مطالب بیشتر
خبرگزاری رویترز پنجشنبه اول خرداد در یادداشتی تحلیلی به طرح دفاع موشکی گنبد طلایی ترامپ پرداخت.
به گفته تحلیلگران فضایی، اعلام این طرح که شامل استقرار شبکهای وسیع از ماهوارهها و تسلیحات در مدار زمین با هزینهای بالغ بر ۱۷۵ میلیارد دلار است، میتواند روند شتابگرفته نظامیسازی فضا در دهه اخیر را بهطور چشمگیری تشدید کند.
هرچند سه قدرت بزرگ فضایی ـ ایالات متحده، روسیه و چین ـ از دهه ۱۹۶۰ تاکنون تجهیزات نظامی و اطلاعاتی خود را در مدار زمین مستقر کردهاند، این اقدامات تا حد زیادی بهصورت محرمانه انجام شده است.
اما در دوران ریاستجمهوری جو بایدن، مقامهای آمریکایی آشکارا از نیاز به توان تهاجمی بیشتر در فضا بهدلیل تهدیدهای فزاینده روسیه و چین سخن گفته بودند.
طرح ترامپ که در ژانویه اعلام شده بود، نقطه چرخشی آشکار در راهبرد فضایی ایالات متحده به شمار میرود. این حرکتی جسورانه بهسوی استقرار فناوریهای گرانقیمت و آزمایشنشده در فضا میتواند سودی هنگفت نصیب پیمانکاران نظامی آمریکا کند.
بنا بر این طرح، موشکهای مستقر در فضا از روی ماهوارههایی در مدار زمین شلیک خواهند شد تا موشکهای بالستیک متعارف یا هستهای پرتابشده از زمین را رهگیری و منهدم کنند.
پیامدهای بلندمدت طرح گنبد طلایی
ویکتوریا سمسون، مدیر امنیت و ثبات فضایی در اندیشکده بنیاد جهان امن در واشینگتن، درباره طرح استقرار موشکها در فضا به رویترز گفت: «فکر میکنم این کار مثل باز کردن جعبه پاندورا است. ما واقعا پیامدهای بلندمدت آن را در نظر نگرفتهایم.»
او و دیگر کارشناسان هشدار میدهند طرح گنبد طلایی ممکن است دیگر کشورها را نیز به استقرار سامانههای مشابه در فضا یا توسعه تسلیحات پیشرفتهتر برای عبور از این سپر موشکی وادار کند که این روند، رقابت تسلیحاتی در فضا را شدت خواهد بخشید.
پنتاگون در برابر درخواست رسانهها برای اظهارنظر درباره این طرح، واکنشی فوری نشان نداده است.
در واکنش به اعلام این برنامه، چین و روسیه مواضع متفاوتی اتخاذ کردند.
سخنگوی وزارت امور خارجه چین ضمن ابراز «نگرانی جدی»، خواستار توقف این طرح از سوی آمریکا شد و آن را حاوی «مضامین تهاجمی شدید» دانست که خطرات نظامیسازی فضا و آغاز مسابقه تسلیحاتی در مدار زمین را افزایش میدهد.
در مقابل، سخنگوی کرملین اعلام کرد گنبد طلایی میتواند واشینگتن و مسکو را در آیندهای نزدیک به گفتوگوهایی درباره کنترل تسلیحات هستهای سوق دهد.
هدف اصلی این برنامه، مقابله با زرادخانه فزاینده موشکهای متعارف و هستهای کشورهای رقیب ایالات متحده - از جمله روسیه، چین، کره شمالی و ایران - عنوان شده است.
طرح گنبد طلایی در واقع احیای تلاش دوران جنگ سرد و «ابتکار دفاع استراتژیک» رونالد ریگان، معروف به «جنگ ستارگان»، است.
برنامه «جنگ ستارگان» قرار بود شبکهای از موشکها و تسلیحات لیزری قدرتمند را در مدار پایینی زمین مستقر کند که بتوانند موشکهای بالستیک هستهای شلیکشده از زمین را در مرحله شتاب اولیه یا در فاز سرعت بالای پروازشان در فضا رهگیری کنند.
این طرح هرگز به مرحله اجرا نرسید؛ عمدتا بهدلیل چالشهای فناورانه، هزینههای بسیار سنگین، و نگرانیها نسبت به نقض پیمان منع موشکهای ضدبالستیک - پیمانی که اکنون دیگر اعتبار ندارد.
آمادگی صنایع نظامی برای ورود به رقابت فضایی
طرح گنبد طلایی حامیانی قدرتمند در میان پیمانکاران صنایع دفاعی و بخش فناوریهای نوین نظامی دارد، بازیگرانی که سالهاست برای چنین لحظهای آماده میشوند.
کن بدینگفیلد، مدیر مالی شرکت التریهریس، ماه گذشته در مصاحبهای با رویترز گفت: «ما میدانستیم که چنین روزی احتمالا فرا خواهد رسید و برای آن آمادهایم.»
او افزود شرکت التریهریس از مدتها پیش ساخت شبکه حسگرهایی را آغاز کرده که قرار است به زیرساخت اصلی سامانه گنبد طلایی تبدیل شوند.
شرکت اسپیسایکس به رهبری ایلان ماسک، متحد ترامپ، در کنار شرکت نرمافزاری پالانتیر و تولیدکننده پهپاد آندوریل، نیز در خط مقدم طراحی و ساخت اجزای کلیدی این سامانه قرار گرفتهاند.
انتظار میرود بسیاری از اجزای اولیه این طرح از خطوط تولید موجود در صنایع دفاعی تامین شود.
حاضران در نشست خبری کاخ سفید با حضور ترامپ، از شرکتهای التریهریس، لاکهید مارتین و آرتیایکس بهعنوان پیمانکاران احتمالی این پروژه عظیم نام بردند.
ابهام در نحوه تامین مالی
شیوه تامین مالی طرح گنبد طلایی همچنان نامشخص است.
قانونگذاران جمهوریخواه پیشنهاد کردهاند ۲۵ میلیارد دلار بهعنوان سرمایه اولیه برای این طرح اختصاص یابد.
این بودجه بخشی از یک بسته گسترده دفاعی به ارزش ۱۵۰ میلیارد دلار محسوب میشود، اما تصویب آن منوط به لایحهای جنجالی در کنگره است که با موانع جدی روبهرو است.
وزارت خارجه فرانسه سخنان گیدئون ساعر، وزیر امور خارجه اسرائیل، مبنی بر تحریکات یهودیستیزانه مقامات برخی کشورهای اروپایی را «شرمآور و غیرقابل توجیه» خواند.
پیشتر اتحادیه اروپا نیز صحبتهای وزیر امور خارجه اسرائیل، درباره تحریکات یهودیستیزانه مقامهای اروپایی را رد کرده بود.
وزیر امور خارجه اسرائیل، پنجشنبه اول خرداد در نشست مطبوعاتی گفت یهودیستیزی در دانشگاهها و شبکههای اجتماعی در حال گسترش است.
او اضافه کرد: «چند کشور اروپایی علیه ما تحریک میکنند. تحریکات یهودیستیزانه از سوی رهبران و مقامات بسیاری از کشورها و سازمانهای بینالمللی، به ویژه در اروپا، نیز انجام میشود. تحریک و اتهامات دروغین باید متوقف شود.»
به گزارش پایگاه نوروساینس نیوز، محققان دانشگاه آکسفورد در مطالعهای که نتایج آن در نشریه «پابلیک هلث» منتشر شد، دریافتند افراد در پایینترین دهک درآمدی جامعه سه برابر بیشتر از افراد ثروتمند احساس تنهایی میکنند.
این یافته چشمگیر در حالی به دست آمد که تفاوت معناداری در میزان ارتباطات اجتماعی این دو گروه مشاهده نشد.
احساس تنهایی در فقر
پژوهش انجامشده بر روی ۲۴ هزار و ۵۰۵ نفر از ۲۰ کشور اروپایی نشان داد ۴۹ درصد از افراد کمدرآمد احساس تنهایی میکنند، در حالی که این رقم در میان افراد پردرآمد تنها ۱۵ درصد است.
نکته مهم اینکه هر دو گروه زمان مشابهی را صرف ارتباط با خانواده، دوستان و همکاران کرده بودند.
آران دیویس، انسانشناس تکاملی و سرپرست این پژوهش، گفت اگرچه رابطه میان فقر و سلامت ضعیف پیش از این به اثبات رسیده، اما یافتههای تحقیقات حاکی از آن است که تنهایی نیز میتواند به اندازه سیگار کشیدن برای سلامت انسان خطرناک باشد.
مجموعه علائم دفاعی؛ چگونه بدن با خطر مقابله میکند
یکی از مهمترین دستاوردهای این پژوهش، کشف مجموعهای از نشانهها است که محققان آن را «مجموعه علائم دفاعی» نامیدهاند.
این علائم که شامل درد، خستگی و افت روحیه میشود، از منظر تکاملی واکنش طبیعی بدن انسان به احساس خطر و کمبود منابع به شمار میرود.
انسان در طول هزاران سال تکامل در قالب گروههای اجتماعی زندگی میکرد که امنیت و دسترسی به منابع حیاتی را برایش تضمین میکردند. هنگامی که امروزه احساس طردشدگی اجتماعی یا تنهایی میکنیم، بدن همچنان با همان مکانیسمهای دفاعی پاسخ میدهد.
درد از بدن در برابر آسیبهای احتمالی محافظت میکند؛ به همین ترتیب، خستگی و افت روحیه نیز احتمالا نقش سازگاری دارند تا با صرفهجویی در انرژی، بدن را برای رویارویی با شرایط دشوار آماده کنند.
تاثیر متفاوت احساس تنهایی بر طبقات اجتماعی
بر اساس یافتههای این پژوهش، احساس تنهایی در تمام اقشار جامعه باعث بروز علائم جسمی میشود، اما شدت این تاثیر در طبقات مختلف اجتماعی متفاوت است.
به طور کلی، افرادی که احساس تنهایی میکنند نسبت به ۶۷ درصد از همتایان خود که چنین احساسی ندارند، وضعیت بدتری از نظر درد، خستگی و افسردگی تجربه میکنند.
با این حال، نکته قابلتوجه آن است که شکاف میان افرادی که احساس تنهایی دارند و آنهایی که چنین احساسی ندارند، در طبقات کمدرآمد بهمراتب عمیقتر از طبقات مرفه است.
در میان کمدرآمدترین اقشار جامعه، افرادی که احساس تنهایی دارند، نسبت به همطبقههای خود که چنین احساسی را تجربه نمیکنند، با وضعیت نامطلوبتری روبهرو هستند.
در مقابل، این شکاف در میان ثروتمندترین اقشار جامعه بسیار کوچکتر است؛ بهعبارت دیگر، تنهایی در بستر فقر اقتصادی آسیب بسیار شدیدتری نسبت به همان احساس در میان ثروتمندان بههمراه دارد.
کاهش منابع مادی، افزایش اهمیت روابط اجتماعی
یافتههای این مطالعه حاکی از آن است که با کاهش منابع مادی، اهمیت منابع اجتماعی افزایش مییابد. افرادی که هم کمدرآمد هستند و هم احساس تنهایی میکنند، بالاترین امتیاز را در «مجموعه علائم دفاعی» کسب کردند.
دیویس در تشریح نتایج این پژوهش گفت: «یافتههای ما بهروشنی مشخص میکند کسانی که هم فقیر هستند و هم احساس تنهایی میکنند، بیش از سایرین از نظر سلامتی آسیب میبینند.»
نتایج این پژوهش حاوی پیامهای مهمی برای سیاستگذاران در حوزههای اجتماعی، اقتصادی و سلامت عمومی است؛ بر اساس این یافتهها، روابط اجتماعی محکم میتواند همچون سپری در برابر آسیبهای ناشی از فقر عمل کند و مانع از بدتر شدن وضعیت سلامت افراد کمدرآمد شود.
احمد خاتمی، امام جمعه تهران گفت: «مذاکره مستقیم با آمریکا با شرافت و عقلانیت و هوشمندی سازگار نیست، اما مذاکره غیر مستقیم با هدایت رهبری پی گرفته می شود. ترامپ خود را دیوانهای معرفی می کند تا مردم و دولت ها از او بترسند، اما ملت ایران او را دیوانه تر خواهد کرد.»
او ادامه داد: «غنیسازی فناوری بمب اتم هم است اما با بمب اتم مخالفیم، زیرا در آموزه های دینی ما استفاده از سلاح کشتار جمعی ممنوع است و ما از دین اسلام دستور می گیریم، نه از آمریکا.»
امام جمعه تهران افزود: «ترامپ خود را دیوانهای معرفی می کند تا مردم و دولت ها از او بترسند، اما ملت ایران او را دیوانه تر خواهد کرد، زیرا در قاموس ملت ما ترس از دشمن نیست.»
