دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، روز سه شنبه ۳۰ اردیبهشتماه از طرح سامانه دفاع موشکی «گنبد طلایی» شده آمریکا رونمایی کرد که به گفته او، سیستمی است که از «فناوریهای نسل آینده در زمین، دریا و فضا از جمله حسگرها و رهگیرهای مستقر در فضا» استفاده خواهد کرد.
دونالد ترامپ سهشنبه ۳۰ اردیبهشت از تخصیص ۲۵ میلیارد دلار بودجه اولیه برای پروژه عظیم «گنبد طلایی» خبر داد و ژنرال مایکل گتلاین از نیروی فضایی ایالات متحده را بهعنوان مسئول تحقق این سامانه دفاع موشکی نیمکرهای منصوب کرد.
او گفت این سپر دفاعی که حدود ۱۷۵ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت، باید تا پایان دوره ریاستجمهوریاش عملیاتی شود.
ترامپ افزود: «پس از تکمیل، گنبد طلایی قادر خواهد بود موشکها را حتی اگر از سوی دیگر جهان یا حتی از فضا شلیک شده باشند، رهگیری کند.»
او گفت که کانادا خواستار مشارکت در این سامانه شده است و «سهم منصفانه خود» را پرداخت خواهد کرد.
ترامپ در پاسخ به اینکه ایده گنبد طلایی از سوی چه کسی مطرح شده گفت: «من پیشنهادش را دادم و آنها همگی گفتند: ما عاشق این ایدهایم، قربان!»
«گنبد طلایی»، که پیشتر «گنبد آهنین» نامیده میشد اما از برنامه دفاع موشکی اسرائیل مستقل است، پروژهای عظیم و بلندپروازانه است که اگرچه از حمایت مشتاقانه ترامپ برخوردار است، اما بهنوشته آکسیوس در جامعه امنیت ملی آمریکا با تردیدهایی جدی روبهروست.
برنامهریزی، ساخت، بهرهبرداری، نگهداری و تامین مالی گنبد طلایی نیازمند هماهنگی فشرده میان پنتاگون، کنگره، روسای جمهوری فعلی و آینده، پیمانکاران دفاعی و نیروهای نظامی خواهد بود.
کارشناسان دفاعی نسبت به امکانپذیری و هزینههای هنگفت این طرح، بهویژه در مقیاسی قارهای مشابه سامانه دفاعی اسرائیل، ابراز تردید کردهاند. اما ترامپ همچنان خوشبین باقی مانده است
ترامپ و پیت هگست، وزیر دفاع، او در جلسهای تلویزیونی در دفتر بیضی کاخ سفید درباره سامانههای مقابلهای مدنظر گفتگو کردند.
آنها گفتند این سپر موشکی برای مقابله با موشکهای مافوقصوت، موشکهای قارهپیما (ICBM) و سایر پرتابهها از جمله تسلیحات هستهای طراحی خواهد شد که از سطح زمین و یا فضا پرتاب شوند.
ترامپ گفت رییسجمهوری ریگان نیز در دوران جنگ سرد تمایل به ساخت چنین سامانهای داشت، اما «فناوری لازم را در اختیار نداشت». اکنون، به گفته او، آمریکا «فناوریهای خارقالعادهای» در اختیار دارد.
او افزود: «این کار برای موفقیت و حتی بقای کشورمان بسیار حیاتی است. دنیا جایی پر از شرارت شده.»
در قلب گنبد طلایی شبکهای از حسگرها، سامانههای شناسایی و رهگیرهای مستقر در فضا قرار دارد.
شرکتهای دفاعی از ژانویه، زمانی که ترامپ فرمان اجرایی آغاز پروژه را امضا کرد، برای تصاحب سهمی از این پروژه صف بستهاند.
مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، سهشنبه ۳۰ اردیبهشت گفت دستیابی به توافق هستهای با ایران آسان نخواهد بود اما دولت دونالد ترامپ همچنان در مسیر مذاکره قرار دارد.
او تاکید کرد هدف واشینگتن، ارائه یک «مسیر خروج» به ایران است تا بهجای تقابل، مسیر صلح و رفاه را در پیش بگیرد.
روبیو گفت: «اگر ایران صرفا بهدنبال انرژی هستهای غیرنظامی باشد، الگوهایی بینالمللی وجود دارد که کشورهای بسیاری از آن پیروی میکنند. در این الگوها، کشورها راکتور میسازند اما سوخت هستهای را از منابع خارجی وارد میکنند.»
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، سهشنبه درباره مذاکرات جاری با آمریکا گفت که گمان نمیکند این مذاکرات به نتیجه برسد.
او افزود: «طرف آمریکایی که در این مذاکرات غیرمستقیم وارد صحبت میشوند، سعی کنند یاوهگویی نکنند. اینکه بگویند ما به ایران اجازه غنیسازی نمیدهیم، این غلط زیادی است.»
از سوی دیگر وزیر خارجه آمریکا در پاسخ به پرسشی درباره احتمال دریافت تضمین از تهران برای متوقف کردن حمایت از گروههای نیابتی، گفت که تمرکز اصلی مذاکرات ایران و آمریکا بر مسئله غنیسازی است اما اگر موضوعاتی مانند حمایت از تروریسم و برنامه موشکی بخشی از توافق نباشند، تحریمهای مرتبط باقی خواهند ماند.
روبیو تاکید کرد که ایالات متحده بهخوبی از نقش جمهوری اسلامی در حمایت از گروههایی مانند حوثیها، حزبالله و شبهنظامیان در عراق و سوریه آگاه است.
او مسئله غنیسازی جمهوری اسلامی را «محوری و حیاتی» خواند.
ادامه غنیسازی یعنی دستیابی بالقوه به توان تسلیحاتی
روبیو همچنین خطاب به نمایندگان آمریکایی گفت چنین الگویی میتواند نیازهای انرژی ایران را تامین کند و همزمان نگرانیهای مربوط به اشاعه فنآوری غنیسازی را کاهش دهد.
وزیر خارجه آمریکا هشدار داد حفظ فنآوری غنیسازی در ایران به معنای دستیابی بالقوه به توان تسلیحاتی است و پس از رسیدن به غنیسازی سطح پایین، برای دستیابی به سطوح بالاتر، تنها مسئله زمان است.
اظهارات روبیو در حالی مطرح شد که رسانههای آمریکا از افزایش قیمت جهانی نفت در پی کاهش احتمال توافق در مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا خبر دادند.
از سوی دیگر روزنامه اماراتی نشنال گزارش داد گفتوگوهای هستهای آمریکا و جمهوری اسلامی به دلیل اختلافنظر بر سر غنیسازی اورانیوم، با بنبست مواجه شده است.
روبیو با اشاره به ادامه غنیسازی بالای ۶۰ درصد از سوی جمهوری اسلامی بر اساس مصوبه مجلس ایران، گفت این سطح از فعالیت نشاندهنده ظرفیت واقعی تهران برای نزدیک شدن به آستانه تسلیحاتی است.
او تاکید کرد از نگاه ایالات متحده، جمهوری اسلامی غنیسازی را نه برای انرژی، بلکه بهعنوان «ابزار بازدارندگی و نماد غرور ملی» دنبال میکند.
روبیو با اشاره به «مکانیسم ماشه» برای بازگشت سریع تحریمها علیه جمهوری اسلامی، اعلام کرد سه کشور اروپایی عضو برجام روندی مستقل از ایالات متحده را برای اعمال تحریمهای جدید علیه حکومت ایران دنبال میکنند و این روند ممکن است در ماههای آینده فعال شود.
او افزود: «من هفته گذشته در ترکیه با نمایندگان کشورهای فرانسه، بریتانیا و آلمان دیدار داشتم. آنها فرآیند خود را ادامه میدهند و این روند ممکن است از ماههای ژوییه تا نوامبر تحریمهایی را علیه ایران اعمال کند که کاملا مستقل از تصمیمهای ایالات متحده خواهد بود.»
آیا مذاکرات به بنبست رسیده است؟
به نوشته روزنامه نشنال بهنقل از دو مقام بلندپایه جمهوری اسلامی که نامشان اعلام نشده است، گفتوگوهای جاری میان واشینگتن و تهران بهدلیل اختلاف نظر درباره غنیسازی اورانیوم دچار بنبست شده و حکومت ایران دعوت عمان برای دور پنجم مذاکرات را نپذیرفته است.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، سهشنبه اعلام کرد پیشنهادهایی برای زمان و مکان دور بعدی مذاکرات با آمریکا از سوی طرف عمانی مطرح شده اما تا این لحظه، زمان و مکان قطعی مشخص نیست.
کاظم غریبآبادی، معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی نیز گفت: «پیشنهادی درباره دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا دریافت کردهایم که در حال بررسی است.»
ناخوشی حرکت یا همان حالت تهوع در وسایل نقلیه، تجربهای آزاردهنده است که بسیاری از ما با آن آشنا هستیم.
اما چرا برخی افراد میتوانند بهراحتی در خودرو مطالعه کنند، در حالی که برخی دیگر حتی با نگاه کوتاه به صفحه تلفن همراه دچار حالت تهوع میشوند؟
به گزارش گاردین، بر اساس آمار، از هر سه نفر یک نفر مستعد ابتلا به ناخوشی حرکت است. این وضعیت به معنای حساسیت بالا نسبت به حرکتهای خاص در وسایل نقلیه مانند خودرو، هواپیما و کشتی است.
ناخوشی حرکت چیست؟
به گفته جان گلدینگ، استاد روانشناسی کاربردی دانشگاه وستمینستر لندن، ناخوشی حرکت اصطلاحی عمومی است که شامل انواع مختلف ناخوشیهای مرتبط با سفر، مانند دریازدگی، ارتفاعزدگی و خودروزدگی میشود.
علائم ناخوشایند این عارضه شامل تهوع، استفراغ، آروغ زدن، خوابآلودگی، سرگیجه، سردرد و تاری دید است. جالب اینکه حتی بدون سفر هم میتوان این علائم را تجربه کرد.
گلدینگ یادآور میشود که در سال ۱۸۹۵، وقتی برادران لومیر اولین فیلم سینمایی را برای عموم نمایش دادند، برخی از تماشاگران دچار سرگیجه و حالت تهوع شدند که امروزه به آن «ناخوشی حرکت ناشی از دید» میگویند.
علت ناخوشی حرکت چیست؟
صفیه دبار، پزشک عمومی و متخصص سلامت اجرایی در کلینیک مایو لندن، توضیح میدهد: «بر اساس رایجترین نظریه، یعنی نظریه تعارض حسی، بدن برای درک موقعیت و حرکت خود از ترکیبی از اطلاعات حسی بهره میبرد: محرکهای بصری، حس عمقی (درک موقعیت اندامها در فضا) و سیستم دهلیزی در گوش داخلی که مسئول حفظ تعادل است.»
به گفته دبار، این سه مکانیسم معمولا بهصورت هماهنگ عمل میکنند، اما در شرایطی که یکی از آنها با بقیه ناهماهنگ باشد - مثلا زمانی که در حال مطالعه روی یک صفحه ثابت در خودرو هستید، در حالیکه سیستم دهلیزی همچنان حرکت را حس میکند - تعارض میان سیگنالها مغز را دچار سردرگمی میکند و به بروز علائمی مانند تهوع میانجامد.
چرا برخی افراد بیشتر دچار ناخوشی حرکت میشوند؟
بهرنگ کشاورز، دانشمند ارشد موسسه تحقیقاتی کایت و استاد گروه روانشناسی دانشگاه متروپولیتن تورنتو، میگوید چندین عامل در استعداد ابتلا به ناخوشی حرکت نقش دارند.
به گفته او، ناخوشی حرکت معمولا در کودکان هشت تا ۱۲ سال به اوج خود میرسد.
بر اساس تحقیقات، افرادی که در بدو تولد مونث شناخته میشوند، بیشتر از افرادی که در بدو تولد مذکر هستند، به ناخوشی حرکت مبتلا خواهند شد. از سوی دیگر، مطالعات نشان میدهند بیماری حرکت ممکن است ۵۰ تا ۷۰ درصد وراثتی باشد.
توماس استوفرگن، استاد بازنشسته حرکتشناسی دانشگاه مینهسوتا، معتقد است برخی افراد در سازگاری با حرکتهای جدید و عجیب توانایی بیشتری دارند.
او میگوید: «برخی افراد بهطور ذاتی هماهنگتر عمل میکنند و میتوانند مهارتهای حرکتی جدید را سریعتر بیاموزند، در حالی که دیگران برای یادگیری حرکتهای جدید زمان بیشتری نیاز دارند.»
آنچه متخصصان بر آن اتفاق نظر دارند، این است که ناخوشی حرکت نشانهای از ضعف شخصیتی فرد محسوب نمیشود.
دبار خاطرنشان میکند: «ابتلا به این عارضه ارتباطی با حساسیت بیش از حد یا اضطراب افراد ندارد، بلکه برخی انسانها بهطور ذاتی گیرندههای حسی حساستری نسبت به محرکهای حرکتی دارند و واکنش بدنشان به این محرکها شدیدتر است.»
گلدینگ اضافه میکند که حدود نیمی از فضانوردان تازهکار حین آموزش دچار ناخوشی حرکت میشوند، با اینکه آنها افرادی بسیار آماده و باانگیزه هستند.
چگونه میتوان اثرات ناخوشی حرکت را کاهش داد؟
متخصصان برای مقابله با ناخوشی حرکت دو رویکرد اصلی را پیشنهاد میکنند: راهکارهای رفتاری و درمانهای دارویی.
در بخش راهکارهای رفتاری، نشستن در صندلی جلوی خودرو میتواند تاثیر چشمگیری در کاهش علائم داشته باشد.
مصرف زنجبیل با خاصیت ضد تهوع طبیعی، گوش دادن به موسیقی دلنشین، تنفس هوای تازه و استشمام رایحههای خوشایند نیز میتواند علائم را کاهش دهد.
نکته جالب توجه دیگر، تقلید حرکات راننده است؛ به گفته پژوهشگران، رانندگان کمتر دچار این عارضه میشوند زیرا حرکتهای خودرو را پیشبینی میکنند، بنابراین تقلید رفتار آنها مانند خم شدن در پیچها میتواند مفید باشد.
با این حال، موثرترین راه مقابله با بیماری حرکت، عادتپذیری است؛ یعنی انجام مکرر فعالیتی که باعث ناخوشی حرکت میشود تا زمانی که دیگر این عارضه بروز نکند.
گلدینگ میگوید: «این روش موثرترین راهکار است، عوارض جانبی ندارد، اما بسیار زمانبر است.»
