گروه سرایا انصارالسن مسئولیت انفجار در یک مسجد در شهر حمص سوریه را برعهده گرفت؛ حملهای که در منطقهای با اکثریت علوی رخ داد و بنا بر گزارشها دستکم هشت کشته برجای گذاشته است.
این گروه مسلح سوری جمعه پنج دی در بیانیهای در تلگرام اعلام کرد نیروهایش «چندین بمب را» در مسجد امام علی بن ابیطالب منفجر کردهاند. به گفته این گروه، حمله در چارچوب عملیاتهای آن علیه اهداف وابسته به علویان انجام شده است.
سرایا انصارالسنه پس از کنار رفتن بشار اسد، رییسجمهوری مخلوع سوریه و از اعضای جامعه علوی، تشکیل شد.
این گروه پیشتر نیز مسئولیت انفجار یک کلیسا در دمشق در ماه ژوئن را برعهده گرفته بود.
در پی این حمله که از آن با عنوان «اقدام تروریستی» یاد شده، قطر، عربستان سعودی، ترکیه، اردن، لبنان و تشکیلات خودگردان فلسطین این حمله را محکوم کردند.
احتمال افزایش تلفات
خبرگزاری رسمی سوریه، سانا پنجم دیماه به نقل از نجیب النعسان، از مقامهای وزارت بهداشت این کشور، اعلام کرد مجروحان به بیمارستان «کرماللوز» در شهر حمص منتقل شدهاند و آمار اعلامشده قطعی نیست و احتمال افزایش کشتهشدگان وجود دارد.
به گفته مقامهای محلی، شدت انفجار به حدی بوده که بخشهایی از داخل مسجد تخریب شده است.
عصام نعمه، مقام محلی، به خبرگزاری رویترز گفت که انفجار همزمان با نماز جمعه رخ داده است. ساعتی که معمولا بیشترین تعداد نمازگزار در مساجد حضور دارند.
همین موضوع بر نگرانیها درباره افزایش احتمالی شمار قربانیان افزوده است.
سانا تصاویری منتشر کرده که امدادگران و نیروهای امنیتی را در حال بررسی آوار و بقایای پراکندهشده روی فرش سبزرنگ مسجد نشان میدهد.
این انفجار در شرایطی رخ داد که سوریه در ماههای اخیر شاهد افزایش تنشهای فرقهای بوده است.
پس از سقوط اسد (که خود از اقلیت علوی است) و روی کار آمدن دولتی با محوریت اکثریت مسلمان سنی پس از ۱۳ سال جنگ داخلی، موارد متعددی از خشونتهای مذهبی و تنشهای امنیتی گزارش شده است.
پیشتر و در ۲۲ آذر، دو نظامی و یک مترجم آمریکایی در مرکز سوریه در حملهای کشته شدند که مقامها عامل آن را مظنون به عضویت در داعش معرفی کردند. گروهی افراطی که در سالهای گذشته نقش پررنگی در ناامنیهای سوریه داشته است.
در واکنش به این حمله، ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا، سنتکام، ۲۹ آذر اعلام کرد در عملیات «چشم شاهین»، نیروهای ایالات متحده و اردن بیش از ۷۰ موضع داعش را در سوریه هدف قرار دادند.
دیدهبان حقوق بشر سوریه اعلام کرد در این حملات دستکم پنج عضو داعش در استان دیرالزور در شرق سوریه کشته شدند.
بر اساس تحلیلی که در این روزنامه اسرائیلی منتقد دولت منتشر شده، فضای امنیتی اسرائیل در هفتههای اخیر بار دیگر با برجسته شدن «خطر جنگ» در چند جبهه، از جمله ایران، ملتهب شده است. نویسنده گزارش تاکید میکند که هرچند دستاوردهای نظامی ارتش اسرائیل در ایران، لبنان و سوریه بهطور مکرر برجسته میشود، اما این اقدامات هنوز به یک چارچوب سیاسی باثبات منجر نشده و ریسکهای امنیتی همچنان پابرجاست.
در بخش مرتبط با ایران، این تحلیل میگوید ارتش اسرائیل ناچار است طرحهای حمله خود را با توجه به دو عامل بهروزرسانی کند: نخست، نبود هرگونه توافق سیاسی میان واشینگتن و تهران و دوم، اطلاعات تازه درباره تلاش ایران برای گسترش سریع زرادخانه موشکهای بالستیک. به نوشته هاآرتص، این وضعیت موجب شده ایران همچنان بهعنوان یک تهدید فعال و فوری در محاسبات نظامی اسرائیل باقی بماند.
نویسنده گزارش همچنین به همزمانی این تحولات با سفر برنامهریزیشده نخست وزیر اسرائیل به ایالات متحده و دیدار او با دونالد ترامپ اشاره میکند و مینویسد هرگونه تصمیم عملیاتی مهم، از جمله در قبال ایران، عملاً به نتایج این دیدار موکول شده است. در این چارچوب، اختلافنظرهای پنهان و آشکار میان نتانیاهو و دولت آمریکا نیز بهعنوان عاملی تأثیرگذار مطرح میشود.
به گزارش هاآرتص، برجسته شدن مداوم احتمال درگیری با ایران، علاوه بر ابعاد امنیتی، کارکرد سیاسی داخلی نیز دارد. نویسنده استدلال میکند که طرح مکرر سناریوهای جنگی، توجه افکار عمومی و رسانهها را از پروندهها و حاشیههای سیاسی داخلی دور میکند و همزمان به نتانیاهو امکان میدهد خود را تنها رهبر «واجد صلاحیت» برای مقابله با تهدیدهای بزرگ منطقهای معرفی کند؛ ادعایی که به گفته تحلیل، با وجود شکستهای پیشین همچنان در گفتمان او تکرار میشود.
در عین حال، این تحلیل تاکید میکند که نشانهای از تمایل جدی دولت آمریکا برای تشویق یک حمله نظامی تازه علیه ایران دیده نمیشود. به نوشته هاآرتص، واشینگتن در حال حاضر بیشتر به دنبال پیشبرد ابتکارهای سیاسی منطقهای است و ترجیح میدهد از تشدید درگیریهای نظامی گسترده جلوگیری کند.
جمعبندی این گزارش آن است که ایران، در کنار غزه و لبنان، به یکی از ستونهای اصلی فضای «هراس دائمی از جنگ» در سیاست اسرائیل تبدیل شده است؛ فضایی که اگرچه وعده «پیروزی کامل» را بارها تضعیف کرده، اما همچنان بهعنوان ابزاری مؤثر در مدیریت افکار عمومی و معادلات سیاسی داخلی مورد استفاده قرار میگیرد.
فاکسنیوز پنجشنبه چهارم دی به نقل از گزارش «کییفپست» و ویکتور ترهوبوف، سخنگوی نظامی اوکراین، نوشت تنها تعداد کمی از نیروهای پراکنده روسی در این شهر باقی ماندهاند.
کییفپست به نقل از مقامات نظامی اوکراین نوشت واحدهای روسی باقیمانده در داخل کوپیانسک از خطوط تدارکاتی قابل اعتماد جدا شدهاند.
ترهوبوف نیز گفت که نیروهای روسی در داخل کوپیانسک اکنون فقط شامل چند ده نفر هستند و شامل مزدوران خارجی میشوند.
او در یک مصاحبه تلویزیونی که توسط رسانههای دولتی اوکراین پخش شد، گفت: «آنها در حال تسلیم شدن هستند. حتی مواردی از تسلیم شدن خارجیها - مزدوران خارجی برای روسها - وجود داشته است.»
به گفته مقامات اوکراینی، واحدهای باقیمانده روسی عمدتاً با پشتیبانی هوایی محدود زنده میمانند، تاکتیکی که نمیتواند در طولانی مدت، عملیات آنها را در داخل شهر پشتیبانی کند.
ترهوبوف گفت: «کمکرسانی از راه هوایی به تنهایی چیزی نیست که به آنها اجازه دهد برای مدت طولانی مقاومت کنند.»
فاکس افزود در شرایطی که نیروهای روسی روزانه به حملات متعدد خود در محور کوپیانسک ادامه میدهند، مقامات اوکراینی میگویند که این حملات فاقد نیروی انسانی و ذخایر لازم برای تغییر موازنه در زمین هستند.
ترهوبوف در این مورد گفت در این مرحله، آنها به سادگی تواناییهای اضافی برای بازگرداندن وضعیت به سود خود را ندارند.
کییفپست همچنین گزارش داد که وبلاگنویسان نظامی و خبرنگاران جنگی روسیه آشکارا شروع به پذیرش این موضوع کردهاند که کوپیانسک دیگر تحت کنترل روسیه نیست.
ترهوبوف هم گفت موج کاملی از پیامها مبنی بر اینکه کوپیانسک از دست رفته، منتشر شده است و اذعان میکند این شهر دیگر تحت کنترل آنها نیست.
به گفته فاکس، مقامات اوکراینی تاکید کردند که روسیه پس از آزادسازی کوپیانسک در سپتامبر ۲۰۲۲ به دست نیروهای این کشور، دیگر نتواست کنترل کامل آن شهر را در دست بگیرد.
آنها همچنین گفتند که تلاشهای واحدهای روسی برای نفوذ به مناطق شمالی کوپیانسک شکست خورده است.
ترهوبوف گفت که ضدحمله اخیر نیروهای اوکراینی، تلاشهای روسیه را برای تثبیت جبهه به نفع خود با مانع مواجه کرده است.
او افزود: «این ضدحمله برای دشمن غافلگیرکننده بود. در حال حاضر، آنها فاقد منابع لازم برای بازپسگیری کنترل هستند.»
کوپیانسک، منطقه کلیدی ریلی و جادهای در منطقه خارکیف است که پیش از تهاجم روسیه در سال ۲۰۲۲، حدود ۲۷ هزارنفر جمعیت داشت.
از زمان آغاز جنگ تاکنون، روسیه حدود یکپنجم از خاک اوکراین را تصرف کرده است.
