عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت و یک روز پس از سخنان خامنهای درباره احتمال بینتیجه ماندن مذاکرات با آمریکا، گفت: «در حال بررسی هستیم که دور بعدی مذاکرات را شرکت کنیم یا نه.»
او افزود: «در مقابل زیادهخواهیها در پشت میز مذاکره مقابله میکنیم اما هیچگاه هم دیپلماسی را ترک نکردهایم.»
عراقچی گفت تهران هنوز دارد بررسی میکند که «در آن تاریخ و در آن محل میتواند مذاکرات سودمندی شکل بگیرد یا خیر».
وزیر خارجه جمهوری اسلامی پیشتر گفته بود زمانی برای مذاکرات پیشنهاد شده اما تهران هنوز آن را نپذیرفته است.
او در اظهارنظری جدید گفت: «پاسخ درخواستهای غیرمنطقی را قبلا دادیم و این صحبتهای غیرمعمول کمکی به گفتوگوها نمیکند. موضع ما کاملا روشن است؛ غنیسازی چه با توافق چه بی توافق ادامه مییابد.»

علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، سهشنبه ۳۰ اردیبهشت نسبت به نتایج مذاکرات با آمریکا ابراز تردید و ناامیدی کرد و گفت تهران برای غنیسازی اورانیوم از کسی «اجازه» نخواهد گرفت.
شماری از رسانهها و کارشناسان غربی در روزهای گذشته نسبت به نتیجهبخش بودن مذاکرات هستهای، بهدلیل اختلافنظر بر سر مساله غنیسازی اورانیوم، ابراز تردید کردهاند.
در هفتههای گذشته مقامهای آمریکایی بارها تاکید کردهاند که خواهان حذف کامل برنامه غنیسازی جمهوری اسلامی هستند.
استیون ویتکاف، نماینده ویژه دولت ترامپ و رییس هیات مذاکرهکننده آمریکا، پیشتر گفته بود واشینگتن حتی یک درصد غنیسازی در ایران را نمیپذیرد.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، شامگاه سهشنبه غنیسازی جمهوری اسلامی را «محوری و حیاتی» در مذاکرات خواند و گفت چون تهران این موضوع را ابزار بازدارندگی میداند، رسیدن به توافق آسان نخواهد بود.

در پی انتشار گزارشهایی مبنی بر آماده شدن اسرائیل برای حمله به تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی و نگرانیها در مورد اینکه یک درگیری میتواند عرضه نفت در خاورمیانه را مختل کند، قیمت نفت روز چهارشنبه بیش از یک درصد افزایش یافت.
روز چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت، قیمت آتی نفت برنت برای ماه ژوئیه با ۶۸ سنت یا ۱.۰۴ درصد افزایش، تا ساعت ۶:۳۰ به وقت گرینویچ به ۶۶.۰۶ دلار در هر بشکه رسید. قیمت آتی نفت خام وست تگزاس اینترمدیت آمریکا برای ماه ژوئیه با ۷۰ سنت یا ۱.۱ درصد افزایش به ۶۲.۷۳ دلار رسید.
شبکه خبری سیانان به نقل از چند مقام آمریکایی که نام آنها را اعلام نکرد، گزارش داد که اطلاعات جدید نشان میدهد که اسرائیل در حال آماده شدن برای حمله به تاسیسات هستهای ایران است.
مقامهای آمریکایی به شبکه سیانان گفتند که اطلاعات تازهای در اختیار دارند که حاکی از این موضوع است؛ اقدامی که به باور برخی از تحلیلگران نهتنها شکافی علنی با دولت دونالد ترامپ ایجاد میکند، بلکه خطر آغاز درگیری گستردهتری در منطقه را نیز در پی دارد.
بهگزارش شبکه سیانان، مقامات آمریکایی گفتهاند که هنوز مشخص نیست رهبران اسرائیل تصمیم نهایی را برای این اقدام گرفتهاند یا خیر، اما احتمال چنین حملهای در ماههای اخیر «بهطور محسوسی» افزایش یافته است؛ بهویژه اگر مذاکرات آمریکا و حکومت ایران به توافقی ختم شود که از نگاه اسرائیل «ضعیف» یا «غیرقابل قبول» باشد.
به گزارش رویترز، چندین استراتژیست روز چهارشنبه گفتند: «چنین تشدید تنشی نه تنها عرضه نفت ایران، بلکه بخشهای بزرگی از منطقه را نیز به خطر میاندازد.»
ایران سومین تولیدکننده بزرگ در میان اعضای سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) است و حمله اسرائیل میتواند جریان نفت از این کشور را مختل کند. همچنین نگرانیهایی وجود دارد که ایران با مسدود کردن جریان نفتکشها در تنگه هرمز در خلیج فارس که عربستان سعودی، کویت، عراق و امارات متحده عربی از طریق آن نفت خام و سوخت صادر میکنند، تلافی کند.
ایالات متحده و جمهوری اسلامی در دولت جدید ترامپ چندین دور مذاکره در مورد برنامه هستهای ایران برگزار کردهاند و رییس جمهور ایالات متحده، کمپین تحریمهای شدیدتری را علیه صادرات نفت خام ایران برای وادار کردن آنها به دست کشیدن از برنامه هستهای خود از سر گرفته است.
با وجود این مذاکرات، مقامات آمریکایی و علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز سهشنبه اظهاراتی را بیان کردند که نشان میداد هر دو طرف هنوز از رسیدن به یک راهحل فاصله دارند.
خامنهای در سخنرانی خود گفت که انتظار ندارد مذاکرات با آمریکا به نتیجه برسد. او درخواست واشینگتن برای توقف کامل غنیسازی اورانیوم را «یاوهگویی و غلط زیادی» توصیف و دوباره تاکید کرد که حکومت ایران بر حق خود در غنیسازی مطابق با معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای (NPT) پافشاری خواهد کرد.
در مقابل مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا تاکید کرد دولت ترامپ برای دستیابی به توافقی با ایران تلاش میکند که به تهران اجازه استفاده غیرنظامی از انرژی هستهای را بدهد، بدون اینکه غنیسازی اورانیوم انجام دهد.
تحلیلگران به رویترز گفتند: «مذاکرات هستهای غیرمستقیمی بین ایالات متحده و ایران در جریان است که در صورت موفقیت، میتواند بازار را بیشتر تقویت کند. با این حال، به نظر میرسد که این مذاکرات از نفس افتاده است.»
با این حال، نشانههایی از بهبود عرضه نفت خام وجود دارد. منابع مرتبط با بازار نفت با استناد به آمار موسسه آمریکن پترولیوم گفتند که ذخایر نفت خام ایالات متحده هفته گذشته افزایش یافته در حالی که ذخایر بنزین و فرآوردههای تقطیری کاهش یافته است.
این منابع که نخواستند نامشان فاش شود، گفتند که ذخایر نفت خام در ایالات متحده، بزرگترین مصرفکننده نفت جهان، در هفته منتهی به ۱۶ مه، ۲.۵میلیون بشکه بیشتر شده است.

جعفر پناهی، فیلمساز معترض ایرانی و زندانی پیشین، در جشنواره کن از زندانیان سیاسی، معترضان جنبش «زن، زندگی، آزادی» و هنرمندانی یاد کرد که تحت فشار جمهوری اسلامی قرار دارند.
پناهی شامگاه سهشنبه ۳۰ اردیبهشت همراه با شماری از بازیگران و عوامل «یک تصادف ساده»، برای نمایش فیلم جدید خود وارد جشنواره کن شد.
او پیش از نمایش فیلم در یک سخنرانی کوتاه با اشاره به «حس عجیب» خود گفت: «وقتی آزاد شدم، از در زندان بیرون آمدم، برگشتم پشت سرم را نگاه کردم و دیوار بلندی را دیدم... نمیدانستم خوشحال باشم یا ناراحت، چون پشت آن دیوار، دوستان عزیز و زندانیانی هنوز حضور داشتند. با خودم گفتم من اینجا چه کار میکنم. الان دوباره آن حس سراغم آمده است.»
این فیلمساز و زندانی سیاسی پیشین سال ۱۳۹۷ برای فیلم «سه رخ» جایزه بهترین فیلمنامه بخش مسابقه اصلی کن را بهطور مشترک با فیلمی دیگر دریافت کرد، اما به دلیل ممنوعالخروجی نتوانست در جشنواره شرکت کند.
پناهی در سخنرانی خود افزود: «درست است من اینجایم، اما بسیاری از سینماگران و بازیگران بزرگ ایران ممنوعالکارند، به خصوص زنانی که در جنبش مهسا همراه [اعتراضات] مردم ایران بودند. نمایش امشب را به آنها و تمام هنرمندانی تقدیم میکنم که ناخواسته از ایران تبعید شدند و اکنون در سراسر جهان حضور دارند و میتوانند خیلی بهتر از من فیلم بسازند.»
پناهی برای رسیدن لحظهای آرزو کرد سینماگران مجبور نشوند مخفیانه فیلم بسازند، بلکه «همه به ایران برگردند و ایران را بسازند».
بیشتر بخوانید: محمد رسولاف به علت فشار امنیتی ایران را ترک کرد
در ویدیوهای منتشر شده از این سخنرانی دیده میشود که زر ابراهیمی، بازیگر، با حرفهای پناهی اشک میریزد.
پناهی در سال ۱۳۸۸ و پس از اعتراضات «جنبش سبز» به مدت حدود ۱۵ سال ممنوعالفعالیت شد. گذرنامه او همان سال و هنگامی که قصد سفر به پاریس را داشت، توقیف شد.
این کارگردان ۶۴ ساله، اردیبهشت ۱۴۰۲ برای اولین بار اجازه یافت تا ایران را ترک و به خارج از کشور سفر کند.
او تیر سال ۱۴۰۱ هنگام مراجعه به دادسرای اوین برای پیگیری بازداشت محمد رسولاف و مصطفی آلاحمد، دو فیلمسازی که پیشتر بازداشت شده بودند، در مقابل این دادسرا دستگیر و به زندان اوین منتقل شد.
همان زمان قوه قضاییه جمهوری اسلامی اعلام کرد پناهی در پروندهای سیاسی-امنیتی که سال ۸۹ برایش گشوده شده بود، علاوه بر مجازات شش سال حبس، به ۲۰ سال محرومیت از فیلمسازی و همچنین منع خروج از کشور محکوم و این حکم عینا در دادگاه تجدیدنظر تایید شد.

دستگیری پناهی موجی از واکنشهای داخلی و بینالمللی را برانگیخت و علاوه بر دولت فرانسه، سه جشنواره معتبر برلین، کن و ونیز خواستار آزادی او و دیگر هنرمندان زندانی شدند.
او و رسولاف، بهمن سال ۱۴۰۱ با قید وثیقه از زندان آزاد شدند.
او از هنرمندان معترض در ایران به شمار میرود که در فیلمهایش به نقد جامعه و حکومت میپردازد و بارها انتقادهایی را نیز علیه حکومت مطرح کرده است.
وبسایت رسمی جشنواره کن در معرفی این فیلم نوشته است: «یک تصادف ساده اثری است عاشقانه که مانند بسیاری از آثار پناهی، پرسشی دوباره درباره آزادی در ایران مطرح میکند.»
این فیلم در داخل ایران، بدون مجوز و بدون حجاب اجباری ساخته شده است.

محمد عبدی، نویسنده و منتقد فیلم، درباره یک اتفاق ساده برای ایراناینترنشنال نوشت پناهی این بار تندترین فیلمش را خلق میکند و ابایی ندارد که بخشهایی از آن را به یک مانیفست سیاسی بدل کند و بهطور مستقیم عوامل حکومت را مورد انتقاد قرار دهد.
بیشتر بخوانید: با روسری یا بی روسری؟ ارزشهای پنج فیلم سینمای زیرزمینی

یک روز پس از سخنان خامنهای درباره احتمال بینتیجه ماندن مذاکرات با آمریکا، عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی گفت: «در حال بررسی هستیم که دور بعدی مذاکرات را شرکت کنیم یا نه. در مقابل زیاده خواهی ها در پشت میز مذاکره مقابله میکنیم اما هیچگاه هم دیپلماسی را ترک نکردهایم.»
او افزود: «هنوز داریم بررسی میکنیم که در آن تاریخ و در آن محل میتواند مذاکرات سودمندی شکل بگیرد یا خیر.»
عراقچی پیشتر گفته بود که زمانی برای مذاکرات پیشنهاد شده اما تهران هنوز آن را نپذیرفته است.
وزیر خارجه ایران افزود: «پاسخ درخواستهای غیرمنطقی را قبلا دادیم و این صحبتهای غیرمعمول کمکی به گفتوگوها نمیکند. موضع ما کاملا روشن است غنیسازی چه با توافق چه بی توافق ادامه مییابد.»
نماینده ویژه دولت ترامپ و رییس هیئت مذاکرهکننده آمریکا گفته که واشینگتن حتی یک درصد غنیسازی در ایران را نمیپذیرد.
مسعود پزشکیان، رییس دولت چهاردم، در مراسم سالگرد مرگ ابراهیم رئیسی، در صحن مجلس به بازدید خود از محل و خانه زندگی رییس دولت سابق و همچنین سخنان دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، درباره فساد مقامهای جمهوری اسلامی اشاره کرد.
او گفت: «ترامپ در عربستان سعودی گفت ما میخوریم و میدزدیم، بیایند بروند ببینند ما چطور میخوریم. دزدان قهار کره زمین که میچاپند و میبرند به ما میگویند میدزدیم.»
پزشکیان گفت مادر و خانواده رئیسی در محله و خانهای ساده زندگی میکنند و اضافه کرد خانواده سایر مقامهایی که در حادثه سقوط بالگرد کشته شدند هم در خانههای دولتی زندگی میکنند.
ترامپ در سفر خود به عربستان سعودی گفته بود در حالی که کشورهای عربی بر تبدیل شدن به ستونهای ثبات منطقهای و تجارت جهانی تمرکز کردهاند، رهبران ایران تمرکزشان بر «دزدیدن ثروت مردمشان برای تامین مالی تروریسم و خونریزی در خارج از کشور» است.

یکی از طراحان «طرح رفع ناترازی انرژی» با پیشبینی تشدید وضعیت کمبود انرژی در ایران هشدار داد خاموشی در بخش خانگی در تیر ماه، از دو ساعت به شش ساعت افزایش خواهد یافت. در همین حال یک فرمانده سپاه پاسداران، خواست مراکز نظامی و امنیتی از شبکه برق سراسری جدا شوند.
هاشم غیاثی، فرمانده یگان نظامی امنیتی سپاه پاسداران در استان خراسان رضوی موسوم به «سپاه امام رضا»، چهارشنبه ۳۱ اردیبهشت گفت همه مراکز نظامی و انتظامی استان باید از برق شهری جدا شده و از ژنراتورهای خود برای تامین برق استفاده کنند.
اعداد متفاوتی برای میزان کسری برق در ایران اعلام میشود. صرفنظر از عدد دقیق مقدار آن، شواهد نشان میدهد در حالی که هنوز یکماه تا تابستان ۱۴۰۴ باقی مانده، بحران خاموشیها به مراتب نسبت به سال گذشته شدیدتر است.
محمدعلی خادم سهی، از طراحان طرح «رفع ناترازی انرژی»، سهشنبه ۳۰ اردیبهشت، در نشست گروه هماندیشی اقتصادی و مالی ایران با اشاره به تشدید کسری برق در کشور گفت از تیرماه خاموشی بخش خانگی به حدود شش ساعت در روز خواهد رسید و شبکه برق کشور، تنها در ساعت پنج و شش صبح مقدار کمی مازاد دارد و در بقیه ساعات، حتی ساعت یک شب هم کسری توان وجود دارد.
او افزود: «بنابراین وضعیت ناترازی انرژی بسیار جدی است و قطع شش ساعت برق در طول روز، غیرقابل اجتناب است.»
هشدار درباره خاموشی سراسری
مهدی عربصادق، کارشناس حوزه برق، روز ۳۰ اردیبهشت در میزگردی به میزبانی سایت خبرآنلاین با اشاره به اینکه در دولت ابراهیم رئیسی، وعدههای بزرگی برای ساخت نیروگاههای تجدیدپذیر داده شد، اما تنها یک درصد آن به نتیجه رسید، گفت نگاه دولت رئیسی در وزارت نیرو، همچنان ادامه دارد و ادامه این روند کشور را به «خاموشی سراسری» خواهد کشاند.
او تاکید کرد حتی اگر برنامههای برنامه هفتم توسعه در حوزه انرژی، به طور کامل اجرا شود، باز هم ایران ۳۰ هزار مگاوات کسری برق خواهد داشت.
احتمال بروز خاموشیهای ۲۴ ساعته، پیشتر هم مطرح شده است.
صنعت رانتی و تبعات صنفی و اقتصادی کسری برق
در همین نشست، هاشم اورعی، استاد دانشگاه صنعتی شریف تهران، گفت روزهای سختتری پیشروی کشور قرار دارد.
او با اشاره به اینکه برای برای هر ۱۰۰ هزار تومان تولید صنعتی در کشور، ۹۰۰ هزار تومان هزینه میشود، این شرایط را «فاجعه» توصیف کرد و گفت: «صنعت ما کاملا متکی به رانت است و ابزاری برای چپاول منابع طبیعی کشور شده است.»
خبرگزاری ایسنا ۲۸ اردیبهشت، در گزارشی نوشت کارخانه فولاد آریا در اردستان، ۴۰ نفر از کارگران خود را به دلیل «ناترازی برق و کاهش ساعات فعالیت کارخانه»، اخراج کرده است.
تاثیر خاموشیها در بخش صنعت، علاوه بر تبعات صنغی نظیر اخراج گسترده کارگران، روی سایر بخشهای اقتصاد کشور نیز اثرگذار است.
احسان قاضیزاده هاشمی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، ۲۹ اردیبهشت، گفت: «اگر قطعی برق بلندمدت باشد، قطعا به ضرر تولید میشود و نرخ تمام شده کالاها گرانتر خواهد شد.»





