به گزارش والاستریت ژورنال، یک پهپاد انتحاری شاهد ۱۳۶ ایرانی که نیروهای اوکراینی در جریان جنگ روسیه علیه این کشور سرنگون کردهاند و نشانهای از مداخله مستقیم جمهوری اسلامی در جنگ است به آمریکا منتقل شده و در واشینگتن در محل «کنفرانس اقدام سیاسی محافظهکار» به نمایش گذاشته میشود.
بنا بر گزارشها، قرار است دونالد ترامپ، رییسجمهور آمریکا، در این کنفرانس سخنرانی کند.
یکی از سلاحهای مرگبار مورد استفاد در جنگ اوکراین، پهپادهای انتحاری شاهد است که نیروهای مسلح روسیه به صورت گروهی روانه اهداف اوکراینی میکنند.
پهپادهایی که بنا به گزارش رسانههای اوکراینی، بیش از نیروهای نظامی این کشور، بیمارستانها، مدارس و ساختمانهای مسکونی اوکراین را هدف گرفتهاند.
به گزارش والاستریت ژورنال، این پهپاد که یکی از موارد اثباتی نقش مستقیم ایران در جنگ اوکراین است، سهشنبه با یک هواپیمای سی-۱۳۰ نیروی هوایی لهستان، به پایگاه نظامی اندروز در مریلند رسید.
بر اساس این گزارش، پهپاد شاهد ۱۳۶ پرکاربردترین پهپاد نظامی در جهان محسوب میشود که در صنایع نظامی ایران تحت نظارت سپاه پاسداران تولید میشود. سپاه پاسداران در ایالات متحده به عنوان سازمان تروریستی شناخته میشود.
پهپادی که ۱۶ بهمن به پناهگاه مهار تابش اشعه در نیروگاه اتمی مخروبه چرنوبیل ضربه زد، یک پهپاد گرنان-۲ بود که نام روسی پهپاد شاهد ۱۳۶ ایران است.
یک نمونه از همین پهپاد شاهد را نیروهای حشد شعبی وابسته به جمهوری اسلامی در ۸ بهمن ۱۴۰۲ در حملهای به یک پایگاه کوچک آمریکایی به نام «برج ۲۲» در شمال شرقی اردن استفاده کردند که درنتیجه آن سه پرسنل نظامی ایالات متحده کشته شدند.
پهپاد شاهد که این هفته به آمریکا رسیده و اکنون در منطقه کوئینز در نیویورک است را نیروهای ویژه اوکراینی و لهستانی به همراه سازمان غیرانتفاعی آمریکایی «اتحاد علیه ایران هستهای» از منطقه خارج کرده و به آمریکا آوردهاند.
این پهپاد دارای بالی به شکل دلتا و بینی برجستهای است که محل استقرار کلاهک جنگی آن است و به خاطر رنگ زغالی آن، هنگام پرواز در شب به دشواری قابل تشخیص است.
پرههای موتور این پهپاد، هنگامی که نیروهای اوکراینی توانستند آن را سرنگون کنند، آسیب دیدند، اما بقیه پهپاد کامل سالم مانده است.
اوکراینیها این پهپاد را غیر فعال کرده و کلاهک جنگی آن را تخلیه کردند و لهستانیها نیز پیش از آنکه آن را به ایالات متحده منتقل کنند، دوبار بازرسی کردند.
مارک والاس، رییس سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای»، که در دوران ریاست جمهوری جورج دبلیو بوش به عنوان سفیر ایالات متحده در سازمان ملل خدمت کرده است، به والاستریت ژورنال گفت این پهپاد در طول شب با کامیون به واشنگتن منتقل شده و در کنفرانس اقدام سیاسی محافظهکار در این آخر هفته به نمایش گذاشته خواهد شد.
والاس گفت هدف او از نمایش این پهپاد این است که سیاستگذاران را وادار کند «پهپاد شاهد ایرانی را به عنوان پرکاربردترین سلاح تروریستی کشتار جمعی به رسمیت بشناسند.»
او در گفتگو با والاستریت ژورنال این پهپاد را به بمب بدون سرنشین وییک تشبیه کرد، همان پهپادی که نازیها در جریان جنگ جهانی دوم به سمت لندن پرتاب میکردند.
این پهپاد ۳ متر و ۳۵ سانتیمتر طول و عرض آن ۲ متر و ۴۴ سانتیمتر است و بُرد آن حداکثر ۲۵۷۵ کیلومتر است که بسیار بیشتر از برد وییک است.
کلاهک جنگی آن بار مجهزی معادل ۵۰ کیلوگرم تیانتی دارد و قیمت آن ۸ هزار دلار است.
به نوشته والاستریت ژورنال، ایالات متحده دلیل موجهی برای نگرانی در مورد این پهپاد دارد.
نورمن رول، که ۳۴ سال در سازمان سیا کار کرده و سپس مدتی هم مسئول پرونده ایران در دفتر مدیر اطلاعات ملی بوده و اکنون مشاور ارشد «اتحاد علیه ایران هستهای» است به والاستریت ژورنال گفت ایران از طریق نیروهای نیابتیاش «قدرت صادر میکند.»
او گفت: «روسیه نیز در این مورد به عنوان نیابتی جمهوری اسلامی عمل میکند، زیرا نفوذ ایران را گسترش داده و به کشور اجازه داده در صحنه جهانی عمل کند.»
این مقام امنیتی پیشین ایالاتمتحده به والاستریت ژورنال گفت «دنیا پیش از این، هرگز شاهد موردی همانند ایران که به طور منظم موشکها و پهپادهایی را برای استفاده علیه اهداف غیرنظامی تولید و صادر کند.»
والاس به والاستریت ژورنال گفت تهیه این پهپاد نتیجه درخواست او و توماس کاپلان، تاجر آمریکایی از رادک سیکورسکی، وزیر خارجه لهستان است. درخواستی که او پس از تماس با همنای اوکراینی خود توانست اجابت کند.
سیکورسکی در گفتگوی تلفنی به والاستریت ژورنال گفت: «یک محور تجاوز بین ایران و روسیه وجود دارد. جمهوری اسلامی در همه جهتها مرگ و ویرانی میفرستد و ما باید به صورت مشترک و مستقیم با این تهدید روبرو شده و آن را برطرف کنیم.»
او در توضیح شیوه مواجهه نیروهای اوکراینی با پهپادهای شاهد به والاستریت ژورنال گفت نیروهای اوکراین دارای «یک سیستم واقعا درخشان برای تشخیص پهپادها بر اساس صدا هستند، با هزاران گوشی هوشمند که به خطوط ارتباطی سلولی متصل شدهاند، صدای پهپادهای ورودی را تشخیص میدهند. و به همین روش مسیر آنها در آسمان اوکراین را ردیابی کرده و با واحدهای سیار خود آنها را هدف قرار داده و سرنگون میکنند.»
اما بهرغم نبوغ اوکراینیها در شکار این پهپادها، پهپاد شاهد (یا گرنان) ویرانگری میکند و نیروهای روسیه از آغاز جنگ با هزاران پهپاد به اوکراین حمله کردهاند.
این پهپاد چگونه به ایالات متحده منتقل شد؟
والاس با اشاره به دشواری امنیتی خروج امن از اوکراین به والاستریت ژورنال گفت: «ایرانیها سالها تلاش کردهاند تا نقش این سلاح کشتار جمعی تروریستی را پنهان کنند. بنابراین، باید با حیله و حقه، آن را در تاریکی شب از اوکراین عبور داده میشد.»
او همچنین با اشاره به ممنوعیت ورود آن به آمریکا به عنوان محصولی ایرانی به دلیل تحریمها، گفت سوابق سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای» در همکاری با دفتر کنترل داراییهای خارجی از جمله در مساله «کشتیهای ارواح که نفت قاچاق میکنند»، موجب شد مجوز واردات این پهپاد در ۱۰ روز صادر شود.
رول که از کهنهکاران جامعه اطلاعاتی آمریکاست به والاستریت ژورنال گفت: «از بسیاری جهات، جمهوری اسلامی ایران را میتوان به عنوان آتشزن زنجیرهای توصیف کرد که به طور آشکار دیگر آتشزنانی را که در کشورهای منطقه فعالیت میکنند، پرورش میدهد.»
او در توضیح این شیوه عملکرد گفت: «تهران بازیگرانی را انتخاب میکند که ایدئولوژی او را به اشتراک میگذارند. آنها را محافظت میکند و از نظر سیاسی، فنی و مالی به آنها قدرت میدهد و سپس کنار مینشیند و میبیند آنها علیه دشمنان ایران عمل میکنند.»
علی خامنهای، چهارشنبه اول اسفند، در دیدار با امیر قطر در تهران، قطر را «یک کشور دوست و برادر» خواند و در عین حال گفت: «همچنان مسائل مبهم و حل نشدهای همچون بازگرداندن مطالبات ایران که از کره جنوبی به قطر منتقل شد، باقی است و هم اینکه میدانیم مانع اصلی عملی شدن توافقی که در این زمینه انجام شده بود، آمریکا است.»
خامنهای در این دیدار که مسعود پزشکیان، رییس دولت در جمهوری اسلامی نیز در آن حضور داشت، افزود: «ما اگر جای قطر بودیم، به فشارهای آمریکا اعتنا نمیکردیم و مطالبات طرف مقابل را بازمیگرداندیم و همچنان انتظار چنین اقدامی را از جانب قطر داریم.»
رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با امیر قطر بار دیگر تاکید کرد که تفاوتی میان رؤسای جمهوری آمریکا نیست.
در تابستان ۱۴۰۲، جمهوری اسلامی و آمریکا روند اجرای توافق خود را در دو موضوع رفع انسداد مالی داراییهای ایران در کره جنوبی و تبادل زندانیان، به اجرا درآورند. بانک مرکزی جمهوری اسلامی اعلام کرد در مرداد ماه ۱۴۰۲ کره جنوبی پنج و نیم میلیارد دلار از داراییهای مسدود شده ایران را به حساب چند بانک ایرانی در دوحه منتقل کرد.
با این حال، داود منظور، رئیس سابق سازمان برنامه و بودجه، در گفتوگویی که پایگاه خبری-تحلیلی نود اقتصادی آن را در بهمن ماه امسال منتشر کرد گفت پولهایی که کرهجنوبی به قطر منتقل کرده بود، دوباره در قطر مسدود شد.
براساس گزارشی که در سایت علی خامنهای و خبرگزاریهای وابسته به حکومت در ایران منتشر شده، امیر قطر در دیدار با خامنهای با اشاره به شرایط خاص و سخت منطقه، این شرایط را نیازمند همکاری بیشتر کشورهای منطقه دانست.
برپایه این گزارشها، امیر قطر با اشاره به توافقهای انجام شده میان جمهوری اسلامی و قطر، از جمله ساخت تونلی در زیر آب میان دو کشور، گفت کمیسیون مشترک ایران و قطر بهزودی فعال خواهد شد و در آینده نزدیک حجم مبادلات اقتصادی افزایش خواهد یافت.
سفر امیر قطر به تهران، یک روز پس از دیدار وزیران امور خارجه آمریکا و روسیه در عربستان سعودی صورت میگیرد. امیر قطر پیش از این، نقش واسطه بین جمهوری اسلامی و آمریکا را ایفا کرده است.
دیدار پزشکیان و امیر قطر
تمیم بن حمد آل ثانی پیش از دیدار با خامنهای، با پزشکیان دیدار و با او در یک نشست خبری شرکت کرد.
پزشکیان در نشست خبری با امیر قطر گفت دو طرف در این دیدار علاوه بر بررسی راههای گسترش روابط دوجانبه، بر اهمیت حفظ تمامیت سرزمینی و حاکمیت سوریه و مشارکت همه مردم این کشور در تعیین سرنوشت خود تاکید کردند.
پزشکیان با اشاره به تاکید تهران و دوحه بر ضرورت حمایت کشورهای اسلامی از مردم غزه، گفت کشورهای منطقه و جهان باید برای دفاع از مردم فلسطین در برخورداری از زندگی ایمن در سرزمین خود، تلاش کنند.
امیر قطر نیز با اشاره به اینکه مسئله فلسطین در صدر موضوعهای مورد بحث با پزشکیان بود، بر لزوم پایبندی به توافق آتشبس غزه و ارسال کمکهای انساندوستانه به این نوار ساحلی تاکید کرد.
تمیم بن حمد آل ثانی ابراز امیدواری کرد توافق آتشبس غزه علاوه بر کاهش رنج غیرنظامیان و ایجاد شرایط برای بازسازی غزه، به ایجاد راهحلی پایدار و جامع در ارتباط با فلسطین منجر شود.
امیر قطر با تاکید بر عزم کشورش برای تقویت روابط با تهران و افزایش حجم تجارت دوجانبه، «گفتوگوهای سازنده» را بهترین راه برای حل نزاعهای منطقهای و بینالمللی دانست و گفت دوحه از روابط سازنده میان تهران و کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهای اسلامی استقبال میکند.
پیشتر، سفیر قطر در تهران با اشاره به این سفر گفت که روابط خوب بین دو کشور تاثیر مثبتی بر بسیاری از مسائل از جمله تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا و آزادسازی داراییهای مسدود شده جمهوری اسلامی در کره جنوبی داشته است.
یک روز پیش از این سفر، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، گفت که امیر قطر حامل پیامی از سوی آمریکا نیست.
وزارت امور خارجه قطر چهارشنبه ۱۸ بهمن اعلام کرد این کشور آماده است برای مذاکره با جمهوری اسلامی به ایالات متحده کمک کند.
شهریور سال گذشته، محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخستوزیر قطر، ابراز امیدواری کرد توافق تبادل زندانیان ایران و آمریکا که با میانجیگری دوحه صورت گرفت، به گفتوگوی گستردهتر تهران و واشینگتن درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی منجر شود.
سفر امیر قطر به تهران پس از دیدار وزیران خارجه آمریکا و روسیه در عربستان سعودی انجام میشود.
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفت که آغاز مذاکرات بین آمریکا و روسیه، بر روند همکاری این کشور با جمهوری اسلامی تاثیر نخواهد داشت.
او تاکید کرد روسیه در راه حل و فصل مسائل مربوط به پرونده هستهای، به جمهوری اسلامی کمک خواهد کرد.
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، یکشنبه ۲۸ بهمن در یک نشست خبری مشترک بر عزم خود برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای تاکید کردند.
بلومبرگ چهارشنبه یکم اسفند به نقل از معاملهگران نوشت که افزایش میزان انتقال کشتیبهکشتی نفت و ظهور پایانههای جدید و جایگزین برای دریافت محمولهها، عامل این رشد بوده است.
دادههای اولیه شرکت اطلاعات انرژی کپلر، نشان میدهد واردات نفت ایران به چین در حدود دو هفته نخست ماه فوریه (۱۳ بهمن تا یکم اسفند) به ۱/۷۴ میلیون بشکه در روز رسیده است.
این رقم ۸۶ درصد بیشتر از میانگین روزانه در ماه ژانویه و بالاترین حجم از صادرات نفت ایران به چین از ماه اکتبر سال گذشته تاکنون است.
بلومبرگ سهشنبه ۳۰ بهمن نیز به نقل از منابع آگاه گزارش داد برخی پایانههای خصوصی در بنادر چین، دریافت محمولههای نفتی ایران و روسیه را از سرگرفتهاند.
چین معمولا بزرگترین خریدار نفت خام ایران است و بیشتر محمولههای آن به پالایشگاههای کوچک و مستقل، معروف به «تیپات»، ارسال میشود.
بر اساس گزارش بلومبرگ، این تجارت که منبع اصلی درآمد جمهوری اسلامی است، تحت فشار دورهای مختلف تحریمهای آمریکا قرار داشته و دولت ترامپ نیز محدودیتها را تشدید کرده است.
اسکات بسنت، وزیر خزانهداری آمریکا، هفته گذشته اعلام کرد هدف واشینگتن، کاهش صادرات نفت ایران به کمتر از ۱۰ درصد سطح کنونی آن است.
با وجود این محدودیتها، تاجران و معاملهگران توانستهاند مشکلات لجستیکی ناشی از محدودیتهای سختگیرانهتر آمریکا را برطرف و خریداران توانستهاند محمولههای معوقه را جابهجا کنند.
به گفته منابع بلومبرگ، زنجیره تامین تقریبا بلافاصله به محدودیتها واکنش نشان داده و از نفتکشهای خارج از فهرست تحریم و شرکتهای صوری جدید برای ادامه تجارت استفاده شده است.
نشریه واشینگتن فریبیکن مهر ماه گزارش داد درآمدهای نفتی غیرقانونی جمهوری اسلامی در دولت جو بایدن به ۲۰۰ میلیارد دلار افزایش یافت.
در پی انتقادات فراوان از رویکرد بایدن در قبال جمهوری اسلامی، دولت او در آخرین هفتههای حضور خود در قدرت، دهها شرکت و کشتی را به دلیل نقش آنها در نقل و انتقال نفت ایران تحریم کرد.
طهماسبی چهارشنبه یکم اسفند در همایش ملی راهبردهای تبیین پایداری اکوسیستم دریاچه نمک و کنترل گرد و غبار در قم، گفت وضعیت منطقه سراجه در مجاورت این دریاچه به مرحله بحرانی رسیده است.
به گفته او، هر تصمیم نادرستی در مدیریت این دریاچه میتواند یکچهارم از جمعیت کشور را در معرض طوفانهای گرد و غبار قرار دهد.
در سالهای گذشته شماری از فعالان و مسئولان محیطزیست هشدار داده بودند اگر حقابه دریاچه نمک قم تامین نشود، این دریاچه به کانون مهمی برای آلودگی تبدیل میشود.
کارشناسان میگویند غبارهای نمکی به دلیل فلزات سنگینی که دارند، میتوانند مشکلاتی بسیار جدی در پی داشته باشند.
طهماسبی گفت دریاچه نمک قم اکنون «منشا اصلی گرد و غبار نیست» اما اجرای طرحهایی مانند برداشت نمک و عناصر معدنی از آن، میتواند تعادل اکوسیستم را به هم زده و دریاچه قم را به یکی از خطرناکترین کانونهای غبارخیز کشور تبدیل کند.
به گفته این مقام مسئول، قطع حقابههای طبیعی و مدیریت نادرست منابع آبی، بیابانزایی را در این منطقه تشدید کرده و اکنون ۵۰ میلیون هکتار از عرصههای کشور مستعد تولید گرد و غبار است.
بر اساس دادههای رسمی، در هفت سال گذشته، وسعت مناطق غبارخیز ایران ۴۷ درصد افزایش یافته و ۶۵ درصد از تالابهای ایران نابود شده است.
طهماسبی یادآوری کرد در گذشته گرد و غبار تنها چند روستای محدود را تحت تاثیر قرار میداد اما امروز کلانشهرهایی مانند تهران، اصفهان و اهواز نیز به کانونهای بحران تبدیل شدهاند.
اواسط بهمن سال گذشته، شماری از روزنامهها در ایران به مناسبت دوم فوریه، روز جهانی تالابها، به مشکلات خشکسالی، از بین رفتن آبگیرها و بیتوجهی سازمان محیط زیست و سایر ارگانها به این موضوع پرداختند.
بر اساس گزارش اطلس بحران آب جهانی، ایران یکی از بدترین کشورها در زمینه آبی است؛ بهطوری که سطح آبهای زیرزمینی به شدت افت کرده و با خشک شدن دریاچهها و رودخانههای اصلی، به خشکسالی کامل نزدیک شده است.
در همین زمینه بخوانید: دریاچه ارومیه به دلیل سیاستهای غلط خشک شد