شبکه سیانان سهشنبه ۱۸ آذر به نقل از دو مقام ارشد دولت آمریکا و یک منبع آگاه دیگر نوشت این طرحهایی که در شورای امنیت و تحت نظارت استیفن میلر تدوین میشود، شامل گزینههای مختلف برای پر کردن خلأ قدرت و تثبیت کشور در صورت پایان حکومت مادورو است.
میلر در ماههای اخیر همراه با مارکو روبیو، وزیر خارجه و مشاور امنیت ملی دولت ترامپ، نقش محوری در سیاستگذاریهای آمریکا در مورد ونزوئلا داشته است.
هر چند بهصورت رسمی، دولت ترامپ هدف استقرار هزاران نیروی نظامی در منطقه کارائیب و حملات به قایقهای حامل مواد مخدر را مقابله با قاچاق عنوان کرده است؛ اما منابع مطلع میگویند این اقدامات در واقع بخشی از طرحی گستردهتر برای افزایش فشار و حتی فراهمکردن زمینه برکناری مادورو است.
بنابر گزارشها، هنوز تصمیم نهایی درباره نحوه پایان دادن به بنبست سیاسی ونزوئلا گرفته نشده و درون دولت [آمریکا] نیز اختلافنظر جدی درباره اقدام نظامی یا عملیات مخفی برای کنار زدن مادورو وجود دارد.
ترامپ ماه گذشته با مادورو تلفنی گفتوگو کرد؛ گفتوگویی که طبق روایت یک مقام دولت آمریکا «تنشآلود نبود»، اما در آن رییسجمهوری آمریکا به مادورو هشدار داده که «به سود اوست کشور را ترک کند» و تاکید کرده که آمریکا به «زدن قایقها» ادامه خواهد داد.
سناریوهای آمریکا
طرحهای در دست تهیه در کاخ سفید سناریوهای مختلف را در نظر گرفتهاند؛ از خروج داوطلبانه مادورو در چارچوب توافق گرفته تا فرار یا برکناری او پس از حملات آمریکا به اهداف داخل ونزوئلا.
در همه این سناریوها، نحوه حفظ ثبات، جلوگیری از درگیری داخلی، حمایت اقتصادی و امنیتی و مدیریت فضای سیاسی پس از مادورو در حال بررسی است.
مقامهای دولت آمریکا میگویند اعزام نیروی زمینی به ونزوئلا «بعید» است، اما این احتمال بهطور کامل کنار گذاشته نشده است.
اپوزیسیون ونزوئلا به رهبری ماریا کورینا ماچادو و ادموندو گونزالس نیز طی سالهای گذشته طرحهای «۱۰۰ ساعت» و «۱۰۰ روز» را برای دوران پس از مادورو تدوین کردهاند.
این طرحها شامل برنامهریزی در حوزه اقتصاد، امنیت، انرژی و آموزش است و بخشهایی از آن در اختیار دولت ترامپ گذاشته شده است.
هنوز مشخص نیست که این طرحها تا چه اندازه در برنامهریزیهای داخلی کاخ سفید مدنظر قرار گرفته باشد. دولت ترامپ گونزالس را «رییسجمهوری قانونی» ونزوئلا میداند و پیشتر درباره نقش او و ماچادو در صورت کنار رفتن مادورو بحث شده است.
با وجود این، مقامهای آمریکایی به امکان توافق سیاسی بیاعتماد هستند.
روبیو گفته است مادورو در ۱۰ سال گذشته پنج توافق مختلف امضا کرده و همه را نقض کرده است.
با این حال، او میگوید این سابقه به معنی آن نیست که ترامپ نباید بار دیگر تلاش برای توافق را امتحان کند، اما زمانبندی این تلاش بسیار کوتاهتر خواهد بود.
ترامپ در ماه اکتبر گفت که به سازمان سیا اجازه داده در خاک ونزوئلا برای مقابله با قاچاق مواد مخدر و مهاجرت غیرقانونی فعالیت کند، اما درباره دامنه این ماموریت، از جمله احتمال تلاش برای برکناری مادورو، توضیح نداد.
کارشناسان امنیتی معتقدند برنامهریزی برای دوران پس از مادورو ضروری است.
مارک کانسیان، تحلیلگر مرکز مطالعات استراتژیک و بینالمللی، به سیانان گفت اگر دولت آمریکا به تغییر رژیم فکر میکند، باید برای «روز اول» آماده باشد و از تجربه عراق در سال ۲۰۰۳ درس بگیرد؛ جایی که آمریکا بدون طرح مشخص وارد دوران پس از صدام شد.
او هشدار داد که همین برنامهریزیها ممکن است عقبنشینی از گزینه «تغییر رژیم» را برای ترامپ دشوارتر کند.
فرانسیسکو رودریگز، اقتصاددان ونزوئلایی، نیز گفت مهمترین مسئله در روز پس از مادورو مشروعیت حکومت جدید است؛ زیرا زمان و نحوه شناسایی دولت تازه، سرنوشت تحریمها و مسیر بازسازی اقتصادی را تعیین خواهد کرد.
دیوید اسمولانسکی، مشاور امنیتی اپوزیسیون ونزوئلا نیز گفت اپوزیسیون و دولت آمریکا درباره کاهش نفوذ کوبا، ایران، روسیه و چین در منطقه دیدگاه مشترک دارند و معتقدند ونزوئلا در سالهای اخیر به مرکز فعالیت این بازیگران تبدیل شده است.