موسسه «آیکیو ایر» که شاخص جهانی کیفیت هوا را منتشر میکند، صبح چهارشنبه پنجم آذر تهران را آلودهترین شهر جهان معرفی کرد. در این بازه زمانی، شهرهای کلکته و دهلی در هند، تاشکند ازبکستان، لاهور پاکستان و بمبئی هند، در رتبههای بعدی قرار گرفتند.
بر اساس جدول منتشر شده در وبسایت آیکیو ایر، صبح چهارشنبه بغداد عراق، آلماتی قزاقستان، چنگدو در چین و باکو در آذربایجان، دیگر شهرهای آلوده جهان تا رتبه دهم بودند.
همزمان سازمان هواشناسی کشور درباره آلودگی ۱۱ کلانشهر ایران تا ۹ آذر هشدار داد.
در ایران، آلودگی هوا محدود به پایتخت نیست و گسترش آن به نقاط مختلف کشور، شرایطی بحرانی ایجاد کرده است.
با وجود اعلام تعطیلی یا دورکاری در تعدادی از استانهای کشور، سازمان هواشناسی با صدور هشدار زردرنگ نسبت به افزایش آلودگی هوای ۱۱ کلانشهر ایران هشدار داد. همزمان شاخص آلودگی هوای تهران به ۲۲۵ و بسیار ناسالم رسید.
خبرگزاری ایسنا، چهارشنبه پنج آذر، به نقل از سازمان هواشناسی گزارش داد افزایش غلظت آلایندههای جوی و کاهش کیفیت هوا در هفتم آذر، در تهران، کرج، قزوین، مشهد، اصفهان، اراک، سمنان، تبریز، ارومیه، یزد و اهواز، پیشبینی میشود.
همچنین شنبه هشتم آذر در تهران، کرج، قزوین، مشهد، اصفهان، اراک، سمنان، تبریز، ارومیه و یزد و یکشنبه ۹ آذر در تهران، کرج، قزوین، اصفهان، اراک، یزد، ارومیه، تبریز، مشهد و سمنان، کاهش کیفیت هوا پیشبینی شده است.
یک شهروند با ارسال ویدیویی به ایراناینترنشنال، دورنمایی از تهران را نشان میدهد که در شامگاه چهارم آذر غرق در آلودگیست.
هوای بسیار ناسالم تهران
بر اساس اطلاعات شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، آلودگی هوای پایتخت در پنج آذر همچنان ادامه دارد و ۲۵ ایستگاه در وضعیت قرمز و ناسالم برای همه قرار گرفتهاند.
چندین ایستگاه دیگر در وضعیت ناسالم برای گروههای حساس هستند و هیچ ایستگاهی هوای قابل قبول گزارش نکرده است.
در منطقه «دروازه دولت» تهران، این شاخص به ۲۳۶ افزایش یافت که وضعیت خطرناکتری را نشان میدهد.
همزمان بهدلیل تشدید آلودگی هوا، مجموعه موزهها و اماکن تاریخی پایتخت در روزهای پنجم و ششم آذر تعطیل اعلام شد.
تهران در سال جاری تنها شش روز هوای پاک داشته و بیش از نیمی از روزهای سال برای گروههای حساس ناسالم بوده است. گروههای حساس شامل کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و ریوی و زنان باردار میشود.
در هفتههای اخیر آلودگی هوا در پایتخت و دیگر شهرهای ایران بهطور پیوسته در وضعیت نارنجی یا قرمز بوده است.
در پی اعلام این وضعیت، برخی استانهای کشور بهدلیل آلودگی و شیوع ویروس آنفلوانزا، چهارشنبه تعطیل یا با محدودیتهایی برای فعالیت مدارس و ادارات مواجه شدند.
چهارم آذر، شهروندان با ارسال پیامهایی به ایراناینترنشنال، تاکید کردند که نه تنها بحران آلودگی هوا را حاصل ناکارآمدی مدیریتی میدانند، بلکه آن را بخشی از سیاستهای کلان و «عمدی» میبینند که «سالهاست محیط زیست، منابع طبیعی و جان مردم را قربانی اهداف ایدئولوژیک، امنیتی و منطقهای حکومت کرده است».
عباس شاهسونی، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بهشتی نیز چهارم آذر با اشاره به افزایش سال به سال روزهای آلوده و همچنین مرگهای منتسب به آلودگی هوا، اعلام کرد این آلودگی جزو پنج علت اصلی مرگومیر در کشور است.
با وجود تداوم این بحران، مقامهای جمهوری اسلامی هنوز هیچ راهحل موثر و پایداری برای کاهش آلودگی هوای تهران و دیگر کلانشهرها اجرا نکردهاند و همچنان به تعطیلیهای مقطعی بسنده میکنند.
صفوی چهارشنبه پنجم آذر در مصاحبه با روزنامه فایننشالتایمز گفت: «اگر من تصمیمگیرنده بودم، به طرحی که عربستان سعودی آن را مورد حمایت قرار داده و شناسایی اسرائیل را منوط به پذیرش راهحل دوکشوری بر اساس مرزهای سال ۱۹۶۷ دانسته، میپیوستم.»
او افزود: «اسرائیل هرگز راهحل دوکشوری را نخواهد پذیرفت اما ایران میتواند نشان دهد که قصد تضعیف نظم بینالمللی به رسمیت شناختهشده را ندارد.»
صفوی تاکید کرد این دیدگاه را بهصورت شخصی مطرح میکند و سخنانش به معنای تمایل رسمی جمهوری اسلامی برای شناسایی اسرائیل نیست.
فایننشالتایمز در گزارش خود، صفوی را استاد «خوشبرخورد» دانشگاه تهران معرفی کرد و نوشت او نیز «همچون تعدادی از روشنفکران ایرانی خواهان بازنگری اساسی در شیوه تعامل جمهوری اسلامی با جهان است».
شماری از تحلیلگران معتقدند حضور رسانهای پررنگ چهرههایی مانند صفوی، بهویژه پس از جنگ ۱۲ روزه، بخشی از طرح نظاممند و هماهنگ جمهوری اسلامی برای ارائه تصویری متفاوت از خود در عرصههای بینالمللی است.
صفوی شهریورماه نیز در مصاحبهای ترور خامنهای را محتمل دانسته و گفته بود حکومت ایران باید برای چنین سناریویی آماده باشد.
حمزه صفوی: خامنهای اسرائیل را به رسمیت نخواهد شناخت
صفوی در ادامه مصاحبه خود با فایننشالتایمز گفت: «در کوتاهمدت، ایران نمیتواند اسرائیل را به رسمیت بشناسد، زیرا این مساله بخشی از هویت جمهوری اسلامی است. اما در بلندمدت، هیچکس نمیداند [چه رخ خواهد داد].»
او افزود مادامی که خامنهای در راس حکومت ایران حضور دارد، به رسمیت شناختن اسرائیل «غیرممکن است».
خامنهای مهرماه ۱۴۰۲ عادیسازی روابط اسرائیل و کشورهای منطقه را به «شرطبندی روی اسب بازنده» تشبیه کرد و آن را «قماری محکوم به باخت» خواند.
تهران همواره از مخالفان سرسخت عادیسازی روابط اسرائیل با کشورهای منطقه بوده است.
صفوی تاکید کرد جمهوری اسلامی باید تصمیم بگیرد که میخواهد در برابر امنیت منطقه و نظم جهانی بایستد یا در جهت پشتیبانی از آن حرکت کند.
او یادآور شد: «چین با وجود انتقاد از آمریکا و داشتن دیدگاههای تجدیدنظرطلبانه، همچنان در چارچوبهای مورد پذیرش بینالمللی عمل میکند.»
فایننشالتایمز در ادامه نوشت: «مواضع صفوی که بهطور گسترده در رسانههای ایران بازتاب یافته، از گفتوگویی گستردهتر حکایت دارد که نهتنها در عرصه عمومی، بلکه در میان محافل سیاسی بانفوذ نیز جریان دارد، زیرا شمار فزایندهای از عملگرایان خواهان تغییرات اساسی هستند.»
بر اساس این گزارش، این گروه معتقدند جمهوری اسلامی پس از جنگ ۱۲ روزه «باید اصول ایدئولوژیک سختگیرانه خود در دشمنی با ایالات متحده و اسرائیل را تعدیل کند تا از بروز درگیریها در آینده جلوگیری شود».
فائزه هاشمی: ایران باید روابط خود با آمریکا را از سر بگیرد
فایننشالتایمز نوشت تاکنون برخی «وارثان چهرههای وفادار به رژیم»، از جمله نوههای روحالله خمینی و فرزندان اکبر هاشمی رفسنجانی، «دیدگاههای غیرمتعارفی» را در خصوص سیاستهای جمهوری اسلامی و لزوم بازنگری در آنها مطرح کردهاند.
فائزه هاشمی در مصاحبه با این روزنامه بریتانیایی گفت: «به باور من، باید ابتدا روابط دیپلماتیک با ایالات متحده را از سر بگیریم، سپس درباره اختلافات به گفتوگو بنشینیم و منافع ملی خود را همانند هر کشور دیگری دنبال کنیم.»
او اضافه کرد: «در حالت آرمانی، ایران باید بهسوی یک نظام سکولار حرکت کند. با این حال، حتی اگر در شرایط کنونی تحقق آن ممکن نباشد، باز هم باید گامهایی جدی و معنادار در مسیر تغییرات اساسی برداریم.»
هاشمی از چهرههای منتسب به جریان موسوم به «اصلاحطلب» در داخل ایران به شمار میرود.
او با وجود طرح انتقادهایی نسبت به حاکمیت، پیشتر در مصاحبهای از احتمال رهبری مجتبی خامنهای، فرزند رهبر کنونی جمهوری اسلامی، حمایت کرده و گفته بود او شاید مشابه محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، مسیر تحولاتی گسترده را دنبال کند.
عباسی با انتشار ویدیویی در اینستاگرام، اعلام کرد که چهارم آذر از سوی شعبه اول دادگاه کیفری یک بندرعباس و بابت اتهام «نشر اکاذیب و توهین به مقامها و ماموران دولتی» محاکمه شده است.
او اضافه کرد که اداره کل بهزیستی استان هرمزگان، پالایشگاه نفت لاوان، پالایشگاه نفت بندرعباس، اداره کار، تعاون و رفاه اجتماعی هرمزگان، سازمان صنعت، معدن و تجارت هرمزگان و کارمند سابق سازمان غذا و داروی هرمزگان، از جمله شاکیان این پرونده هستند و دادستان مرکز استان نیز بهعنوان مدعیالعموم، پیگیر پرونده است.
این فعال رسانهای با اشاره به وعده مسعود پزشکیان، رییس دولت جمهوری اسلامی، که گفته بود از رسانهها شکایت نخواهد کرد، گفت: «تقریبا تمامی ادارات زیرمجموعه دولت در جلسه دادگاه سیاسی و مطبوعاتی حضور داشتند. این تعارض در افکار عمومی پرسشی مهم ایجاد میکند: آیا سیاستهای اعلامی و اعمالی در حوزه مدیریت رسانه و شکایات دولتی با هم همسو هستند؟»
پیشتر و در ۲۱ آبان، سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات، اعلام کرد که عباسی تحت پیگرد قضایی قرار گرفته و به دادگاه کیفری بندرعباس احضار شده است.
عباسی نیز همان زمان با انتشار تصویر ابلاغیه صادر شده، نوشت که این پرونده با شکایت چند اداره دولتی، پالایشگاه و بخش خصوصی تشکیل شده است.
او با اشاره به عنوان اتهامی خود در برگه احضاریه نوشت: «آیا نقد عملکرد دولت هم مصداق "توهین" تلقی میشود؟ عدم پاسخگویی دولتمردان توهین به ملت نیست!»
این روزنامهنگار در سالهای گذشته نیز بهدلیل فعالیتهایش بازداشت و با پروندههای قضایی روبهرو شده بود.
اشکاننیوز، پایگاه خبری تحت مسئولیت عباسی نیز اسفند ۱۴۰۳ به دستور «کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه» و بهدلیل آنچه «افشاگری اطلاعات» ذکر شد، فیلتر و از دسترس خارج شد.
از ابتدای استقرار جمهوری اسلامی، سرکوب رسانهها و محدود کردن روزنامهنگاران منتقد بهطور مستمر ادامه داشته و حکومت بارها رسانههای مستقل را تعطیل و روزنامهنگاران را بهدلیل انتقاد از عملکردش بازداشت، شکنجه و زندانی کرده است.
انجمن صنفی روزنامهنگاران استان تهران، ۱۱ آبان و همزمان با دوم نوامبر، روز جهانی پایان دادن به مصونیت از مجازات برای جرائم علیه روزنامهنگاران، با صدور بیانیهای نسبت به موج تازه برخوردهای جمهوری اسلامی با رسانهها و مسدودسازی برخی سایتهای خبری ابراز نگرانی کرد.
سازمان دفاع از جریان آزاد اطلاعات نیز تیر ماه در گزارشی اعلام کرد در نیمه نخست سال ۲۰۲۵ میلادی، دستکم ۹۵ روزنامهنگار و رسانه ایرانی برخورد قضایی و امنیتی را تجربه کردند و حداقل ۴۶ پرونده قضایی جدید علیه روزنامهنگاران و رسانهها تشکیل شده است.
