چگونه پرچم دزدان دریایی «وان پیس» به نماد جبنش اعتراضی نسل زد تبدیل شد؟

پرچم مشهور مانگای ژاپنی «وان پیس» که در داستان نماد مقاومت دزدان دریایی در برابر حاکمان فاسد و سرکوبگر است، در ماههای اخیر به نمادی الهامبخش برای نسل زد تبدیل شده است.
پرچم مشهور مانگای ژاپنی «وان پیس» که در داستان نماد مقاومت دزدان دریایی در برابر حاکمان فاسد و سرکوبگر است، در ماههای اخیر به نمادی الهامبخش برای نسل زد تبدیل شده است.
روزنامه گاردین نوشت در اندونزی، معترضان این پرچم را بر سردر خانهها و بر وسایل نقلیه خود آویختند تا نارضایتی خود را از زندگی تجملاتی سیاستمداران به نمایش بگذارند؛ اقدامی که به اعتراضهای گسترده و خونین در این کشور انجامید.
در نپال، جوانان هنگام سقوط دولت، این پرچم را بر دروازه طلایی کاخ پارلمان نصب کردند و در فیلیپین نیز در تجمعهای ضد فساد، معترضان آن را به نشانه اعتراض برافراشتند.
پرچمی با نقش جمجمه و کلاه حصیری اکنون برای بسیاری از جوانان نماد امید و ایستادگی به شمار میرود.
«وان پیس» اثر ایچیرو اودا، رکورددار بیشترین شمارگان انتشار در میان مجموعههای کمیکبوک جهان است و تاکنون بیش از ۵۰۰ میلیون نسخه از آن منتشر شده است. این مجموعه بعدها در قالب سریال لایو اکشن نتفلیکس، فیلمهای انیمیشن و بازی کارتی نیز بازآفرینی شد.
در انیمه «وان پیس» که نخستینبار در سال ۱۹۹۷ پخش شد، گروهی از «دزدان دریایی کلاهحصیری» با این پرچم در برابر حاکمان فاسد و ستمگر میایستند؛ مفهومی که امروز مرزهای ژاپن را پشت سر گذاشته و به زبان مشترک جنبشهای اعتراضی جوانان بدل شده است.
این انیمه ژاپنی که در کشورهای اندونزی، نپال و فیلیپین محبوبیت گستردهای دارد، در هفتههای اخیر معنای دیگری یافته و بازتاب زیادی در شبکههای اجتماعی دارد.
آندریا هوربینسکی، پژوهشگر مانگا و انیمه، در مصاحبه با شبکه خبری دویچه وله گفت: «بر پایه بیشتر شاخصها، وان پیس موفقترین و پرطرفدارترین مجموعه مانگای تاریخ است.»
از اندونزی و نپال تا صربستان و ماداگاسکار
در مردادماه، یکی از نمایندگان پارلمان اندونزی استفاده گسترده معترضان از پرچم «وان پیس» را تلاشی برای «تضعیف وحدت ملی» دانست. یکی دیگر از نمایندگان پارلمان نیز گفت برافراشتن این پرچم میتواند مصداق «خیانت» باشد.
پس از اندونزی، پرچم «وان پیس» در تظاهرات گسترده ضد فساد در نپال نیز دیده شد؛ اعتراضهایی که پس از ممنوعیت سراسری چندین شبکه اجتماعی به راه افتاد.
این جنبش که از سوی نسل زد رهبری میشد، سرانجام به لغو این ممنوعیت و کنارهگیری نخستوزیر انجامید، اما سرکوب شدید نیروهای امنیتی دستکم ۷۲ کشته و بیش از دو هزار زخمی بر جای گذاشت.
با وجود تهدیدها و هزینهها، موفقیت معترضان نپالی الهامبخش شکلگیری موجی از جنبشهای جوانمحور در کشورهایی چون فیلیپین، صربستان، کنیا، مراکش، پاراگوئه، پرو و ماداگاسکار شد.
دویچه وله در ادامه گزارش خود نوشت با وجود تفاوت مطالبات در هر کشور، پرچم «وان پیس» به نمادی مشترک میان جنبشهای نسل زد در آسیا و فراتر از آن بدل شده است.
این نسل که متولدین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۰ را شامل میشود، نخستین نسلی است که تمام عمر خود را در فضای اینترنت گذرانده و با فرهنگ عامهپسند و میمهای مجازی شکل گرفته است.
هوربینسکی افزود آشنایی گسترده جوانان با دنیای «وان پیس» باعث شده این پرچم بهعنوان ابزاری طبیعی برای بیان خواستهها و آرمانهایشان مورد استفاده قرار گیرد.
به گفته او، در ۱۵ سال گذشته بارها دیده شده که معترضان از نمادهای فرهنگ عامه برای رساندن پیامهای سیاسی خود بهره گرفتهاند.