سه دانشمند از آمریکا و ژاپن بهطور مشترک برنده جایزه نوبل پزشکی شدند
آکادمی نوبل اعلام کرد مری برانکو، فرد رمزدل و شیمون ساکاگوچی، سه دانشمند در حوزه زیستپزشکی، بهدلیل کشفهای خود در حوزه «تحمل ایمنی محیطی» برنده جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی سال ۲۰۲۵ شدند.
ماری وارن-هرلنیوس، استاد روماتولوژی در موسسه کارولینسکای سوئد، دوشنبه ۱۴ مهر گفت: «جایزه امسال به چگونگی کنترل سیستم ایمنی بدن مربوط میشود؛ اینکه چگونه میتوانیم با همه میکروبهای ممکن مقابله کنیم و در عین حال مانع از ابتلا به بیماریهای خودایمنی شویم.»
در این فرآیند «سلولهای تی تنظیمی» نقشی کلیدی در تنظیم پاسخ ایمنی بر عهده دارند و مانع از حمله سیستم ایمنی به سلولهای خودی میشوند.
این ساز و کار تعادل میان مقابله با عوامل بیماریزا و پیشگیری از بروز بیماریهای خودایمنی را حفظ میکند.
برندگان این جایزه که از سوی مجمع نوبل در دانشگاه پزشکی موسسه کارولینسکا برگزیده میشوند، مبلغی معادل ۱۱ میلیون کرون سوئد (۱.۲ میلیون دلار) بههمراه مدال طلا از پادشاه سوئد دریافت خواهند کرد.
برانکو و رمزدل در ایالات متحده فعالیت میکنند و ساکاگوچی در ژاپن مستقر است.
در بیانیه کمیته نوبل آمده است: «کشفهای آنها پایهگذار شاخهای تازه از پژوهشهای علمی شده و مسیر توسعه درمانهای نوین، از جمله برای سرطان و بیماریهای خودایمنی، را هموار کرده است.»
میراث آلفرد نوبل
جوایز نوبل طبق وصیت آلفرد نوبل، مخترع و صنعتگر ثروتمند سوئدی، بنیانگذاری شدهاند و از سال ۱۹۰۱ تاکنون به پاس دستاوردهای برجسته در حوزههای علم، ادبیات و صلح اهدا میشوند؛ هرچند در دوران جنگهای جهانی با وقفههایی همراه بودند.
جایزه اقتصاد بعدتر به این مجموعه افزوده شد.
برندگان جوایز نوبل را کمیتههایی از متخصصان نهادهای علمی گوناگون انتخاب میکنند. محل اهدای همه جوایز استکهلم است، بهجز جایزه صلح که در اسلو اعطا میشود؛ سنتی که ریشه در دوران اتحاد سیاسی سوئد و نروژ در زمان آلفرد نوبل دارد.
از جمله برندگان پیشین جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشکی میتوان به الکساندر فلمینگ اشاره کرد که در سال ۱۹۴۵ بهدلیل کشف پنیسیلین موفق به دریافت این جایزه شد.
در سالهای اخیر، این جایزه به پژوهشهایی اختصاص یافته که دستاوردهای بزرگی همچون ساخت واکسنهای کووید-۱۹ را ممکن ساختهاند.
بر پایه سنت، جایزه نوبل پزشکی نخستین بخش از مجموعه جوایز نوبل است. سایر جوایز در روزهای آینده اعلام خواهند شد.
مجسه آلفرد نوبل در استکهلم
بیش از یک قرن پس از بنیانگذاری جوایز نوبل، این مراسم همچنان در فضایی آمیخته با آیین و تشریفات برگزار میشود.
آیین پایانی با حضور خانوادههای سلطنتی سوئد و نروژ برگزار میشود و با ضیافتی باشکوه در ۱۰ دسامبر، سالروز درگذشت آلفرد نوبل، خاتمه مییابد.
پیشتر در سال ۲۰۲۳، نرگس محمدی، فعال حقوق بشر ایرانی، برنده جایزه نوبل صلح شد.