اسماعیل بقائی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، محدودیت‌های اعمال شده از سوی دولت دونالد ترامپ برای سفر و تردد هیات مقام‌های جمهوری اسلامی در نیویورک حین برگزاری نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد را «بی‌سابقه» خواند.
بقائی چهارشنبه ۲۶ شهریور در نشستی خبری گفت این محدودیت‌ها «امر جدیدی نیست» اما این مورد «کم‌سابقه» و مغایر با تعهدات آمریکا به‌عنوان دولت میزبان مقر سازمان ملل متحد است.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی گفت این محدودیت‌ها «اعتبار خود آمریکا به عنوان میزبان این سازمان را بیش از پیش زیر سوال می‌برد».
او افزود: «تعدادی از روادیدها برای سفر هیات ایرانی به مجمع عمومی سازمان ملل صادر شده است. منتظر دریافت اطلاعات دقیق‌تر از همکارانمان در نیویورک و ژنو هستیم تا پس از آن درباره ترکیب هیات و نحوه شرکت تصمیم‌گیری کنیم.»
پیش‌تر رسانه‌های آمریکا نوشته بودند این محدودیت‌ها امکان تردد مقام‌های جمهوری اسلامی به خارج از نیویورک و خرید از فروشگاه‌های عمده‌فروشی مانند کاسکو و سَمزکلاب را شامل می‌شود.
آسوشیتدپرس در این زمینه نوشت این دو فروشگاه همواره مورد علاقه دیپلمات‌های جمهوری اسلامی مقیم نیویورک و بازدیدکنندگان بوده‌اند چون می‌توانند مقادیر زیادی از کالاهایی را که در ایرانِ منزوی از نظر اقتصادی در دسترس نیست، با قیمت نسبتا ارزان خریداری کنند و به کشور ببرند یا بفرستند.
نشست سازمان ملل، محدودیت‌ها و طرف اروپایی
بقائی درباره حضور هیات جمهوری اسلامی در نشست سازمان ملل گفت که با توجه به «شرایط خاص کنونی در موضوعات مرتبط با برنامه هسته‌ای» و بحث بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت، درباره این موضوعات حتما با طرف‌های اروپایی و دیگر کشورها گفت‌وگو خواهد شد.
او درباره مذاکرات با آمریکا هم تاکید کرد «هیچ ارتباط مستقیمی» بین تهران و واشینگتن وجود ندارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی درباره موضوع میانجی‌گری قطر نیز گفت: «میانجی‌گرانی وجود دارند که نقطه نظرات طرفین را مبادله می‌کنند اما این‌که بخواهیم کشور خاصی را به‌عنوان لفظ میانجی‌گر نام ببریم فکر نمی‌کنم الان مصداقی داشته باشد.»
جمهوری اسلامی در جریان جنگ ۱۲ روزه و در پاسخ به حملات آمریکا به تاسیسات هسته‌ای خود، به یک پایگاه هوایی ایالات متحده در قطر حمله کرد اما پیشاپیش هر دو طرف را مطلع کرد و کسی آسیب ندید.
به تازگی وزارت خارجه آمریکا با ابراز تردید درباره توافق اخیر میان جمهوری اسلامی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، هشدار داد اگر در نهایت بر سر پرونده هسته‌ای توافقی حاصل نشود، واشینگتن تهران را «پاسخگو» خواهد کرد.
بقائی در نشست خبری خود درباره توافق اخیر تهران با آژانس گفت: «ما نشان دادیم از دیپلماسی گریزان نیستیم و کسی نمیتواند جمهوری اسلامی را متهم کند از دیپلماسی رویگردان شده است.»
او گفت آژانس هیچ گزارش و گزارهای مبنی بر «انحراف برنامه هسته‌ای ایران از مسیر صلحآمیز» ارائه نکرده است و تهدید آمریکا و اروپا را «تزویر و نفاق» و «بهانههایی برای اعمال فشار بر ایران» توصیف کرد.
اتحادیه اروپا و آمریکا ۱۹ شهریور در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در وین هشدار دادند تهران باید فورا همکاری با این نهاد را از سر بگیرد.
بقائی همچنین درباره اقدام اروپا برای روند بازگرداندن تحریمها گفت: «بازگرداندن مکانیسم ماشه امری ناحق و غیرقانونی است و از هیچ تلاشی برای توقف آن فروگذار نخواهیم کرد.»
فرانسه، بریتانیا و آلمان، سه کشور اروپایی عضو برجام، ششم شهریور در نامهای به شورای امنیت، از تصمیم خود برای آغاز فرآیند فعالسازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریمهای سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی خبر دادند.
بدین ترتیب جمهوری اسلامی تنها تا پایان سپتامبر (هشتم مهر) فرصت دارد که با غرب به توافق برسد و از بازگشت تحریمها جلوگیری کند.
