بر اساس اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال، محمد سوران آرام، فعال سیاسی کُرد اهل مهاباد که بیش از ۱۰ سال است در ترکیه به عنوان پناهنده سیاسی زندگی میکند، با وجود داشتن مدارک معتبر از سازمان ملل متحد، به دست پلیس ترکیه در آنکارا بازداشت و به «کمپ دیپورت» منتقل شده است.
اطلاعات رسیده به ایراناینترنشنال در جمعه ۱۸ مهرماه حاکی است او اکنون در معرض خطر اخراج به ایران قرار دارد؛ جایی که به گفته خانوادهاش، جان او در صورت بازگردانده شدن، در خطر جدی است.
به گفته فریده فهیمی، همسر محمد سوران آرام، این فعال پناهجو ۱۱ مهرماه در خیابانی در آنکارا بهدست پلیس مهاجرت متوقف و پس از بررسی مدارک، بازداشت و به اردوگاه مهاجران «آکیورت» در حومه آنکارا منتقل شد.
فهیمی در گفتوگو با ایراناینترنشنال گفت همسرش به بیماری دیابت شدید مبتلاست و بینایی چشم چپ خود را تا حد زیادی از دست داده اما در کمپ در شرایط نامناسب و بدون مراقبت درمانی نگهداری میشود.
در سالهای اخیر وضعیت پناهجویان و پناهندگان سیاسی و مدنی ایرانی ساکن ترکیه نامناسبتر از قبل شده و فشارهای جمهوری اسلامی دشواری این وضعیت را تشدید کرده است.
سالها انتظار در ترکیه
محمد سوران آرام و خانوادهاش از سال ۲۰۱۴ پس از خروج از ایران در ترکیه زندگی میکنند. آنها در ابتدا پرونده پناهندگی خود را به دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) ارائه دادند و در سال ۲۰۱۶ موفق به دریافت تاییدیه رسمی پناهندگی شدند.
با این حال، پس از واگذاری پروندههای پناهندگان به اداره مهاجرت ترکیه در سال ۲۰۱۷، پرونده این خانواده بهصورت ناگهانی بسته شد.
به گفته همسر او در مصاحبهای که در سال ۲۰۲۳ انجام شد، به آنها گفته شد بهدلیل پاسخ ندادن به مامور کنترل آدرس، پروندهشان بسته شده است: «در حالی که هیچ تماس یا اطلاعرسانیای پیش از آن به ما صورت نگرفته بود و با وجود ارائه مدارک خانه، وکیل و شواهد متعدد، دادگاه نیز درخواست ما را رد کرد.»
این خانواده پس از سالها بلاتکلیفی، حدود دو سال پیش برای انتقال به کانادا اقدام کرده و پروندهشان هماکنون در سفارت کانادا در آنکارا در حال بررسی است اما به گفته فهیمی، تا امروز هیچ حمایت یا پاسخ رسمیای از سوی دولت کانادا یا سفارت این کشور دریافت نکردهاند.
او تاکید کرد: «بیتفاوتی و سکوت سفارت کانادا در برابر شرایط بحرانی همسرم و بیپناهی من و فرزندانم، واقعا غیرقابل درک و ناامیدکننده است.»
پیش از این در اسفندماه ۱۴۰۱، پناهجویان ساکن ترکیه خبر داده بودند پرونده بسیاری از آنها که پیشتر از سوی دفتر سازمان ملل در این کشور پذیرفته شده بود، از وبسایت این دفتر حذف شده است.
وضعیت بحرانی خانواده در آنکارا
همسر این پناهنده سیاسی که اکنون همراه دو فرزند هفت و ۱۲ ساله خود در آنکارا، بدون پشتیبانی و درآمد زندگی میکند، وضعیت خود را «بسیار بحرانی» توصیف کرده است.
به گفته او، پس از باطل شدن کارت اقامت موقت، خانوادهاش از دسترسی به خدمات درمانی و آموزشی محروم شدهاند و دو فرزندشان نیز بهدلیل نداشتن مدارک اقامت، از رفتن به مدرسه بازماندهاند.
فهیمی از جامعه بینالمللی، نهادهای حقوق بشری و بهویژه دولت کانادا خواست تا برای جلوگیری از بازگردانده شدن همسرش به ایران «مداخله فوری» کنند.
او هشدار داد که بازگردانده شدن سوران آرام به ایران میتواند به بازداشت، شکنجه یا حتی خطر جانی منجر شود و تاکید کرد: «تمام اسناد و مدارک مربوط به فعالیتهای حقوق بشری او و بازداشتهای گذشته موجود است و بازگرداندنش به ایران نه تنها نقض آشکار حقوق بشر است، بلکه میتواند به نابودی کامل خانواده بینجامد.»
فهیمی در ادامه گفت: «زندگی ما چهار نفر بر لبه پرتگاه قرار گرفته و هر لحظه ممکن است دیر شود. خواهشمندم صدای ما باشید.»
سوران آرام نیز در یک فایل ویدیویی که در زمان بازداشتش در آنکارا ضبط شده، از فعالان حقوق بشر و سازمانهای بینالمللی خواست فورا با نهادهای مربوطه تماس بگیرند و او را نجات دهند.
فعالیتهای مدنی و بشردوستانه آرام
منابع نزدیک به خانواده آرام به ایراناینترنشنال گفتند که او پیش از خروج از ایران در حوزههای اجتماعی و مدنی فعالیت داشته و پس از مهاجرت نیز در اقدامات داوطلبانه انسانی، از جمله کمکرسانی به پناهجویان مشارکت داشته است.
به گفته نزدیکانش، او چند سال پیش در جریان بحران مرزی «ادیرنه» با هزینه شخصی خود برای پناهجویان مواد غذایی و پوشاک فراهم کرده بود. اقدامی که در آن زمان در رسانههای محلی نیز بازتاب یافت.
پیش از این و در دیماه ۱۳۹۶، آژانس خبررسانی کُردپا گزارش داده بود اداره اطلاعات مهاباد، خانواده سوران آرام را احضار کرده و از آنان خواسته است نشانی محل زندگی و شماره تماس او را در اختیار نیروهای اطلاعاتی قرار دهند.
در این گزارش آمده بود که نیروهای امنیتی از خانواده آرام خواستهاند فرزندشان را از خارج کشور به ایران بازگردانند.
بازداشت و احتمال دیپورت سوران آرام در حالی است که طبق اصول بینالمللی حقوق پناهندگان، از جمله اصل «عدم بازگرداندن اجباری»، هیچ پناهجویی نباید به کشوری بازگردانده شود که جان یا آزادیاش در خطر باشد.
نهادهای حقوق بشری بارها نسبت به بازگرداندن پناهجویان ایرانی از ترکیه به ایران هشدار دادهاند.
زلنسکی گفت روسیه در این عملیات که جمعه ۱۸ مهر انجام شد، بیش از ۴۵۰ پهپاد و ۳۰ موشک به سوی اوکراین شلیک کرد.
او بار دیگر از متحدان کییف خواست با ارائه حمایتهای بیشتر، به تقویت سامانههای پدافند هوایی این کشور و اجرای موثرتر تحریمها علیه روسیه کمک کنند.
در روزهای گذشته حملات روسیه به زیرساختهای انرژی اوکراین شدت گرفته است.
۱۳ مهر، حملات روسیه به زیرساختهای غیرنظامی، از جمله تاسیسات انرژی، در مناطق مختلف اوکراین پنج کشته بر جای گذاشت.
اوکراین ظرف یک ماه ۷۰ بار خاک روسیه را هدف قرار داد
اولکساندر سیرسکی، فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین، ۱۸ مهر اعلام کرد نیروهای این کشور در ماه سپتامبر (۱۰ شهریور تا هشتم مهر) ۷۰ بار خاک روسیه را هدف قرار دادند.
او در پیامی در شبکه اجتماعی فیسبوک نوشت: «ما مراکز تولید سوخت، مواد منفجره و دیگر اجزای ساختار نظامیـصنعتی روسیه را در کشور متجاوز نابود میکنیم.»
سیرسکی از دستاوردهای عملیات نظامی اوکراین علیه روسیه تمجید کرد و افزود ظرفیت پالایش نفت روسیه تاکنون ۲۱ درصد کاهش یافته است.
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان، درگیریهای مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است.
از زمان آغاز جنگ کنونی، روسیه حدود یک پنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.
حمایت کرملین از نامزدی ترامپ برای دریافت جایزه صلح نوبل
خبرگزاری دولتی تاس ۱۸ مهر به نقل از یوری اوشاکوف، مشاور کرملین، گزارش داد روسیه از نامزدی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای دریافت جایزه صلح نوبل حمایت میکند.
مسکو پیشتر نیز بارها از تلاشهای ترامپ برای پایان دادن به جنگ اوکراین قدردانی کرده است.
زلنسکی هم ۱۷ مهر اعلام کرده بود در صورت موفقیت ترامپ در میانجیگری برای برقراری آتشبس میان اوکراین و روسیه، کییف او را بهعنوان نامزد دریافت جایزه صلح نوبل معرفی خواهد کرد.
با این حال، تحلیلگران معتقدند شانس ترامپ برای دریافت این جایزه در سال ۲۰۲۵ اندک است.
ترامپ و ولادیمیر پوتین، همتای روس او، ۲۴ مرداد در آلاسکا دیدار و در خصوص راههای پایان دادن به جنگ اوکراین گفتوگو کردند.
این نشست در ابتدا موجی از امیدواری نسبت به خاتمه این منازعه مرگبار ایجاد کرد اما مانعتراشی پوتین در مسیر دیدار و مذاکره مستقیم با زلنسکی بهمنظور حل و فصل اختلافات موجب شد این امیدواریها بهتدریج جای خود را به تردید و بدبینی بدهند.
فدراسیون جهانی سلامت روان (WFMH)، امسال با شعار «دسترسی به خدمات سلامت روان در بحرانها و فوریتها»، بر تضمین دسترسی به خدمات سلامت روان در هنگام بروز فجایع تاکید کرده است.
این انتخاب در شرایطی صورت میگیرد که جهان با افزایش قابل توجه بحرانهای انسانی مانند جنگ و بلایای طبیعی مواجه است.
بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، یک نفر از هر پنج فرد ساکن مناطق بحرانزده، با مشکلاتی همچون اضطراب، افسردگی و اختلال استرس پس از سانحه، دست و پنجه نرم میکند.
پیامهای اصلی کارزار سلامت روان ۲۰۲۵
کارزار امسال روز جهانی سلامت روان شامل چهار محور اصلی است که نخستین محور به اهمیت سلامت روان در فوریتها و مناطق بحرانزده اشاره میکند.
محور دوم بر گسترش خدمات بهداشت روان به همه اقشار جامعه از جمله کودکان، پناهندگان، سالمندان و افراد دارای معلولیت تاکید میکند.
محور سوم، اهمیت کمکرسانی فوری روانی و حمایت اجتماعی برای بازتوانی درازمدت را مطرح میکند.
محور چهارم نیز ضرورت مراقبت از سلامت روان کارکنان امدادگر و فعالان بشردوستانه را برجسته میکند.
تمرکز ویژه بر کودکان و نوجوانان
همزمان با روز جهانی بهداشت روان، سازمان بهداشت پان آمریکا (PAHO) با تمرکز بر سلامت روان کودکان و نوجوانان، خواستار «مراقبتهای مدرسهمحور و مبتنی بر جامعه» شده است.
بر اساس آمارها، نیمی از مشکلات روانی تا سن ۱۴ سالگی بروز میکند، در حالی که میلیونها کودک و نوجوان در جهان از امکان تشخیص یا درمان محروم هستند.
این کارزار از دولتها میخواهد مراقبتهای سلامت روان را حق اساسی هر کودک و نوجوان قلمداد کنند.
همزمان با روز جهانی سلامت روان، در ایران نیز روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، روزشمار هفته ملی سلامت روان را اعلام کرد:
فدراسیون جهانی سلامت روان در سال ۱۹۴۸ تاسیس شد و نخستین بار روز جهانی سلامت روان را در سال ۱۹۹۲ اعلام کرد.
این فدراسیون از ابتدا با هدف افزایش آگاهی بینالمللی و تقویت حمایت از افرادی که با چالشهای سلامت روان مواجه هستند، فعالیت خود را آغاز کرد.
کارزار ۲۰۲۵ سلامت روان، فراتر از آگاهیرسانی، بر اقدام عملی و فراگیر تاکید دارد.
با اولویت دادن به سلامت روان در بحرانها، جهان جوامعی قدرتمندتر، مهربانتر و پیوستهتر خواهد داشت.
