طی بیش از دو هفته گذشته، انفجارها و آتشسوزیهای مرموزی در نقاط مختلف ایران رخ دادهاند؛ از مجتمعهای مسکونی و پالایشگاههای نفت گرفته تا جادهای در نزدیکی یک فرودگاه مهم و حتی یک کارخانه کفش، همگی طعمه حریق شدهاند.
در حالی که بسیاری از شهروندان این آتشسوزیها و انفجارها را به حملات اسرائیل نسبت میدهند، مقامهای جمهوری اسلامی این حوادث را تصادفی یا ناشی از نشت گاز، زبالهسوزی، سوختن علفهای هرز و فرسودگی زیرساختها دانستهاند.
جنگ روانی یا زدن اهداف خاص
در پشت درهای بسته، سه مقام جمهوری اسلامی از جمله یکی از اعضای سپاه پاسداران، به نیویورکتایمز گفتند باور دارند بسیاری از این حوادث، خرابکاری بودهاند.
به نوشته نیویورکتایمز، اگرچه جمهوری اسلامی «دشمنان» زیادی دارد، اما این مقامها، اسرائیل را مظنون اصلی دانستهاند و به سوابق این کشور در انجام عملیات مخفیانه در ایران شامل انفجار و ترور اشاره کردهاند.
این گمانهزنیها بهویژه با وعده یک مقام ارشد اطلاعاتی اسرائیل مبنی بر اینکه عملیات در ایران، پس از جنگ ۱۲ روزه نیز ادامه خواهد داشت، شدت گرفته است.
یک مقام اروپایی که در امور ایران دخیل است نیز این حملات را خرابکارانه ارزیابی کرد و بر اساس سابقه عملیاتهای مخفی اسرائیل در ایران، آن را به این کشور نسبت داد.
او گفت اسرائیل چه بهعنوان «جنگ روانی» و چه با «هدف زدن افراد خاص» احتمالا این خرابکاریها را در ایران انجام میدهد.
مقامهای جمهوری اسلامی هنوز به شکل علنی توضیحی قانعکننده درباره آتشسوزیهای روزافزون که آن را به نشت گاز نسبت میدهند، ارائه ندادهاند. این درحالیست که نرخ این آتشسوزیهای مشکوک و انفجارهای گازی به روزی یک تا دو مورد در سراسر کشور رسیده است.
برخی از این حوادث در مراکز حساس زیرساختی رخ دادهاند؛ از جمله آتشسوزی در یک پالایشگاه بزرگ نفتی در شهر آبادان که ۲۸ تیر رخ داد و یک کشته، چندین زخمی و توقف یک خط تولید را بهدنبال داشت.
انفجارهایی نیز در مجتمعهای مسکونی و کارخانهها رخ داده که به فضای آشفتگی و بیثباتی دامن زدهاند.
برخی از انفجارها چنان شدید بودند که دود غلیظی به هوا بلند کردند و دیوارها و سقفها را فروریختند.
در قم، یکی از ساختمانها طوری آسیب دیده بود که گویی بمبی در آن منفجر شده است؛ دیوارهای واحد طبقه اول فرو ریخت و شیشههایش شکست. تاکسی زردرنگی که در خیابان پارک شده بود هم زیر آوار له شد.
شدت انفجار که هفت زخمی بر جا گذاشت، سراسر بلوک اطراف را در آوار پوشاند.
تهران دخیل بودن اسرائیل را نمیپذیرد تا ناچار به اقدام تلافیجویانه نشود
دو تن از مقامهای جمهوری اسلامی به نیویورکتایمز گفتند به نظر میرسد واحدی که منفجر شد، از سوی «عوامل عملیاتی اجاره شده بود» که پس از باز گذاشتن شیر گاز اجاق و فر، ساختمان را ترک کردهاند؛ انگار که قصدشان ایجاد آتشسوزی بوده است.
نمونه بالقوه مشابه دیگری، انفجار در یک مجتمع بلندمرتبه در چیتگر تهران بود که محل سکونت کارکنان قوه قضاییه جمهوری اسلامی است.
این انفجار نیز دیوارها و پنجرهها را تخریب کرد.
سه مقام جمهوری اسلامی گفتند احتمال میدهند خرابکاران «قصد ایجاد رعب در میان قضات و دادستانها» را داشتهاند.
به گفته آنها، این عملیات مشابه حملاتی بود که اسرائیل پیشتر علیه متخصصان برنامه هستهای ایران انجام داده بود.
یک عضو سپاه پاسداران به نیویورکتایمز گفت تعداد و شدت انفجارهای تقریبا روزانه، حتی اگر برخی از آنها واقعا حادثه باشند، به «افزایش حس اضطراب در میان مقامها و همچنین مردم» منجر شده است.
به گفته این مقامها، جمهوری اسلامی نسبت به مطرحکردن علنی احتمال دخالت اسرائیل محتاط است، زیرا «نمیخواهد خود را در موقعیتی قرار دهد که ناچار به اقدام تلافیجویانه علیه اسرائیل شود».
اسرائیل سالهاست عملیات مخفیانه در داخل ایران انجام داده است؛ از انفجار و حمله پهپادی به افراد و تاسیسات هستهای و نظامی گرفته تا ترورها.
در مقابل، جمهوری اسلامی نیز به کشتیهای اسرائیلی در خلیج فارس حمله کرده، به ساختمانهایی در عراق که با اسرائیل مرتبطاند موشک زده و گروههای مسلحی همچون حماس در غزه را تامین مالی و تسلیحاتی کرده است.
مقامهای اسرائیلی از اظهارنظر در این زمینه خودداری کردهاند، اما سازمان اطلاعات اسرائیل (موساد) بهروشنی اعلام کرده که حتی پس از آتشبس نیز به عملیات در ایران ادامه خواهد داد.
جمهوری اسلامی در اظهارات علنی خود تلاش کرده علت آتشسوزیها را عوامل غیرامنیتی جلوه دهد.