آمار ابتلا به سرطان پوست در حال افزایش است و کارشناسان هشدار می‌دهند باورهای نادرست درباره حمام آفتاب و برنزه شدن همچنان رواج دارد. دکتر الیسا بروکلی، متخصص سرطان پوست و آنکولوژی، تاکید کرد اشعه ماورا بنفش همانند دود سیگار سرطان‌زاست و نیاز به مراقبت جدی دارد.
نکات کلیدی محافظت از پوست
بودن در سایه به معنای ایمنی کامل نیست. دکتر بروکلی هشدار داد حتی در سایه نیز اشعه ماورا بنفش، به‌خصوص از سطوح منعکس کننده مانند سطح آب و شن به پوست آسیب می‌رسانند.
حفاظت از پوست مختص تابستان نیست. اگر شاخص اشعه ماورا بنفش (UV) بالاتر از سه باشد، حتی در روزهای زمستانی، باید از کرم ضد آفتاب استفاده کرد. دوچرخه‌سواری در روزهای زمستان یا باغبانی در پاییز نیز نیازمند محافظت از پوست است.
اثرات مخرب اشعه خورشید در طول زندگی جمع می‌شود. تحقیقات نشان می‌دهد دو آفتاب‌سوختگی شدید در دوران کودکی یا جوانی، خطر ابتلا به ملانوما، بدخیم‌ترین نوع سرطان پوست، را تا ۱۰ برابر افزایش می‌دهد.
برخلاف باور عموم، «برنزه شدن ایمن» وجود ندارد. برنزه شدن واکنش دفاعی بدن به آسیب دی‌ان‌ای سلول‌های پوستی است. آفتاب سوختگی آسیب بسیار شدیدتری ایجاد می‌کند و باید از هر دو اجتناب شود.
توصیه‌های عملی
افراد با پوست روشن، موی قرمز یا بلوند و چشم‌های آبی یا سبز بیشتر در معرض خطرند، اما همه افراد صرف‌نظر از رنگ پوست، مو و چشم باید از خود در برابر اشعه مضر خورشید محافظت کنند.
کرم ضدآفتاب با شاخص حفاظتی (SPF) ۵۰ را ۳۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب استفاده کنید و هر دو تا سه ساعت تجدید کنید. در هنگام فعالیت شدید یا شنا، کرم را هر ساعت تمدید کنید. نقاط فراموش شده مانند گوش‌ها، پشت گردن و روی پاها را نیز پوشش دهید.
کلاه‌های لبه‌دار که دور سر را کامل می‌پوشانند از کلاه‌های بیسبال که گوش‌ها و گردن را محافظت نمی‌کنند، بهترند. بهترین کلاه‌ها دارای محافظ پشت گردن هستند.
به جای قرار گرفتن بدون محافظت در معرض آفتاب برای جذب ویتامین دی، متخصصان توصیه می‌کنند روزانه ۶۰۰ تا۸۰۰ واحد مکمل ویتامین دی مصرف کنید.
استفاده از دستگاه‌های برنزه کننده (سولاریوم) خطر ابتلا به ملانوما و سایر سرطان‌های پوست را به شدت افزایش می‌دهد. شاخص UV در سولاریوم‌ها می‌تواند به ۲۰ برسد، در حالی که شاخص ۱۰ در طبیعت بسیار بالا محسوب می‌شود.
کودکان به ویژه در برابر آسیب‌های آفتاب آسیب‌پذیرند. نوزادان زیر شش ماه نباید از کرم ضدآفتاب استفاده کنند و باید کاملا از نور مستقیم خورشید دور نگه داشته شوند.
حتی با شیشه‌های بسته خودرو، اشعه‌های مضر می‌توانند به پوست آسیب برسانند. شیشه جلو محافظت بیشتری دارد، اما شیشه‌های کناری و سقف‌های شیشه‌ای بدون پوشش مخصوص، اشعه‌های مضر را عبور می‌دهند.
اسکی‌بازان، قایق‌رانان، شناگران و ماهیگیران به دلیل قرارگیری در ارتفاعات بالاتر یا نزدیکی به سطوح منعکس کننده مانند برف و آب، بیشتر در معرض آسیب هستند. آنچه گاه «باد سوختگی» خوانده می‌شود، در واقع آفتاب‌سوختگی است.
دکتر بروکلی توصیه کرد ماهانه پوست خود را با روش «ABCDE» بررسی کنید که شامل ارزیابی عدم تقارن، لبه‌ها، رنگ، اندازه و تغییرات خال‌ها است. هدف نهایی، لذت بردن از فضای باز همراه با حفاظت هوشمندانه است.
