رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز چهارشنبه به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت جمهوری اسلامی در حال حاضر به‌طور فعال غنی‌سازی اورانیوم انجام نمی‌دهد، اما آژانس اخیرا تحرکاتی تازه در سایت‌های هسته‌ای ایران شناسایی کرده است.
گروسی توضیح داد که با وجود ناتوانی بازرسان در دسترسی به تاسیسات هسته‌ای ایران، تصاویر ماهواره‌ای نشان نمی‌دهد جمهوری اسلامی تولید اورانیوم غنی‌شده را نسبت به پیش از جنگ ۱۲روزه با اسرائیل در خرداد تسریع داده باشد.
او گفت: «با این حال، مواد هسته‌ای غنی‌شده تا سطح ۶۰ درصد هنوز در ایران است. این یکی از موضوعاتی است که درباره آن گفت‌وگو می‌کنیم، زیرا باید به آنجا بازگردیم و تایید کنیم که این مواد همچنان وجود دارد و برای هدف دیگری منحرف نشده است. این مسئله بسیار، بسیار مهم است.»
گروسی افزود بازرسان در اطراف محل‌های نگهداری ذخایر اورانیوم شاهد تحرکاتی بوده‌اند. به گفته او، در غیاب دسترسی مستقیم، آژانس مجبور است به تصاویر ماهواره‌ای تکیه کند که اطلاعات محدودی در اختیار می‌گذارد.
مدیرکل آژانس هشدار داد که این ذخایر می‌تواند در صورت تصمیم جمهوری اسلامی به نظامی‌سازی برنامه‌اش، برای ساخت حدود ۱۰ بمب هسته‌ای کافی باشد.
هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی در سازمان ملل هنوز به درخواست آسوشیتدپرس برای اظهار نظر پاسخ نداده است.
این تحرکات تازه در حالی گزارش می‌شود که به‌رغم ادعای تهران درباره صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای، آژانس و کشورهای غربی معتقدند جمهوری اسلامی تا سال ۲۰۰۳ یک برنامه سازمان‌یافته برای تولید سلاح اتمی داشته است.
پس از جنگ ۱۲ روزه میان ایران و اسرائیل در خرداد امسال و حملات هوایی آمریکا به چند سایت هسته‌ای ایران، جمهوری اسلامی تمامی همکاری‌ها با آژانس را به حال تعلیق درآورد. در پی این اقدام، شورای حکام آژانس برای نخستین بار طی دو دهه گذشته رأی به توبیخ ایران داد؛ موضوعی که تنش‌ها میان تهران و نهاد نظارتی سازمان ملل را تشدید کرد.
ایران در واکنش به این تحولات، آژانس را متهم کرد که بدون ارائه سند، در حملات اسرائیل و آمریکا نقش داشته است. برخی مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی و رسانه‌های حکومتی نیز خواستار بازداشت و محاکمه رافائل گروسی در صورت بازگشت او به ایران شدند؛ تهدیدی که باعث شد پلیس ویژه اتریش، حفاظت از این دیپلمات آرژانتینی را بر عهده بگیرد.
با وجود فضای پرتنش، گروسی تایید کرد که بازرسان آژانس در حال حاضر در ایران حضور دارند و او نیز «به‌طور دائم» با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، در ارتباط است. او گفت: «آیا سطح همکاری مطابق انتظار است؟ نه. اما اینکه بگوییم ایران به‌طور کامل مانع دسترسی ما می‌شود هم درست نیست. همچنین نباید تصور کرد همه‌چیز طبق روال پیش می‌رود.»
در ماه گذشته، ایران و آژانس در قاهره توافقی برای ازسرگیری همکاری امضا کردند، از جمله در زمینه بازگشت بازرسان به تاسیسات هسته‌ای؛ توافقی که هنوز اجرایی نشده است. از آن زمان، با بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران، روابط میان ایران و آژانس بار دیگر وارد مرحله‌ای شکننده شده است.
کشورهای اروپایی عضو برجام، با استناد به تخلفات ایران و توقف مذاکرات صلح با آمریکا، «مکانیسم ماشه» را فعال کردند؛ اقدامی که روابط با آژانس را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
