به گزارش آسوشیتدپرس به نقل از مایکروسافت، استفاده ایران از هوش مصنوعی در حوزه جنگ سایبری طی سال گذشته به شکل بیسابقهای افزایش یافته است. بر اساس این پژوهش، تنها در ماه ژوئیه ۲۰۲۵، بیش از ۲۰۰ مورد از فعالیت دشمنان خارجی در زمینه تولید محتوای جعلی مبتنی بر هوش مصنوعی شناسایی شده که بیش از دو برابر آمار سال قبل و ده برابر بیشتر از سال ۲۰۲۳ بوده است.
بهرهبرداری از هوش مصنوعی برای جاسوسی و فریب
در گزارش سالانه تهدیدات دیجیتال مایکروسافت آمده است که ایران، همانند روسیه و چین، از ابزارهای هوش مصنوعی برای انجام حملات سایبری، انتشار اطلاعات نادرست و نفوذ به سامانههای حساس آمریکا استفاده میکند. این گزارش تاکید دارد که جمهوری اسلامی در کنار گروههای تبهکار سایبری، از قابلیتهای هوش مصنوعی برای خودکارسازی حملات و بهبود روشهای نفوذ بهره گرفته است.
مایکروسافت هشدار داده است که این فناوری میتواند ایمیلهای فیشینگ ضعیف را به متون حرفهای و قابل اعتماد تبدیل کند، چهرههای دیجیتال جعلی از مقامات دولتی بسازد و حتی عملیات جاسوسی را پنهانتر و دقیقتر کند.
طبق این گزارش، دولتهای متخاصم از جمله حکومت ایران، حملات سایبری خود را با هدف دستیابی به اطلاعات محرمانه، مختل کردن خدمات عمومی حیاتی و تضعیف اعتماد عمومی در جوامع هدف انجام میدهند.
واکنش حکومت ایران به گزارش مایکروسافت
در پی انتشار این گزارش، نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد پنجشنبه در بیانیهای به خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرد که تهران این اتهامات را رد میکند. در این بیانیه آمده است: «جمهوری اسلامی ایران هیچگونه عملیات سایبری تهاجمی علیه هیچ کشوری آغاز نکرده و نخواهد کرد. اما به عنوان قربانی حملات سایبری، در برابر هرگونه تهدید، واکنشی متناسب با ماهیت و گستره آن نشان خواهد داد.»
این موضعگیری در حالی مطرح میشود که به گفته مایکروسافت، ایران در حال توسعه ظرفیتهای خود در زمینه جنگ سایبری با کمک هوش مصنوعی است و از این فناوری برای عملیات فریب، از جمله ساخت محتوای خبری و تبلیغاتی جعلی در شبکههای اجتماعی استفاده میکند.
ایران در کنار قدرتهای سایبری دیگر
مایکروسافت در گزارش خود تاکید میکند که ایران در کنار روسیه، چین و کره شمالی، از هوش مصنوعی نهتنها برای مقاصد نظامی بلکه برای عملیات نفوذ سیاسی و تبلیغاتی نیز بهره میبرد. این کشورها از هوش مصنوعی برای ترجمه و بازتولید پیامهای تبلیغاتی به زبانهای مختلف، شبیهسازی صدای مقامها و انتشار اطلاعات جعلی با هدف تاثیرگذاری بر افکار عمومی استفاده کردهاند.
امی هوگان-برنی، معاون بخش امنیت مایکروسافت، در اینباره گفته است: «ما شاهد آن هستیم که بازیگران دولتی، از جمله ایران، در حال استفاده از هوش مصنوعی برای افزایش دقت و سرعت حملات سایبری خود هستند. این روند نگرانکننده است، زیرا بسیاری از نهادهای آمریکایی هنوز از سامانههای دفاعی قدیمی استفاده میکنند.»
او هشدار داده که این سال، نقطه عطفی در امنیت سایبری جهانی است و کشورها باید سرمایهگذاری در دفاع دیجیتال را جدی بگیرند.
جنگ سایبری در مسیر هوشمندتر شدن
به گفته کارشناسان، جمهوری اسلامی ایران طی سالهای اخیر سرمایهگذاری چشمگیری در حوزه فناوریهای نوین سایبری انجام داده است. گزارشهای پیشین نیز از همکاری برخی نهادهای ایرانی با گروههای هکری وابسته به سپاه پاسداران در عملیات علیه اهداف آمریکایی، اسرائیلی و اروپایی خبر داده بودند.
مایکروسافت هشدار داده است که با پیشرفت سریع هوش مصنوعی، تعادل جهانی در حوزه امنیت سایبری در حال تغییر است. این شرکت میگوید [حکومت] ایران و دیگر قدرتهای سایبری با تکیه بر این فناوری، توانستهاند حملات دقیقتر، سریعتر و کمهزینهتری را طراحی کنند — در حالی که کشورهای هدف، از جمله آمریکا، هنوز در مرحله تطبیق با تهدیدات جدید هستند.
گزارش مایکروسافت تصویری نگرانکننده از ورود هوش مصنوعی به عرصه جنگ سایبری ارائه میدهد؛ جایی که ایران در کنار رقبای جهانی خود، از این فناوری برای افزایش نفوذ دیجیتال و قدرت بازدارندگی بهره میبرد.
اگرچه تهران هرگونه فعالیت تهاجمی را رد کرده، اما کارشناسان معتقدند رقابت سایبری میان حکومت ایران و غرب وارد مرحلهای تازه شده است — مرحلهای که در آن مرز میان فناوری و امنیت بیش از هر زمان دیگری در هم تنیده است.
