وزیر خارجه آمریکا در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنا تاکید کرد دولت ترامپ برای دستیابی به توافقی با ایران تلاش می‌کند که به تهران اجازه استفاده غیرنظامی از انرژی هسته‌ای را بدهد، بدون این‌که غنی‌سازی اورانیوم انجام دهد.
مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، سه‌شنبه ۳۰ اردیبهشت گفت دستیابی به توافق هسته‌ای با ایران آسان نخواهد بود اما دولت دونالد ترامپ همچنان در مسیر مذاکره قرار دارد.
او تاکید کرد هدف واشینگتن، ارائه یک «مسیر خروج» به ایران است تا به‌جای تقابل، مسیر صلح و رفاه را در پیش بگیرد.
روبیو گفت: «اگر ایران صرفا به‌دنبال انرژی هسته‌ای غیرنظامی باشد، الگوهایی بین‌المللی وجود دارد که کشورهای بسیاری از آن پیروی می‌کنند. در این الگوها، کشورها راکتور می‌سازند اما سوخت هسته‌ای را از منابع خارجی وارد می‌کنند.»
علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، سه‌شنبه درباره مذاکرات جاری با آمریکا گفت که گمان نمی‌کند این مذاکرات به نتیجه برسد.
او افزود: «طرف آمریکایی که در این مذاکرات غیرمستقیم وارد صحبت می‌شوند، سعی کنند یاوه‌گویی نکنند. این‌که بگویند ما به ایران اجازه غنی‌سازی نمی‌دهیم، این غلط زیادی است.»
از سوی دیگر وزیر خارجه آمریکا در پاسخ به پرسشی درباره احتمال دریافت تضمین از تهران برای متوقف کردن حمایت از گروه‌های نیابتی، گفت که تمرکز اصلی مذاکرات ایران و آمریکا بر مسئله غنی‌سازی است اما اگر موضوعاتی مانند حمایت از تروریسم و برنامه موشکی بخشی از توافق نباشند، تحریم‌های مرتبط باقی خواهند ماند.
روبیو تاکید کرد که ایالات متحده به‌خوبی از نقش جمهوری اسلامی در حمایت از گروه‌هایی مانند حوثی‌ها، حزب‌الله و شبه‌نظامیان در عراق و سوریه آگاه است.
او مسئله غنی‌سازی جمهوری اسلامی را «محوری و حیاتی» خواند.
ادامه غنی‌سازی یعنی دستیابی بالقوه به توان تسلیحاتی
روبیو همچنین خطاب به نمایندگان آمریکایی گفت چنین الگویی می‌تواند نیازهای انرژی ایران را تامین کند و هم‌زمان نگرانی‌های مربوط به اشاعه فن‌آوری غنی‌سازی را کاهش دهد.
وزیر خارجه آمریکا هشدار داد حفظ فن‌آوری غنی‌سازی در ایران به معنای دستیابی بالقوه به توان تسلیحاتی است و پس از رسیدن به غنی‌سازی سطح پایین، برای دستیابی به سطوح بالاتر، تنها مسئله زمان است.
اظهارات روبیو در حالی مطرح شد که رسانه‌های آمریکا از افزایش قیمت جهانی نفت در پی کاهش احتمال توافق در مذاکرات جمهوری اسلامی و آمریکا خبر دادند.
از سوی دیگر روزنامه اماراتی نشنال گزارش داد گفت‌وگوهای هسته‌ای آمریکا و جمهوری اسلامی به دلیل اختلاف‌نظر بر سر غنی‌سازی اورانیوم، با بن‌بست مواجه شده است.
روبیو با اشاره به ادامه غنی‌سازی بالای ۶۰ درصد از سوی جمهوری اسلامی بر اساس مصوبه مجلس ایران، گفت این سطح از فعالیت نشان‌دهنده ظرفیت واقعی تهران برای نزدیک شدن به آستانه تسلیحاتی است.
او تاکید کرد از نگاه ایالات متحده، جمهوری اسلامی غنی‌سازی را نه برای انرژی، بلکه به‌عنوان «ابزار بازدارندگی و نماد غرور ملی» دنبال می‌کند.
روبیو با اشاره به «مکانیسم ماشه» برای بازگشت سریع تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی، اعلام کرد سه کشور اروپایی عضو برجام روندی مستقل از ایالات متحده را برای اعمال تحریم‌های جدید علیه حکومت ایران دنبال می‌کنند و این روند ممکن است در ماه‌های آینده فعال شود.
او افزود: «من هفته گذشته در ترکیه با نمایندگان کشورهای فرانسه، بریتانیا و آلمان دیدار داشتم. آن‌ها فرآیند خود را ادامه می‌دهند و این روند ممکن است از ماه‌های ژوییه تا نوامبر تحریم‌هایی را علیه ایران اعمال کند که کاملا مستقل از تصمیم‌های ایالات متحده خواهد بود.»
آیا مذاکرات به بن‌بست رسیده است؟
به نوشته روزنامه نشنال به‌نقل از دو مقام بلندپایه جمهوری اسلامی که نامشان اعلام نشده است، گفت‌وگوهای جاری میان واشینگتن و تهران به‌دلیل اختلاف نظر درباره غنی‌سازی اورانیوم دچار بن‌بست شده و حکومت ایران دعوت عمان برای دور پنجم مذاکرات را نپذیرفته است.
اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، سه‌شنبه اعلام کرد پیشنهادهایی برای زمان و مکان دور بعدی مذاکرات با آمریکا از سوی طرف عمانی مطرح شده اما تا این لحظه، زمان و مکان قطعی مشخص نیست.
کاظم غریب‌آبادی، معاون حقوقی و بین‌الملل وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی نیز گفت: «پیشنهادی درباره دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا دریافت کرده‌ایم که در حال بررسی است.»
