جرد آیزاکمن، میلیاردر و فضانوردی که از سوی دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، برای ریاست ناسا معرفی شده، در دومین جلسه استماع سنا بر ضرورت جلو افتادن آمریکا از چین در بازگشت به ماه تاکید خواهد کرد.
رویترز چهارشنبه ۱۲ آذر در گزارشی نوشت آیزاکمن قرار است در این جلسه هشدار دهد که عقبماندن از چین در رقابت ماهنوردی «میتواند توازن قدرت را روی زمین تغییر دهد».
آیزاکمن، تاجر حوزه تجارت الکترونیک و فضانورد خصوصی است که دو بار با ماموریتهای کاملا خصوصی اسپیسایکس به مدار زمین رفته است.
او در متن سخنرانی از پیش آمادهشده که رویترز به آن دست یافته، نوشته است: «آخرین بار که در برابر شما نشستم، درباره سوابق خود و چالشهای پیشرو صحبت کردم. این بار با پیامی فوری آمدهام.»
آیزاکمن نخستین بار در دسامبر ۲۰۲۴ از سوی ترامپ نامزد ریاست ناسا شد، اما این نامزدی در ماه مه پس از بالا گرفتن اختلاف میان ترامپ و ایلان ماسک پس گرفته شد.
پس از آن، شان دافی، رییس وزارت حملونقل آمریکا، در ژوئیه به عنوان رییس موقت ناسا منصوب شد.
ترامپ در آبان امسال تنها دو هفته پس از آن که دافی اعلام کرد برای قراردادهای فرودگر ماه ناسا، شرکتهای دیگری را هم وارد رقابت با اسپیسایکس میکند، دوباره آیزاکمن را نامزد کرد؛ اقدامی که به جدال علنی میان دافی و ماسک درباره رهبری ناسا منجر شد.
سناتورها ممکن است از آیزاکمن درباره «پروژه آتنا» سوال کنند؛ سند ۶۲ صفحهای که طرح پیشنهادی او برای آینده ناسا است و در آن بر سرمایهگذاری در «پیشرانش هستهای-الکتریکی»، ایجاد برنامه اکتشاف مریخ و افزایش کارآمدی این سازمان تاکید شده است.
در نخستین جلسه استماع در آوریل گذشته، سناتورها درباره رابطه او با ماسک پرسیدند؛ رابطهای که ماسک از زمان انتخاب ترامپ از آن حمایت کرده و در تلاش بوده تمرکز برنامه فضایی آمریکا را بیش از گذشته بر مریخ بگذارد.
خبرگزاری رویترز چهارشنبه ۱۲ آذر به نقل از دفتر دادستانی عمومی اروپا اعلام کرد موگرینی، همراه با دو فرد دیگر رسما به فساد، کلاهبرداری در روند خریدهای عمومی، تعارض منافع و نقض محرمانگی اداری متهم شدند.
دفتر دادستانی عمومی اروپا اعلام کرد دو متهم دیگر یک عضو ارشد کالج اروپا در بروژ و یک مقام بلندپایه کمیسیون اروپا هستند.
به گفته دادستانی اروپا، این پرونده به «شبهات مربوط به کلاهبرداری در دورههای آموزشی تامینشده با بودجه اتحادیه اروپا برای دیپلماتهای جوان» مربوط است.
موگرینی و دو مقام دیگر اروپایی سهشنبه پس از بازرسی در دفتر سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا در بروکسل، کالج اروپا در بروژ و منازلشان، با اتهام فساد بازداشت شدند.
سه منبع آگاه به رویترز گفتند یکی از افراد بازداشتشده، استفانو سانینوی دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا بوده است. موگرینی و سانینو برای اظهارنظر در دسترس نبودند.
موگرینی بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رییس سرویس دیپلماسی این اتحادیه بود و از سال ۲۰۲۰ ریاست کالج اروپا را برعهده گرفت.
موگرینی در حافظه جمعی ایرانیان، بهعنوان مقام اتحادیه اروپا که در جریان مذاکرات و انعقاد برجام حضور داشت نقش بسته است. رفت و آمد او به ایران در دوران ریاست جمهوری حسن روحانی مورد توجه رسانهها بود. موگرینی دیدارهای متعددی با محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه وقت جمهوری اسلامی داشت.
حضور او در مجلس شورای اسلامی و واکنشهای غیرمعمول نمایندگان مجلس به حضور او، همراه با اشتیاق برای تصویر برداری از او، مدتها مورد توجه شهروندان ایرانی بود.
واکنش مسئول سیاست خارجی اروپا
بازداشت این دو چهره شناختهشده در محافل دیپلماتیک بروکسل، واکنش گستردهای در جامعه اروپایی برانگیخت.
به گزارش رویترز، کایا کالاس، مسئول کنونی سیاست خارجی اتحادیه اروپا چهارشنبه در نامهای به کارکنان سرویس دیپلماسی، نوشت: «این اتهامات بسیار شوکهکننده است، اما نباید موجب خدشه به تلاشهایی شود که اکثریت شما هر روز برای انجام وظایف خود انجام میدهید.»
او افزود: «اطمینان داشته باشید که ما در نهایت شفافیت، کاملا با روند تحقیقات همکاری میکنیم.»
کالاس همچنین تاکید کرد «مهم است که روند قانونی رعایت شود و اصل برائت حفظ گردد.»
دفتر دادستانی عمومی اروپا نیز تاکید کرد: «تمام افراد تا زمانی که در دادگاه صالح بلژیک محکوم نشدهاند بیگناه تلقی میشوند.»
بر اساس بیانیهای که چهارشنبه ۱۲ آذر از سوی ریاست اقلیم کردستان منتشر شد، دو طرف تاکید کردند سلاح باید تنها در اختیار دولت باشد و بر ضرورت اقدام جدی برای جلوگیری از تکرار چنین حملاتی تاکید کردند.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، ۱۱ آذر اعلام کرد ارائه پدافند هوایی به اقلیم کردستان عراق را برای حفاظت از سرمایهگذاری در تاسیسات انرژی این منطقه، بررسی خواهد کرد.
ترامپ این اظهارات را در حاشیه جلسه کابینه آمریکا در کاخ سفید در پاسخ به پرسشی درباره حملات هفته گذشته نیروهای شبهنظامی عراق به تاسیسات گاز خورمور اقلیم کردستان عراق و درخواست مقامات این اقلیم برای دریافت سامانه دفاعی بیان کرد.
میدانهای نفت و گاز در اقلیم کردستان عراق که شرکتهای آمریکایی نیز در آنها سرمایهگذاری کردهاند، در سالهای اخیر بارها هدف حملات پهپادی قرار گرفتهاند.
افزون بر این، جمهوری اسلامی در چند سال گذشته بارها مواضع و پایگاههای احزاب کُرد ایرانی مستقر در اقلیم کردستان را هدف حمله موشکی و پهپادی قرار داده و این گروهها را «تروریستی» توصیف کرده است.
کنسولگری آمریکا در اربیل
شبکه تلویزیونی روداو در کردستان عراق، چهارشنبه ۱۲ آذر اعلام کرد ریگاس در سفر به اربیل بزرگترین مجتمع کنسولی آمریکا در جهان را در اربیل افتتاح میکند؛ اقدامی که مقامهای آمریکایی و کُرد، آن را نشانهای از «اهمیت راهبردی اقلیم کردستان و عمق شراکت میان دو طرف» میدانند.
این کنسولگری بر زمینی به مساحت ۲۰۶ هزار متر مربع در جاده اربیل-شقلاوه ساخته شده است و طبق گزارش مشترک نیروهای ائتلاف در اسفند ۱۳۹۷، هزینه ساخت آن حدود ۸۰۰ میلیون دلار بوده است.
رابرت پالادینو، سرکنسول وقت آمریکا در اربیل، در مراسم اتمام سازه در شهریور ۱۴۰۰ گفت: «کنسولگری آمریکا بزرگ خواهد بود، خیلی بزرگ. چقدر بزرگ؟ ۲۰۶ هزار متر مربع.»
او افزود که این ساختمان «بزرگترین کنسولگری جهان» خواهد بود و دلیل ساخت آن در اربیل این است که «رابطه میان آمریکا و اقلیم کردستان باید فضای بیشتری برای رشد داشته باشد».
پروژهای از گذشته
سنگ بنای پروژه کنسولگری آمریکا در اربیل، تیر ۱۳۹۷ از سوی نچیروان بارزانی به عنوان نخستوزیر وقت، و داگلاس سیلیمن، سفیر وقت آمریکا در بغداد، گذاشته شد.
بارزانی در آن مراسم گفت: «ما امروز با کمال میل به این پروژه به عنوان یک پیغام به جهان نگاه میکنیم که آمریکا میخواهد در عراق بماند، آمریکا میخواهد در کردستان بماند و آمریکا میخواهد روابط خود را توسعه دهد.»
بارزانی ۱۲ آذر و پیش از مراسم افتتاح، با ریگاس در اربیل دیدار کرد.
مسرور بارزانی، نخستوزیر اقلیم کردستان، هفته گذشته گفت افتتاح بزرگترین کنسولگری آمریکا در اربیل «نشانهای روشن از استحکام و خوبی روابط» میان دو طرف است.
او افزود: «ما رابطهای بسیار خوب داریم و ساخت این کنسولگری نشان میدهد دو طرف قصد دارند در دستیابی به اهداف مشترک همکاری بیشتری کنند.»
تریفه عزیز، نماینده اقلیم کردستان در آمریکا، این کنسولگری را نشانه تعهد بلندمدت واشینگتن به منطقه دانست و گفت این اقدام «بازتابی قوی و روشن از شراکت دیرینه» میان اربیل و واشینگتن است.
او افزود این ساختمان راه را برای گسترش همکاریهای اقتصادی و امنیتی هموار میکند.
ایالات متحده و اقلیم کردستان روابط نزدیکی دارند.
آمریکا از دهه ۱۳۷۰ خورشیدی حامی اصلی این اقلیم بوده، توسعه نیروهای پیشمرگه را پشتیبانی کرده، به اصلاحات جاری کمک کرده و رهبری ائتلاف جهانی علیه داعش را بر عهده داشته است.
روزنامه تایمز اسرائیل چهارشنبه ۱۲ آذر به نقل از دفتر نخستوزیر این کشور اعلام کرد نتانیاهو به گیل رایش، معاون رییس شورای امنیت ملی اسرائیل، دستور داده تا «نمایندهای از طرف او در جلسهای با مقامهای دولتی و اقتصادی لبنان شرکت کند».
در این دستورالعمل گفته شده که این اقدام، «تلاش اولیه برای ایجاد پایه یک رابطه و همکاری اقتصادی میان اسرائیل و لبنان» است.
به گزارش وبسایت لبنانی امتیوی، قرار است اوری رسنیک، از شورای امنیت ملی اسرائیل، در این گفتوگوها حضور داشته باشد.
همزمان مورگان اورتگاس، فرستاده آمریکا، ۱۲ آذر وارد لبنان میشود تا در جلسه «سازوکار اجرای توقف خصومتها» با حضور مقامهای آمریکا، نیروی حافظ صلح سازمان ملل در لبنان (یونیفل)، اسرائیل، فرانسه و لبنان شرکت کند. این سازوکار برای پیشبرد آتشبسی تعریف شده که یک سال پیش میان اسرائیل و لبنان برقرار شد.
به گزارش اورشلیم پست، نتانیاهو به همراه وزیر دفاع و رییس اطلاعات ارتش اسرائیل ۱۱ آذر با اورتگاس در اسرائیل دیدار و مذاکره کرد.
این مذاکرات در حالی برگزار شد که مقامات اسرائیلی میگویند آتشبس میان این کشور و لبنان در حال از بین رفتن است.
لبنان یک غیرنظامی را مامور گفتوگو کرد
دفتر ریاستجمهوری لبنان اعلام کرد در پاسخ به درخواست آمریکا، یک نماینده غیرنظامی را به ریاست هیات خود در سازوکار مورد نظر منصوب میکند.
لبنان تاکنون بر حضور یک افسر نظامی در این جایگاه پافشاری کرده بود و نمایندگان نظامی این کشور از تماس مستقیم با هیات اسرائیلی خودداری میکردند.
نجات شرفالدین، سخنگوی ریاستجمهوری لبنان، گفت: «جوزف عون، رییسجمهوری لبنان، تصمیم گرفته است سیمون کرم، وکیل و دیپلمات پیشین، ریاست هیات لبنانی را بر عهده بگیرد.»
او گفت این تصمیم پس از درخواست آمریکا و «بعد از اطلاع از موافقت اسرائیل با حضور یک عضو غیرنظامی در هیات خود»، گرفته شد.
مقامهای اسرائیل و آمریکا به تازگی هشدار دادهاند ارتش اسرائیل ممکن است در صورت عدم پیشرفت دولت لبنان در خلع سلاح حزبالله، عملیاتی گسترده انجام دهد.
طبق برنامه اعلامشده، نتانیاهو اواخر ماه جاری میلادی به کاخ سفید سفر میکند تا درباره تحولات لبنان، سوریه، غزه و دیگر موضوعات منطقهای گفتوگو کند.
وزیران خارجه کشورهای عضو ناتو چهارشنبه ۱۲ آذر در بروکسل گرد هم آمدند تا درباره چشمانداز جنگ روسیه و اوکراین گفتوگو کنند. ادامه حمایتهای نظامی از کییف یکی از محورهای اصلی این نشست بود.
اسپن بارت اید، وزیر خارجه نروژ، در این نشست خبر داد کشورش ۵۰۰ میلیون دلار برای خرید تسلیحات مورد نیاز اوکراین اختصاص خواهد داد.
این بودجه قرار است در چارچوب ابتکار ناتو برای تامین سلاحهای خریداریشده از آمریکا، در اختیار کییف قرار گیرد.
آنیتا آناند، وزیر خارجه کانادا، خبر داد این کشور تجهیزات نظامی بیشتری به ارزش ۲۰۰ میلیون دلار برای اوکراین خریداری میکند.
یوهان وادفول، وزیر خارجه آلمان، نیز با انتقاد از مواضع کرملین در قبال مناقشه اوکراین گفت: «نشانهای از آمادگی روسیه برای مذاکره در مورد یک توافق صلح جدی مشاهده نمیکنیم.»
او پیش از سفر به بروکسل وعده داده بود برلین ۲۰۰ میلیون دلار کمک و تجهیزات دفاعی به کییف ارسال میکند.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، اعلام کرد رستم عمرُف، مذاکرهکننده ارشد کییف، ۱۲ آذر در بروکسل با مشاوران امنیت ملی کشورهای اروپایی دیدار میکند و پس از آن راهی ایالات متحده خواهد شد.
کرملین از مخالفت پوتین با برخی مفاد طرح صلح آمریکا خبر داد
دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین، ۱۲ آذر با اشاره به سفر اخیر هیات آمریکایی به مسکو اعلام کرد ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه، با شماری از پیشنهادهای واشینگتن برای خاتمه جنگ اوکراین موافقت کرده و برخی دیگر را نپذیرفته است.
پسکوف مخالفت مسکو با برخی مفاد طرح پیشنهادی ایالات متحده را «بخشی طبیعی از روند مذاکرات» خواند و افزود مسکو آمادگی دارد تا برای رسیدن به توافق نهایی، گفتوگوهای خود را با نمایندگان آمریکا «هر چند بار که لازم باشد»، ادامه دهد.
استیو ویتکاف، نماینده ویژه دولت آمریکا و جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، ۱۱ آذر با پوتین در مسکو دیدار کردند.
یوری اوشاکوف، دستیار ویژه پوتین، این مذاکرات پنج ساعته را «سازنده» توصیف کرد و در عین حال گفت: «دو طرف نه به صلح نزدیکتر شدند و نه از آن دورتر.»
پوتین پیش از این دیدار، اروپا را به «کارشکنی» در مذاکرات صلح متهم کرد و هشدار داد اگر کشورهای اروپایی واقعا خواهان رویارویی مستقیم با مسکو باشند، روسیه نیز آماده جنگ است.
سفر مکرون به چین با محوریت جنگ اوکراین و روابط اقتصادی
امانوئل مکرون، رییسجمهوری فرانسه، ۱۲ آذر در چارچوب سفری سهروزه بهمنظور دیدار و گفتوگو با مقامهای بلندپایه چین، وارد پکن شد.
شبکه فرانس۲۴ گزارش داد مکرون در این سفر میکوشد شی جینپینگ، همتای چینی خود را ترغیب کند تا برای پایان دادن به جنگ اوکراین و پذیرش صلح، به روسیه فشار آورد.
گسترش روابط اقتصادی از دیگر محورهای اصلی چهارمین سفر رییسجمهوری فرانسه به چین خواهد بود.
این سفر در شرایطی انجام میشود که اتحادیه اروپا با کسری تجاری قابل توجهی در برابر این قدرت بزرگ آسیایی مواجه است.
۱۰ آذر، ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، گفت: «چین مانند ما عضو دائم شورای امنیت است و ما روی آن حساب میکنیم تا بر روسیه فشار آورد و سرانجام این کشور و بهویژه پوتین، با آتشبس موافقت کنند.»
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان، درگیریهای مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است. از زمان آغاز جنگ کنونی، روسیه حدود یکپنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.
وزارت خارجه آمریکا با انتشار اطلاعات و تصاویر فاطمه صدیقیان کاشی و محمدباقر شیرینکار، نوشت که آنها عوامل گروه «شهید شوشتری»، وابسته به سازمان اطلاعات سپاه پاسداران هستند که در «کارزار حملات سایبری علیه زیرساختهای حیاتی آمریکا» دست داشتهاند.
طبق این بیانیه، صدیقیان و شیرینکار رابطه نزدیکی دارند و صدیقیان در برنامهریزی و اجرای عملیات سایبری با شیرینکار همکاری میکند.
به گفته وزارت خارجه آمریکا، «شهید شوشترى» یک سازمان سایبری وابسته به فرماندهی سایبری-الکترونیکی سپاه پاسداران است که پیشتر با نامهای «آریا سپهر آیندهسازان»، «آیندهسازان سپهر آریا»، «ایمن نت پاسارگاد»، «ایلیانت گستر» و «نت پیگرد سماوات» معرفی شده است.
به گفته برنامه «پاداش برای عدالت»، اعضای این گروه با عملیات هماهنگ سایبری و اطلاعاتی موجب خسارت مالی گسترده و اختلال در فعالیت شرکتها و سازمانهای دولتی آمریکا شدهاند. این کارزارها زیرساختهای حیاتی در بخشهای خبر، حملونقل دریایی، گردشگری، انرژی، مالی و مخابرات را در آمریکا، اروپا و خاورمیانه هدف قرار دادهاند.
در گزارش ایالات متحده آمده است که از مرداد ۱۳۹۹، عوامل «شهید شوشترى» یک کارزار چندوجهی را برای هدف قرار دادن انتخابات ریاستجمهوری آمریکا آغاز کردند.
پیش از آن نیز این گروه با استفاده از هویتهای جعلی، در طرحریزی عملیاتهای اطلاعاتی و سایبری نقش داشته است.
وزارت خارجه آمریکا یادآوری کرد که ۲۷ آبان ۱۴۰۰، وزارت خزانهداری این کشور «شهید شوشترى» را که آن زمان با نام «ایمن نت پاسارگاد» فعالیت میکرد، همراه با شش کارمندش بهدلیل تلاش برای تاثیرگذاری بر انتخابات ۲۰۲۰ آمریکا تحریم کرد.
همان زمان، «پاداش برای عدالت» بر نقش سید محمدحسین موسیکاظمی و سجاد کاشیان در تلاش برای مداخله خارجی در انتخابات آمریکا تاکید کرده بود.
این برنامه از هر فردی که اطلاعاتی درباره شیرینکار، صدیقیان کاشی، گروه «شهید شوشترى» یا افراد و نهادهای مرتبط با فعالیتهای مخرب سایبری علیه زیرساختهای حیاتی آمریکا یا دخالت خارجی در انتخابات آمریکا دارد، خواست از طریق «کانال گزارشدهی مبتنی بر تور» با برنامه «پاداش برای عدالت» تماس بگیرد.
تد کروز، رییس کمیته بازرگانی سنا که بر ناسا نظارت دارد، از آیزاکمن خواست اطمینان دهد که بازگرداندن فضانوردان به ماه در چارچوب برنامه آرتمیس، شامل همکاری چندین شرکت خصوصی و استفاده از فرودگر اصلی اسپیسایکس، در اولویت او قرار خواهد داشت.
آیزاکمن گفت آمریکا ناچار نیست میان ماه و مریخ یکی را انتخاب کند و ناسا میتواند هر دو متموریت را همزمان پیش ببرد.
اگر آیزاکمن ۴۲ساله تایید شود، مسئول اداره حدود ۱۴ هزار کارمند و بودجه تقریبی ۲۵ میلیارد دلاری ناسا خواهد بود؛ بودجهای که دولت ترامپ پیشنهاد کرده برای سال ۲۰۲۶ تا ۲۵ درصد کاهش یابد.
نزدیک به چهار هزار نفر از کارکنان ناسا نیز ابتدای سال جاری با طرح خروج داوطلبانه دولت، این سازمان را ترک کردند و تعداد کارکنان از ۱۸ هزار نفر به حدود ۱۴ هزار نفر کاهش یافت.
