ایالات متحده و چین یک‌شنبه ۲۳ شهریور نخستین دور گفت‌وگوهای خود در مادرید را درباره روابط پرتنش تجاری، مهلت واگذاری پلتفرم چینی تیک‌تاک و همچنین درخواست واشینگتن از متحدانش برای اعمال تعرفه بر واردات از چین به دلیل خرید نفت روسیه، به پایان رساندند.
این گفت‌وگوها میان هیئت آمریکایی به رهبری اسکات بسنت، وزیر خزانه‌داری و جیمیسون گرایر، نماینده تجاری آمریکا با هه لی‌فِنگ، معاون نخست‌وزیر چین، و لی چنگ‌گانگ، مذاکره‌کننده ارشد تجاری چین، در کاخ باروک پالاسیو د سانتا کروز (وزارت امور خارجه اسپانیا) پس از حدود شش ساعت پایان یافت.
قرار است این گفت‌وگوها دوشنبه ۲۴ شهریور ادامه پیدا کند.
این چهارمین بار در چهار ماه اخیر است که دو طرف در شهرهای اروپایی دیدار می‌کنند تا مانع فروپاشی روابط تجاری شوند که تحت فشار تعرفه‌های دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، آسیب دیده است.
آخرین دیدار در ماه ژوییه در استکهلم برگزار شد، جایی که دو طرف به‌طور اصولی بر سر تمدید ۹۰ روزه آتش‌بس تجاری توافق کردند؛ توافقی که تعرفه‌های تلافی‌جویانه سه‌رقمی را به‌طور چشمگیری کاهش داد و جریان صادرات مواد معدنی کمیاب از چین به آمریکا را از سر گرفت.
ترامپ تمدید تعرفه‌های فعلی آمریکا بر کالاهای چینی به میزان حدود ۵۵ درصد را تا ۱۰ نوامبر تصویب کرده است.
احتمال تمدید مهلت تیک‌تاک
کارشناسان تجاری گفتند احتمال دستیابی به پیشرفتی چشمگیر در مذاکرات مادرید اندک است.
محتمل‌ترین نتیجه این مذاکرات، تمدید دوباره مهلت برای شرکت چینی مالک تیک‌تاک، بایت‌دنس، است تا عملیات خود در آمریکا را تا ۱۷ سپتامبر واگذار کند یا با تعطیلی در آمریکا مواجه شود.
یک منبع آگاه از گفت‌وگوهای دولت ترامپ درباره آینده تیک‌تاک گفت این مهلت برای چهارمین بار از زمان روی کار آمدن ترامپ تمدید خواهد شد.
تیک‌تاک در دورهای پیشین مذاکرات تجاری آمریکا و چین در ژنو، لندن یا استکهلم مورد بحث قرار نگرفته بود، اما این منبع گفت گنجاندن علنی این موضوع در دستور کار مذاکرات وزارت خزانه‌داری، پوشش سیاسی لازم برای تمدیدی دیگر را به دولت ترامپ می‌دهد.
ویلیام رینش، کارشناس تجاری در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی در واشینگتن، به خبرگزاری رویترز گفت: «انتظار ندارم بین آمریکا و چین توافقی اساسی حاصل شود، مگر اینکه دیدار مستقیم میان ترامپ و شی جین‌پینگ برگزار شود. این گفت‌وگوها در واقع برای فراهم کردن زمینه چنین دیداری است.»
ترامپ بارها تمایل خود را برای چنین دیداری ابراز کرده است، اما رینش گفت چینی‌ها تا زمانی که نتیجه روشن نباشد، با آن موافقت نخواهند کرد و خواستار کاهش بیشتر محدودیت‌های صادراتی آمریکا بر تراشه‌ها و دیگر کالاهای پیشرفته هستند.
رینش افزود: «این نشست فرصتی است برای سنجش مواضع و شناخت خطوط قرمز یکدیگر.»
وندی کاتلر، مذاکره‌کننده سابق تجاری آمریکا و رییس موسسه سیاست آسیا سوسایتی در واشینگتن، نیز به رویترز گفت او انتظار دارد توافقهای مهمتر به دیدار احتمالی ترامپ و شی موکول شود که شاید در نشست سران اپک در سئول در پایان اکتبر برگزار شود.
او افزود این توافقها ممکن است شامل تصمیم نهایی درباره تیک‌تاک، لغو محدودیت خرید سویا از آمریکا توسط چین و کاهش تعرفه‌های مربوط به فنتانیل بر کالاهای چینی باشد.
کاتلر گفت: «صادقانه بگویم، فکر نمیکنم چین عجلهای برای توافقی داشته باشد که در آن امتیازات اساسی در زمینه کنترلهای صادراتی و کاهش تعرفهها دریافت نکند، چون اینها اولویتهای اصلی آنهاست. در عین حال بهنظر نمیرسد که آمریکا بدون پیشرفتی در خواستههایش از چین، آماده اعطای چنین امتیازاتی باشد.»
فشار برای نخریدن نفت روسیه
وزارت خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد گفت‌وگوهای مادرید همچنین شامل تلاشهای مشترک واشینگتن و پکن برای مقابله با پولشویی خواهد بود؛ اشارهای به درخواست مداوم آمریکا از چین برای جلوگیری از ارسال غیرقانونی کالاهای فناوری به روسیه که به جنگ در اوکراین کمک میکند.
بسنت روز جمعه از متحدان گروه هفت خواست «تعرفه‌های معنادار» بر واردات از چین و هند اعمال کنند تا این کشورها از خرید نفت روسیه دست بکشند. هدف این اقدام کاهش درآمدهای نفتی مسکو و کشاندن روسیه به مذاکرات صلح اوکراین اعلام شده است.
وزیران دارایی گروه هفت روز جمعه گفتند چنین اقداماتی را بررسی و توافق کردهاند روند استفاده از داراییهای مسدودشده روسیه برای کمک به دفاع اوکراین را تسریع کنند.
بسنت و گرایر در بیانیهای جداگانه گفتند متحدان گروه هفت باید به آمریکا بپیوندند و بر واردات از کشورهایی که نفت روسیه میخرند، تعرفه اعمال کنند.
ایالات متحده یک تعرفه اضافی ۲۵ درصدی بر کالاهای هندی بهدلیل خرید نفت روسیه اعمال کرده است، اما تاکنون از اعمال چنین تعرفههایی بر کالاهای چینی خودداری کرده است.
وزارت بازرگانی چین گفته است مذاکرات مادرید موضوعاتی همچون تعرفه‌های آمریکا، «سوءاستفاده» از کنترلهای صادراتی و تیک‌تاک را پوشش خواهد داد.
