گروه شبه‌نظامی شورشی در سودان موسوم به «نیروهای پشتیبانی سریع» اعلام کردند که کنترل شهر الفاشر، آخرین شهر بزرگ در منطقه غربی دارفور را که در دست نیروهای ارتش سودان قرار داشت، به دست گرفته‌اند. بیم آن می‌رود که کشتار گسترده‌ای در شهر رخ دهد.
این گروه یک‌شنبه چهارم آبان در بیانیه‌ای اعلام کرد که این شهر را «از چنگ مزدوران و شبه‌نظامیان متحد با ارتش تروریستی سودان» بیرون آورده است.
ارتش سودان تاکنون در این باره اظهار نظری نکرده است.
بخش «تحقیق بی‌بی‌سی» اصالت ویدیوهایی را که در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شوند و نیروهای پشتیبانی سریع را داخل پایگاه ارتش نشان می‌دهند، تایید کرده است.
نیروهای محلی حامی ارتش به نام «مقاومت مردمی»، نیروهای واکنش سریع را متهم کردند که با اجرای «کمپین اطلاعات نادرست رسانه‌ای» می‌کوشد «روحیه بالای نیروها» را تضعیف کند.
نیروهای پشتیبانی سریع یک گروه شبه‌نظامی است که سال ۲۰۱۳ از باقی‌مانده شبه‌نظامیان جَنجَوید تشکیل شد. شبه‌نظامیان جَنجَوید در جریان نسل‌کُشی دارفور برای حکومت وقت سودان می‌جنگیدند و مسئول مستقیم جنایت‌ها علیه غیرنظامیان شناخته شده‌اند.
دولت سودان در سال ۲۰۱۳ این گروه را برای مقابله با گروه‌های شورشی در منطقه دارفور تشکیل داد اما روند تنش‌ها در این کشور به سمتی رفت که نیروهای پشتیبانی سریع از سال ۲۰۲۳ تا کنون با نیروهای مسلح سودان در جنگ‌اند.
ساکنان الفاشر نگران‌اند که سقوط این شهر حمام خونی شبیه قتل‌عام جنینه در بهار ۲۰۲۳ به بار آورَد؛ جایی که سازمان ملل کشته‌شدن ۱۰ تا ۱۵ هزار نفر طی کمتر از دو ماه را تایید کرده بود.
اهمیت راهبردی الفاشر
بی‌بی‌سی در گزارشی از دست دادن شهر الفاشر را «ضربه‌ای سنگین برای ارتش سودان» ارزیابی کرده است، زیرا این شهر آخرین پایگاه باقی‌مانده ارتش این کشور در منطقه دارفور بود و با سقوط آن کنترل کل منطقه دارفور در عمل به دست نیروهای پشتیبانی سریع می‌افتد.
واشینگتن‌پست نیز، با اشاره به اینکه نیروهای واکنش سریع کنترل خود بر خارطوم، پایتخت سودان و شهرهای اطرافش را از دست داده است، تسلط بر الفاشر را یک «پیروزی بزرگ» برای آنها خواند.
در حال حاضر ارتش سودان کنترل خارطوم، سواحل شرقی و بیشتر مناطق شمالی این کشور را در دست دارد و نیروهای واکنش سریع تقریبا سراسر غرب دارفور را در اختیار دارند. نبرد میان این دو گروه در جنوب همچنان ادامه دارد.
محاصره و قحطی در الفاشر
شبه‌نظامیان پشتیبانی سریع طی ۱۸ ماه گذشته شهر الفاشر را محاصره کرده بود و به‌طور مستمر مواضع ارتش، مسجدها، آشپزخانه‌های عمومی و بیمارستان‌هارا بمباران می‌کردند.
به گزارش بی‌بی‌سی، هنوز بخش‌هایی از الفاشر در کنترل ارتش و گروه‌های مسلح متحد آن است، اما انتظار نمی‌رود که این مواضع برای مدت طولانی مقاومت کنند.
سازمان ملل اعلام کرده که از زمان آغاز محاصره، حدود ۶۰۰ هزار نفر از شهر و اطراف آن گریخته‌اند. بسیاری نیز با وجود پرداخت رشوه‌های سنگین به اعضای گروه شبه‌نظامی، در مسیر مورد سرقت و تجاوز قرار گرفته یا به قتل رسیده‌اند.
با این حال، حدود ۲۶۰ هزار نفر هنوز در شهر گرفتارند و ماه‌هاست تحت گرسنگی و بمباران زندگی می‌کنند. واشینگتن‌پست درباره وضعیت مردم در این شهر نوشته است: «ساکنان گزارش داده‌اند که برای زنده‌ماندن خوراک دام و علف می‌خورند، در حالی که قیمت مواد غذایی سر به فلک کشیده است.»
یک امدادگر به این رسانه گفت که به‌تازگی در روستایی نزدیک الفاشر با گروهی از زنان بیمار و سالخورده و کودکان زخمی روبه‌رو شده که نیروهای پشتیبانی سریع آنها را برای اخاذی گروگان گرفته بود.
به گفته او یکی از گروگان‌ها کودکی پنج‌ساله بود که گلوله‌ای در گردن داشت و بدن یک کودک دیگر پر از زخم‌های ناشی از ترکش بود. روستاییان نیز با تنها یک وعده غذا در روز این کودکان را زنده نگه داشته بودند.
یک پزشک کودک از اعضای پزشکان بدون مرز در شهر تَوِیله در نزدیکی الفاشر گفت که شاهد گریختن بیش از ۱۳۰۰ نفر ظرف یک هفته گذشته بوده است. به گفته او یک‌چهارم کودکان دچار سوء تغذیه شدید و نیمی دیگر دچار سوء تغذیه متوسط بودند.
جنگ خونینی که همچنان ادامه دارد
درگیری‌های شدید در دارفور که از سال ۲۰۰۳ آغاز شده بود، در سال ۲۰۱۷ پایان یافت. با این حال خشونت‌های پراکنده قومی از آن زمان تا کنون ادامه داشته است.
دولت ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ اعلام کرد که تجدید خشونت‌ها در این منطقه به حدی است که می‌توان گفت یک نسل‌کُشی مجدد در حال وقوع است.
در حال حاضر جنگ میان گروه شبه‌نظامی «نیروهای پشتیبانی سریع» با ارتش سودان ادامه دارد. این دو گروه پیش‌تر متحد یکدیگر محسوب می‌شدند.
به گزارش سازمان جهانی بهداشت، دور تازه درگیری‌ها در این کشور دست‌کم ۴۰ هزار کشته و تا ۱۲ میلیون نفر آواره بر جای گذاشته است. همچنین بنا بر گزارش برنامه جهانی غذا، بیش از ۲۴ میلیون نفر در این منطقه با ناامنی شدید غذایی مواجه هستند.
