کامران غضنفری، نماینده تهران در مجلس، گزارش مقامات جمهوری اسلامی درباره سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی به دلیل توده ابر متراکم را «خندهدار» خواند و گفت که آنان مصلحت نمیدانند اعلام کنند اسرائیل و آمریکا با همکاری جمهوری آذربایجان، رئیسی را کشتند.
نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، در همایشی با عنوان «فریاد ایران-۲» گفت: «مرغ پخته هم از گزارش مقامات درباره سقوط بالگرد رئیسی به دلیل وضعیت آب و هوا و توده متراکم ابر، خندهاش میگیرد.»
غضنفری در ادامه سخنان خود در این همایش که پنجشنبه ۲۲ آذر برگزار شد، گفت: «عجب ابر متراکم هوشمندی بود که از میان سه بالگرد سراغ بالگرد وسط رفت که بالگرد رئیسی بود.»
پیش از این نیز برخی مقامهای جمهوری اسلامی فرضیه نقش داشتن اسرائیل و آمریکا در سقوط بالگرد ابراهیم رئیسی را مطرح کردهاند.
این موضوع پس از کشته شدن اسماعیل هنیه در تهران بار دیگر مطرح شد؛ از جمله از سوی محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت رئیسی که تصویر او و حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشته شده را در کنار تصویر قاسم سلیمانی، ابومهدی المهندس و اسماعیل هنیه قرار داد و از انتقام سخن گفت.
در همین حال پس از انفجار پیجیرهای حزبالله، احمد بخشایش اردستانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس گفت که رئیسی هم از یک پیجر استفاده میکرد و یک سناریوی محتمل «سقوط بالگرد بر اثر انفجار پیجر او» است.
آمریکا و اسرائیل نقش داشتن در سقوط بالگرد رئیسی را تکذیب کردهاند.
یک مقام اسرائیلی که نامش ذکر نشده، دوشنبه ۳۱ اردیبهشت در این باره به خبرگزاری رویترز گفت: «ما نبودیم.»
سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز در بیانیهای مطبوعاتی گفت که تهران برای نجات رئیسی درخواست کمک کرد اما «به دلایل لجستیکی امکان انجام این کار مقدور نبود».
اسرائیل مسئولیت کشته شدن اسماعیل هنیه، رییس دفتر سیاسی حماس و دیگر ترورها در ایران از جمله ترور دست اندرکاران برنامه اتمی جمهوری اسلامی را بر عهده نگرفته است.
فرضیه حذف به دلیل موضوع جانشینی مجتبی خامنهای
یکی دیگر از فرضیههای مطرح درباره سقوط بالگرد رئیسی، حذف او به دلیل رقابت بر سر جانشینی علی خامنهای است.
مهدی نصیری، مدیر مسئول پیشین روزنامه کیهان گفته است: «در آخرین جلسه مجلس خبرگان قبلی، نمایندگانی در نطقهای قبل از دستور درباره رهبری مجتبی خامنهای صحبت کردند که با واکنش افرادی چون رئیسی و احمد خاتمی مواجه شد.»
او گفته بود که دو روز قبل از افتتاح مجلس جدید، حادثه بالگرد رئیسی رخ داد و بعد هم احمد خاتمی در هیات رییسه مجلس جدید حضور نیافت.
موضوع جانشینی مجتبی خامنهای در سالهای اخیر بارها مطرح شده و میرحسین موسوی، از رهبران اعتراضها به نتایج انتخابات سال ۱۳۸۸ در ایران نیز دو سال پیش در یادداشتی نسبت به جانشینی موروثی رهبری در حکومت جمهوری اسلامی هشدار داد.
او در گفتوگو با پادکست «چشمانداز ایران» پیشبینی کرد احتمالا هدف ترامپ در دور دوم ریاستجمهوریاش، دستیابی به طرحی جامع برای متوقف کردن جاهطلبیهای هستهای و منطقهای حکومت ایران خواهد بود.
این سیاستمدار کهنهکار در دوران پیشین حضور ترامپ در کاخ سفید، پس از برایان هوک بهعنوان نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران منصوب شد.
آبرامز به ایراناینترنشنال گفت اکثر مردم دوران فشار حداکثری را به خاطر دارند اما هدف آن را بهدرستی درک نکردند.
او با بیان اینکه هدف این سیاست، سرنگونی رژیم تهران نبود، افزود: «انتقاد ترامپ از برجام، محدودیت زمانی و جامع نبودن آن بود. این [توافق] به برنامه موشکی ایران یا حمایت ایران از تروریسم نمیپرداخت.»
آبرامز بر این باور است که رییسجمهوری منتخب آمریکا همچنان برای دستیابی به چنین توافقی خواهد کوشید.
ترامپ در دوران پیشین حضور خود در کاخ سفید بین سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۲۱، سیاست فشار حداکثری را در برابر جمهوری اسلامی در پیش گرفت و از توافق بر سر برنامه هستهای حکومت ایران، موسوم به برجام، خارج شد.
این سیاست با کاهش قابل توجه صادرات نفتی جمهوری اسلامی همراه بود و اقتصاد ایران را بهشدت تحت تاثیر قرار داد.
برخی ناظران با در نظر گرفتن چینش اعضای کابینه آتی ترامپ معتقدند واشینگتن مجددا سیاست فشار حداکثری را در برابر تهران به کار خواهد بست.
آبرامز در ادامه مصاحبه خود با ایراناینترنشنال ابراز نگرانی کرد اشتیاق ترامپ برای دستیابی به توافق با تهران، ممکن است او را به مذاکرات بیهودهای بکشاند که نتیجه آن چیزی جز خرید زمان برای برنامه هستهای جمهوری اسلامی نخواهد بود.
او هشدار داد: «ایران او [ترامپ] را در مذاکراتی گیر خواهد انداخت که تا بینهایت ادامه پیدا میکند، در حالی که آنها تلاش میکنند برنامه هستهای خود را پیش ببرند.»
در هفتههای اخیر نگرانیها در خصوص توسعه برنامه هستهای حکومت ایران شدت یافته است.
در سوی مقابل، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ۱۹ آذر در گفتوگویی تلفنی با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، اعلام کرد تهران آماده همکاری با آژانس است.
خبرگزاری رویترز ۲۲ آذر با استناد به گزارش محرمانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش داد جمهوری اسلامی با نظارت بیشتر آژانس بر سایت هستهای فردو موافقت کرده است.
آبرامز در مصاحبه با ایراناینترنشنال به اقدامات پیشین جمهوری اسلامی در جلوگیری از ورود بازرسان آژانس و افزایش ذخایر اورانیوم اشاره کرد و هشدار داد تمایل ناگهانی حکومت ایران برای همکاری با آژانس، بخشی از برنامه تهران برای کشاندن ترامپ به پای میز مذاکره است.
آبرامز گفت برخی از انتخابهای ترامپ برای کابینه آتی او، از جمله مارکو روبیو بهعنوان وزیر امور خارجه و مایک والتز بهعنوان مشاور امنیت ملی، مانعی در برابر ترفندهای تهران خواهند بود، زیرا هر دوی آنها جمهوریخواهانی تندرو و از منتقدان قدیمی جمهوری اسلامی به شمار میروند.
نماینده پیشین ترامپ در امور ایران درباره این دو نفر افزود: «آنها سابقهای قوی در درک ایران و شناخت شرارت رژیم جمهوری اسلامی دارند. بنابراین، آنها موانعی بر سر راه این اتفاق [مذاکرات طولانیمدت] هستند که بسیار خوب است.»
آبرامز ابراز امیدواری کرد سیاستمدارانی چون والتز و روبیو به ترامپ یادآوری کنند که مذاکرات طولانیمدت در حقیقت «بازی» ایران است و نباید فریب آن را خورد. با این وجود، آبرامز تاکید کرد فریب خوردن ترامپ در این خصوص، غیرقابل تصور نیست.
در دولت جدید ترامپ برخی صداهای متفاوت نیز حضور خواهند داشت که از آن جمله میتوان به تولسی گبرد، گزینه ترامپ بهعنوان مدیر اطلاعات ملی، اشاره کرد.
گبرد پیشتر با دیدگاههای بشار اسد، رییس پیشین حکومت سوریه و ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، همدلیهایی داشته است.
آبرامز با اشاره به این صداهای متفاوت در کابینه آتی ترامپ گفت: «رژیم تهران این را میداند و بسیار زیرک است. آنها تلاش خواهند کرد از این موضوع بهرهبرداری کنند.»
با این حال با عقبنشینی آشکار «محور مقاومت» ۱۴ ماه پس از حمله هفتم اکتبر حماس، سقوط حکومت اسد بهعنوان مهمترین متحد عربی جمهوری اسلامی، و تخریب تاسیسات پدافند هوایی و موشکی ایران در حمله پنجم آبان اسرائیل، تهران در حال حاضر فضای مانور اندکی در اختیار دارد.
آبرامز که در دوران ریاستجمهوری جورج بوش پسر نیز در تعیین سیاست آمریکا در خاورمیانه دخیل بود، در مصاحبه با ایراناینترنشنال گفت بعید است جمهوری اسلامی در آینده تصمیم به همکاری با آمریکا بگیرد و یا رویکردی آشتیجویانهتر در قبال واشینگتن اتخاذ کند.
نماینده پیشین ترامپ در امور ایران «سناریوی محتملتر و نگرانکنندهتر» را حرکت سریع جمهوری اسلامی به سوی تبدیل شدن به یک قدرت هستهای دانست، اما تاکید کرد توان هستهای اتحاد جماهیر شوروی نیز مانع از فروپاشی آن نشد.
آبرامز در پایان گفت جمهوری اسلامی اکنون باید از خود بپرسد که آیا به قول هنری کیسینجر «تصمیم گرفته یک ملت باشد یا یک آرمان؟»
این بدان معناست که زمان تصمیمگیری برای جمهوری اسلامی فرارسیده تا بین رفاه ملت ایران و تداوم سیاستهای ایدئولوژیک خود، یکی را انتخاب کند.
