جعفر پناهی از جمله هنرمندان معترض به جمهوری اسلامی است که به دلیل فعالیتهای خود در ایران محاکمه و زندانی شد.
با وجود این، او پس از خروج از زندان، با کارزارهایی مثل «نه به اعدام» همراهی و در تجمعات فعالان مدنی مقابل زندان اوین شرکت کرده است.
در یک کنش اعتراضی دیگر، پناهی همراه با ۲۳۸ هنرمند، با صدور بیانیهای در واکنش به اجرای حکم ۷۴ ضربه شلاق مهدی یراحی بهدلیل خواندن ترانه اعتراضی «روسریتو»، نسبت به عواقب اجتماعی و فرهنگی مجازاتها، فشارها و بیحرمتیها به هنرمندان مردمی هشدار دادند و تاکید کردند: «تازیانه بر پیکر هنرمند، تازیانه بر انسانیت است.»
این فیلمساز ایرانی در سال ۱۳۹۷ برای فیلم «سه رخ» در بخش مسابقه اصلی کن جایزه بهترین فیلمنامه را بهطور مشترک با فیلمی دیگر دریافت کرد.
فیلم «سه رخ» در بخش اصلی جشنواره برای نخل طلایی رقابت میکرد.
پناهی همچنین جایزه «دوربین طلایی» جشنواره کن را هم برای فیلم «بادکنک سفید» دریافت کرده است.
او در فیلمهایش اغلب با رویکردی اجتماعی-سیاسی به نقد جامعه و حکومت میپردازد و انتقادهایی جدی به شیوه حکمرانی و عملکرد حاکمان مطرح میکند.
پناهی پیش از این با انتشار ویدیویی، از اظهارات علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی درباره همهگیری کرونا انتقاد کرده و نوشته بود آیا زمان آن نرسیده است که او «پاسخگوی سخنان ضد و نقیض» خود باشد؟
او پس از انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری سال ۱۴۰۳ در ایران نیز گفت: «عدم مشارکت حداقل ۶۰ درصد مردم در انتخابات، نظام را با وحشت عدم مشروعیت روبهرو کرده است.» اعلام
پناهی در ادامه تاکید کرد: «تصمیم با مردم است که با عدم مشارکت، مخالفت مدنی خود را با سیاستهای حکومت اعلام کنند و تار و پود تحجر را به عقب برانند.»
