نخستوزیر هلند، دبیرکل بعدی ناتو شد

با توافق ۳۲ عضو ناتو در بروکسل در روز چهارشنبه ششم تیر، مارک روته، نخستوزیر هلند به عنوان رییس بعدی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) انتخاب شد. او جانشین ینس استولتنبرگ، دبیرکلی فعلی این ائتلاف نظامی میشود.

با توافق ۳۲ عضو ناتو در بروکسل در روز چهارشنبه ششم تیر، مارک روته، نخستوزیر هلند به عنوان رییس بعدی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) انتخاب شد. او جانشین ینس استولتنبرگ، دبیرکلی فعلی این ائتلاف نظامی میشود.
روته در واکنش به این انتخاب در حساب توییتری خود رهبری این سازمان را مسئولیتی بزرگ توصیف کرد و نوشت: «اتحاد سنگ بنای امنیت جمعی ماست و خواهد ماند.»
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین در واکنش به انتخاب روته گفت که بعید است موضع کلی ناتو در دوره دبیر کلی او به عنوان دبیر کل جدید، تغییر کند.
رقبا کنار کشیدند
هفته گذشته و پس از تایید مجارستان و اسلواکی، کلاوس یوهانس، رییسجمهوری رومانی از نامزدی دبیرکلی ناتو انصراف داد تا رقیبی برای روته باقی نماند.
دوره ریاست استولتنبرگ در ناتو از سال ۱۳۹۶ تا کنون چهار بار تمدید شده بود.
استولتنبرگ از انتخاب روته به عنوان جانشین خود به گرمی استقبال و از او به عنوان «فراآتلانتیکیست واقعی، یک رهبر قوی و یک اجماعساز» یاد کرد.
راهی طولانی تا دبیر کلی ناتو
تلاش روته برای کسب مقام ارشد ناتو از آبان سال گذشته آغاز شد.
او به دلیل فعال نبودن کافی در جلب حمایت کشورهای اروپای شرقی مورد انتقاد قرار گرفته بود.
روته پیش از سال ۱۳۹۳ از پروژه «خط لوله نورد استریم-۲» روسیه حمایت کرده بود.
او در طول ۱۴ سال نخستوزیری در هلند، پنجمین اقتصاد بزرگ اتحادیه اروپا، نتوانست به طور مداوم هزینههای دفاعی این کشور را به هدف ناتو یعنی دو درصد تولید ناخالص داخلی برساند.
بر اساس آخرین آمار، هلند سرانجام در سال جاری به این هدف دست خواهد یافت.
چالشهای پیش روی روته
روته در زمان حساسی رهبری ناتو را بر عهده میگیرد. جنگ در اوکراین ادامه دارد و اعضای ناتو اطمینانی به آینده روابط خود با دولت بعدی آمریکا ندارند.
هر چند دونالد ترامپ، رییسجمهوری سابق ایالات متحده و نامزد فعلی جمهوریخواهان، متعهد شده است در ناتو بماند اما تهدید کرده در صورت انتخاب شدن دوباره، کمکهای ایالات متحده به اوکراین را قطع میکند.
این امر تردیدها را در مورد آینده ناتو افزایش داده است.
کار تازه روته از روز ۱۱ مهر و بیش از یک ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری در ایالات متحده آغاز میشود. انتخاباتی که نتیجه آن میتواند تاثیری مستقیم بر سرنوشت ناتو بگذارد.

هواپیمای حامل جولیان آسانژ، بنیانگذار وبسایت ویکیلیکس در کانبرا، پایتخت استرالیا فرود آمد. پرونده او که به اتهام افشای هزاران سند محرمانه دولت آمریکا باز شده بود، با آزادیاش به دنبال اقرار به اتهامات خود، پس از ۱۴ سال بسته شد.
آسانژ، موسس ویکیلیکس، چهارشنبه ششم تیر در پی توافق با دستگاه دادگستری ایالات متحده، پس از اقرار به اتهاماتش آزاد شد و با همراهی سفیران استرالیا در بریتانیا و آمریکا، با یک جت شخصی به موطن خود، استرالیا بازگشت.
حساب توییتری ویکیلیکس نوشت: «پس از تحمل نزدیک به ۱۴ سال بازداشت خودسرانه در بریتانیا، پنج سال حبس امنیتی به دلیل کار چاپ و نشر نوآورانهاش با ویکیلیکس، آسانژ به خانه خود در خاک استرالیا رسیده است.»
در پی این اتفاق آنتونی آلبانیزی، نخستوزیر استرالیا از آمریکا و بریتانیا به دلیل آزادی آسانژ قدردانی کرد.
آسانژ در طی جلسهای سه ساعته در یک دادگاه فدرال در جزیره سایپان که تحت قیمومیت ایالات متحده است، اعتراف کرد در زمینه اتهام کیفری «توطئه برای دستیابی به اسناد دفاع ملی آمریکا و افشای آنها»، گناهکار است.
بنیانگذار ویکیلیکس با بیان اینکه باور داشته در راستای متمم اول قانون اساسی آمریکا عمل کرده است که حریم آزادی بیان را حفاظت میکند، تصریح کرد «اقدام او در تشویق دیگران به جمعآوری اطلاعات محرمانه و طبقهبندی شده، نقض قانون ضدجاسوسی» بوده است.
رامونا وی. منگلونا، قاضی فدرال ایالات متحده، با توجه به توافق از پیش انجام شده و گذران حبس در زندانی در بریتانیا، حکم به آزادی آسانژ داد و به این ترتیب، ۱۴ سال دعوای نظام دادگستری آمریکا با آسانژ به پایان رسید.
آسانژ که پنج سال گذشته را در زندان فوق امنیتی بلمارش در لندن سپری کرده و از زندان دعوای حقوقی خود را در مقابله با استرداد به خاک آمریکا پیگیری کرده بود، روز دوشنبه چهارم تیر ماه از زندان آزاد شد و بریتانیا را ترک کرد.
ویکیلیکس در سال ۲۰۱۰ صدها هزار سند محرمانه ارتش آمریکا را در مورد جنگهای افغانستان و عراق همراه با مجموعهای از مراودات کدگذاری شده دیپلماتیک را منتشر کرد.
این مجموعه بارگذاری شده در سرورهای متعددی در سراسر جهان، به عنوان بزرگترین نشت امنیتی در تاریخ ارتش ایالات متحده شناخته میشود.
دولت استرالیا طی سالهای گذشته همواره خواستار آزادی آسانژ شده بود و بارها این موضوع را به عنوان یکی از مطالبات خود از دولت آمریکا پیگیری کرده بود.


کاوشگر چانگای-۶ پس از یک ماموریت پر خطر و طولانی دو ماهه، روز سهشنبه پنجم تیر در صحرای مغولستان فرود آمد. چین تنها کشوری است که در سمت پنهان ماه فرود آمده است. این ششمین ماموریت چین به سوی ماه و دومین ماموریت آنان در سمت پنهان ماه است.
تحلیلگران رسیدن به سمت پنهان ماه را آغاز عصر جدیدی از رقابتهای فضایی میدانند و دانشمندان مشتاقانه منتظر نمونههای جمعآوری شدهاند.
روز سهشنبه پنجم تیر، بلافاصله پس از فرود کاوشگر چانگای-۶، چینیها پرچم کشورشان را در نقطه فرود برافراشتند تا حضور پررنگ خود را در عصر جدید رقابتهای فضایی اعلام کنند.
پکن در دهه گذشته برای رقابت با ایالات متحده و روسیه، منابع عظیمی را خرج برنامه فضایی خود کرده و قصد دارد تا سال ۱۴۰۹ خدمه فضاییاش را به ماه بفرستد و در ادامه پایگاهی در قطب جنوب ماه بسازد.
آمریکا هم قصد دارد تا سال ۱۴۰۶ با ماموریت آرتمیس-۳ فضانوردان را به ماه بازگرداند و تا سال ۱۴۰۸ پایگاه دائمی بر روی تنها قمر زمین ایجاد کند.
روسیه که مدتهاست درگیر جنگ با اوکراین شده حالا به دنبال مشارکت در پروژههای چین است.
تحلیلگران بر این باورند که مسابقه فضایی بعدی منحصر به فرستادن انسان به ماه نیست بلکه رقابت آینده بر سر کنترل منابع ماه است.
سمت پنهان ماه
سمت پنهان ماه از زمین دیده نمیشود و به دلیل مسافت بیشتر و سطح ناهموارتر و دهانههای برخوردی غول پیکر، دسترسی به آن از نظر فنی چالشبرانگیز است.
هر کشوری که بتواند از پس چالشهای چنین سفری برآید میتواند در آینده به سوی بهرهبرداری از منابع جدید در ماه حرکت کند.
چانگای-۶ در اواسط اردیبهشت از یک مرکز فضایی پرتاب شد و چند هفته بعد با موفقیت بر روی دهانهای نزدیک به قطب جنوبی ماه فرود آمد.
ماموریت این کاوشگر ۵۳ روز طول کشید.
انتظار دانشمندان از دادههای این ماموریت
کاوشگر چینی از یک مته و یک بازوی روباتیک برای جمعآوری نمونههای خاک و سنگ استفاده کرد، چند عکس از سطح آن گرفت و پرچم چین را کاشت.
این نمونهها میتوانند به بررسی نظریههای تشکیل ماه در ۴/۵ میلیارد سال پیش کمک کنند.
دانشمندان امیدوارند کاوشها در سمت پنهان ماه، ما را به آثاری از یخ برساند؛ از یخ میتوان آب، اکسیژن و هیدروژن به دست آورد.
در سایه استراتژیهای سیاسی و تاثیرات ژئوپولتیک برنامههای فضایی آنچه برای دانشمندان اهمیت دارد رمز گشایی از اسرار تشکیل اجزای منظومه شمسی و درک دقیقتری از ترکیب هسته ماه است.

یحیی سریع، سخنگوی حوثیهای مورد حمایت جمهوری اسلامی در یمن، روز سهشنبه ۵ تیر، با پذیرش مسئولیت حمله به یک کشتی باری در دریای عرب در روز دوشنبه ۴ تیر، اعلام کرد که در این حمله از یک موشک بالستیک جدید استفاده شده است.
مرکز اطلاعات دریایی مشترک دریای سرخ و خلیج عدن روز دوشنبه اعلام کرد کشتی اماسسی سارا وی (MSC Sarah V)، با پرچم لیبریا در دریای عرب هدف یک حمله موشکی قرار گرفت اما موشک شلیک شده به این کشتی اصابت نکرد.
این سازمان گفت که این کشتی به احتمال زیاد بهدلیل داشتن ارتباط با اسرائیلیها هدف قرار گرفته است.
عملیات تجارت دریایی بریتانیا اعلام کرده است که خدمه این کشتی سالم هستند و کشتی نیز که در فاصله ۲۴۶ مایل دریایی نیشتون یمن در حال حرکت بود، به سمت بندر بعدی خود میرود.
یحیی سریع، سخنگوی حوثیها نیز این کشتی را اسرائیلی خواند، اما گفت که موشک بهطور دقیق و مستقیم به کشتی اصابت کرده است.
او به مشخصات موشک جدیدی که حوثیها از آن استفاده کردند و یا منبع تامین آن اشارهای نکرد.
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، روز چهارشنبه ۹ خرداد خبر داد که جمهوری اسلامی موشک بالستیک ضد کشتی «قدر» را در اختیار حوثیها در یمن قرار داده است.
تسنیم نوشت: «اولین موشک بالستیک دریایی ایران با نام قدر، توسط حسن طهرانی مقدم ساخته شد و حالا پس از گذشت چندین سال، همین فناوری در اختیار حوثیها قرار گرفته است.»
غرب جمهوری اسلامی را متهم میکند که با تامین تسلیحاتی حوثیها قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل را نقض میکند و امنیت منطقه و کشتیرانی بینالمللی در آبهای آزاد را به خطر انداخته است.
مقامهای جمهوری اسلامی که بهطور معمول ارسال اسلحه به یمن را تکذیب میکردند، گزارش تسنیم در مورد قرار دادن موشک بالستیک ضد کشتی قدر به حوثیها را تایید کردند.
حوثیها حملات پهپادی و موشکی خود به کشتیها در خلیج عدن و دریای سرخ را از ماه نوامبر و به نام همبستگی با مردم فلسطین در غزه آغاز کردند. در جریان حملات حوثیها، دو کشتی غرق شدند، یک کشتی توقیف شد و سه دریانورد کشته شدند.
سابرینا سینگ، معاون سخنگوی پنتاگون، روز سهشنبه ۲۹ خرداد خبر داد که حوثیها از زمان آغاز حملات خود تا کنون حدود ۱۹۰ حمله انجام دادهاند.

با تشدید درگیریها در کنیا، گزارش شده که پلیس این کشور دستکم ۵ معترض را کشته است. تظاهرکنندگان در اعتراض به لایحه جدید افزایش مالیات، به مجلس این کشور حمله کردند و بخشی از ساختمان پارلمان را به آتش کشیدند.
بنا به شهادت خبرنگاران حاضر در محل درگیریها، دستکم مرگ سه تن از معترضان در درگیری با پلیس مستند شده، در حالی که کارکنان پزشکی اعلام کردند که پنج نفر دیگر نیز کشته شدهاند.
برخی از گزارشها حاکی از آن است که در این درگیریها دستکم ۱۰ نفر کشته و بیش از ۳۰ نفر هم زخمی شدهاند.
این تظاهرات گسترده که به خشونت گرایید، در پی بررسی طرح افزایش مالیات در پارلمان این کشور رخ داد.
دولت برای بازپرداخت بدهیهای خارجی خود، طرح افزایش مالیات اضافی را مطرح کرده است درحالی که افزایش بهای بنزین و موادغذایی طی ماههای گذشته باعث افزایش فشار اقتصادی بر شهروندان کنیا به دنبال دوسال پیاپی خشکسالی و کاهش ارزش ملی پول این کشور، شده است.
درگیری میان معترضان و نیروهای امنیتی با ورود واحدهای ضدشورش تشدید شد. نیروهای پلیس پس از آنکه نتوانستند با گاز اشکآور و ماشینهای آبپاش جمعیت را متفرق کنند، اقدام به تیراندازی مستقیم به سمت معترضان کردند.

کمیسیون حقوق بشر کنیا تصاویری ارسال کرده که نشان میدهد پلیس با شلیک مستقیم گلوله، معترضان را هدف قرار میدهد.
گزارشها همچنین از سرایت درگیریها به شهرهای دیگر حکایت دارد و بسیاری از معترضان خواستار استعفای رییسجمهوری این کشور، ویلیام روتو، شدهاند که با شعار بهبود اقتصادی بر سر کار آمده است.
جو بایدن، رییسجمهوری آمریکا، در جریان سفر روتو در ماه مه به واشینگتن، از کنیا به عنوان متحد اصلی غیرناتو آمریکا نام برد.
در پی بالا گرفتن خشونتها، آمریکا از دولت کنیا خواسته که در برخورد با معترضان از خود خویشتنداری نشان دهد.
نتبلاکس، نهادی غیردولتی که دسترسی به اینترنت در جهان را رصد میکند، گزارش کرد که خدمات اینترنتی در سراسر کنیا و در جریان درگیریها با اختلالات شدیدی همراه بوده است. این درحالی است که ارائه کننده اصلی خدمات اینترنتی در کنیا مدعی شده که قطعی دو کابل زیر دریا به اختلال و قطعی اینترنت منجر شده است.
رسانه مستقل KTN که درگیریها را پوشش میدهد نیز گفته است که تحت فشار قرار گرفته و از تهدید به تعطیلی این رسانه از سوی دولت خبر داده است.

لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا اعلام کرد واشینگتن به قید فوریت در حال تلاش برای دستیابی به توافقی دیپلماتیک است که به غیرنظامیان اسرائیلی و لبنانی اجازه دهد به خانههای خود در هر دو سوی مرز بازگردند.
آستین روز سهشنبه پنجم تیر در ابتدای دیدار با یوآو گالانت، همتای اسرائیلی خود در پنتاگون گفت: «تحریکات حزبالله ممکن است مردم اسرائیل و لبنان را به جنگی بکشاند که خواهان آن نیستند.»
وزیر دفاع آمریکا اشاره کرد چنین جنگی برای لبنان «فاجعهبار» و برای غیرنظامیان بیگناه اسرائیلی و لبنانی «ویرانگر» خواهد بود.
وزیر دفاع اسرائیل روز سوم تیر برای دیدار و گفتوگو با مقامهای ایالات متحده راهی واشینگتن شد. مذاکره بر سر مرحله بعدی عملیات ارتش اسرائیل در نوار غزه و افزایش تنشها با حزبالله یکی از اهداف اصلی این سفر عنوان شده است.
گالانت پیش از عزیمت به آمریکا در بیانیهای اعلام کرد: «ما برای هر اقدامی که ممکن است در غزه، لبنان و سایر مناطق ضروری باشد، آمادهایم.»

وزیر دفاع آمریکا در ادامه دیدار با گالانت گفت: «دیپلماسی بهترین راه برای جلوگیری از تشدید تنشها است، بنابراین ما به دنبال یک توافق دیپلماتیک هستیم که آرامش پایدار را به مرزهای شمالی اسرائیل بازگرداند.»
اعضای حماس ۱۵ مهر سال گذشته، هفتم ماه میلادی اکتبر، با حمله به جنوب اسرائیل حدود هزار و ۲۰۰ نفر را کُشتند و بیش از ۲۵۰ تن را به گروگان گرفتند.
اسرائیل در واکنش به این تهاجم، عملیات نظامی گستردهای را در نوار غزه آغاز کرد. حزبالله، از گروههای نیابتی جمهوری اسلامی در منطقه، در حمایت از حماس وارد این مناقشه شد. در پی آن، درگیریهای شدید در مرز اسرائیل و لبنان در طول هشت ماه گذشته ادامه یافته است.
بر اثر این حملات، حدود ۶۰ هزار نفر از ساکنان مناطق شمالی اسرائیل تخلیه شدهاند.
وزیر دفاع اسرائیل روز سهشنبه در دیدار با همتای آمریکایی خود اعلام کرد: «ما در حال همکاری نزدیک با یکدیگر برای رسیدن به توافقی [در خصوص پایان دادن به تهدیدهای حزبالله] هستیم.»
او در عین حال افزود باید در خصوص «آمادگی برای هر سناریوی ممکن» بحث و بررسی صورت گیرد.

در همین رابطه، تزاچی هانگبی، مشاور امنیت ملی اسرائیل گفت این کشور طی هفتههای آینده به دنبال حل منازعات با حزبالله لبنان خواهد بود و ترجیح میدهد این موضوع از طریق دیپلماتیک حل و فصل شود.
به گفته هانگبی، اسرائیل اخیرا با مقامهای ایالات متحده درباره پایان احتمالی عملیات نظامی در غزه و در پی آن، امکان توافق با حزبالله، در تماس بوده است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل روز چهارم تیر، با اشاره به تهدیدهای مداوم گروههای نیابتی جمهوری اسلامی مانند حماس، حزبالله و حوثیهای یمن گفت حکومت ایران در همه جبههها برای نابودی اسرائیل فعالیت میکند، اما اسرائیل به هر قیمتی که شده، این اقدامات را خنثی خواهد کرد.
شبکه خبری سیانان روز دوم تیر نوشت دولت جو بایدن به اسرائیل اطمینان داده در صورت وقوع جنگی تمامعیار با حزبالله، واشینگتن به طور کامل از متحد خود حمایت خواهد کرد.
امکان کشیده شدن پای جمهوری اسلامی به جنگ در صورت رویارویی گسترده حزبالله و اسرائیل از مسائلی است که در هفتههای اخیر در مورد آن ابراز نگرانی شده است.





