، اما در بیانیهای به رویترز گفت: «بازیگران سایبری مستقر در چین شبکههای شرکتهای مخابراتی بزرگ آمریکا و سایر نقاط جهان را هدف گرفته و عملیات جاسوسی گستردهای انجام دادهاند.»
سخنگوی سفارت آمریکا در چین افزود: «چین فعالترین و مداومترین تهدید سایبری علیه شبکههای دولتی، بخش خصوصی و زیرساختهای حیاتی ایالات متحده است.»
در سالهای اخیر، واشینگتن و پکن بارها یکدیگر را به جاسوسی سایبری و حملات دیجیتال سازمانیافته متهم کردهاند.
تازهترین درگیری لفظی چین و آمریکا در حالی رخ میدهد که دو کشور درگیر تنشهای تجاری جدید بر سر کنترل صادرات عناصر کمیاب فرآوریشده از سوی چین و تهدید آمریکا به افزایش تعرفهها بر کالاهای چینی هستند.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، ۲۵ مهر در تلاش برای کاهش تنش با پکن اعلام کرد که چین او را مجبور ساخت تا تعرفههای اضافی ۱۰۰ درصد را بر صادرات آن کشور اعمال کند.
ترامپ همچنین گفت که دو هفته دیگر با همتای چینی خود، شی جینپینگ، دیدار خواهد کرد.
ترامپ گفت که تعرفه ۱۰۰ درصدی پیشنهادی او بر کالاهای چینی پایدار نخواهد بود، اما پکن را مسئول بنبست اخیر در مذاکرات تجاری دانست که با تشدید کنترل بر صادرات عناصر کمیاب فرآوریشده از سوی مقامات چینی آغاز شده بود.
چین بیش از ۹۰ درصد عناصر کمیاب فرآوریشده جهان را تولید میکند. این ۱۷ عنصر موادی حیاتی برای صنایع مختلف از خودروهای برقی گرفته تا موتورهای هواپیما و رادارهای نظامی هستند.

رودریگو پاز، سیاستمدار میانهرو از حزب دموکرات مسیحی، در دور دوم انتخابات ریاستجمهوری بولیوی پیروز شد و رقیب محافظهکار خود، خورخه «توتو» کیروگا، را شکست داد.
این انتخابات در حالی برگزار شد که بولیوی با بدترین بحران اقتصادی چند دهه اخیر دستوپنجه نرم میکند؛ بحرانی که به حدود ۲۰ سال حضور جناح چپ در قدرت پایان داد.
بر اساس نتایج اولیه اعلامشده از سوی هیئت انتخاباتی بولیوی، پاز با ۵۴.۶ درصد آرا در برابر ۴۵.۴ درصد کیروگا پیروز شد. با این حال، حزب او نتوانست اکثریت پارلمانی را به دست آورد و ناگزیر است برای اداره کشور ائتلافهای سیاسی جدیدی تشکیل دهد. او در ۸ نوامبر (۱۸ آبان) رسماً قدرت را در دست خواهد گرفت.
نقطهعطف تاریخی در سیاست بولیوی
این پیروزی پایان دورهای است که از سال ۲۰۰۶ آغاز شد و تا امروز ادامه داشت. در این دوره بولیوی تقریباً بهطور پیوسته تحت حاکمیت جنبش سوسیالیسم (MAS)، حزب تاسیسشده بهدست اوو مورالس، قرار داشت؛ حزبی که سالها از حمایت گسترده اکثریت بومی کشور برخوردار بود.
پاز با برنامهای میانهرو و عملگرایانه وارد رقابت شد: حفظ برنامههای اجتماعی دولتهای پیشین، اما با تمرکز بر رشد اقتصادی به رهبری بخش خصوصی. این رویکرد توانست رأی بسیاری از رأیدهندگان چپگرایی را جلب کند که از جنبش سوسیالیسم ناامید شده بودند ولی نگران سیاستهای ریاضتی کیروگا بودند.
گلاِلدیس گونسالس کالانچه، تحلیلگر اندیشکده گروه بینالمللی بحران به رویترز گفت: «این انتخابات نقطهعطفی در سیاست بولیوی است. کشور در مسیر تازهای قرار گرفته است.»
در لاپاز، پایتخت بولیوی، یکی از رأیدهندگان به رویترز گفت: «فرزندانم از وقتی به دنیا آمدهاند فقط یک دولت را دیدهاند. امیدوارم حالا شاهد گزینههای دیگری باشند.»
بحران اقتصادی در مرکز رقابت
اقتصاد شکننده بولیوی، محور اصلی رقابتها بود. صادرات گاز طبیعی، ستون اقتصاد کشور، بهشدت کاهش یافته، تورم در بالاترین سطح ۴۰ سال اخیر است و کمبود سوخت زندگی روزمره مردم را مختل کرده است.
هر دو نامزد وعده دادند مدل اقتصادی دولتی دوران حکومت جنبش سوسیالیسم را اصلاح کنند، اما پاز طرفدار اصلاح تدریجی از جمله با مشوقهای مالیاتی برای کسبوکارهای کوچک و خودمختاری مالی مناطق بود در حالی که کیروگا به دنبال تعدیل شدید بودجه و درخواست وام از صندوق بینالمللی پول بود.
پاز دو روز پیش از انتخابات در گفتوگو با رویترز گفت: «میخواهیم اقتصاد را برای مردم بسازیم، نه برای دولت. دوران جدیدی از دموکراسی بولیوی آغاز شده است.»
پس از سالها که بولیوی عمدتاً با روسیه و چین همسو بود، پاز وعده داده است روابط دیپلماتیک با غرب، از جمله ایالات متحده را بهبود بخشد.
کارزار پاز تا حد زیادی به لطف ادمَن لارا، معاون او و افسر سابق پلیس که با ویدیوهای افشاگرانه در تیکتاک شهرت یافته بود، رونق گرفت. محبوبیت مردمی لارا به پاز کمک کرد تا با رأیدهندگان جوانتر و اقشار کارگری ارتباط برقرار کند.
چالشهای فوری دولت جدید
اقتصاددانان هشدار میدهند دولت پاز با چالشهایی فوری از جمله تامین سوخت، تثبیت نرخ ارز و تشکیل ائتلافهای پایدار در پارلمان چند پاره روبهرو است.
وزیر پیشین نفت و گاز اعلام کرده بود شرکت ملی انرژی بولیوی برای واردات سوخت با کمبود ارز خارجی مواجه است.
پاز گفت از هماکنون در حال مذاکره با تامینکنندگان سوخت برای پرداختهای معوقه است تا ورود گازوئیل و بنزین در روزهای ابتدایی پس از تحلیف تضمین شود.
او همچنین وعده داده یارانههای همگانی سوخت را بهتدریج حذف و به جای آن حمایت هدفمند از اقشار آسیبپذیر برقرار کند، در حالی که صنایع بزرگ باید بهای واقعی سوخت را بپردازند.
پاز گفت: «بازار باید خودش را با قیمتها تطبیق دهد، اما دولت تا زمان احیای اقتصاد، از بخشهای ضعیفتر حمایت خواهد کرد.»
پارلمان چندقطبی و احتمال شروع اعتراضات
حزب دموکرات مسیحی (PDC) به رهبری پاز در مجلس نمایندگان ۴۹ کرسی از ۱۳۰ کرسی و در سنا ۱۶ کرسی از ۳۶ کرسی را به دست آورد، در حالی که ائتلاف کیروگا ۴۳ کرسی در مجلس و ۱۲ کرسی در سنا کسب کرد؛ وضعیتی که احتمال درگیری سیاسی و لزوم ائتلافسازی گسترده را نشان میدهد.
اتحادیه اصلی کارگری کشور، مرکز کارگران بولیوی (COB)، هشدار داده که هرگونه تهدید علیه «دستاوردهای اجتماعی و اقتصادی» سالهای گذشته میتواند باعث تظاهرات خیابانی شود.
با این حال، بسیاری از تحلیلگران معتقدند که پیروزی پاز فرصتی نادر برای بازتعریف مدل اقتصادی و سیاسی بولیوی پس از دوران مورالس فراهم کرده است؛ تلاشی برای عبور از دو دهه سیاستهای دولتی به سمت اقتصادی بازتر اما همچنان اجتماعی.

جیدی ونس، معاون رییسجمهوری ایالات متحده، به شکنندگی مرحله نخست توافق آتشبس میان اسرائیل و حماس اذعان کرد و گفت که بروز «پیشرفتهای نامنظم و مقطعی» در جریان اجرای این توافق امری طبیعی است.
او یکشنبه شب، در پایگاه مشترک اندروز که محل فرود هواپیمای ویژه ریاستجمهوری است، در گفتوگو با خبرنگاران تاکید کرد: «این روند پیچیده خواهد بود؛ حتی در بهترین حالت که تحقق صلحی پایدار و بلندمدت است، باز هم مسیر آن با پیشرفتهای پراکنده و وقفههای موقت همراه خواهد بود.»
یک مقام آمریکایی پس از کشته شدن دو سرباز اسرائیلی در غزه و در پی آن حملات هوایی اسرائیل به این منطقه، به سیانان گفت که دولت ترامپ «بر اجرای توافق صلح متمرکز است» و در همین مسیر «بهطور جدی با شرکای خود همکاری میکند.»
سیانان به نقل از منابع آگاه گزارش داده است که انتظار میرود ونس طی روزهای آینده در راس هیاتی، همراه با جرد کوشنر و استیو ویتکاف به اسرائیل سفر کند.
ونس یکشنبه در پاسخ به پرسشی درباره این سفر، از تایید مستقیم خودداری کرد و گفت: «ممکن است برویم. داریم برنامهریزی کنیم. بدیهی است که میخواهیم برویم و از نزدیک ببینیم اوضاع چگونه پیش میرود.»
استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، که همراه با جرد کوشنر، داماد و مشاور ترامپ در برنامه «۶۰ دقیقه» سیبیاس، حاضر شده بود، توصیف کرد که چگونه در جریان مذاکرات برای پایان دادن به جنگ غزه، بر سر تجربه مشترک از دست دادن فرزند، لحظهای از ارتباط انسانی را با خلیل الحیه، رهبر حماس، تجربه کرده است.
او گفت: «وقتی به اتاق مذاکره با هیات حماس وارد شدم و نشستم، دیدم الحیه کنارم نشسته است. او موضوع از دست دادن پسرش را پیش کشید و ما هم به او تسلیت گفتیم. به او گفتم که من هم یک پسر از دست دادهام و ما هر دو یک تجربه تلخ مشترک را از سر گذراندهایم؛ تجربه به خاک سپردن فرزند را.»
کوشنر نیز که شاهد این گفتوگو بود، توضیح داد که هرچند الحیه فردی «سختگیر» بود که «دو سال جنگ را پشت سر گذاشته است» اما وقتی با استیو درباره فرزندانشان صحبت کردند، ماجرا از مذاکره با یک گروه تروریستی، به گفتوگو دو انسان تبدیل شد که زخمها و آسیبپذیریهایشان را با هم به اشتراک میگذاشتند.

روزنامه واشینگتنتایمز یکشنبه ۲۷ مهر در گزارشی نوشت در حالی که قدرتهای غربی بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه تهران را جشن گرفتهاند، تحلیلگران هشدار میدهند که بدون یک کارزار فشار چندجانبه، جمهوری اسلامی میتواند از اجرای واقعی این مجازاتها بگریزد.
آلمان، بریتانیا و فرانسه، از امضاکنندگان برجام، ششم شهریور در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل، روند ۳۰ روزه مکانیسم ماشه برای بازگشت تحریمهای این سازمان را فعال کردند.
این تحریمها شامل تحریمهای تسلیحاتی، محدودیت سفر دیپلماتیک، مسدودسازی داراییها و محدودیتهای گسترده بر برنامه هستهای ایران میشود.
واشینگتنتایمز نوشت که کارشناسان میگویند این تحریمها تاثیر چندانی بر فروش نفت ایران، منبع اصلی درآمد حکومت ایران، نخواهد داشت. چین بهعنوان یکی از مهمترین متحدان جمهوری اسلامی روزانه حدود ۱.۵ میلیون بشکه نفت از ایران وارد میکند، درآمدی که میلیاردها دلار برای تهران به ارمغان میآورد و به تامین بودجه پروژههای نظامی و فعالیتهای برونمرزی جمهوری اسلامی کمک میکند.
این روزنامه تاکید کرد که بهرغم سالها تلاش آمریکا و متحدانش برای ضربهزدن به صادرات نفت ایران، فروش نفت در سال جاری افزایش یافته است. بهنام بنطالبلو، مدیر برنامه ایران در بنیاد دفاع از دموکراسیها، به واشینگتنتایمز گفت: «در ماه سپتامبر صادرات به حدود دو میلیون بشکه در روز رسید. این نشاندهنده موفقیت تحریمها نیست. حالا سوال این است که آیا ایالات متحده با پشتوانه حقوقی جدید بینالمللی، اراده واقعی برای اجرای سیاست فشار حداکثری دارد یا نه؟»
به گفته او، جمهوری اسلامی تاکنون هیچ نشانهای از تغییر در سیاست صادرات نفت خود نشان نداده است. بر اساس دادههای اداره اطلاعات انرژی آمریکا، ایران در سال ۲۰۲۴ حدود ۵۸۷ میلیون بشکه نفت صادر کرده که ۱۱ درصد بیش از سال قبل بوده و درآمدی بالغ بر ۴۳ میلیارد دلار کسب کرده است.
وزارت خزانهداری آمریکا، در چارچوب سیاست فشار حداکثری دولت ترامپ، در اکتبر تحریمهای تازهای علیه پالایشگاههای چینی و ناوگانهای سایه و کشتیهای ثبتنشده حامل محمولههای غیرقانونی اعمال کرد.
همکاری جمهوری اسلامی و روسیه
واشینگتنتایمز در ادامه بهنقل از کارشناسان هشدار داد که درآمد حاصل از فروش نفت به چین میتواند برای خرید تسلیحات و فناوریهای دفاعی از روسیه استفاده شود.
بهنوشته این روزنامه، با وجود آنکه تحریمهای سازمان ملل شامل تحریمهای تسلیحاتی سختگیرانه است، برخی معتقدند روسیه، بهدلیل جنگ اوکراین و احساس مصونیت از مجازات، ممکن است بیاعتنا به این محدودیتها عمل کند.
جاناتان سایه، پژوهشگر بنیاد دفاع از دموکراسیها، گفت: «روسیه فکر میکند میتواند این جنگ را ادامه دهد و هزینهاش را تحمل کند. پس فروش مقادیری تسلیحات به جمهوری اسلامی، در مقایسه با بقیه مسائل، دغدغه اصلی اروپا نخواهد بود.»
وزارت امور خارجه روسیه دهم مهرماه با انتشار بیانیهای اعلام کرد معاهده جامع راهبردی میان مسکو و تهران که در دیماه ۱۴۰۳ در کاخ کرملین از سوی ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان امضا شده بود، بهطور رسمی لازمالاجرا شده است.
این توافق شامل همکاریهای نظامی، آموزشی و حتی توسعه مشترک فناوری هستهای است، حوزهای که تحریمهای جدید سازمان ملل دقیقاً قصد محدودکردن آن را دارند.
تاسیسات غنیسازی اورانیوم ایران در جریان جنگ ۱۲ روزه با آمریکا و اسرائیل در ژوئن نابود شد و تهران وعده داده آنها را بازسازی کند، اما بازگشت تحریمها میتواند دسترسی ایران به تجهیزات مورد نیاز را دشوار سازد.
لزوم هماهنگی آمریکا و اروپا
ریچارد نفیو، مدیر برنامه سیاست انرژی جهانی در دانشگاه کلمبیا، تاکید کرد که موفقیت فشارها منوط به هماهنگی کامل میان آمریکا و اروپا است.
او به واشینگتنتایمز گفت: «بخش عمدهی اثرگذاری تحریمها ممکن است در زمینه جلوگیری از اشاعه باشد، یعنی سختتر شدن دسترسی ایران به تجهیزات هستهای. اما چون دیگر ساختار قدرتمند سازمان ملل مثل گذشته وجود ندارد، بدون اراده و اجرای هماهنگ واشینگتن و اروپاییها، نتایج چشمگیری حاصل نمیشود.»
ایالات متحده و اسرائیل همچنان بر این موضعاند که ایران هرگز نباید به سلاح هستهای دست یابد. هر دو کشور هشدار دادهاند که در صورتی که حکومت ایران برنامه هستهای خود را بازسازی کند، حملات هوایی بیشتری در راه خواهد بود.





