محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی گمانهزنیها درباره ساخت حدود ۴۰ فیلم بدون مجوز و پروانه ساخت را اغراق خواند و آن را امری در راستای ایجاد وحشت برای تصمیمگیران دانست. او تاکید کرد فیلمی که بازیگر آن «کشف حجاب» کرده باشد مجوز نمایش نمیگیرد.
اسماعیلی با بیان اینکه تنها دو یا سه فیلم بدون رعایت حجاب اجباری بازیگران آن ساخته شد، گفت طبق قوانین جمهوری اسلامی فیلمی که بازیگر آن کشف حجاب کرده باشد، مجوز ساخت نمیگیرد و اگر هم غیرقانونی ساخته شود، مجوز نمایش نخواهد گرفت.
وزیر ارشاد جمهوری اسلامی با بیان اینکه فیلمی اخیرا به همین منوال عمل کرده و قسمتهایی فیلمبرداری شده بود که آن را به خارج از کشور فرستادند، اضافه کرد: «در چند فیلم در خارج از کشور ممکن است بازیگر ایرانی باشد و حتی عوامل تهیه آنها ایرانی باشند اما اساسا در داخل کشور امکان ساخت ندارند. مگر اینکه زیرزمینی ساخته شود که در حد محدود و کمتر از انگشتان یک دست است.»
ضیاء هاشمی، تهیهکننده سینما، روز ۲۸ تیرماه امسال با بیان اینکه فیلمسازی الان قابل کنترل نیست و میشود فیلم ساخت و کسی متوجهاش نباشد، گفت: «۳۴ فیلم بدون حجاب و بدون مجوز در ایران ساخته شده که به جشنوارههای برلین و کن رفتهاند.»
او با تاکید بر اینکه نمیشود هفت نفر به عنوان اعضای شورای پروانه ساخت برای کل سینما تصمیم بگیرند، گفت: «من خودم چهار دوره عضو شورای پروانه ساخت بودم. چطور این صلاحیت ایجاد میشود و هفت نفر با سلیقه مختلف این موضوعات را تعیین میکنند.»
وزیر فرهنگ و ارشاد جمهوری اسلامی در گفتوگو با ایرنا از دیدار خود با مسعود پزشکیان خبر داد و گفت: «مگر میتوانیم به قانون جمهوری اسلامی، بیاعتنایی و بیاحترامی کنیم؟ فیلمی که بازیگر آن کشف حجاب کرده باشد، مجوز نمایش نخواهد گرفت.»
پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ در ایران، جمهوری اسلامی سینماگران را مجبور کرد که حجاب اسلامی را در فیلمهای خود رعایت کنند و شخصیتهای زن را حتی در خصوصیترین مکانها با حجاب اسلامی نظیر چادر یا روسری نشان دهند.
به باور برخی سینماگران، تولد سینمای نوین یا موج دوم سینمای ایران و یا سینمای زیرزمینی پس از خیزش «زن، زندگی، آزادی» با فیلمهای بدون مجوز و بدون حجاب رسما آغاز شد.
بنا بر برخی منابع بیش از ۷۱ فیلم زیرزمینی ایرانی به آخرین دوره جشنواره کن ارسال شد.
«منطقه بحرانی» یکی از نخستین فیلمهای زیرزمینی ایران پس از خیزش انقلابی ۱۴۰۱ به حساب میآید.
این فیلم محصول مشترک ایران و آلمان و به کارگردانی علی احمدزاده، در هفتادوششمین دوره جشنواره فیلم لوکارنو برنده یوزپلنگ طلایی شد.
«دانه انجیر معابد»، ساخته محمد رسولاف هم یکی از فیلمهایی است که بدون مجوز ارشاد و به صورت پنهانی ساخته شد و بازیگران زن در آن بدون حجاب اجباری حضور دارند.
رسولاف به خاطر ساخت این فیلم به زندان و شلاق محکوم شد و مجبور شد پنهانی از ایران خارج شود.
این فیلم، برنده جایزه بهترین فیلم داستانی در بخش بینالملل هفتادویکمین دوره جشنواره سیدنی از نگاه تماشاگران و برنده جایزه ویژه هیات داوران در بخش مسابقه هفتادوهفتمین دوره جشنواره فیلم کن شد.
«کیک محبوب من»، ساخته بهتاش صناعیها و مریم مقدم هم فیلم دیگری است که بدون حجاب اجباری ساخته شد و زندگی عادی یک زن میانسال را دنبال میکند. این فیلم به بخش مسابقه جشنواره برلین راه یافت.
بیشتر خوانید: موج دوم سینمای ایران؛ ایستادگی در برابر خفگی حجاب اجباری
از زمان آغاز خیزش انقلابی ایرانیان علیه جمهوری اسلامی، شماری از هنرمندان در همراهی با اعتراضات مردم تصاویر بدون حجاب اجباری از خود منتشر کردند.
تعدادی از این هنرمندان به دلیل این مخالفت تحت تعقیب قرار گرفته، بازداشت، احضار یا زندانی شدند.
اوایل آبان سال ۱۴۰۲ انتشار فهرستی از ۲۰ بازیگر زن که به دلیل تن ندادن به حجاب اجباری اجازه فعالیت ندارند، بحث ممنوع از کار شدن هنرمندان مخالف حجاب اجباری را دوباره داغ کرد.
در این فهرست علاوه بر باران کوثری، نام بازیگرانی مانند کتایون ریاحی، هنگامه قاضیانی، ترانه علیدوستی، سهیلا گلستانی، گلاب آدینه، شقایق دهقان، ویشکا آسایش، پانتهآ بهرام، پگاه آهنگرانی، مریم بوبانی، فاطمه معتمدآریا و افسانه بایگان به چشم میخورد.
محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت ابراهیم رئیسی همان زمان اعلام کرد امکان فعالیت برای بازیگران زنی که در انظار عمومی حجاب اجباری را کنار گذاشتند و به قول او «کشف حجاب» کردند، فراهم نیست.
مدتی بعد محمد خزاعی، رییس سازمان سینمایی نیز رفع شدن ممنوعیت کار بازیگران زن مخالف حجاب اجباری را به ابراز پشیمانی و عذرخواهی مشروط کرد.
شماری از بازیگرانی که نامشان در این فهرست آمده است اعلام کردند خودشان پیش از این با دنیای بازیگری زیر سایه قوانین جمهوری اسلامی خداحافظی کردهاند.
