خبرگزاری بلومبرگ در گزارشی نوشت که تحریم‌های آمریکا علیه شرکت‌ها و نفتکش‌هایی که گفته می‌شود در صادرات نفت ایران به چین نقش دارند، جریان صادرات نفت ایران به چین را کند کرده و هزینه‌ها را افزایش داده است.
بلومبرگ در این گزارش که شنبه ۱۸ اسفند منتشر شده نوشت که تحریم‌های آمریکا باعث شده تا تاجران بیشتری مجبور به دور زدن تحریم‌ها شوند و این مساله باعث آشفتگی در بازار نفت شده است.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهوری آمریکا، ۱۶ بهمن دستورالعملی برای از سرگیری سیاست فشار حداکثری علیه جمهوری اسلامی و به صفر رساندن صادرات نفت ایران امضا کرد و هشدار داد جمهوری اسلامی دیگر نباید به سایر کشورها نفت بفروشد.
بلومبرگ نوشته که مدیران پالایشگاه‌های خصوصی چین که خریداران اصلی محموله‌های نفتی ایران هستند، از اختلال در تحویل محموله‌ها به دلیل افزایش مشکلات لجستیکی و هزینه‌های بالا خبر داده‌اند. این مدیران که نخواستند نامشان فاش شود به بلومبرگ گفتند برخی از نفتکشهای ایرانی در مسیر تحریم شده‌اند و این موضوع به آشفتگی بیشتر بازار منجر شده است.
تجارت با چین که بزرگترین خریدار نفت ایران محسوب می‌شود، مدت‌هاست که منبع مالی حیاتی برای تهران بوده و آمریکا تلاش‌های خود را برای قطع این مسیر افزایش داده است.
بلومبرگ گزارش داده که پس از دور جدید تحریم‌ها علیه نفتکش‌ها، مالکان، واسطه‌ها و تاجران، اکنون بیش از دو سوم از حدود ۱۵۰ نفتکشی که در سال ۲۰۲۴ نفت خام ایران را جابجا کرده‌اند، در لیست سیاه آمریکا قرار دارند.
ورود ممنوع به نفتکشهای ایران
در پی انتقادات فراوان از رویکرد بایدن در قبال جمهوری اسلامی، دولت او در آخرین هفته‌های حضور خود در قدرت، ده‌ها شرکت و کشتی را به دلیل نقش آن‌ها در نقل و انتقال نفت ایران تحریم کرد.
در پی این اقدام و همچنین نگرانی پکن از احتمال تشدید تحریم‌ها پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ، گروه بندر شاندونگ چین، وابسته به حکومت این کشور، ۱۸ دی ورود کشتی‌های تحریمی حامل نفت ایران و روسیه را به بنادر استان شاندونگ ممنوع اعلام کرد.
شاندونگ در سال‌های گذشته مقصد اصلی محموله‌های نفتی ایران بوده است.
یافته‌های وب‌سایت انگلیسی ایران‌اینترنشنال نشان می‌دهد این تصمیم تبعات سنگینی برای جمهوری اسلامی به همراه داشته و فروش نفت خام ایران به چین در ژانویه .
احتیاط مضاعف در معامله با ایران
چین تحریم‌های یکجانبه آمریکا را به رسمیت نمیشناسد و بارها از حق خود برای تجارت با ایران دفاع کرده است. با این حال، این تحریم‌ها باعث شده تا بنادر و شرکتهای کشتیرانی که با خارج از سرزمین اصلی چین ارتباط دارند، در معاملات با شرکت‌ها و نفتکشهای تحریم شده احتیاط بیشتری به خرج دهند.
به گزارش بلومبرگ، گروه بندری شاندونگ که در استانی واقع شده که مرکز پالایشگاه‌های خصوصی چین است، اوایل امسال از اپراتورهای خود خواسته بود تا از همکاری با نفتکشهای تحریم شده خودداری کنند.
هزینه‌های سرسامآور دور زدن تحریم‌ها
به نوشته بلومبرگ، هزینه دور زدن محدودیتهای آمریکا بهشدت افزایش یافته است. نرخ اجاره یک سوپرتانکر غیرتحریم شده برای حمل نفت ایران از مالزی به چین در اوایل این ماه بین ۵ تا ۶ میلیون دلار بود که به گفته تاجران، رکوردی بیسابقه و افزایشی ۵۰ درصدی نسبت به سال گذشته محسوب می‌شود.
دادههای شرکت Kpler نشان می‌دهد که استفاده از نفتکشهای کوچکتر که بهطور معمول بهصرفه نیستند، افزایش یافته است. در ماه فوریه، یک عملیات انتقال نفت در مالزی بین یک سوپرتانکر حامل نفت ایران و سه کشتی کوچکتر انجام شد که حرکتی کند و پرهزینه بود.
تحلیلگران کشتیرانی نیز به کاهش تعداد کشتی‌های موجود در بازار اشاره کرده‌اند؛ موضوعی که با بزرگتر شدن لیست سیاه آمریکا به یک چالش بزرگ تبدیل شده است. بلومبرگ در این گزارش تأکید کرده که کمبود کشتیها میتواند تجارت نفت ایران با چین را بیش از پیش پیچیده کند.
واسطه‌ها و تاجران معمولا نفت ایران را با تخفیفی نسبت به معیارهای قیمت جهانی مانند نفت برنت به خریداران پیشنهاد میدهند. به گزارش بلومبرگ، هرگونه افزایش ناگهانی در این هزینه‌ها یا تامین نشدن کشتی مناسب میتواند سود تاجران و سودآوری معامله را از بین ببرد. هفته گذشته، قیمت نفت ایران برای تحویل به چین افزایش یافت و تخفیف آن نسبت به نفت برنت به ۰.۵ تا ۱ دلار در هر بشکه رسید، در حالی که هفته قبل این تخفیف ۱ تا ۱.۵ دلار بود.
هرچند افزایش تنشها در این تجارت بهمعنای توقف خرید نفت ایران از سوی چین نیست. این تجارت از سال ۲۰۱۸ و با بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه تهران شکوفا شد و نشان داده که توانایی تطبیق با شرایط جدید را دارد. بلومبرگ گزارش می‌دهد که ماه گذشته، به دلیل انباشت محموله‌های تاخیر خورده، جریان نفت ایران به چین به بالاترین سطح چهار ماه گذشته رسید.
در آبهای مالزی هم که بهعنوان مهمترین مرکز انتقال نفت ایران شناخته می‌شود، انتقال محموله‌ها بهطور مخفیانه و با خاموش بودن دستگاههای موقعیتیاب کشتیها انجام می‌شود. تصاویر ماهوارهای نشان می‌دهد که در یک روز تا هفت عملیات انتقال «کاملا در تاریکی» انجام شده است.
دولت آمریکا همچنین ممکن است تحریم‌های ثانویه علیه افرادی که با تهران همکاری میکنند را تشدید کند. این اقدام میتواند تجارت نفت ایران با چین را بیشتر تحت فشار قرار دهد.
به گزارش بلومبرگ، آنوب سینگ، رییس تحقیقات کشتیرانی در Oil Brokerage Ltd، گفت: «آمریکا تاکنون کشتیها و مالکان آن‌ها را هدف قرار داده و بازار هم راهحلهایی برای دور زدن این تحریم‌ها ایجاد کرده است. اما بخشهای حیاتیتری نیز برای هدفگیری وجود دارند، از بانکها و دولتها گرفته تا کشورهایی که به کشتیها پرچم خود را میدهند و شرکتهای بیمه.»
