حزب کارگران کردستان ترکیه (پکک) در بیانیهای اعلام کرد که در ادامه اقدامات مربوط به خلع سلاح و بر اساس تصمیمات کنگره خود، روند خروج نیروهایش از ترکیه را آغاز کرده و این نیروها به شمال عراق منتقل خواهند شد.
پکک اعلام کرد در طول هشت ماه گذشته گامهای بزرگ تاریخی بر اساس فراخوان اوجالان برای صلح و جامعه دموکراتیک برداشته است.
پکک که از سال ۱۹۸۴ علیه دولت ترکیه شورش کرده، در اردیبهشت پس از درخواست پایان مبارزه مسلحانه از سوی عبدالله اوجالان، رهبر زندانی خود، تصمیم به خلع سلاح و انحلال گرفت.
پکک پس از آن برای نشان دادن حسن نیت، مقداری سلاح را به آتش کشید.
هموار شدن پیگیری مطالبات از مسیر سیاسی و دموکراتیک از دیگر اهداف فراخوان اوجالان بوده است.
پکک یکشنبه چهارم آبان در بیانیهای اعلام کرد که تصمیم گرفته تمام نیروهای خود را برای پایهگذاری آنچه که آن را «زندگی آزاد، دموکراتیک و برادرانه» خواند، خارج کند و در عین حال فرآیندهای خلع سلاح و ادغام را به مرحله بعدی ببرد.
این بیانیه اعلام کرد که این اقدام نشاندهنده تعهد پکک به این روند است و دولت ترکیه اکنون باید بدون تأخیر گامهای «قانونی و سیاسی» بردارد. در ادامه این بیانیه آمده که آنکارا باید از طریق قوانین مربوط به ادغام، راه را برای گذار پکک به یک «سیاست دموکراتیک» هموار کند.
ترکیه از اعلام عقبنشینی نیروهای پکک به شمال عراق استقبال کرد.
عمر چلیک، سخنگوی حزب حاکم عدالت و توسعه، در حساب ایکس خود نوشت تصمیم عقبنشینی پکک نتیجه ملموس ناشی از هدف «ترکیه عاری از تروریسم» دولت این کشور است و به شکلگیری «چارچوب مثبتی» که قرار است از جانب کمیسیون پارلمانی برای بخش قانونی این روند ایجاد شود، کمک خواهد کرد.
پکک پس از آنکه در سالهای اخیر به ورای مرزهای جنوب شرقی ترکیه رانده شد، در شمال عراق مستقر شد. ارتش ترکیه حملات منظمی را به پایگاههای پکک در منطقه انجام میدهد و چندین پاسگاه نظامی در آنجا تأسیس کرده است.
در طول سالها، اهداف پکک از تلاش برای تشکیل یک کشور مستقل به تلاش برای حقوق بیشتر برای کردها و خودمختاری محدود در جنوب شرقی ترکیه که عمدتا کردنشین است، تغییر کرده است.
ترکیه میگوید از حقوق کردها محافظت میکند اما اجازه اقدامات جداییطلبانه را نخواهد داد.
پایان درگیری ترکیه که عضو ناتوست، با پکک میتواند پیامدهایی در سراسر منطقه، از جمله در سوریه، داشته باشد؛ جایی که ایالات متحده با نیروهای کرد سوری که آنکارا آنها را شاخهای از پکک میداند، متحد است.
ترامپ در سخنرانی یکشنبه چهارم آبان خود در اجلاس ایالات متحده و اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسهآن) در کوالالامپور پایتخت مالزی گفت که آمریکا دوران طلایی خود را سپری میکند.
او افزود: «پیام ما به کشورهای جنوب شرقی آسیا این است که ایالات متحده ۱۰۰٪ با شماست و ما قصد داریم برای نسلهای متمادی شریکی قوی باشیم.»
امضای توافق صلح میان تایلند و کامبوج با حضور ترامپ
رهبران تایلند و کامبوج یکشنبه در حضور ترامپ، یک توافق آتشبس گسترده امضا کردند.
این توافق بر پایه آتشبس سه ماه پیش قرار دارد، زمانی که ترامپ با رهبران وقت دو کشور تماس گرفت و از آنها خواست به خصومتها پایان دهند، در غیر این صورت ممکن است مذاکرات تجاری آنها با واشینگتن را به حالت تعلیق دربیاید.
هر دو طرف یکدیگر را به خاطر شروع تبادل پنج روزه آتش راکت و توپخانه سنگین که منجر به کشته شدن حداقل ۴۸ نفر و آوارگی موقت حدود ۳۰۰ هزار نفر شد، سرزنش میکنند.
ترامپ در دوره دوم ریاست جمهوری خود را به عنوان یک رهبر صلحطلب جهانی معرفی کرده و تصمیم او برای حمایت از تلاشهای میانجیگری انور ابراهیم، نخست وزیر مالزی، منجر به نامزد شدنش از جانب هان مانت، نخست وزیر کامبوج، برای دریافت جایزه نوبل شد.
تعهد جدی به ثبات و صلح
در مراسمی در جریان اجلاس سران کشورهای آسهآن، ترامپ این دو رهبر را شجاع خواند و افزود آتشبس حاصل از میانجیگری او «میلیونها نفر را نجات داده است».
ترامپ با توصیف این توافق به عنوان یک پیمان صلح گفت: «به دلیل تعهد قوی آمریکا به ثبات و صلح در این منطقه و هر منطقهای که بتوانیم این کار را انجام دهیم، دولت من بلافاصله شروع به تلاش برای جلوگیری از تشدید درگیری کرد.»
رییس جمهوری آمریکا با اشاره به اینکه سازمان ملل متحد در این امر دخیل نبوده، گفت: «ما همین الان توافق را انجام دادیم و آن را گزارش کردیم. همه از اینکه ما این کار را به سرعت انجام دادیم، شگفتزده شدند.»
توافق برای خروج سلاحهای سنگین، آزادی بازداشتشدگان
دو کشور در یک بیانیه مشترک، متعهد به ایجاد یک تیم ناظر آسهآن، کاهش تنش نظامی و خروج سلاحهای سنگین از منطقه مرزی خود شدند و تایلند موافقت کرد در صورت اجرای این اقدامات، ۱۸ اسیر جنگی کامبوجی را آزاد کند.
آنها همچنین توافق کردند که در مورد حذف مینهای زمینی که پس از مجروح شدن یک سرباز تایلندی در حین گشت مرزی، عامل شروع درگیری بودند، هماهنگی کنند. تایلند، کامبوج را که یکی از آلودهترین کشورهای جهان به مینهای زمینی است، به کاشت مهمات جدید متهم کرده است؛ اتهامی که کامبوج را رد میکند.
آنوتین چارنویراکول، نخست وزیر تایلند، گفت: «این بیانیه نشاندهنده اراده ما برای حل مسالمتآمیز اختلافات با احترام کامل به حاکمیت و تمامیت ارضی است.»
هون مانت هم گفت که این توافق نشان میدهد که اختلافات باید به صورت مسالمتآمیز حل و فصل شوند، «مهم نیست که اختلاف ما چقدر دشوار یا پیچیده باشد».
این توافق برای ترامپ که دولتش در سال جاری درگیر تلاشهای میانجیگری در غزه، بین ارمنستان و آذربایجان و یک درگیری کوتاه بین هند و پاکستان بوده و در عین حال برای پایان دادن به جنگ روسیه در اوکراین کوشیده یک امتیاز مثبت خواهد بود.
در مراسم رسمی که روز یکشنبه در کوالالامپور برگزار شد، پرچم تیمور شرقی در کنار پرچم ۱۰ کشور عضو آسهآن برافراشته شد و این کشور بهطور رسمی یازدهمین عضو این اتحادیه شد. زانانا گوسمائو، نخستوزیر تیمور شرقی، در سخنرانی خود گفت: «امروز تاریخ ساخته شد. برای مردم تیمور-لسته، این نهتنها تحقق یک رویا، بلکه تاییدی بر مسیر استقلال و پیشرفت ماست.»
انور ابراهیم، نخستوزیر مالزی و رئیس دورهای آسهآن، این عضویت را تکمیلکننده «خانواده آسهآن» دانست و گفت این گام «نمادی از سرنوشت مشترک و پیوند عمیق منطقهای» است. او تاکید کرد هدف آسهآن «رشد پایدار، منصفانه و تضمین رفاه نسلهای آینده» است.
تحلیلگران میگویند پیوستن جوانترین و فقیرترین کشور منطقه – با جمعیتی حدود ۱.۴ میلیون نفر – نشانگر شمولگرایی و انعطافپذیری آسهآن در دوران تحولات ژئوپلیتیکی است. آنجلین تان، کارشناس مؤسسه مطالعات راهبردی مالزی، گفت: «در زمانی که حمایتگرایی در حال افزایش است، گسترش آسهآن نشانهای از تعهد این اتحادیه به همکاری منطقهای و مشارکت برابر است.»
تیمور شرقی، کشوری میان اندونزی و استرالیا، پس از قرنها استعمار پرتغال و ۲۴ سال اشغال اندونزی، در سال ۲۰۰۲ به استقلال رسید. این کشور اکنون با رهبری زانانا گوسمائو و خوزه راموس-هورتا، رئیسجمهوری و برنده جایزه صلح نوبل، با چالشهای بیکاری، فقر و وابستگی به درآمدهای نفت و گاز روبهروست.
عضویت در آسهآن دسترسی تیمور شرقی به بازارهای منطقهای، توافقهای تجاری آزاد و فرصتهای سرمایهگذاری را فراهم میکند. گوسمائو در پایان مراسم گفت: «این پایان راه نیست، آغاز فصلی الهامبخش برای ماست؛ فصلی برای یادگیری، نوآوری و حکمرانی شایسته.»
