گزارش تازه خبرگزاری فرانسه نشان میدهد با ممنوعیت گسترده سقط جنین و تشدید فشارهای طالبان بر مراکز درمانی، شمار زنان افغانستانی که برای پایاندادن به بارداری ناخواسته به روشهای خطرناک خانگی روی میآورند رو به افزایش است؛ روندی که جان آنان را تهدید میکند.
درخواست کمک از بیمارستان؛ پاسخ: «همهمان زندانی میشویم»
بهاره، زن ۳۵ ساله اهل کابل، وقتی چهارماهه باردار بود، از بیمارستان برای سقط جنین کمک خواست. پاسخ پزشک روشن بود: «اجازه نداریم. اگر کسی بفهمد، همهمان زندانی میشویم.»
او که چهار دختر دارد، به خبرگزاری فرانسه گفت شوهر بیکار او خواستار «پیدا کردن راهحل» شده بود، چون نمیخواست دختر دیگری به خانواده اضافه شود؛ دختری که در افغانستان امروز فرصت مدرسه، دانشگاه یا کار برایش وجود ندارد.
بهاره ناچار شد با پولی معادل دو دلار از بازار چای گیاهی خریداری کند که از نوعی «گل ختمیِ» منقبضکننده تهیه میشود. اما خونریزی شدید او را دوباره راهی بیمارستان کرد، جایی که پزشکان بقایای جنین را از رحم او خارج کردند.
کارشناسان هشدار میدهند که این گیاه میتواند به خونریزی کشنده و آسیب به اندامها منجر شود.
روایاتی از سقوط زنان به دست خود: قرص سمی، سنگ سنگین
بهاره تنها نیست. در تحقیق چندماهه خبرگزاری فرانسه، زنان دیگری نیز روایتهای تکاندهندهای ارائه کردند.
نیسا—مادر هشت دختر و یک پسر— پس از فهمیدن اینکه دوباره باردار و جنین دختر است، داروی ضدمالاریای خطرناکی را بدون نسخه خرید و مصرف کرد. او بیهوش شد و در بیمارستان بقایای جنین بهدست پزشکان از رحم او خارج شد.
مریم—۲۲ ساله که در رابطهای خارج از ازدواج باردار شده بود—میگوید مادرش برای جلوگیری از «بدنامی» سنگی سنگین روی شکمش گذاشت و با آن جنین را «خرد کرد». مریم هنوز دردهای مزمنی دارد و با افسردگی شدید مواجه است.
از میان ۱۲ زنی که این خبرگزاری با آنان گفتوگو کرده، تنها پنج نفر حاضر شدند با تغییر نام و تضمین محرمانهبودن هویت، روایت خود را بازگو کنند.
خبرگزاری رویترز پنجشنبه ۱۳ آذر گزارش داد پل کاگامه، رییسجمهوری رواندا و فلیکس تشیسهکدی، همتای او در جمهوری دموکراتیک کنگو، در این مراسم از تعهد خود به «پیمان ادغام اقتصادی» که ماه گذشته میان دو کشور به امضا رسیده بود، خبر دادند.
آنها همچنین بار دیگر بر توافق صلحی تاکید کردند که با میانجیگری واشینگتن در ماه ژوئن به دست آمده، اما تاکنون به مرحله اجرا نرسیده است.
به گفته یک مقام کاخ سفید، کنگو و رواندا افزون بر پیمان صلح، مجموعهای از توافقها در حوزه مواد معدنی حیاتی، امنیت و مشارکتهای اقتصادی را نیز امضا میکنند.
رویترز افزود واشینگتن بهدنبال دسترسی گستردهتر به منابع طبیعی جمهوری دموکراتیک کنگو، بهویژه مواد معدنی راهبردی، است و همزمان میکوشد نفوذ فزاینده چین در بازار این مواد را مهار کند.
ترامپ در این مراسم با اشاره به حضور رهبران کنگو و رواندا در واشینگتن گفت: «ما در حال حل و فصل جنگی هستیم که دهههاست ادامه دارد. آنها مدت زیادی را صرف کشتن یکدیگر کردهاند و حالا قرار است مدت زیادی را صرف در آغوش گرفتن هم، دست دادن و بهرهبرداری اقتصادی از آمریکا کنند، مثل هر کشور دیگری.»
مراسم امضای توافق در ساختمان «موسسه صلح ایالات متحده» در واشینگتن برگزار شد؛ نهادی که کاخ سفید بهطور غیررسمی نام ترامپ را بر آن نهاده است.
رهبران دو کشور آفریقایی در همین مکان در کنار ترامپ اسناد توافق را امضا و مبادله کردند.
این توافق در شرایطی به امضا رسید که گزارشهایی از تداوم درگیری میان شورشیان مورد حمایت رواندا، موسوم به «ام۲۳»، و نیروهای ارتش جمهوری دموکراتیک کنگو در چند منطقه از استان کیوو منتشر شده بود.
سخنگوی ام۲۳ دولت کنگو را به بمباران چند منطقه غیرنظامی متهم کرد.
گروه شورشی ام۲۳ که از حمایت رواندا برخوردار است، اوایل سال جاری میلادی با پیشروی برقآسا دو شهر بزرگ را در شرق کنگو تصرف کرد؛ اقدامی که نگرانیها از وقوع جنگی گستردهتر را برانگیخت.
رویترز به نقل از تحلیلگران نوشت دیپلماسی آمریکا توانسته است از تشدید درگیریها در شرق کنگو جلوگیری کند، اما در حل ریشهای و پایدار مسائل اصلی ناکام مانده است.
با این حال، یک مقام کاخ سفید گفت امضای توافق نشاندهنده «تعهد دوباره طرفین به روند صلح» است و در پی «ماهها دیپلماسی فشرده دولت ترامپ» حاصل میشود.
او افزود ترامپ برای هر دو کشور روشن کرده است که «وضعیت موجود قابلقبول نیست».
رییسجمهوری آمریکا در ماههای اخیر کوشیده است جایگاه و اعتبار دیپلماتیک خود را در عرصه جهانی تقویت کند.
از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید، دولت او در چندین منازعه بینالمللی از خاورمیانه تا اوکراین و فراتر از آن مداخله کرده است.
ترامپ مهرماه در جریان سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت: «من هفت جنگ را به پایان رساندم؛ جنگ میان کامبوج و تایلند، کوزوو و صربستان، کنگو و رواندا، پاکستان و هند، اسرائیل و ایران، مصر و اتیوپی و همچنین جنگ ارمنستان و آذربایجان.»
او ۲۱ مهرماه نیز با سفر به شرمالشیخ مصر، مرحله نخست توافق صلح میان حماس و اسرائیل را با حمایت قدرتهای منطقهای و جهانی نهایی کرد.
افزایش «سقطهای خودبهخودی»؛ آمار واقعی پنهان میماند
مطابق قانون افغانستان، سقط جنین غیرقانونی است و تنها در صورتی مجاز شمرده میشود که جان مادر در خطر جدی قرار داشته باشد؛ اما در عمل تقریبا هرگز اجازه چنین کاری داده نمیشود. طالبان همچنین نظارت بر بیمارستانها را تشدید کرده و پزشکان از ترس دستگیری، حاضر به انجام هیچ مداخلهای در چنین مواردی نیستند.
چندین پزشک به خبرگزاری فرانسه گفتهاند از سال ۲۰۲۱ تعداد «سقطهای خودبهخودی» افزایش یافته است. بسیاری از این موارد با نشانههایی همراه است که به سقط جنین پنهانی شباهت دارد.
دو سازمان پزشکی بینالمللی نیز این روند را تایید کردهاند.
همزمان، بستهشدن مراکز تنظیم خانواده و کاهش بودجه، دسترسی زنان به پیشگیری از بارداری را محدود کرده است. طبق ارزیابی سازمان ملل، کمتر از نیمی از زنان افغانستانی به شیوههای رایج پیشگیری دسترسی دارند.
سیستمی که خانوادهها را تنها میگذارد
در افغانستان، آموزش مامایی و پرستاری برای زنان از سال گذشته ممنوع شده است؛ کشوری که یکی از بالاترین نرخهای مرگومیر مادران و نوزادان را دارد.
داروسازان میگویند برخی داروخانهها داروی «میسوپروستول» را بدون نسخه میفروشند. در عین حال، برخی کارکنان درمانی از نیاز زنان سوءاستفاده کرده و مبالغی سنگین مطالبه میکنند.
یک قابله در کابل به این خبرگزاری گفت: «احساس درماندگی میکنم. برای کمککردن به زنان وارد این حرفه شدم اما نمیتوانم.»
پزشک دیگری در ننگرهار گفت: «من درد این زنان را میفهمم. ولی کاری از دستمان برنمیآید.»
گزارش خبرگزاری فرانسه تصویری هولناک از وضع زنان افغانستانی ترسیم میکند. جامعهای که در آن سقط جنین جرم است، بارداری ناخواسته مایه ننگ، آموزش پزشکی برای زنان ممنوع، دسترسی به پیشگیری محدود و ترس از مجازات هم پزشک و هم بیمار را به سکوت و رفتارهای پرخطر میکشاند.
نتیجه آن است که هزاران زن، میان حفظ جان خود و حفظ آبروی خانواده، با روشهایی دستوپنجه نرم میکنند که میتواند به قیمت جانشان تمام شود.
