طبق سندی که خبرگزاری رویترز مشاهده کرده، برنامه‌هایی در جریان است تا شرکت آمریکایی «گلاوپرودوکت» که از سوی کرملین مصادره و تحت کنترل دولت قرار گرفته، برای تامین غذای ارتش روسیه مورد استفاده قرار گیرد. اقدامی که ممکن است روابط رو به گرم شدن مسکو و واشینگتن را با تهدید مواجه کند.
در حالی‌که ایالات متحده و کرملین در حال مذاکره برای توقف جنگ در اوکراین هستند، شرکت تولیدکننده کنسرو «گلاوپرودوکت» که در ماه اکتبر به‌عنوان تنها شرکت آمریکایی به‌طور رسمی تحت کنترل دولت روسیه درآمده، اکنون به نقطه تنش میان دو کشور تبدیل شده است.
مارکو روبیو، وزیر خارجه ایالات متحده، اعلام کرد نحوه برخورد با این شرکت، بخشی از روند برای بازتعریف روابط واشینگتن و مسکو خواهد بود.
طبق نامه‌ای که مدیریت جدید گلاوپرودوکت به دادستان کل روسیه ارسال کرده و رویترز آن را مشاهده کرده است، مصادره این شرکت با هدف «تضمین تولید باثبات»، از جمله برای تامین غذای گارد ملی و وزارت دفاع روسیه صورت گرفته است.
گلاوپرودوکت اکنون تحت مدیریت «آژانس فدرال مدیریت دارایی‌های دولتی روسیه» موسوم به روس‌ایموشچستوو قرار دارد و لئونید اسمیرنوف، مالک پیشین آن، ساکن لس‌آنجلس بوده است.
وزارت صنعت و تجارت روسیه و آژانس روس‌ایموشچستوو به درخواست رویترز برای اظهارنظر درباره برنامه‌های دولت در مورد این شرکت و مدیریت جدید آن پاسخ نداده‌اند.
دادستانی روسیه اسمیرنوف و شرکت‌های وابسته به او را به انتقال حدود ۱.۳۸ میلیارد روبل (معادل ۱۷ میلیون دلار) از روسیه به خارج، در فاصله سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ متهم کرده است؛ موضوعی که روزنامه آر‌بی‌سی، در ماه مارس گزارش داد.
در تاریخ ۱۲ مارس، دادگاهی در مسکو با درخواست دفتر دادستان کل، دارایی‌های گلاوپرودوکت را توقیف کرد. قرار است جلسه رسیدگی به این موضوع جمعه ۱۸ آوریل برگزار شود.
اسمیرنوف اتهامات وارده را رد کرده و آن را «یورش به سبک روسی» برای تصاحب غیرقانونی شرکتش توصیف کرده است.
دفتر دادستان کل هنوز به درخواست برای اظهار نظر پاسخ نداده است.
از زمان آغاز جنگ در اوکراین، حدود ۱۲ شرکت اروپایی هم با فرمان ریاست‌جمهوری روسیه، شاهد مصادره شرکت‌های تابعه خود در این کشور بوده‌اند؛ از جمله شرکت آبجوسازی «کارلسبرگ» دانمارک و شرکت خدمات انرژی «فورتوم» فنلاند.
کرملین همچنین هشدار داده که ممکن است شرکت‌های بیشتری مشمول مصادره شوند.
در حالی‌که انتظار می‌رفت تهاجم به اوکراین عملیاتی سریع باشد، این جنگ اکنون وارد چهارمین سال شده و منجر به افزایش هزینه‌های نظامی روسیه و تلاش برای کنترل گسترده‌تر بر دارایی‌های استراتژیک شده است.
در سال ۲۰۲۲، روسیه برای تامین مایحتاج نظامی، از جمله مواد غذایی، با کمبودهای گسترده روبه‌رو شد.
چه کسانی از این مصادره سود میبرند؟
نامه‌ای که رویترز مشاهده کرده، اطلاعاتی درباره ذینفعان احتمالی این مصادره ارائه میدهد.
بر اساس این سند، آژانس روس‌ایموشچستوو مدیرعامل جدید گلاوپرودوکت را به درخواست شرکت صنایع غذایی دروژبا نارودوف، منصوب کرده است.
بر اساس بیانیهای در سال ۲۰۱۸، شرکت دروژبا نارودوف تنها تامینکننده گارد ملی روسیه در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ بوده است.
منبعی مطلع اعلام کرد که گلاوپرودوکت تا پیش از این، هرگز تامینکننده ارتش روسیه نبوده است.
بر پایه تحقیقی که در سال ۲۰۱۸ از سوی بنیاد مبارزه با فساد وابسته به الکسی ناوالنی، چهره مخالف کشتهشده روسیه منتشر شد، دیمیتری مدودف، رییسجمهوری وقت روسیه، در سال ۲۰۱۷ با اختصاص انحصاری تامین غذای گارد ملی به شرکت دروژبا نارودوف موافقت کرده بود.
اطلاعات مربوط به مالکیت شرکت دروژبا نارودوف اکنون طبقهبندی شده است اما روزنامه روسی کامرسانت در سال ۲۰۲۲، با استناد به دادههای موجود در آن زمان از سامانه ثبت شرکت‌های روسیه (EGRUL) گزارش داد که نهادهایی مرتبط با هلدینگ کشاورزی «آگروکمپلکس بهنام ن. ا. تاچف»، مالکیت دروژبا نارودوف را در اختیار گرفتهاند.
رویترز نتوانسته این اطلاعات را بهصورت مستقل تایید کند چون اکنون طبقهبندی شدهاند. با این حال، دامنه ایمیل agrocomplex.ru که به وسیله هر دو نهاد استفاده میشود، در وبسایتها و اسناد ثبت تجاری روسیه (Spark) به ثبت رسیده است.
شرکت دروژبا نارودوف و هلدینگ آگروکمپلکس به درخواستهای رویترز برای اظهارنظر پاسخ نداده‌اند.
طبق اسناد حسابرسی مستقل این شرکت در سال ۲۰۲۵ که از سوی رویترز رویت شده، مالک نهایی این هلدینگ الکساندر تاچف است.
تاچف که در سال ۲۰۱۴ بهدلیل حمایت از الحاق کریمه به روسیه تحت تحریم اتحادیه اروپا قرار گرفت، در سال بعد به‌عنوان وزیر کشاورزی روسیه منصوب شد و اکنون ریاست هیاتمدیره هلدینگ آگروکمپلکس را برعهده دارد.
