دونالد ترامپ گفت تعرفههای گستردهای که بر مکزیک، کانادا و چین اعمال کرده ممکن است برای آمریکاییها «درد کوتاهمدت» ایجاد کند. همزمان بازارهای جهانی واکنشی منفی به این تصمیم نشان دادهاند و از تاثیر تعرفهها بر رشد اقتصادی و تضعیف آن و افزایش مجدد تورم نگرانند.
ترامپ اعلام کرد دوشنبه ۱۵ بهمن با رهبران کانادا و مکزیک که خود نیز تعرفههای تلافیجویانهای علیه آمریکا وضع کردهاند، گفتوگو خواهد کرد اما انتظارها را مبنی بر احتمال اینکه این مذاکرات باعث تغییر تصمیم او شود، کمرنگ کرد.
رییسجمهوری آمریکا به خبرنگاران گفت: «انتظار اتفاق خاصی را ندارم. آنها پول زیادی به ما بدهکارند و مطمئنم که پرداخت خواهند کرد.»
ترامپ ۱۳ بهمن فرمانی اجرایی را امضا کرد که بر اساس آن، بر تمام کالاهای وارداتی از کانادا و مکزیک تعرفه ۲۵ درصدی و بر صادرات نفت کانادا و کالاهای چینی، تعرفه ۱۰ درصدی اعمال میشود.
او معتقد است که این تعرفهها برای مهار مهاجرت و قاچاق ماده مخدر فنتانیل و همچنین تقویت صنایع داخلی آمریکا ضروری هستند.
اقتصاددانان هشدار دادند که این دستور رییسجمهوری آمریکا، رشد اقتصادی جهانی را کند کرده و باعث افزایش قیمتها از جمله در زمینه سوخت برای آمریکاییها خواهد شد.
ترامپ درباره تبعات این اقدام گفت: «ممکن است در کوتاهمدت کمی درد داشته باشیم و مردم این را درک میکنند اما در بلندمدت، ایالات متحده تقریبا از سوی همه کشورهای جهان مورد سوءاستفاده قرار گرفته است.»
او همچنین تاکید کرد اعمال تعرفهها بر اتحادیه اروپا «قطعی» است اما زمانی برای اجرای آن مشخص نکرد.
ترامپ پیشتر هم تهدید کرده بود اگر اروپا نفت و گاز بیشتری از آمریکا نخرد، تعرفه واردات محصولات آنها افزایش خواهد یافت.
تاثیر تعرفههای ترامپ بر بازارهای مالی
واکنش بازارهای مالی در روز دوشنبه نگرانیها درباره پیامدهای جنگ تجاری را نشان داد و معاملات آتی سهام آمریکا بیش از دو درصد کاهش یافت.
شاخصهای بازارهای آسیایی از جمله هنگکنگ، توکیو و سئول نیز حدود دو درصد افت داشتند.
بازار چین به دلیل تعطیلات سال نوی قمری بسته بود.
یوان چین، دلار کانادا و پزوی مکزیک در برابر دلارِ در حال افزایش آمریکا، سقوط کردند.
با توجه به این که کانادا و مکزیک از مهمترین تامینکنندگان نفت خام آمریکا هستند، قیمت نفت آمریکا بیش از یک دلار افزایش یافت و قیمت معاملات آتی بنزین نیز سه درصد رشد کرد.
شرکتهای آمریکای شمالی خود را برای تعرفههای جدیدی آماده کردند که میتواند صنایع مختلف، از خودروسازی گرفته تا کالاهای مصرفی و انرژی را دچار اختلال کند.
تحلیلگران بانک ING نوشتند که تعرفههای ترامپ تقریبا نیمی از واردات آمریکا را پوشش میدهد و این کشور را ناچار میکند برای جبران شکاف، تولید داخلی خود را بیش از دو برابر کند؛ امری که در کوتاهمدت غیرممکن است.
تحلیلگران هشدار دادند از نظر اقتصادی، تشدید تنشهای تجاری یک وضعیت «باخت-باخت» برای همه کشورهای درگیر است.
برخی دیگر از تحلیلگران تاکید کردند که این تعرفهها میتوانند کانادا و مکزیک را به رکود بکشانند و در داخل آمریکا باعث ایجاد «رکود تورمی» شوند. وضعیتی که در آن تورم بالا، رشد اقتصادی راکد و نرخ بیکاری افزایش مییابد.
این تعرفهها قرار است از حدود ساعت هشت و نیم صبح سهشنبه ۱۶ بهمن (به وقت ایران) اجرایی شوند.
اقتصاددانان گلدمن ساکس (شرکت خدمات مالی و بانکداری چندملیتی آمریکایی) امیدوارند این تعرفهها موقتی باشند اما کاخ سفید تاکنون هیچ جزییاتی درباره اقداماتی که کانادا، مکزیک و چین برای معافیت از تعرفهها باید انجام دهند ارائه نکرده است.
در همین زمینه بخوانید: تعرفههای ترامپ برای واردات از کانادا، مکزیک و چین چیست و چگونه اجرا میشود؟
ترامپ روز یکشنبه در پستی در «تروث سوشال» نوشت: «آفریقای جنوبی در حال مصادره زمین و برخورد بسیار بد با برخی گروههای خاص از مردم است.»
وی افزود: «ایالات متحده این وضعیت را تحمل نخواهد کرد، ما اقدام خواهیم کرد. همچنین، من تمامی کمکهای مالی آینده به آفریقای جنوبی را قطع خواهم کرد تا زمانی که یک تحقیق کامل درباره این وضعیت انجام شود!»
ترامپ پس از پیاده شدن از ایر فورس وان در پایگاه شکاری اندروز در روز یکشنبه هم خطاب به خبرنگاران سخنانی مشابه مطرح کرد.
به گزارش رویترز مشخص نیست چه مسئلهای منجر به این اظهارات ترامپ شده است و سفارت آفریقای جنوبی در واشینگتن هم به درخواست اظهارنظر از سوی این خبرگزاری پاسخ نداده است.
بر اساس جدیدترین دادههای دولت آمریکا، ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ حدود ۴۴۰ میلیون دلار کمک مالی به آفریقای جنوبی اختصاص داد. این کشور در حال حاضر ریاست گروه ۲۰ را بر عهده دارد، و پس از آن، ریاست به ایالات متحده منتقل خواهد شد.
سیریل رامافوسا، رییسجمهوری آفریقای جنوبی، ماه گذشته میلادی گفت که درباره روابط کشورش با ترامپ نگران نیست. او افزود که پس از پیروزی ترامپ در انتخابات با او صحبت کرده و منتظر همکاری با دولت جدید اوست.
در نخستین دوره ریاستجمهوری ترامپ، او اعلام کرد که ایالات متحده تحقیقاتی درباره قتلهای ادعایی گسترده کشاورزان سفیدپوست و تصرف خشونتآمیز زمین در آفریقای جنوبی انجام خواهد داد، اما دولت پرتوریا در آن زمان گفت که ترامپ اطلاعات نادرستی دریافت کرده است. مشخص نیست که آیا دولت ترامپ در نهایت این تحقیقات را انجام داده است یا خیر.
ایلان ماسک، متحد نزدیک ترامپ، که در آفریقای جنوبی متولد شده است، در سال ۲۰۲۳ به انتشار ویدیویی از یک حزب چپگرای افراطی در آفریقای جنوبی که یک ترانه ضدآپارتاید را میخواند، واکنش نشان داد و در رسانه اجتماعی ایکس نوشت: «آنان بهطور آشکار خواهان نسلکشی سفیدپوستان در آفریقای جنوبی هستند.»
کلاگ یکشنبه ۱۴ بهمن در مصاحبه با شبکه خبری فاکسنیوز گفت برای خاتمه جنگ روسیه و اوکراین، «گمان میکنم هر دو طرف کمی امتیاز خواهند داد».
او افزود ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهوری اوکراین، نشان داده که حاضر است از برخی مواضع خود در قبال مساله «زمین» عقبنشینی کند و ولادیمیر پوتین، همتای روسی او، نیز «مجبور خواهد بود مواضع خود را تعدیل کند».
روسیه عملیات نظامی خود را علیه اوکراین پنجم اسفند ۱۴۰۰ کلید زد و از آن زمان تاکنون، درگیریهای مرگبار میان دو کشور ادامه داشته است. از زمان آغاز مناقشه کنونی، روسیه حدود یک پنجم از خاک اوکراین را به تصرف خود درآورده است.
روسیه پس از حمله به اوکراین، همهپرسیهایی با اجبار همگانی به رای دادن، در چهار منطقه لوهانسک، دونتسک، خرسون و زاپوریژیای اوکراین برگزار کرد. مسکو در مهر ۱۴۰۱ اعلام کرد بر اساس نتایج این همهپرسیها، این چهار منطقه به خاک روسیه ملحق شدند.
اظهارات فرستاده ویژه ترامپ درباره آمادگی زلنسکی برای عقبنشینی از مساله «زمین» در حالی مطرح میشود که رییسجمهوری اوکراین پیش از این بارها تاکید کرده برقراری صلح میان کییف و مسکو تنها در صورت خروج تمام سربازان روسی از خاک اوکراین و بازگرداندان همه مناطق اشغالشده، از جمله کریمه، امکانپذیر خواهد بود.
کریمه از سال ۲۰۱۴به دست روسیه اشغال شده است.
با این حال، نبرد فرسایشی با روسیه و نگرانیها درباره ادامه حمایتهای حیاتی آمریکا از اوکراین، در هفتههای اخیر فشارها را بر زلنسکی برای تن دادن به مذاکره و پایان دادن به مناقشه کنونی افزایش داده است.
فرستاده ویژه ترامپ: میتوان ظرف چند ماه به جنگ اوکراین خاتمه داد
کلاگ در ادامه مصاحبه خود با فاکسنیوز تاکید کرد ترامپ خواستار خاتمه جنگ روسیه و اوکراین است.
او افزود: «من بسیار بسیار مطمئن هستم که میتوانیم چنین موضوعی را رقم بزنیم.»
کلاگ همچنین در پاسخ به پرسشی درباره زمان پایان مناقشه اوکراین، ابراز امیدواری کرد که تلاشها و رایزنیها در این خصوص «ظرف چند ماه و نه چند سال» به نتیجه برسد.
در ماههای اخیر، ترامپ ضمن انتقاد از میزان کمکهای غرب به کییف، بارها تاکید کرده قصد دارد جنگ اوکراین را بهسرعت به پایان برساند.
کلاگ ۱۳ بهمن در مصاحبه با خبرگزاری رویترز اعلام کرد واشینگتن خواستار برگزاری انتخابات در اوکراین تا پایان سال جاری میلادی است، بهویژه اگر مذاکرات صلح به نتیجه برسد.
او به تعویق انتخابات ریاستجمهوری و پارلمانی اوکراین به دلیل نبرد با روسیه اشاره کرد و گفت: «برگزاری انتخابات حتی در شرایط جنگی برای حفظ دموکراسی ضروری است.»
روسیه اعلام کرده برای خاتمه جنگ حاضر به مذاکره با زلنسکی نیست زیرا دوره ریاستجمهوریاش پایان یافته و او رهبر «مشروع» اوکراین محسوب نمیشود.
پاناما تاکنون در برابر فشار دولت جدید آمریکا بر سر مدیریت کانال پاناما که آبراه مهمی برای تجارت جهانی به شمار میرود، مقاومت کرده است.
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، تاکنون بارها خواستار بازگرداندن کنترل کانال پاناما به ایالات متحده شده است.
روبیو یکشنبه ۱۴ بهمن در دیدار با خوزه رائول مولینو، رییسجمهوری پاناما، گفت حضور چین در منطقه کانال پاناما مغایر با مفاد معاهدهای است که بر اساس آن آمریکا در سال ۱۹۹۹ مدیریت این آبراه راهبردی را به پاناما واگذار کرد.
بر اساس این پیمان، کانال پاناما که از سوی آمریکا ساخته شده، همواره باید بیطرف باقی بماند.
روبیو هشدار داد: «وضعیت موجود غیر قابل قبول است و اگر بهسرعت تغییر نکند، آمریکا باید اقدامات لازم را برای حفاظت از حقوق خود طبق این معاهده صورت دهد.»
روبیو همچنین بر مهار مهاجرت غیرقانونی بهعنوان یکی از سیاستهای اصلی دولت ترامپ، تاکید کرد و خواستار همکاری پاناما و ایالات متحده در این زمینه شد.
هشدار روبیو در حالی مطرح میشود که ترامپ فشارها را بر همسایگان و متحدان آمریکا افزایش داده است.
ترامپ ۱۳ بهمن اعلام کرد تعرفههای گمرکی را بر کالاها از کانادا، مکزیک و چین افزایش میدهد.
تلاش پاناما برای رفع نگرانیهای آمریکا
رییسجمهوری پاناما در دیدار با روبیو گفت: «من احساس نمیکنم که تهدیدی واقعی علیه معاهده [انتقال کانال پاناما] و اعتبار آن وجود داشته باشد.»
مولینو به نگرانی واشینگتن از نقش پکن در بنادر دو طرف کانال اشاره کرد و افزود پاناما توافق خود با چین را در مورد جاده ابریشم جدید این کشور پس از انقضای آن تمدید نخواهد کرد.
او دیدار با وزیر خارجه آمریکا را «با حسن نیت»، «احترامآمیز» و «مثبت» ارزیابی کرد و گفت این نشست با هدف «رفع شبهات» برگزار شده است.
مولینو ابراز امیدواری کرد دیدار روبیو از پاناما بر مسائل مشترکی مانند مهاجرت و مبارزه با قاچاق مواد مخدر متمرکز شود.
همزمان با سفر وزیر خارجه آمریکا به پاناما، حدود ۲۰۰ نفر در شهر پاناما با حمل پرچمهای این کشور و فریادهای «مارکو روبیو، از پاناما خارج شو»، «زنده باد حاکمیت ملی» و «یک قلمرو، یک پرچم» راهپیمایی کردند.
برخی از معترضان پس از آنکه در برابر کاخ ریاستجمهوری با سد پلیس ضد شورش مواجه شدند، بنری را که تصاویر ترامپ و روبیو بر آن نقش بسته بود، به آتش کشیدند.
سفر روبیو به پاناما در شرایطی انجام میشود که آمریکا کمکهای خارجی خود را به حالت تعلیق درآورده و برنامههایی را که با هدف کاهش مهاجرت غیرقانونی و جرم و جنایت در کشورهای آمریکای مرکزی اجرا میشد، متوقف کرده است.
روبیو ۱۲ بهمن در مقالهای در روزنامه وال استریت ژورنال به چالشهای پیش روی دولت جدید آمریکا پرداخت و نوشت مهاجرت دستهجمعی، قاچاق مواد مخدر و سیاستهای خصمانه کوبا، نیکاراگوئه و ونزوئلا، و همچنین اداره تاسیسات بندری در دو سمت کانال پاناما از سوی یک شرکت چینی شماری از این چالشها هستند.
با وجود تکذیب هرگونه مذاکره درباره مالکیت کانال پاناما از سوی دولت این کشور، برخی ناظران بر این باورند پاناما ممکن است آماده امضای توافقی باشد که بر اساس آن قرارداد شرکت هاچیسون پورت، مستقر در هنگکنگ، برای اداره عملیات کانال در دو سوی آن لغو شود.
این قرارداد پیشتر به مدت ۲۵ سال تمدید شده بود.
در این حمله که شنبه ۱۳ بهمن انجام شد، دستکم چهار نفر خود را از دست دادند.
برخی از شدیدترین نبردهای جنگ روسیه و اوکراین در ماههای اخیر در منطقه کورسک در نزدیکی مرز اوکراین رخ داده است.
عملیات اوکراین در کورسک روسیه ۱۶ مرداد آغاز شد و همچنان ادامه دارد. اوکراین میگوید ارتش این کشور کنترل صدها کیلومتر مربع از این منطقه را در دست دارد.
فرماندهی نیروهای مسلح اوکراین یکشنبه ۱۴ بهمن در پیامرسان تلگرام اعلام کرد روسیه با شلیک یک بمب از خاک خود، مدرسهای شبانهروزی را در شهر سودژا در منطقه کورسک هدف قرار داد که در پی آن، دستکم چهار نفر جان باختند.
این مدرسه شبانهروزی محل اسکان شهروندانی بود که برای ترک شهر آماده میشدند.
فرماندهی نیروهای مسلح اوکراین افزود از ساعت ۲۲ شنبه، ۸۴ نفر از این مکان نجات یافتند یا تحت مراقبتهای پزشکی قرار گرفتند که حال چهار تن از آنان وخیم است.
عملیات نجات و آواربرداری در این مدرسه همچنان ادامه دارد.
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهور اوکراین، در واکنش به این رویداد مرگبار گفت حمله به سودژا، در ۱۲ کیلومتری مرز اوکراین، نشان داد که «روسیه چگونه میجنگد».
او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «آنها ساختمان را تخریب کردند، حتی با وجود اینکه دهها غیرنظامی در آنجا حضور داشتند.»
زلنسکی افزود: «روسیه دههها پیش علیه چچن اینگونه جنگید. آنها سوریها را نیز به همین ترتیب کُشتند. بمبهای روسیه خانههای اوکراینیها را هم به همین شیوه ویران کرد.»
مسکو انگشت اتهام را به سوی کییف گرفت
در سوی مقابل، وزارت دفاع روسیه بامداد یکشنبه در تلگرام اعلام کرد نیروهای اوکراینی از خاک این کشور «حمله موشکی هدفمندی» را به این مدرسه شبانهروزی تدارک دیدند.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، در بیانیهای این رویداد را یک «حمله تروریستی» خواند و بر لزوم «مجازات» کییف تاکید کرد.
الکساندر خینشتاین، فرماندار موقت منطقه کورسک روسیه، نیز ارتش اوکراین را مسئول این حمله دانست و گفت هنوز اطلاعات موثقی در مورد تعداد قربانیان احتمالی آن وجود ندارد.
اولکسی دمیتراشکیفسکی، سخنگوی ارتش اوکراین، پیشتر در ویدیویی در فیسبوک گفته بود نزدیک به ۱۰۰ نفر در این مکان زیر آوار هستند که اکثر آنها را «افراد مسن و ناتوان» تشکیل میدهند.
رویترز در گزارش خود از این حادثه نوشت قادر به تایید ادعاهای هیچ یک از طرفین نیست و دامنه این حمله همچنان نامشخص است.
در جریان مناقشه اوکراین، مسکو و کییف هر دو هدف قرار دادن غیرنظامیان را انکار میکنند.
این جنگ تاکنون جان هزاران غیرنظامی را گرفته است که اکثریت آنها شهروندان اوکراینی بودهاند.
