حماس در پاسخ به طرح پیشنهادی آمریکا برای آتشبس در نوار غزه اعلام کرد با تحویل ۲۸ گروگان زنده و کشتهشده موافق است، اما همچنان بر پایان جنگ و خروج نیروهای اسرائیلی از نوار غزه تاکید دارد. در سوی مقابل، آمریکا و اسرائیل پاسخ حماس را «غیرقابل قبول» خواندند.
حماس شنبه ۱۰ خرداد در بیانیهای اعلام کرد حاضر است ۱۰ گروگان اسرائیلی را آزاد کند و اجساد ۱۸ تن دیگر را تحویل دهد، اما در ازای آن، خواستار آزادی زندانیان و بازداشتشدگان فلسطینی از زندانهای اسرائیل است.
این گروه در بیانیه خود نوشت: «این پاسخ با هدف دستیابی به آتشبس دائمی، عقبنشینی کامل اسرائیل از نوار غزه و تضمین جریان کمکهای انسانی به مردم ما در غزه ارائه شده است.»
یک مقام حماس پاسخ این گروه به طرح پیشنهادی استیو ویتکاف، نماینده ویژه دولت ترامپ در امور خاورمیانه، را «مثبت» ارزیابی کرد، اما گفت حماس خواهان اصلاحاتی در آن است.
این مقام جزییات بیشتری از تغییرات مدنظر حماس ارائه نداد.
بر اساس پیشنهاد ویتکاف، قرار است یک آتشبس ۶۰ روزه در منطقه برقرار شود.
در این مدت، ۲۸ گروگان باقیمانده از مجموع ۵۸ گروگان در اسارت حماس، در چارچوب توافقی مبادله خواهند شد که شامل آزادی بیش از هزار و ۲۰۰ زندانی و بازداشتی فلسطینی و همچنین ورود کمکهای بشردوستانه به نوار غزه است.
بیشتر بخوانید: شکست طرح کمکرسانی جدید آمریکا و اسرائیل در غزه
واکنش آمریکا و اسرائیل به موضع حماس
ویتکاف در شبکه اجتماعی ایکس نوشت پاسخ حماس را دریافت کرده، اما آن را قابل پذیرش نمیداند.
ویتکاف افزود: «این پاسخ کاملا غیرقابل قبول است و ما را به عقب بازمیگرداند. حماس باید چارچوب پیشنهادی ما را بهعنوان مبنای مذاکرات غیرمستقیم بپذیرد؛ مذاکراتی که میتوانیم همین هفته آغاز کنیم.»
دفتر نخستوزیری اسرائیل هم اعلام کرد حماس بر رد پیشنهاد آمریکا اصرار دارد و پاسخ آن غیرقابل قبول است.
گیدون سعار، وزیر امور خارجه اسرائیل، در همین رابطه گفت حماس با خودداری از آزادی گروگانها و امتناع از کنار گذاشتن سلاحهایش، مسئول تداوم جنگ است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، نیز تاکید کرد عملیات نظامی در غزه تا بازگرداندن همه گروگانها و شکست حماس ادامه خواهد داشت.
شروط حماس برای آتشبس
یک مقام فلسطینی آگاه از مذاکرات به خبرگزاری رویترز گفت یکی از خواستههای حماس، آزادی گروگانها در سه مرحله طی آتشبس ۶۰ روزه و توزیع گستردهتر کمکها در مناطق مختلف غزه است.
به گفته او، حماس همچنین خواهان تضمینهایی برای تبدیل این توافق به آتشبس دائمی است.
اسرائیل پیشتر با شرایط حماس مخالفت کرده و خواهان خلع سلاح کامل این گروه، انحلال ساختار نظامی و حکومتی آن و بازگرداندن همه ۵۸ گروگان باقیمانده شده بود.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، ۹ خرداد گفت به باور او، دستیابی به توافق آتشبس در نوار غزه بسیار نزدیک است.
کاخ سفید نیز هشتم خرداد اعلام کرد اسرائیل با شرایط مندرج در طرح پیشنهادی موافقت کرده است.
حماس ۱۰ خرداد پاسخ اسرائیل به طرح آتشبس را «غیرقابل قبول» خواند، اما گفت بهدلیل «احساس مسئولیت عمیق نسبت به مردم» با بررسی این طرح موافقت کرده است.
در همین زمینه: اسرائیل طرح جدید آمریکا برای آتشبس را شامل تعهد به پایان جنگ نمیداند
شنبه ۱۰ خرداد و چند روز پس از وقوع سیل، نیروهای امدادی همچنان در گلولای و آوارها به جستوجوی اجساد ادامه میدهند.
مقامات امدادرسان نیجریه با توجه به این جستوجوها هشدار دادند آمار تلفات ممکن است افزایش یابد.
این سیلاب شامگاه چهارشنبه هفت خرداد در شهر مرکزی موکوا در ایالت نیجر آغاز شد و تا صبح پنجشنبه ادامه یافت.
ابراهیم عودو حسینی، سخنگوی سازمان مدیریت بحران ایالت نیجر، ۱۰ خرداد اعلام کرد سیل ۵۰۰ خانوار را تحت تاثیر قرار داده و بیش از سه هزار نفر را بیخانمان کرده است.
به گفته او، ۲۶۵ خانه بهطور کامل تخریب شده و دو پل اصلی شهر نیز از بین رفته است.
حسینی اضافه کرد افراد زیادی مانند خانوادهای ۱۲ نفره که تنها چهار تن از اعضای آن پیدا شدهاند، همچنان مفقود هستند و برای ادامه عملیات جستوجو به ماشینآلات سنگین نیاز است.
روزنامه دیلی تراست نیز گزارش داد در پی وقوع سیل، دستکم ۵۰ کودک در یک مدرسه اسلامی ناپدید شدند.
نیروهای پلیس و ارتش نیز برای کمک به عملیات امداد و واکنش به بحران وارد عمل شدهاند.
به گفته گیدئون آدامو، رییس صلیب سرخ ایالتی، تاکنون دستکم ۷۸ نفر بهدلیل جراحات ناشی از سیل در بیمارستان بستری شدهاند.
آژانس ملی مدیریت بحران نیجریه این سیل را «بیسابقه» توصیف کرد.
شهر موکوا، واقع در حدود ۳۸۰ کیلومتری غرب آبوجا، پایتخت نیجریه، یکی از مراکز مهم داد و ستد محصولات کشاورزی در این کشور بهشمار میرود؛ جایی که بازرگانان جنوب نیجریه برای خرید حبوبات، پیاز و سایر تولیدات کشاورزان شمالی به آن سفر میکنند.
مناطق شمالی نیجریه در سالهای اخیر با خشکسالیهای طولانیمدت و تغییرات اقلیمی روبهرو بودهاند. این شرایط با بارندگیهای شدید در فصل کوتاه بارندگی، منجر به وقوع سیلابهای شدید شده است.
علیکی موسی، از رهبران محلی موکوا، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت روستاها به چنین سیلهایی عادت ندارند.
فصل بارندگی در نیجریه که معمولا شش ماه طول میکشد، تازه آغاز شده است.
سیلابهایی که معمولا در اثر بارندگی شدید و زیرساختهای ضعیف به وجود میآیند، هر سال در این کشور غرب آفریقا صدها قربانی میگیرند و خسارات گستردهای بر جای میگذارند.
دانشمندان هشدار دادهاند که تغییرات اقلیمی موجب تشدید الگوهای افراطی آبوهوایی شده و آنها را به سطحی بحرانی رسانده است.
در نیجریه، سیلها با عوامل انسانی مانند نبود سیستم زهکشی مناسب، ساختوسازهای بیرویه روی بستر رودخانهها و کانالها و رها کردن زباله در مسیرهای آبی تشدید میشود.
سازمان هواشناسی نیجریه پیشتر هشدار داده بود از هفتم تا نهم خرداد احتمال وقوع سیل ناگهانی در ۱۵ ایالت از مجموع ۳۶ ایالت این کشور، از جمله نیجر، وجود دارد.
در شهریور ۱۴۰۳ نیز بیش از هزار و ۲۰۰ نفر در پی وقوع سیلاب در ۳۱ ایالت نیجریه کشته و یک میلیون و ۲۰۰ هزار تن آواره شدند.
بنیاد بشردوستانه غزه (GHF) که با حمایت آمریکا و اسرائیل تشکیل شده، هفته گذشته کار خود را با هدف جایگزینی سازمان ملل برای توزیع کمکهای غذایی در غزه آغاز کرد.
این سازمان جدید قصد دارد یک میلیون فلسطینی را از طریق چهار مرکز امنیتی تغذیه کند.
سخنگوی این بنیاد گفته است در چهار روز نخست انجام طرح تازه، دو میلیون وعده غذایی توزیع شده. به گزارش بیبیسی جهانی، این آمار نشان میدهد هر شهروند ساکن غزه کمتر از یک وعده غذا در طول چهار روز دریافت کرده است.
تنش و درگیری در مراکز توزیع
تصاویر منتشر شده از مراکز توزیع، آشوب و هرج و مرجی شدید را نشان میدهد. در یکی از این مراکز، پیمانکاران امنیتی آمریکایی برای پراکنده کردن جمعیت از گاز اشکآور و تیراندازی اخطار استفاده کردند.
بنیاد بشردوستانه غزه در واکنش به این حوادث اعلام کرد برای جلوگیری از «تشدید وضعیت خطرناک» مجبور به استفاده از «بازدارندههای غیرکشنده» شده است.
این سازمان گفت که هیچکس در این درگیریها مصدوم نشده است.
اکنون وضعیت به حدی پیچیده شده که این بنیاد در صفحه فیسبوک خود هشدار داده است هر مرکزی که غارت شود، تعطیل خواهد شد.
این هشدار یک شب پس از هجوم به انبار برنامه جهانی غذا صادر شد که در آن چند نفر کشته شدند.
اطلاعرسانی نامناسب و گسترش اطلاعات جعلی
یکی از مشکلات اصلی این طرح، نبود سیستم ارتباطی مناسب با مردم غزه است. فلسطینیان شکایت دارند که هیچ اطلاع دقیقی از زمان و مکان توزیع کمکها ندارند و مجبورند به شایعات تکیه کنند.
مساله با انتشار اطلاعات جعلی پیچیدهتر شده است. حداقل دو صفحه فیسبوک جعلی با بیش از چهار هزار دنبالکننده، اطلاعات غلط درباره وضعیت مراکز توزیع منتشر کردهاند.
این صفحهها حتی از تصاویر ساخته شده با هوش مصنوعی استفاده کردهاند.
بنیاد بشردوستانه غزه صفحه رسمی خود را یک روز پس از شروع عملیات کمکرسانی راهاندازی کرده که این امر نشاندهنده بیبرنامگی اولیه در این طرح است.
انتقادات گسترده سازمانهای امدادرسان
سازمان آکسفام (یکی از بزرگترین سازمانهای بینالمللی امدادرسانی برای ریشهکن کردن فقر، گرسنگی و بیعدالتی) به شدت این طرح را نقد کرده و آن را «تحمیل کنترل نظامی بر کمکرسانی» دانسته است.
از سوی دیگر تفاوت آماری چشمگیری بین سیستم قبلی و جدید وجود دارد. زمانی که سازمان ملل کمکرسانی میکرد، ۴۰۰ نقطه توزیع در سراسر غزه فعال بود اما اکنون تنها چهار مرکز کار میکنند.
به گفته کریس نیوتن، تحلیلگر ارشد موسسه گروه بحران، هدف از این طرح «افزایش چشمگیر تمرکز جمعیت» است.
نیوتن معتقد است این سیستم مردم را مجبور میکند یا قوانین سختگیرانه را بپذیرند یا شانس کمی برای بقا داشته باشند.
کمکهای ناکافی
بر اساس تصاویر منتشر شده، جعبههای توزیعی تنها شامل مواد غذایی محدودی است.
استوارت گوردون از دانشگاه لندن معتقد است کمکهای بشردوستانه باید شامل پشتیبانی پزشکی، بستههای بهداشتی و کیتهای تصفیه آب نیز باشد.
اگرچه بنیاد در اسناد خود وعده توزیع این موارد را داده اما تاکنون این کار انجام نشده است.
ناکامی در اجرای طرح
به گزارش بیبیسی جهانی، جمعه ۹ خرداد، تنها یکی از چهار مرکز بنیاد بشردوستانه غزه فعال بود که کمتر از یک ساعت باز ماند.
این بنیاد اعلام کرد چون تمام کمکها توزیع شد، مجبور به تعطیلی شده است.
سخنگوی بنیاد در پاسخ به پرسشها درباره کمبود کمکها، وعده افزایش حجم کمکها در هفتههای آینده را داده است.
هانی عابد، یکی از شهروندان غزه به بیبیسی گفت: «من دست خالی هستم، مثل روزی که خدا مرا آفرید. دست خالی آمدم و دست خالی میروم.»
